អណ្តូងទឹកនៅមន្ទីរពេទ្យធំមួយក្នុងទីក្រុងព្រះសីហនុបានរីងស្ងួតហួតហែងកាលពីខែមីនា។ អាងស្តុកទឹកបានរីងស្ងួត ទឹកបូមចេញពីម៉ាស៊ីនហូរតក់ៗ កន្លែងអាជីវកម្ម និងផ្ទះ ពលរដ្ឋបង្ខំចិត្ត ជីកអណ្តូងជ្រៅជាងមុន ដើម្បីស្វែងរកដំណក់ទឹកចិត្តចុងក្រោយនៅក្នុងក្រុងព្រះសីហនុ។
លោក វុទ្ធី ជាមន្ត្រីម្នាក់នៅក្រសួងសុខាភិបាល បាននិយាយថា នៅថ្ងៃមួយនោះ អ្នកជំងឺប្រហែល១៨០នាក់គ្មានទឹកប្រើប្រាស់សូម្បីចាក់បង្អន់និង លាងដៃនោះទេ។ លោកលើកជាសំណួរថា “បងគិតទៅមើល…ថា តើមន្ទីរពេទ្យរបស់ យើងធំក្លិនយ៉ាងណា?”។
លោកសុំមិនប្រាប់ឈ្មោះដោយសារខ្លាចប៉ះពាល់ដល់ការងាររបស់លោក។ លោក វុទ្ធី បាននិយាយថា ដោយសារវិនិយោគិនចិនភាគច្រើនបានចំណាយប្រាក់ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ទៅលើការអភិវឌ្ឍអចលនទ្រព្យថ្មី សណ្ឋាគារនិងកាស៊ីណូនៅទីក្រុងឆ្នេរសមុទ្រនេះ វាជាលើកទី១ហើយ ដែលមន្ទីរពេទ្យបង្អែកចម្ការចេក បង្ខំចិត្តដឹកទឹកពីក្រៅ។ នៅឆ្នាំនេះ មន្ទីរពេទ្យបង្អែកចម្ការចេកបានជីកអណ្តូងថ្មីបីបន្ថែមទៀត ប៉ុន្តែវាមិន គ្រប់គ្រាន់ទេ។
ស្ថានភាពរឹតតែអាក្រក់ជាងនេះ នៅពេលដែលសណ្ឋាគារមួយនៅក្បែរនោះបានជីកអណ្តូងជ្រៅនៅជាប់ខាងក្រោយមន្ទីរពេទ្យនេះ។
ស្របពេលអង្គការសហប្រជាជាតិនិងសមាគមអាស៊ានព្យាករណ៍អំពីគ្រោះរាំងស្ងួតនៅប្រទេសកម្ពុជាថាកាន់តែញឹកញាប់និងធ្ងន់ធ្ងរជាងមុន ទីក្រុងព្រះស៊ីហនុប្រឈមនឹងបញ្ហាកាន់តែខ្លាំងឡើង
ក្នុងការផ្គត់ផ្គង់តម្រូវការទឹកកាន់តែកើនច្រើនឡើងនៅតាមអាជីវកម្មផ្សេងទៀត ហើយគ្រួសារពលរដ្ឋមាន ការចំណាយ ថ្លៃប្រើប្រាស់ទឹកច្រើនជាងមុននិងការផ្គត់ផ្គង់ផ្អាកជាបន្តបន្ទាប់ផងដែរ។
ការអភិវឌ្ឍតំបន់ក្រុងយ៉ាងឆាប់រហ័ស
ការប្រើប្រាស់ទឹករដ្ឋនៅទីក្រុងព្រះសីហនុកើនឡើងច្រើនជាងទ្វេដងចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៤ដល់ឆ្នាំ២០១៨ ហើយកាលពីឆ្នាំទៅ មានការប្រើប្រាស់ទឹកច្រើនជាង១០លានម៉ែត្រគូប នេះបើយោងតាមតួលេខ ពីអង្គភាពរដ្ឋាករទឹកខេត្តព្រះសីហនុ។
លោក ផន រតនៈ ប្រធានអង្គភាពរដ្ឋាករទឹកខេត្តព្រះសីហនុមានប្រសាសន៍ថា បច្ចុប្បន្នទីក្រុងព្រះសីហនុ ត្រូវការទឹក៤០.០០០ម៉ែត្រគូបក្នុងមួយ ថ្ងៃ។ លោក រតនៈ មានប្រសាសន៍ថា “ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ ពីព្រោះតម្រូវការខ្ពស់ពេក ដោយសារតែមានសកម្មភាពសាងសងកើនឡើងឆាប់រហ័សពី ក្រុមវិនិយោគិនចិន ក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ”។
