លោក រ៉ុង ឈុន អតីតប្រធានសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ បានបាត់បង់ឱកាសសំណូមពរចុងក្រោយរបស់ខ្លួននៅក្នុងសវនាការកាត់ទោសនៅថ្ងៃនេះ ដោយសារចៅក្រមជំនុំជម្រះបានចាត់ទុកសំណូមពររបស់លោកថា មិនមែនជាសំណូមពរធម្មតាឡើយ។
ប្រធានសហភាពសហជីពកម្ពុជា និងជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន បានជម្នះលើកឡើងពីសំណូមពររបស់ខ្លួន ដោយសំណូមពរឱ្យចៅក្រមតុលាការសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ កាត់សេចក្តីសំណុំរឿងរបស់លោកប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈនិងសុឆន្ទៈ ដូចពាក្យស្បថស្បែរបស់ចៅក្រមនៅមុនពេលចូលកាន់តំណែង។ លើសពីនេះ លោកក៏បានសំណូមពរឱ្យចៅក្រមកាត់ក្តីលោកដោយឈរលើភាពមិនលម្អៀង ចាកចេញពីអគតិទាំងបួន។
ប៉ុន្តែចៅក្រមជំនុំជម្រះ លោក លិ សុខា បានគោះតុ ដោយចាត់ទុកថា ចំណុចដែលលោក រ៉ុង ឈុន លើកឡើងមិនមែនជាសំណូមពរឡើយ។
ក្រោយពីចៅក្រមបានគោះតុច្រើនដង លោក រ៉ុង ឈុន បានលើកឡើងថា បើសិនជាតុលាការយល់ថា ការឃុំខ្លួនលោកបន្តទៀតបានផលចំណេញនោះក៏បន្តធ្វើទៀតទៅ ដោយសារលោកឈប់សំណូមពរ ហើយចង់យកលោកទៅធ្វើអីធ្វើទៅ។
ភាពចម្រូងចម្រាសនេះបានកើតឡើងនៅក្នុងអំឡុងពេលបញ្ចប់សវនាការសួរដេញដោលលើលោក រ៉ុង ឈុន និងកញ្ញា សរ កណិកា រួមទាំងលោក តុន និមល នៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ នាថ្ងៃសុក្រនេះ លើសំណុំរឿង «ញុះញង់ឱ្យមានភាពវឹកវរដល់សន្តិសុខសង្គម»។
ប្រធាននាយកដ្ឋានដោះស្រាយបាតុភាពកិច្ចការព្រំដែននៅខេត្តត្បូងឃ្មុំ លោក ឃុំ ប៉ុនប័ត្រ ដែលជាសាក្សី បានលើកឡើងក្នុងសវនាការថា ការវាយតម្លៃទៅលើបញ្ហាព្រំដែនរបស់លោក រ៉ុង ឈុន គួរតែយកផែនទីមកនិយាយ ដោយមិនគួរយកមតិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមកនិយាយឡើយ។ លោកបានអះអាងបន្តថា ការបោះបង្គោលព្រំដែនរវាងកម្ពុជានិងវៀតណាម គឺផ្អែកទៅតាមផែនទីដែលមានការវាស់វែងបច្ចេកទេសដោយអ្នកជំនាញត្រឹមត្រូវ។
លោកថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ខ្ញុំមានការសោកស្ដាយនៅពេលឃើញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់លោក រ៉ុង ឈុន មានន័យថា គណៈកម្មការព្រំដែន”អាជ័យសុទ្ធ”។ មិនគួរយកប្រជាជនមកនិយាយទេ គួរយកផែនទីដែលមានកំណត់ត្រឹមត្រូវមកនិយាយ»។
ក្រោយពីមានការសួរដេញដោលពេញមួយព្រឹកនោះ ចៅក្រមជំនុំជម្រះនៃសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក លិ សុខា បានឱ្យមេធាវីដើមបណ្ដឹង និងតំណាងអយ្យការ រួមទាំងមេធាវីការពារលោក រ៉ុង ឈុន ធ្វើសេចក្ដីសន្និដ្ឋានបញ្ចប់។ ក្នុងនោះ តំណាងអយ្យការ លោក សេង ហៀង និងមេធាវីរដ្ឋាភិបាល បានស្នើសុំឱ្យចៅក្រមផ្ដន្ទាទោសលោក រ៉ុង ឈុន ទៅតាមច្បាប់កំណត់ និងពិន័យប្រាក់ចំនួន៥ ០០០ លានរៀល ឬ ស្មើនឹងជាង១លានដុល្លារ ដោយថា សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់លោក រ៉ុង ឈុន ចេញកាលពីថ្ងៃទី២០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០ ជុំវិញបញ្ហាដីធ្លីរបស់ពលរដ្ឋក្នុងខេត្តត្បូងឃ្មុំដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធបញ្ហាព្រំដែនរវាងកម្ពុជា-វៀតណាមនោះ ជាការ «ញុះញង់»។
ប៉ុន្តែក្រុមមេធាវីការពារក្ដីរបស់លោក រ៉ុង ឈុន ដែលរួមមានលោក កែត ឃី លោក ជូង ជូងី និងលោក សំ សុគង់ បានអះអាងថា សេចក្ដីថ្លែងការណ៍កូនក្ដីរបស់លោកមិនមែនជាការញុះញង់ទេ ព្រោះមតិទាំងនោះជារបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយថាលោក រ៉ុង ឈុន គ្រាន់តែបញ្ចេញមតិដោយបង្ហាញក្ដីបារម្ភនិងសំណូមពរតែប៉ុណ្ណោះ។
លើសពីនេះទៀត ក្រុមមេធាវីបាននិយាយថា ការចោទប្រកាន់កូនក្ដីរបស់លោកពីបទ «ញុះញង់» នោះ មិនត្រឹមត្រូវនោះទេ ដោយសារចាប់តាំងពីលោក រ៉ុង ឈុន ចុះទៅពិនិត្យមើលព្រំដែននិងចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មកដល់បច្ចុប្បន្ន គឺពុំមានព្រឹត្តិការណ៍អ្វីកើតឡើងឡើយ។
