សកម្មជនការពារព្រៃឈើនៅខេត្តរតនគិរី លោក ឆន ផល្លា ដែលអះអាងថា ត្រូវបានគេព្រួតវាយរហូតសន្លប់នៅចំពោះមុខអាជ្ញាធរក្នុងវេទិកាសាធារណៈមួយកាលពីសប្តាហ៍មុននោះ បានអំពាវនាវទៅរដ្ឋាភិបាលឱ្យជួយរកយុត្តិធម៌។
លោក ឆន ផល្លា អាយុជាង ៤០ឆ្នាំ មកពីភូមិសមុត្រក្រោម ឃុំសេដា ស្រុកលំផាត់ និយាយក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានក្នុងរាជធានីភ្នំពេញនៅថ្ងៃនេះថា លោកបានប្តឹងអាជ្ញាធរ និងពលរដ្ឋមួយចំនួនទៅតុលាការតាំងពីឆ្នាំ២០១៧ ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងបទល្មើសព្រៃឈើ។
ប៉ុន្តែ សកម្មជនរូបនេះអះអាងថា បណ្ដឹងរបស់លោកមិនត្រូវបានស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធចាត់ការនោះឡើយ ដែលលោកថា ជំរុញឱ្យបុគ្គលដែលលោកបានប្ដឹងវាយតប់ទៅលើរូបលោករហូតដល់សន្លប់នៅក្នុងវេទិកាសាធារណៈមួយដែលរៀបចំឡើងដោយអាជ្ញាធរនៅក្នុងសាលាឃុំសេដា កាលពីថ្ងៃទី៨ ខែកក្កដា។
លោក ឆន ផល្លា និយាយទៀតថា ពេលលោករងការព្រួតវាយតប់នោះ លោកបានរត់ទៅរកអភិបាលស្រុកលំផាត់ លោក នូ ថេរ ដែលមានវត្តមានក្នុងវេទិកានោះឱ្យជួយដែរ តែលោកថា មន្ត្រីមូលដ្ឋានរូបនេះបែរជាគំរាមលោកឱ្យឈប់ប្តឹងករណីបទល្មើសព្រៃឈើទៅវិញ។
លោក ឆន ផល្លា និយាយថា៖ «អភិបាលស្រុក នូ ថេរ ហ្នឹងគាត់គំរាមខ្ញុំហ្មង គាត់ថា បើ ផល្លា ឯងនៅតែធ្វើការតវ៉ាព្រៃឈើ គាត់នឹងចាប់ខ្ញុំដាក់គុក»។
សកម្មជនការពារព្រៃឈើរូបនេះ អំពាវនាវទៅរដ្ឋាភិបាលឱ្យចាត់វិធានការមន្ត្រីខិលខូច ដើម្បីការពារធនធានធម្មជាតិ និងការពារពលរដ្ឋដែលរាយការណ៍ពីបទល្មើសព្រៃឈើ។
លោក ផល្លា និយាយបន្តថា៖ «ខ្ញុំសូមឱ្យសម្តេចលោកជួយពិនិត្យជួយពិចារណារកយុត្តិធម៌ឱ្យពួកយើងខ្ញុំផង[…]ឱ្យក្រសួង គ្រប់ក្រសួងចុះទៅពិនិត្យនៅកន្លែងនោះផ្ទាល់ ហើយបើសិនជាសម្តេចលោកបានដឹងបានឮហើយ ខ្ញុំអាចយកឯកសារនេះជូនសម្តេចផ្ទាល់ដៃឱ្យសម្ដេចក៏បានដែរ ព្រោះខ្ញុំជាជនរងគ្រោះ ខ្ញុំជាអ្នកការពារជាមួយគាត់»។
អភិបាលស្រុកលំផាត់ លោក នូ ថេរ សុំមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយជុំវិញការចោទប្រកាន់នេះទេ។
លោក នូ ថេរ ប្រាប់ថា៖ «ខ្ញុំមិនទម្លាប់និយាយតាមប្រព័ន្ធទូរសព្ទទេ។ ជាសំណូមពរ សុំឱ្យប្រមូលអ្នកសារព័ត៌មានបួនដប់ម្ភៃ ចុះមកឃុំសេដាមក ដើម្បីធ្វើសន្និសីទជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ។ សូមធ្វើសន្និសីទដូចអា ផល្លា មកឱ្យដឹងសម្តីពិតពីប្រជាពលរដ្ឋថា រឿងពិតវាយ៉ាងម៉េច»។
ទោះជាយ៉ាងណា ស្នងការនគរបាលខេត្តរតនគិរី តាមរយៈលិខិតចុះថ្ងៃទី៩ ខែកក្កដា បានច្រានចោលការអះអាងរបស់លោក ឆន ផល្លា។
បើតាមលោក ឆន ផល្លា ពួកគាត់បានប្តឹងមន្ត្រីមួយចំនួននៅក្នុងស្រុកនេះ និងពលរដ្ឋមួយចំនួនទៀតទៅតុលាការចំនួន ៨បណ្តឹងរួចមកហើយចាប់ពីឆ្នាំ២០១៧មក ប៉ុន្តែ លោកថា ជាង ៤ឆ្នាំមកនេះ គ្មានអ្នកជាប់បណ្តឹងណាម្នាក់ត្រូវបានចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់ទេ។
វីអូឌីបានស្វែងរកការបកស្រាយពីអ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងខេត្តរតនគិរី លោក កែវ ពិសុទ្ធ ផងដែរនៅថ្ងៃនេះ ប៉ុន្តែ លោកមិនបានលើកទូរសព្ទនោះឡើយ។
លោក ឆន ផល្លា អាយុជាង ៤០ឆ្នាំ ជាជនជាតិខ្មែរ ហើយបានរៀបការជាមួយស្ត្រីជនជាតិដើមភាគតិចទំពួន រស់នៅភូមិសាមុត្រក្រោម ឃុំសេដា។