លោកបានបន្ថែមថា សព្វថ្ងៃ រដ្ឋាករទឹកពឹងផ្អែកទាំងស្រុងលើក្រុមហ៊ុនឯកជន ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងតម្រូវ ការកើនឡើងក្នុងខេត្ត។ ក្រុមហ៊ុននោះ គឺក្រុមហ៊ុន អានកូ វ៉ធើរ សឹបផ្លាយ (Anco Water Supply) ដែលនាយកក្រុមហ៊ុននេះ គឺលោក កុក អាន ជាសេដ្ឋីនិងជាសមាជិកព្រឹទ្ធសភារបស់គណបក្សកាន់អំណាច។ ជាមួយនឹងតម្លៃ១២០០រៀល ក្នុងមួយម៉ែត្រគូប (ប្រហែល ០,៣០ ដុល្លារ) អង្គភាពរដ្ឋាករទឹកខេត្តត្រូវ ចំណាយអស់ ១៥.៦០០ដុល្លារក្នុងមួយថ្ងៃលើថ្លៃទឹក។
រដ្ឋាការទឹកបានលក់ទឹកនេះបន្តទៅសាធារណជនក្នុងអត្រាខ្ពស់ជាងនេះ ប្រសិនបើពួកគាត់ប្រើប្រាស់លើស ពី៣ម៉ែត្រគូបក្នុងមួយថ្ងៃ។ លោក ណាំ គីតេង ជានាយកក្រុមហ៊ុន អានកូ វ៉ធើរ សឹបផ្លាយ (Anco Water Supply) បានមានប្រសាសន៍ថា មុនខែឧសភាឆ្នាំ២០១៨ ក្រុមហ៊ុនអានកូត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យតំឡើងបណ្តាញ ចែកចាយទឹកនៅតាមតំបន់ជាយក្រុងសម្រាប់ភោជនីយដ្ឋាន សណ្ឋាគារ កាស៊ីណូ និងទីតាំងអាជីវកម្មផ្សេងៗទៀតនិងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសប៉ុណ្ណោះ។
ប៉ុន្តែចាប់តាំងពីពេលនោះមក អង្គភាពរដ្ឋាករទឹកបានពឹងផ្អែកលើក្រុមហ៊ុនអានកូក្នុងការផ្គត់ផ្គង់ទឹកដល់ គ្រួសារពលរដ្ឋផងដែរ។ លោក គីតេង មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាករទឹកបានបញ្ឈប់ការផលិតទឹកស្អាតរបស់ខ្លួនដោយសារអតីតប្រភពទឹកសាបបឹងព្រែកទប់មិនអាចយកមកចម្រោះបានតទៅទៀត ពីព្រោះមានការចាក់ ដីលប់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍនាពេលអនាគត។
លោក រតនៈ មានប្រសាសន៍ថា ការចម្រាញ់ទឹកស្អាតពីបឹងនេះត្រូវបានបញ្ឈប់ ដោយសារគម្រោងអភិវឌ្ឍ និងដោយសាររដ្ឋាភិបាលមានប្រភពទឹកស្អាតមួយទៀតគឺក្បាលឆាយ ជាអាងដែលមានទឹកស្តុកគ្រប់គ្រាន់។
លោក គីតេង មានប្រសាសន៍ថា ក្រុមហ៊ុនមានលទ្ធភាពផ្គត់ផ្គង់ទឹកគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការទឹកដែលកំពុងកើនឡើងក្នុងខេត្តនេះ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា ក្រុមហ៊ុនអានកូចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់អាងស្តុកទឹកទី២កាលពីចុងឆ្នាំមុន ដោយបង្កើន ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកប្រចាំថ្ងៃរបស់ខ្លួនពី៤០.០០០ម៉ែត្រគូប ដល់១០០.០០០ម៉ែត្រគូប។
