ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរកម្ពុជាក្រោម១៤៥គ្រួសារអះអាងថា ដីស្រែសម្រាប់ធ្វើកសិកម្មចិញ្ចឹមជីវិតដែលជាកេរដូនតាពួកគាត់ចែកឱ្យនោះ ត្រូវអាជ្ញាធរវៀតណាមនៅក្នុងខេត្តកៀងយ៉ាង Tinh Kieng Giang (ក្រមួនស)ប្រើហិង្សាមិនឱ្យពួកគាត់គ្រប់គ្រងបន្តដោយថានោះជាដីរបស់រដ្ឋ។
ដីមានជម្លោះនេះ ស្ថិតនៅភូមិហ្វក Ap Phot (ប៉ប្រក់) ឃុំភូមី Xa Phu My (ប៉ប្រក់) ស្រុកយ៉ាងថាន់ Huyen Giang Thanh (ព្រៃមេង) ខេត្តកៀងយ៉ាង Tinh Kieng Giang (ក្រមួនស)ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់វៀតណាម។ទីតាំងនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់ស្រុកបន្ទាយមាស ខេត្តកំពត។
ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមមួយចំនួនប្រាប់វីអូឌីថា ពួកគាត់កំពុងព្រួយបារម្ភខ្លាចបាត់ដីធ្លីទាំងនោះ បន្ទាប់ពីសមត្ថកិច្ចជាង១រយនាក់ ប្រដាប់ដោយដំបងវាយបណ្ដេញអ្នកភូមិចេញពីដីស្រែកាលពីថ្ងៃទី០៥ឧសភាកន្លងទៅ។
ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមម្នាក់អាយុ២៩ឆ្នាំ លោក តៀង ដាង ថ្លែងថាលោកត្រូវរបួសធ្ងន់ ក្នុងពេលដែលអាជ្ញាធរវៀតណាមដាក់កម្លាំងមកវាយបណ្ដេញអ្នកភូមិឱ្យរើគោយន្តចេញពីដីស្រែក្រោម(ដីលិចទឹក) ដែលធ្លាប់អាស្រ័យផល។
លោកតៀង ដាង ៖ គេ(អាជ្ញាធរវៀតណាម)ឱ្យយើងយកម៉ាស៊ីនយើងឡើងពីដីស្រែគេអត់ឱ្យយើងធ្វើទេ ដីហ្នឹងដីរបស់រដ្ឋ ប្រជាពលរដ្ឋឆ្លើយថា ដីហ្នឹងយើងធ្វើពីដើមពីដែកមក។ គេថាគេចាប់យកម៉ាស៊ីនទាំងអស់ទៅសាលាឃុំ ដល់ពលរដ្ឋមិនព្រមគេចុះមកគេវាយ យើងយកតែម្ដងសុទ្ធតែដំបងដែកឆក់ កាំភ្លើងទៀតតែគេអត់បាញ់ទេ គេបាញ់តែកាំភ្លើងផ្សែងបែកផ្សែងមកផ្សារភ្នែកមើលអីអត់ឃើញ។ ដូចខ្ញុំជាវាយបែកក្បាល បាក់ដៃ អ្នករបួសមានជាង១០នាក់។
លោកតៀង ដាងបន្ថែមថាក្ដីបារម្ភចំពោះការបាត់បង់ដីកេរដូនតានេះ ឈឺខ្លាំងជាងស្នាមរបួសដែលត្រូវអាជ្ញាធរវៀតណាមវាយទៅទៀត។
លោកតៀង ដាង៖ ខ្ញុំឡើងទៅខេត្ត ខេត្តគេឱ្យធ្វើក្រដាសស្នាមម្នាក់១សន្លឹកៗឡើងពីឃុំ ទៅស្រុក ទៅខេត្តតទៀតយើងនៅទាមទារដីហ្នឹងអីចឹង។ ខាងវៀតណាមគេបិទអស់ហើយគ្មានផ្សាយគ្មានអីទេគេបិទជិតឈឹងគេមិនចង់ឱ្យខាងក្រៅដឹងរឿងនេះទេ។
បុរសវ័យជាង៦០ឆ្នាំ ត្រូវជាឪពុករបស់ទៀង ដាងគឺលោក តៀង ស៊ីនបានថ្លែងប្រាប់វីអូឌីតាមទូរស័ព្ទថា ដីធ្លីនេះជាញើសឈាមរបស់គ្រួសារគាត់ដែលខំរុករានគាស់កាយតាំងពីឆ្នាំ១៩៧៣មក។ លោកថា អ្នកភូមិបារម្ភខ្លាចបាត់ដីនេះណាស់។
តៀង ស៊ីន ៖ យួនវាធ្វើបាប យើងតវ៉ាយើងខ្លាចបាត់ដីនេះ។ដីនេះយើងធ្វើតាំងពី៧៣មកម៉េស។
អគ្គលេខាធិការសមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោម អភិវឌ្ឍន៍និងសិទ្ធិមនុស្ស លោក សឺន ជុំជួន មានប្រសាសន៍ថា ករណីប្រើប្រាស់ហិង្សាពីសំណាក់អាជ្ញាធរវៀតណាមមកលើពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនេះ ជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
លោក សឺន ជុំជួន៖ អំពើទាំងនេះមិនស្របនិងគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្សនោះទេ ជាការរំលោភសិទ្ធិទទួលបានកម្មសិទ្ធិដីធ្លីរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម។អាជ្ញាធរវៀតណាមគួរតែមានដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធីចំពោះរឿងនេះ សមាគមយើងនឹងតាមដាននិងស្វែងរកអន្តរាគមន៍បន្តទៀតទៅដល់អង្គការអន្តរជាតិនានា ពិសេសបណ្ដាស្ថានទូតនានាប្រចាំនៅប្រទេសវៀតណាម។