ប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន អះអាងថា រដ្ឋាភិបាលមិនទាន់ដឹងរឿងនេះនៅឡើយទេ ប៉ុន្តែ លោកជំរុញឱ្យសកម្មជនការពារព្រៃឈើរូបនេះទាក់ទងទៅក្រសួងបរិស្ថាន ដើម្បីផ្ដល់កិច្ចអន្តរាគមន៍។
លោក ផៃ ស៊ីផាន ប្រាប់ថា៖ «បើសកម្មជនព្រៃឈើហ្នឹងលោកមិនសប្បាយចិត្តបែបណា លោកទាក់ទងទៅឯកឧត្តម សាយ សំអាល់ [រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន] ដែលលោកជំហរណាស់ក្នុងការជួយការពារព្រៃឈើ ពីព្រោះរាជរដ្ឋាភិបាលក៏ដូចជាក្រសួងបរិស្ថានហ្នឹង លោកស្វាគមន៍ជានិច្ចក្នុងសាច់រឿងហ្នឹង»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្ត្រា មិនបានឆ្លើយតបនឹងការសាកសួរពីសារព័ត៌មានវីអូឌីតាមទូរសព្ទ និងបណ្ដាញតេឡេក្រាមនោះឡើយនៅថ្ងៃនេះ។
យ៉ាងនេះក្តី សកម្មជនការពារព្រៃឈើ លោក ឆន ផល្លា និយាយក្នុងសន្និសីទនោះថា ពេលសុខភាពលោកល្អប្រសើរឡើងវិញ លោកនឹងរៀបចំពាក្យបណ្តឹងភ្ជាប់ទាំងឯកសារវាយតប់ទៅក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ដោយថា ដើម្បីទប់ស្កាត់កុំឱ្យសកម្មជនការពារព្រៃឈើនៅបណ្តាខេត្តមួយចំនួនទៀតរងការគំរាមកំហែងដូចពួកលោក។
ប្រធានផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិដីធ្លីនៅសមាគមអាដហុក លោក នី សុខា ដែលចូលរួមក្នុងសន្និសីទនេះដែរ និយាយថា ការគំរាមកំហែងឱ្យដកពាក្យបណ្តឹងរបស់រាជការសាធារណៈ ជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ។
អ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះបង្ហាញការព្រួយបារម្ភថា បើមន្ត្រីខិលខូចមិនត្រូវគេចាត់វិធានការច្បាប់ នោះវានឹងជំរុញឱ្យមានបទល្មើសបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិកើនឡើងផ្ទុយពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាល។
លោក នី សុខា និយាយថា៖ «បើមិនអ៊ីចឹងទេ ខ្ញុំយល់ថា ពីពេលនេះតទៅ អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស អ្នកការពារព្រៃឈើ អ្នកការពារសម្បត្តិរដ្ឋ អ្នកការពារធនធានធម្មជាតិទាំងអស់ហ្នឹង ប្រហែលជាលែងហ៊ានចេញមុខការពារហើយ ពីព្រោះអីពេលចេញមុខទៅ គេធ្វើបាប ហើយអត់មានអាជ្ញាធររកយុត្តិធម៌ឱ្យគាត់ វាជារឿងមួយជះឥទ្ធិពលមិនល្អទេ។ អ៊ីចឹង ខ្ញុំគិតថា រដ្ឋាភិបាលប្រហែលជាមិនព្រងើយកន្តើយទេ»។
បើតាមអាដហុក ក្រៅពីលោក ឆន ផល្លា សកម្មជនការពារព្រៃឈើ ៧នាក់ផ្សេងទៀត បានភៀសខ្លួនគេចចេញពីភូមិ ដោយបារម្ភពីសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួន ក្រោយពីមានការដាក់សម្ពាធឱ្យដកពាក្យបណ្តឹង។
មាត្រា៥២៧ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌចែងថា «អំពើគំរាមកំហែងសម្លុត ដើម្បីញុះញង់ជនរងគ្រោះកុំឱ្យដាក់ពាក្យបណ្តឹង ឬដកពាក្យបណ្តឹងរបស់ខ្លួន ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ១ឆ្នាំ ទៅ ៣ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ២លាន ទៅ ៦លានរៀល។ ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ២ឆ្នាំ ទៅ ៥ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ៤លាន ទៅ ១០លានរៀល ប្រសិនបើបទល្មើសនេះសម្តែងចេញជាលទ្ធផល»៕