សកម្មភាពសាងសង់ច្រើនពេក
លោក កែវ វី អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយបានមានប្រសាសន៍ថា កង្វះទឹកប្រើប្រាស់ ក្នុងខេត្តព្រះសីហនុបានចាប់ផ្តើមពីខែកុម្ភៈ គឺកើតឡើងពីរខែឆាប់ជាងឆ្នាំមុន។
លោកមានប្រសាសន៍ថា “ដោយសារតែមានការសាងសង់ច្រើនពេកការផ្គត់ផ្គង់ទឹកប្រចាំថ្ងៃមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ”។
អាជ្ញាធរខេត្តបានឲ្យដឹងថា ពីឆ្នាំ២០០៥ដល់ឆ្នាំ២០១៦ យ៉ាងហោចណាស់មានគម្រោង សាងសង់ថ្មី៥០ ត្រូវបានអនុញ្ញាតសម្រាប់អាគារដែលមានកម្ពស់ចាប់ពី៥ជាន់ដល់៣៥ជាន់។ ចំណែកក្នុងឆ្នាំ២០១៧គម្រោងអគារថ្មីចំនួន១១ទៀតដែលមានកម្ពស់ចាប់ពី៨ជាន់ដល់៤២ជាន់ត្រូវបានអនុញ្ញាត។
មកដល់ឆ្នាំ២០១៨ គម្រោងអគារថ្មី៧៥ទៀតដែលមានកម្ពស់យ៉ាងហោចណាស់៥ជាន់ត្រូវបានអនុញ្ញាត ហើយល្បឿននៃការសាសង់ទើបតែកើនឡើងក្នុងរយៈពេលបីខែដំបូងនៃឆ្នាំ២០១៩នេះ ដោយមានគម្រោង សាងសង់ថ្មី៤០គម្រោងត្រូវបានអនុញ្ញាតរួចហើយ។
ចំនួនភ្ញៀវទេសចរណ៍ចិនមកទស្សនាប្រទេសកម្ពុជាក៏កើនឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ ប្រទេសចិនបាន វ៉ាដាច់ប្រទេសវៀតណាមក្លាយជាប្រភពភ្ញៀវទេសចរណ៍ប្រចាំឆ្នាំខ្ពស់បំផុត ដោយក្នុង ឆ្នាំ២០១៧ មានភ្ញៀវទេសចរណ៍ចិន១,២លាននាក់ ចំណែកក្នុងឆ្នាំ២០១៨ មានភ្ញៀវទេសចរណ៍ចិន ប្រហែល២លាននាក់បានចូលមកទស្សនាប្រទេសកម្ពុជា។
ចំនួនភ្ញៀវចិនមកស្វែងរកការវិនិយោគក៏កើនឡើង៧៥ភាគរយផងដែរ គឺកើនពីប្រហែល៩១.០០០នាក់ក្នុង ឆ្នាំ២០១៥ ដល់ជិត ១៦០.០០០នាក់ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ នេះបើយោងតាមតួលេខក្រសួងទេសចរណ៍។
ឧស្សាហកម្មកាស៊ីណូដែលកំពុងកើនឡើងក៏ជួបបញ្ហាខ្វះខាតទឹកផងដែរ។ លោក ឡុង ចាន់រ៉ាក់ យ៉ា ប្រធានផ្នែករដ្ឋបាលនៅ New Golden Wealth Casino បាននិយាយថា សណ្ឋាគារនិង កាស៊ីណូ ក្នុងក្រុងព្រះសីហនុដែលបានបើកដំណើរការកាលពីចុងឆ្នាំ២០១៨ ក៏មានបញ្ហាខ្វះខាតទឹក សម្រាប់ភ្ញៀវប្រើប្រាស់ផងដែរ។
លោក ចាន់រ៉ាក យ៉ា បាននិយាយថា សណ្ឋាគារនិងកាស៊ីណូដែលមាន១៨០បន្ទប់នេះ បានតម្លើងម៉ាស៊ីនបូមទឹកចំនួនពីរពីរ ដើម្បីបូមទឹកដាក់អាស្តុកទឹកចំណុះ ១០.០០០ម៉ែត្រគូបទាំងបីរបស់សណ្ឋាគារនិងកាស៊ីណូ។ ប៉ុន្តែការបូមទឹកនេះលែងមាន ប្រសិទ្ធិភាពនៅត្រឹមខែមករា ហើយកាស៊ីណូត្រូវចំណាយប្រាក់ ៩០ដុល្លាររៀងរាល់ថ្ងៃឬក៏ពីរថ្ងៃម្តង ដើម្បីឲ្យគេដឹកទឹកមកផ្គត់ផ្គង់។