កំណត់ត្រារបស់សមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោម អភិវឌ្ឍន៍និងសិទ្ធិមនុស្ស បង្ហាញថា ផ្ទៃដីប្រមាណជា ១ពាន់ហិកតានេះ ជាកម្មសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម១៤៥គ្រួសារ ដែលបានកាន់កាប់ដី តាំងពីឆ្នាំ១៩៧៣ដោយកាប់ឆ្ការដីព្រៃលិចទឹក ធ្វើសែ្រចំការពីជំនាន់ជីដូនជីតារៀងមក។ រហូតដល់ឆ្នាំ២០០០ ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមក៏បានផ្អាកធ្វើស្រែអស់រយៈពេល៣ឆ្នាំដោយសារដីនោះមាន ជំនន់ជន់លិចពេក។
សមាគមបន្តទៀតថា ក្រោយមកក៏មានក្រុមហ៊ុនមួយឈ្មោះថា “Dong Co Ban” បានប្រាប់ឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមដាំស្មៅអន្ចូត លក់ឱ្យក្រុមហ៊ុន ប៉ុន្តែស្មៅនោះមិនបានលូតលាស់ល្អ ទៅតាមស្ដង់ដារក្រុមហ៊ុនក៏មិនបានទិញ។ នៅឆ្នាំ២០០៤ ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមក៏នាំគ្នាកាប់ស្មៅនោះចោលហើយនាំធ្វើស្រែ ប៉ុន្តែត្រូវបានអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានហាមមិនឱ្យធ្វើស្រែ ដោយអាជ្ញាធរទាំងនោះបានប្រាប់ថារង់ចាំបួនឆ្នាំទៀត។
នៅឆ្នាំ២០០៨ ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមបានធ្វើលិខិតផ្ញើទៅអាជ្ញារខេត្តកៀងយ៉ាង (ក្រមួនស) ដើម្បីស្នើកាន់កាប់ដីស្រែទាំងនោះ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរខេត្ត បានបញ្ជូនមកឱ្យអាជ្ញាធរស្រុកដោះស្រាយ រីឯអាជ្ញាធរស្រុកក៏បានឱ្យពលរដ្ឋរង់ចាំ៤ឆ្នាំទៀត រហូតដល់ឆ្នាំ២០១២ ពលរដ្ឋក៏នាំគ្នាចុះធ្វើស្រែទៀតក៏ត្រូវបានហាមឃាត់ ទៀត។
នៅឆ្នាំ២០១៤ ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមក៏បានដាក់ញត្តិស្នើអន្តរាគមន៍ទៅដល់រដ្ឋធានីហាណូយ ពេលនោះអាជ្ញាធរថ្នាក់មជ្ឈឹមក៏បានបញ្ជូនមកឱ្យអាជ្ញាធរស្រុកស្រុកដោះស្រាយបន្ត។ នាឆ្នាំ២០១៤ ដដែលនោះ ពលរដ្ឋក៏មានអង្គប្រជុំជាមួយអាជ្ញាធរស្រុក ដោយមានអ្នកចូលរួម ៥៣ គ្រួសារ។ លទ្ធផលនៃអង្គប្រជុំ ដំណោះស្រាយផ្ទាល់មាត់របស់អាជ្ញាធរស្រុក បានប្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋថា ឱ្យរង់ចាំដល់ថ្ងៃទី១០ ខែ០៥ ២០១៥ បើមិនឃើញដំស្រាយទេ ប្រជាពលរដ្ឋអាចនាំគ្នាធ្វើស្រែបាន ផ្ទុយទៅវិញនៅពេលដែលប្រជាពលរដ្ឋមកធ្វើស្រែ អាជ្ញាធរនៅតែហាមឃាត់។
នៅឆ្នាំ២០១៩ អាជ្ញាធរវៀតណាម បានយកគ្រឿងចក្រមកឈូសឆាយដី ប្រជាជនក៏បានទៅតវ៉ា ។ នៅឆ្នាំ២០២០ ថ្ងៃទី០៥ ខែ០៥ ប្រជាជនយកបានយកគ្រឿងចក្រមកឈូសឆាយដីនោះដើម្បីធ្វើស្រែ អាជ្ញាធរវៀតណាមបង្ក្រាប។
អ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក ស៊ឹង សែនករុណា មានប្រសាសន៍ថា ខ្មែរក្រោមជាជនជាតិដើមរស់នៅលើដីកំណើតខ្លួនរាប់ពាន់ឆ្នាំមកហើយ ដូច្នេះអាជ្ញាធរវៀតណាមចាំបាច់ត្រូវគោរពសិទ្ធិពួកគាត់តាមច្បាប់អន្តរជាតិ។ លោកថា អាជ្ញាធរកម្ពុជាក៏មានតួនាទីជំរុញឱ្យវៀតណាមគោរពសិទ្ធិខ្មែរក្រោមដូចដែលមេដឹកនាំវៀតណាមស្នើឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាការពារជនអន្តោប្រវេសន៍វៀតណាមរស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដូច្នោះដែរ។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា៖ ក្នុងនាមជាអ្នកមានឈាមជ័ររួមឈាមខ្មែរតែមួយហ្នឹង អ្នកដឹកនាំរដ្ឋយើង(រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា)អាចនិយាយក្នុងន័យការទូត ក្នុងការទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ ធ្វើយ៉ាងណាជួយការពារដល់ជនជាតិរបស់ខ្លួនដែលកំពុងរស់នៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់វៀតណាមនេះ។
វីអូឌីមិនអាចទាក់ទង ស្ថានទូតវៀតណាមនិងមន្ត្រីអ្នកនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានេះបានទេនៅថ្ងៃទី០៩ ខែឧសភា នេះ៕