ប្រទេសហ្វីលីពីនកាលពីថ្ងៃចន្ទបានជំរុញប្រទេសចិនឱ្យគោរពតាមសេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការអន្តរជាតិនៅទីក្រុងឡាអេ ដែលនឹងចេញនៅពេលខាងមុខ ពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូងបន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងបានចោទរដ្ឋាភិបាលក្រុងម៉ានីលថាបាន “រករឿងនយោបាយ“។
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសហ្វីលីពីនលោក Albert del Rosario បានមានប្រសាសន៍នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយក្នុងទីក្រុងម៉ានីលថា ប្រទេសហ្វីលីពីនព្រមទាំងសហគមន៍អន្តរជាតិស្នើសុំឱ្យប្រទេសចិនគោរពតាមសេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការនាពេលខាងមុខ និងរួមគ្នាជំរុញរបបដឹកនាំប្រទេសដែលឈរលើមូលដ្ឋានច្បាប់អន្តរជាតិ។
លោក អាលប៊ឺតតូ ដេល រ៉ូសារីយ៉ូ (Albert del Rosario) ក៏បានចោទជាសំណួរថា៖ “ប្រសិនបើចិនមិនស្ដាប់ការអំពាវនាវរួមគ្នារបស់យើង តើវាមានន័យថា ប្រទេសចិនបានចាត់ទុកខ្លួនឯងនៅលើច្បាប់ឬ?”។
បើតាមលោក Albert del Rosario សេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការអន្តរជាតិត្រូវគេរំពឹងថាប្រកាសនៅមុនខែឧសភា។ លោកបន្តថា រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងម៉ានីល និងទីក្រុងប៉េកាំងបានជួបគ្នាជាច្រើនដង ដើម្បីពិភាក្សាអំពីជម្លោះដែនសមុទ្រប៉ុន្តែគ្មានអ្វីត្រូវបានដោះស្រាយនោះទេ។
ទោះយ៉ាងណា ប្រទេសចិនបានបដិសេធមិនទទួលស្គាល់ករណីប្តឹងរបស់ប្រទេសហ្វីលីពីនជាមួយតុលាការ ដោយបាននិយាយថា ជម្លោះទាំងអស់គួរតែត្រូវបានដោះស្រាយតាមរយៈការចរចាទ្វេភាគី។ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិនលោក ហុង ឡី (Hong Lei) បានបញ្ជាក់ពីជំហររបស់ខ្លួនសារជាថ្មីកាលពីថ្ងៃចន្ទថា ប្រទេសចិននឹងមិនចូលរួមនៅក្នុងករណីបណ្ដឹងនេះនោះទេ។
នៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចមួយទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិចកាលពីសប្តាហ៍មុនរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសចិនលោក វ៉ាងយី (Wang Yi) បានចោទប្រកាន់ប្រទេសហ្វីលីពីននៃថាបាន “បង្កនយោបាយ” សម្រាប់ការដែលហ្វីលីពីនស្វែងរកការអាជ្ញាកណ្តាលដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងនេះ។ ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនោះ លោក វ៉ាង ក៏ជួបពិភាក្សាជាមួយសមភាគីរបស់លោក គឺរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិកលោក ចន ឃើរី (John Kerry) ហើយលោក ចន ឃើរី បាននិយាយថា ប្រទេសចិនបានរៀបចំមូលដ្ឋានសឹកនៅតំបន់ជម្លោះនោះយ៉ាងឆាប់រហ័ស បន្ទាប់ពីការកសាងកោះសិប្បនិមិត្ត និងដាក់ពង្រាយអ្នកប្រយុទ្ធ និងកាំជ្រួច។
ទោះយ៉ាងណា លោក វ៉ាង បាននិយាយការពារទង្វើរបស់ចិនថាជាការការពារខ្លួនប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែបានថាចិននឹងនៅតែបើកចំហសម្រាប់ការចរចាជាមួយបណ្តាប្រទេសដែលទាមទារសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
គួរបញ្ជាក់ថា ប្រទេសចិនបានអះអាងថា ស្ទើរតែនៅទូទាំងសមុទ្រចិនខាងត្បូងទាំងមូលត្រូវគេជឿថាមានរ៉ែប្រេង និងឧស្ម័នដ៏ច្រើនមហាសាល។ ប្រទេសប៊្រុយណេ ម៉ាឡេស៊ី ហ្វីលីពីន កោះតៃវ៉ាន់ និងវៀតណាម ក៏បានទាមទារដែនសមុទ្រនេះផងដែរ។ ផ្ទៃទឹកនៃដែនជម្លោះនេះជាផ្លូវឆ្លងកាត់នៃពាណិជ្ជកម្មដែលមានតម្លៃប្រហែល៥ទ្រីលានដុល្លារជារៀងរាល់ឆ្នាំ៕
ប្រភព៖ Channel News Asia
