អង្គការ​​សហ​ប្រជា​ជាតិ​​រំឭក​ដល់​រដ្ឋា​ភិបាល​ប្រទេស​នានា​គោរព​សិទ្ធិ​បញ្ចេញ​មតិ​

ឧត្តមស្នងការ អ.ស.ប ទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្ស​ លោកស្រី មីស្យែល បាស្យេឡេត។ (Michelle Bachelet)

ឧត្តម​ស្នងការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ បាន​គូស​បញ្ជាក់​ពី​ភាព​ចាំ​បាច់​​ក្នុង​ការ​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស ពិសេសសិទ្ធិបញ្ចេញមតិដែលពលរដ្ឋលើកឡើងពីបញ្ហាដែលពួកគេជួបប្រទះ ឬភាពខ្វះចន្លោះផ្សេងៗរបស់រដ្ឋាភិបាល ​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ប្រទេស​នីមួយ​ៗ​​ពេល​មាន​វិបត្តិ​កូវីដ១៩។

សេចក្តីថ្លែងការណ៍ចុះ​ថ្ងៃ​ទី​៩ ខែមេសា ឧត្តមស្នងការ អ.ស.ប ទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្ស​ លោកស្រី មីស្យែល បាស្យេឡេត បានលើក​ឡើង​ថា ​ក្នុង​ការ​ប្រឈម​នឹង​វិបត្តិ​កូវីដ​១៩ រដ្ឋាភិបាល​ប្រទេស​ជាច្រើន​កំពុង​ប្រឈម​នឹង​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​ដ៏​លំបាក ដើម្បី​ឆ្លើយ​តប​នឹង​ភាព​អាសន្ន​នៃ​សុខភាព​សាធារណៈ​ក្នុង​ប្រទេស​របស់​ខ្លួន​ ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​ បើ​ទោះ​បីស្ថិត​ក្នុង​ស្ថាន​ភាព​បែប​នេះ​ក្ដី ​រដ្ឋ​ទាំង​នោះ​មិន​ត្រូវ​​អនុវត្តវិធាន​ការ​របស់​ខ្លួនដោយ​មិន​គិត​ពី​កាតព្វកិច្ច​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នោះ​ឡើយ​។

លោក​ស្រី បាន​បង្ហាញ​ក្ដី​បារម្ភ​របស់​ខ្លួន​ជា​ខ្លាំង​ចំពោះ​សិទ្ធិ​សារព័ត៌មាន និង​សិទ្ធិ​បញ្ចេញ​មតិ​របស់​ប្រជាជនក្នុង​ពេល​ដែល​លោក​ស្រី​ទទួល​បាន​ព័ត៌មាន​ជា​បន្តបន្ទាប់​ពី​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ និង​ការ​ចាប់​ខ្លួន​អ្នក​សារព័ត៌មាន និង​ប្រជាជន​ ដោយ​គ្រាន់​តែ​ពួកគេ​រាយការណ៍ និង​បញ្ចេញ​យោបល់​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​។

ក្នុង​សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍ ​លោក​ស្រី​លើក​ឡើង​ថា៖ «វិធានការមិនច្បាស់លាស់ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការចោទប្រកាន់ពី “ការផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត” អាចត្រូវបានអនុវត្តចំពោះការរិះគន់ណាមួយ។ ហើយនៅក្នុងប្រទេសខ្លះ យើងបានឃើញរបាយការណ៍ពីអ្នកសារព័ត៌មានមួយចំនួន ត្រូវបានគេដាក់ទោសទណ្ឌ ព្រោះតែរាយការណ៍អំពីកង្វះម៉ាស់មុខ បុគ្គលិកសុខាភិបាលត្រូវបានស្តីបន្ទោសដោយសារតែការនិយាយថា ពួកគេខ្វះសម្ភារការពារ ហើយប្រជាជនសាមញ្ញត្រូវបានចាប់ខ្លួនដោយសារតែការបង្ហោះលើបណ្តាញសង្គមអំពីជំងឺរាតត្បាតនេះ។ មតិរិះគន់ មិនមែនជាបទល្មើសនោះទេ»។ 

​លោក​ស្រី​ជំរុញរដ្ឋាភិបាលទាំងអស់ បង្កើនលទ្ធភាពទទួលបានព័ត៌មាន និងស្ថិតិឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ដោយ​ថា ការ​បង្ហាញ​តម្លាភាព គឺមានសារៈសំខាន់បំផុត ហើយអាចជួយសង្គ្រោះជីវិតមនុស្សនៅក្នុងវិបត្តិសុខភាពនេះ​បាន។