ចាន់រ៉ាក យ៉ា និយាយថា “វាប៉ះពាល់គ្រប់គ្នា មិនថាតែពលរដ្ឋក្នុងក្រុងនេះទេ ពីព្រោះនៅពេលទឹកអត់ចេញ អត់មានប្រើ ទាំងប្រជាពលរដ្ឋធម្មតា ទាំងសណ្ឋាគារនិងកាស៊ីណូ អត់មានទឹកប្រើដូចគ្នាហ្នឹង”។ កាលពីខែមីនា កាស៊ីណូ ឈប់ទិញទឹកពីក្រៅ នៅពេលពួកគេបានតភ្ជាប់បំពង់ទឹកជាមួយក្រុមហ៊ុនអានកូ វ៉តធើរ សឹបផ្លាយ បន្ថែមពីលើការតភ្ជាប់បណ្តាញ ទឹកដែលមានស្រាប់ជាមួយអង្គភាពរដ្ឋាករទឹកខេត្ត។
អ្នកសារព័ត៌មានមិនអាចសុំការបញ្ជាក់ថា តើកាស៊ីណូនេះត្រូវបានបើកដំណើរការដោយដែគូរវិនិយោគ ជនជាតិចិនមែនឬយ៉ាងណានោះទេ។ លោកឧកញ៉ា ភូ ទុនហេង ដែលមានឈ្មោះជាប្រធាន ក្រុមប្រឹក្សាភិបាល របស់ កាស៊ីណូនេះ ក្នុងបញ្ជីអាជីវកម្មរបស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម នោះមិនអាចទាក់ទង ដើម្បីសុំការអត្ថាធិប្បាយ បានទេ។
ការធ្វើអាជីវកម្ម អំឡុងពេលមានគ្រោះរាំងស្ងួត
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានជំរុញឲ្យមន្ត្រីមូលដ្ឋានជីកអណ្តូង ដើម្បីត្រៀមសម្រាប់ពេល រាំងស្ងួត។
“ឆ្នាំនេះអាជ្ញាទូទាំងប្រទេសត្រូវត្រៀមជីកអណ្តូងជំនួសឲ្យការដឹកទឹកទៅចែកជូននៅតំបន់ដែលខ្វះខាត ទឹកនៅឆ្ងាយៗ។ វាគឺជាមធ្យោបាយល្អមួយ បើទោះបីជាយើងត្រូវជីកជ្រៅជាងមុនក៏ដោយ” នេះបើតាម ប្រសាសន៍លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលបានថ្លែងកាលពីខែមីនានិងត្រូវបានដកស្រង់ ដោយ កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍។
លោក វុទ្ធី បានមានប្រសាសន៍ថា មុខរបរជីកអណ្តូងនិងលក់ទឹកចាប់ផ្តើមរកកម្រៃបានច្រើនគួរសម។ តម្លៃជីកអណ្តូងបានកើតពីប្រហែល១០០០ដុល្លារកាលពីដើមឆ្នាំនេះ ដល់ប្រហែល២.៥០០ដុល្លារ ហើយវាពិតជាពិបាករកជួលណាស់ ដោយសារតម្រូវការអណ្តូងទឹកថ្មី។ លោកបានបន្ថែមថា “ដោយសារយើងគឺជាអ្នកផ្តល់សេវាសុខភាពរដ្ឋ ដូច្នេះយើងត្រូវបានផ្តល់អាទិភាព ពីព្រោះ [ អ្នកជីកអណ្តូង ] ជាប់មមាញឹកជាមួយអតិថិជន”។