ករណីនេះ ក្រុមមេធាវីស្នើទៅចៅក្រមឱ្យទម្លាក់បទចោទប្រកាន់និងដោះលែងកូនក្ដីរបស់ពួកគេឱ្យមានសេរីភាពវិញ ខណៈដែលពួកគាត់ត្រូវបានឃុំនៅពន្ធនាគារទាំងអយុត្តិធម៌អស់រយៈពេល១ឆ្នាំហើយមក។ ជាងនេះទៀត លោកថា ការបញ្ចេញមតិរបស់កូនក្ដីលោក គឺមានធានាដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទៀតផង។
ក្រោយពីសួរដេញដោលនិងធ្វើសេចក្ដីសន្និដ្ឋាន ចៅក្រមជំនុំជម្រះ លោក លិ សុខា បានសម្រេចលើកពេលប្រកាសសាលក្រមទៅថ្ងៃទី១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ ខាងមុខនេះ។
នាយករងអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត ដែលតាមដានសវនាការនាថ្ងៃនេះ បានលើកឡើងថា គណៈកម្មការព្រំដែនគួរហៅលោក រ៉ុង ឈុន ទៅជជែកនិងប្រាប់ បើសិនជាគាត់ចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដោយមិនទាន់ដឹងពីការងាររបស់គណៈកម្មការព្រំដែន ជាជាងធ្វើការចោទប្រកាន់និងឃុំខ្លួនលោក។
មួយវិញទៀត លោកថា ការចាប់ខ្លួនលោក រ៉ុង ឈុន នឹងធ្វើឱ្យសហគមន៍ជាតិនិងអន្តរជាតិយល់ថា ករណីនេះគឺជារឿងនយោបាយច្រើនជាង ដោយសារកន្លងមក គាត់ជាអតីតសមាជិកគណៈកម្មការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតដែលមកពីកូតាគណបក្សប្រឆាំង និងជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជាដែលមានមូលដ្ឋាននៅក្រៅប្រទេស។
លោកថា៖ «យើងឃើញហើយ បញ្ហាព្រំដែនជាបញ្ហារបស់ជាតិ រដ្ឋាភិបាល ហើយជាបញ្ហាប្រជាពលរដ្ឋដែរ ហើយសភាក្ដី រដ្ឋាភិបាលក្ដី ក៏កើតចេញពីប្រជាពលរដ្ឋដែរ។ អ៊ីចឹងនៅពេលដែលប្រជាពលរដ្ឋបង្ហាញនូវទុកកង្វល់ វាមិនមែនសុទ្ធតែចោទប្រកាន់ទេ»។
លោក រ៉ុង ឈុន ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនកាលពីយប់ថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០ ក្រោយពីលោកអត្ថាធិប្បាយនិងចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជុំវិញបញ្ហាដីធ្លីរបស់ពលរដ្ឋក្នុងខេត្តត្បូងឃ្មុំដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធបញ្ហាព្រំដែនរវាងកម្ពុជា-វៀតណាម។ គិតតាំងពីថ្ងៃចាប់ខ្លួនរហូតមកដល់ពេលនេះ លោក រ៉ុង ឈុន ត្រូវបានឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារព្រៃសអស់រយៈពេល១ឆ្នាំមកហើយ។
កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ អង្គការសម្ព័ន្ធភាពពិភពលោកដើម្បីការចូលរួមរបស់ពលរដ្ឋ ហៅកាត់ថា ស៊ីវីឃឹស (CIVICUS) បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយដោយអំពាវនាវយ៉ាងទទូចដល់អាជ្ញាធរកម្ពុជា ឱ្យទម្លាក់ចោលបទចោទនិងដោះលែងលោក រ៉ុង ឈុន ជាបន្ទាន់និងឥតលក្ខខណ្ឌ។
អង្គការអន្តរជាតិមួយនេះមើលឃើញថា ក្នុងរយៈពេល១ឆ្នាំនៃការចាប់ខ្លួនអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានបន្តធ្វើទុក្ខបុកម្នេញនិងកៀបសង្កត់គ្រប់បែបយ៉ាងលើក្រុមសកម្មជន។ ម៉្យាងវិញទៀត ការបន្តឃុំខ្លួនលោក រ៉ុង ឈុន អំឡុងពេលនៃការរាតត្បាតជំងឺកូវីដ-១៩នេះ គឺជាការដាក់ជីវិតរបស់គាត់ឱ្យស្ថិតក្នុងហានិភ័យ។
មន្ត្រីផ្នែកតស៊ូមតិនៃអង្គការស៊ីវីឃឹស អ្នកស្រី លីសា ម៉ាជូមដា (Lisa Majumdar) មានប្រសាសន៍ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ នៅថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដានោះថា ការថ្លែងដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ពលរដ្ឋមូលដ្ឋាន មិនមែនជាបទល្មើសនោះឡើយ។
ដោយឡែក ករណី កញ្ញា សរ កណិកា និងលោក តុន និមល ដែលជាសកម្មជននយោបាយរបស់អតីតគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួននៅខាងមុខសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ខណៈពួកគេបានចូលរួមតវ៉ាឱ្យមានការដោះលែងលោក រ៉ុង ឈុន នោះ នឹងត្រូវប្រកាសសាលក្រមនៅថ្ងៃទី១៨ ខែសីហា ជាមួយករណីលោក រ៉ុង ឈុន ផងដែរ៕