អ្នក​នាំពាក្យ​នគរ​បាលជាតិ​​ លោក ឆាយ គឹមឃឿន បាន​ឱ្យ​ VOD ដឹង​ថា ​ចាប់តាំងពីមានការផ្ទុះមេរោគកូវីដ១៩ រហូតដល់​ថ្ងៃ​ពុធ​នេះ ​សមត្ថកិច្ច​បាន​ចាប់​ឃាត់​ខ្លួន​មនុស្ស​ចំនួន​ ៤២នាក់ហើយ​ ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ព័ត៌មាន​មិន​ពិត និង​​ញុះ​ញ៉ង់​ឱ្យ​មាន​ចលាចល​សង្គម។ លោក​បន្ថែម​ថា​ ក្នុង​ចំនោម​មនុស្ស​ទាំង​នោះ មាន​ ២០​នាក់ ​ត្រូវ​បាន​បញ្ជូន​ខ្លួន​ទៅបន្តនីតិវីធី​នៅ​តុលាការ​ ហើយ​ក្រៅ​ពីនេះ​ ត្រូវ​បាន​ណែនាំ​ និង​ដោះលែង​ឱ្យ​ត្រលប់​ទៅ​ផ្ទះ​វិញ។

លោក​មាន​ប្រសាសន៍​ថា៖ «ធម្មតា​ នគរបាល​យុត្តិធម៌​ធ្វើ​អី​ក៏​ត្រូវ​ឆ្លង​កាត់​តុលាការ​ដែរ សូម្បី​តែ​នាំ​ខ្លួន​មក​សាក​សួរ ​ក៏​ត្រូវ​សុំ​ពីព្រះរាជអាជ្ញាដែរ។ សាក​សួរ​ហើយ ​យើង​ត្រូវ​រាយការណ៍​ទៅ​ព្រះរាជអាជ្ញា ​ដើម្បី​ពិនិត្យ​សម្រេច​ថា​ ត្រូវ​បញ្ជូន​ខ្លួន​បន្ត​ ឬ​ក៏​ត្រូវ​អប់​រំ​ដោះ​លែង គឺ​យើង​អនុវត្តតាម​នីតិ​វិធី​ទាំង​អស់ ​មិន​មែន​ចេះ​តែ​ធ្វើ​ទេ»។

ក្នុង​សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​​ចុះ​ថ្ងៃ​ទី​១០ ខែមេសា អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស Human Right Watch បានចាត់​ទុក​ការ​ចាប់​ខ្លួន​មនុស្ស​ជា​បន្តបន្ទាប់​នេះ ជា​ការ​រំលោភ​ដល់​សិទ្ធិ​សារព័ត៌មាន និង​សិទ្ធិ​បញ្ចេញ​មតិត​នៅ​កម្ពុជា និង​​ជំរុញ​ដល់​រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា​​ឱ្យគោរព​សិទ្ធិ​បញ្ចេញ​មតិ​របស់​ពលរដ្ឋ​ សិទ្ធិ​សារព័ត៌មាន ឱ្យ​បាន​តាម​នូវ​អ្វី​ដែល​ខ្លួន​បាន​ផ្ដល់​សច្ចាប័ន។

នាយករង​ប្រចាំ​តំបន់​អាស៊ី​នៃ​អង្គការ Human Right Watch លោក Phil Robertson បាន​លើក​ឡើង​ក្នុងសេចក្តី​ថ្លែង​ការ​ណ៍​នោះ​ថា៖ «ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យមានសារៈសំខាន់ក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិសុខភាពសាធារណៈ ពីព្រោះប្រជាជនត្រូវការព័ត៌មានដើម្បីការពារខ្លួន និងវាយតម្លៃការឆ្លើយតបរបស់រដ្ឋាភិបាល។ រដ្ឋាភិបាលម្ចាស់ជំនួយបរទេស គួរតែជំរុញរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដើម្បីបញ្ឈប់ការយាយី និងការចោទប្រកាន់អ្នកសារព័ត៌មាន និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែលគ្រាន់តែបំពេញ[ការងារ]របស់ខ្លួន ក្នុងការរាយការណ៍អំពីអ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលកំពុងនិយាយ និងធ្វើ​ ក្នុង​ពេល​មាន​វិបត្តិ​កូវីដ-១៩»។

អ្នក​នាំពាក្យ​គណៈកម្មាធិការ​សិទ្ធិ​មនុស្សរបស់រដ្ឋាភិបាល ​លោក កត្តា អ៊ន មាន​ប្រសាសន៍​ប្រាប់ ​VOD ថា ក្នុង​ស្ថាន​ភាព​នៃ​ការ​ផ្ទុះ​ឡើង​នៃ​ជំងឺ​កូវីដ១៩ ​ក្នុង​ប្រទេស​ ស្ថាន​ភាព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា ​គឺ​ពុំ​មាន​ការ​ប៉ះពាល់​នោះ​ទេ ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ ​គឺ​មាន​ការ​ជ្រោម​ជ្រែង​ឡើង​នៃ​សិទ្ធិ​ទៅ​វិញ​ទេ។ លោក​បន្ថែម​ថា ​ចំពោះ​ករណី​នៃ​ការ​ចាប់​ខ្លួន​មនុស្ស​មួយ​ចំនួន​ដែល​បាន​បង្ហោះ​សារ​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​នោះ ​គឺ​ជា​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ដើម្បី​ការ​ពារ​ស្ថិរភាព​សង្គម​សុទ្ធ​សាធ មិន​មែន​ជា​ការ​បំពាន​នូវ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នោះ​ទេ។​