លោក ម៉េង មាន ជាម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនជីកអណ្តូងមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងភ្នំពេញ បាននិយាយថា អតិថិជនរបស់លោកភាគច្រើនគឺក្រុមហ៊ុនចិននិងក្រុមហ៊ុនអចលនទ្រព្យផ្សេងទៀតដែលជួលឲ្យជនជាតិចិននៅ ក្រុងព្រះសីហនុ។ លោក ម៉េង មាន បាននិយាយថា ជាមធ្យមដណ្តូងមួយមានតម្លៃប្រហែល២០០០ដុល្លារអាស្រ័យលើទីតាំងនិងជម្រៅរបស់វា។ លោកពន្យល់ថា “កាលណាអ្នកជីកកាន់តែជ្រៅ តម្លៃក៏កាន់តែថ្លៃដែរ។
តាមធម្មតា អណ្តូងមានជម្រៅពី៤០ទៅ៥០ម៉ែត្រ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះ អណ្តូងនៅក្រុងព្រះសីហនុច្រើនតែ មានជម្រៅ ប្រហែល៧០ទៅ៨០ម៉ែត្រ ហើយអណ្តូងខ្លះអាចមានជម្រៅជ្រៅដល់១០០ម៉ែត្រក៏មាន។
លោក ម៉េង មាន បាននិយាយថា “មុខរបរជីកអណ្តូងកាន់តែកាក់កបទៅៗ ចាប់តាំងពីឆ្នាំមុន ដោយសារតែមានកង្វះខាតទឹកកាន់តែច្រើនឡើងៗ ហើយអាកាសធាតុកាន់តែក្តៅឡើងៗ”។
លោក ប្រាក់ សុវណ្ណ ប្រធានមន្ទីរអភិវឌ្ឍជនបទខេត្តព្រះសីហនុនិយាយថាមានការកើនឡើងចំនួនអណ្តូងច្រើនគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ហើយវាសឹងតែមួយផ្ទះមានអណ្តូងមួយទៅហើយ។
ប៉ុន្តែខណៈការជីអណ្តូងថ្មីអាចផ្តល់ទឹកខ្លះក៏ដោយ ក៏អណ្តូងទាំងនោះនៅតែពឹងផ្អែកលើ បរិមាណទឹក ក្នុងទឹកក្រោមដីដែលមានកំណត់។
លោក ហេង សុថុនរិទ្ធិ ប្រធានមន្ទីរធនធានទឹកនិងឧតុនិយមខេត្តព្រះសីហានុមានប្រសាសន៍ថា មន្ទីររបស់លោកកំពុងពិចារណាកសាងស្រះស្តុកទឹក ដើម្បីត្រៀមសម្រាប់គ្រោះរាំងស្ងួតនាពេលអនាគត។
លោក សុថុនរិទ្ធិ មានប្រសាសន៍ថា រដូវប្រាំងអូសបន្លាយ បូករួមនឹងការជីកអណ្តូង ស្នប់តាមសណ្ឋាគារ និងកាស៊ីណូផងនោះបានស្រូបយកប្រភពទឹកក្រោមដី។ លោកមានប្រសាសន៍ថា “យើងប្រើប្រាស់ទឹក ហើយមិនយូរមិនឆាប់ វានឹងអស់ជាមិនខានយើងមិនបានលើកចិត្តអោយពួកគាត់ជីកអណ្តូងទេ”។
គ្រោះរាំងស្ងួតនឹងកើតមានច្រើនឆ្នាំទៅមុខទៀត
របាយការណ៍ដែលចេញផ្សាយកាលពីខែមេសាដោយគណៈកម្មការសង្គមនិងសេដ្ឋកិច្ចអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំតំបន់អាស៊ីនិងប៉ាស៊ីហ្វិក (ESCAP) និងសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (Asean) បានឲ្យដឹងថានៅទូទាំងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ “នឹងមានគ្រោះរាំងស្ងួតច្រើនឆ្នាំទៅមុខទៀត ហើយតំបន់ដែលជួបគ្រោះរាំងស្ងួត ទំនងជាផ្លាស់ប្តូរពីតំបន់មួយទៅតំបន់មួយទៀតនិងរាលដាលធំជាងមុន”។
ស្របពេលតំបន់ដែលជួបគ្រោះរាំងស្ងួតច្រើនកើតមាននៅតំបន់ខ្លះក្នុងប្រទេសវៀតណាមនិងឥណ្ឌូណេស៊ីនោះនៅពេលនេះ គេរំពឹងថា គ្រោះរាំងស្ងួតនឹងរាលដាលធំជាងមុន។ របាយការណ៍ដដែលនេះបានឲ្យដឹងថា “នៅពេលអនាគត ដ៏ខ្លីនេះ បើទោះបីជាឥទ្ធិពលបាតុភូតអែលនីណូមិនសូវធ្ងន់ធ្ងរ ប៉ុន្តែតំបន់ជួបគ្រោះរាំងស្ងួត នឹងរីករាលដាលមកប្រទេសកម្ពុជា”។
អំឡុងឆ្នាំ២០១៥ដល់ឆ្នាំ២០១៦ប្រជាពលរដ្ឋប្រហែល២,៥លាននាក់នៅប្រទេសកម្ពុជាបានរងផលប៉ះពាល់ដោយសារ គ្រោះរាំងស្ងួត កង្វះទឹក ដីខ្សោះជីវជាតិ ការបាត់បង់បសុសត្វនិងផលិតកម្មកសិកម្ម ធ្លាក់ចុះ ដោយសារ តែបាតុភូតអែលនីណូ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍របស់ UNESCAP ។
លោក ស៊ឹម សារ៉ាក់ អាយុ៦០ឆ្នាំ ជាអតីតកសិករមកពីខេត្តកំពង់ស្ពឺបានចំនាកស្រុកនិងមករកស៊ីលក់ទឺកនៅខេត្តព្រះសីហនុកាលពីខែកុម្ភៈ ដោយទិញពីគ្រួសារ ប្រជាពលរដ្ឋក្នុង មូលដ្ឋានដែលនៅមានលទ្ធភាពបូមពីអណ្តូងរបស់ពួកគេ។
លោកនិយាយថាភាគច្រើនលោកដឹកទឹកលក់ឲ្យកាស៊ីណូនិងសណ្ឋាគារទើបសង់ថ្មដែលភ្ញៀវចិនស្នាក់នៅនិងលក់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋក្នុងមូលដ្ឋានដែលត្រូវការទឹកប្រើប្រាស់ជាលក្ខណៈគ្រួសារ។តាមរយៈមុខរបរដឹកទឹកលក់ លោក សារ៉ាក់ និយាយថា លោកអាចរកចំណូលបានប្រហែល១០០០ ដុល្លារ ទៅ២០០០ដុល្លារ ក្នុងមួយខែ “ប្រសើរជាងកាលដែលខ្ញុំធ្វើស្រែចម្ការនៅផ្ទះឆ្ងាយណាស់”។ កាលលោកជាកសិករ លោកអាចរកចំណូលបាន ប្រហែល២៥០ដុល្លារប៉ុណ្ណោះក្នុងមួយខែ។
លោក Philip Hirsch ជាអ្នកជំនាញផ្នែកគ្រប់គ្រងធម្មជាតិនិងនយោបាយបរិស្ថាន នៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ មានប្រសាសន៍ថា គួរផ្តល់អាទិភាពចំពោះការប្រើប្រាស់ទឹកក្នុងគ្រួសារនិងការទទួលទាន បន្ទាប់ មកការប្រើប្រាស់ សម្រាប់ផ្នែកកសិកម្មនិងឧស្សាហកម្ម និងបន្ទាប់មកទៀតគឺការប្រើប្រាស់បែបខ្ជះខ្ជាយ។
លោកមានប្រសានស៍ថា “ការផ្តល់អាទិភាពលើការបម្រុងទឹកសម្រាប់ការប្រើប្រាស់ទឹកក្នុងសង្គមគ្រួសារច្រើន ជាងការបម្រុងទឹកសម្រាប់ ការប្រើប្រាស់របស់អាជីពកម្មដ៏មានឥទ្ធិពល នោះគឺជាគោលការមួយ” ដែលតម្រូវឲ្យមាន ការរៀបចំវិធានការសមស្របទៅតាមប្រភពទឹកនិងប្រព័ន្ធផ្គត់ផ្គង់។
ពួកគេចូលមកកាន់តែច្រើន កាន់តែពិបាករកទឹកប្រើ
លោក គីម ស៊ា ជាចៅសង្កាត់នៅក្រុងព្រះសីហនុនិយាយថា ប្រជាពលរដ្ឋ៥០០គ្រួសារក្នុងសង្កាត់ របស់លោកខ្វះទឹកប្រើប្រាស់អស់រយៈពេលប្រហែល២៥ថ្ងៃ ហើយត្រូវទិញទឹកគេយកមកប្រើ។