លោក​ កត្តា អ៊ន៖ «បុគ្គល​មួយ​ចំនួន​ដែល​ផ្សព្វផ្សាយ​ព័ត៌មាន​មិន​ពិត​ ដែល​ញុះញ៉ង់​ឱ្យ​បង្ក​ចលាចល ដែល​ញុះញង់​ឱ្យ​មាន​បញ្ហា​ភ័យ​ខ្លាច​នៅ​ក្នុង​ចំណោម​ប្រជាពលរដ្ឋ​។ រដ្ឋាភិបាល​សមត្ថកិច្ច​របស់​យើង​ បាន​ឃាត់​ខ្លួន​អប់រំ​ណែនាំ ​ហើយ​ក៏​លែង​ទៅ​វិញ ហើយ​ក៏​មាន​អ្នក​ខ្លះ​ត្រូវ​បាន​បញ្ជូនទៅ​តុលាការ​ចាត់​ការ​តាម​នីតិ​វិធី​ច្បាប់​។ នេះ​ជា​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ វា​មិន​មែន​ជា​ការ​​បង្កើត​ឡើង​នូវ​ទិដ្ឋ​ភាព ដើម្បី​រំលោភ​នូវ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នោះ​ទេ។ តែ​ជា​ការ​នាំ​គ្នា​គោរពច្បាប់ ជា​ការ​គោរព​ផល​ប្រយោជន៍​ជាតិ គោរព​សង្គម គោរពគ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក​ ដែល​នេះ​ជា​ការ​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស​ទៅ​វិញ​ទេ»។

កាល​ពី​ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ​២០១៨ កន្លង​ទៅ ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​សម្រេច​ឱ្យ​​ក្រសួង​ព័ត៌មាន ក្រសួងប្រៃ​សណីយ៍ និង​​ទូរគមនាគមន៍ និង​ក្រសួង​មហា​ផ្ទៃ ធ្វើ​ការ​ជា​មួយ​គ្នា ​ក្នុង​ការ​​តាម​ដាន ស្រាវជ្រាវ​ ស្វែង​រក​​ការ​ធ្វើ​អាជីវកម្ម និង​ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ល្មើស​ច្បាប់​តាម​គេ​ហទំព័រ​ និង​បណ្តាញ​សង្គម ​ដើម្បី​ចាត់​វិធាន​ការ​តាម​នីតិវិធី​ច្បាប់ ខណៈ​អ្នក​តាម​ដាន​រិះគន់​ថា​ ច្បាប់​នេះ​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់សិទ្ធិ​បញ្ចេញ​មតិ ជា​ពិសេស​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ដែល​មិនមាន​ទំនោរ​ទៅ​រក​រដ្ឋាភិបាល​។

​របាយការណ៍​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​ពិភព​លោក​ឆ្នាំ​២០១៩ ដែល​ចេញ​ដោយ​អង្គការ​អ្នក​កាសែត​គ្មាន​ព្រំដែន បានចាត់​ចំណាត់​ថ្នាក់​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​កម្ពុជា​ ១៤៣ លើ​ ១៨០ ដែល​បាន​ធ្លាក់​ចុះ​ជា​បន្តបន្ទាប់​ចាប់​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​២០១៧​មក (ឆ្នាំ២០១៧ កម្ពុជា​ទទួល​បាន​ចំណាត់​ថ្នាក់ ១៣២)​៕
 ​

រក្សាសិទ្វិគ្រប់យ៉ាងដោយ ស៊ីស៊ីអាយអឹម

សូមបញ្ជាក់ថា គ្មានផ្នែកណាមួយនៃអត្ថបទ រូបភាព សំឡេង និងវីដេអូទាំងនេះ អាចត្រូវបានផលិតឡើងវិញក្នុងការបោះពុម្ពផ្សាយ ផ្សព្វផ្សាយ ការសរសេរឡើងវិញ ឬ ការចែកចាយឡើងវិញ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរឡើយ។
ស៊ីស៊ីអាយអឹម មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការលួចចម្លងនិងចុះផ្សាយបន្តណាមួយ ដែលខុស នាំឲ្យយល់ខុស បន្លំ ក្លែងបន្លំ តាមគ្រប់ទម្រង់និងគ្រប់មធ្យោបាយ។ ជនប្រព្រឹត្តិ និងអ្នកផ្សំគំនិត ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់កម្ពុជា និងច្បាប់នានាដែលពាក់ព័ន្ធ។

អត្ថបទទាក់ទង

សូមផ្ដល់មតិយោបល់លើអត្ថបទនេះ