លោក គីម ស៊ា បានសួរទៅអាជ្ញាធរខេត្តថា ហេតុអ្វីបានជាតំបន់របស់លោកបូមទឹកមិនចេញ ប៉ុន្តែសំខាន់បំផុតតំបន់សំណង់ សណ្ឋាគារថ្មីដ៏ច្រើនតាមឆ្នេរម៉េចទឹកអាចប្រើប្រាស់បានទៅដល់។ លោក គីម ស៊ា បាននិយាយថា “ពីមុនយើងគ្មានបញ្ហាទឹកទេ មុនពេលចិនចូលមក”។ ដោយលោកបានបន្ថែមថា បញ្ហានេះបានកើតមានក្នុង រយៈពេលពីរឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ស្របពេលវិស័យអចលនទ្រព្យក្នុងស្រុកចាប់ផ្តើមរីកដុះដាល។ លោកបាន និយាយថា “ពួកគេមកកាន់តែច្រើន កាន់តែពិបាករកទឹកបូម”។
អ្នកខ្លះនិយាយថា អសមត្ថភាពរបស់អាជ្ញាធរសាធារណៈក្នុងការផ្គត់ផ្គង់ទឹកហាក់ដូចជាមិន ឆ្លុះបញ្ចាំងលើការចំណាយរបស់ពួក គាត់ដែលត្រូវបង់នោះទេ។ ដោយបានរស់នៅក្នុងសង្កាត់នេះ តាំងពីឆ្នាំ១៩៨១ និងបានភ្ជាប់បណ្តាញទឹករដ្ឋកាលពីឆ្នាំ២០១០នោះ លោក អ៊ុក ចែម អាយុ៦៧ឆ្នាំ បាននិយាយថា “រៀងរាល់ខែ យើងបានចំណាយប្រហែលពី១០ដុល្លារទៅ១២,៥ដុល្លារដើម្បីទិញទឹកបន្ថែមពីលើការបង់ថ្លៃទឹករដ្ឋាករប្រចាំខែ [ប្រហែល២៥ដុល្លារ]”។
លោក អ៊ុក ចែម បាននិយាយថា “ខ្ញុំមិនដឹងមូលហេតុអ្វីបានជាតម្លៃនៅដដែល បើទោះបីជាយើងគ្មានទឹក ប្រើប្រាស់គ្រប់គ្រាន់”។ លោក រតនៈ ប្រធានអង្គភាពរដ្ឋាករទឹកខេត្តព្រះសីហនុមាន ប្រសាសន៍ថា លោកមិនបានដឹងពីបញ្ហាណាមួយដូចដែលលោក ចែម លើកឡើងនោះ ទេ ប៉ុន្តែថា ពលរដ្ឋគួរផ្តល់ដំណឹងទៅអង្គភាពរដ្ឋាករទឹក ប្រសិនបើមានបញ្ហានេះកើតឡើង។
លោក អ៊ុក ចែម បាននិយាយថា ថ្ងៃខ្លះត្រូវប្រើពេលកន្លះម៉ោងទើបបានទឹកពេញមួយធុង។ លោកនិយាយថា មានពលរដ្ឋ ប្រហែល៥០គ្រួសារខ្វះទឹកប្រើក្នុងភូមិរបស់លោក អំឡុងពេលមានការខ្វះខាតទឹក។
លោក ចែម បានបន្ថែមថា “ក្នុងភូមិរបស់យើង យើងមិនអាចប្រើទឹកខ្ជះខ្ជាយបានទេ។ ជួនកាលយើងមិនហ៊ានបោកសម្លៀកបំពាក់ញឹកញាប់ទេ គឺត្រឹមតែពីរដងប៉ុណ្ណោះក្នុងមួយខែ”៕
* វុទ្ធី គឺជាឈ្មោះដែលអ្នកសរសេរព័ត៌មានបានប្រើតំណាងឲ្យមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាលម្នាក់បម្រើការនៅមន្ទីរពេទ្យបង្អែកចម្ការចេកក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ។ លោកបានថ្លែងក្នុងលក្ខខណ្ឌមិនបញ្ចេញឈ្មោះពិត ដើម្បីចៀសវាងកុំឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការងាររបស់លោក។
(រាយការណ៍បន្ថែមដោយ កញ្ញា ចាន់ មុយហុង និងលោក Matt Surrusco)
