ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស ចង់ឃើញតុលាការនិងពន្ធនាគារអនុវត្តច្បាប់ចំពោះលោក រ៉ុង ឈុន ឱ្យដូចទៅនឹងបុគ្គលដែលមានឥទ្ធិពលនិងឧកញ៉ាមួយចំនួនដែលអាចទទួលបានសេវាព្យាបាលនៅក្រៅពន្ធនាគារ ដើម្បីឱ្យក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់អាចមានលទ្ធភាពមើលថែនិងព្យាបាលឱ្យបានដិតដល់។
នាយករងអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ (Licadho) លោក អំ សំអាត យល់ឃើញថា ស្ថានភាពជំងឺរបស់លោក រ៉ុង ឈុន ពេលនេះ តុលាការនិងភាគីពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតគួរពិចារណាផ្តល់សេរីភាពឱ្យគាត់ ដើម្បីទទួលការព្យាបាលមួយដ៏ត្រឹមត្រូវ។
លោកបន្តថា ការអនុវត្តដូច្នេះក៏វាមិនខុសអ្វីទៅនឹងនីតិវិធីដែរ ព្រោះជនជាប់ចោទក៏ត្រូវបានការការពារដោយច្បាប់។ ម្យ៉ាងវិញទៀត លោកថា សិទ្ធិមួយចំនួន រួមទាំងសិទ្ធិទទួលបានសេវាព្យាបាលដោយត្រឹមត្រូវ គឺមិនអាចត្រូវបានជនណាម្នាក់រំលោភបំពានឬដកហូតបានឡើយនៅអំឡុងពេលជាប់ឃុំនេះ។
លោកបានថ្លែងនៅថ្ងៃសុក្រនេះថា៖ «ការយល់ឃើញរបស់ខ្ញុំ ស្ថានភាពជំងឺលោកគ្រូ រ៉ុង ឈុន ហ្នឹងក៏ធ្ងន់ធ្ងរ ហើយចាំបាច់ត្រូវការពេលវេលាក្នុងការព្យាបាលក្រោយការវះកាត់។ បញ្ហានេះ គួរមានការអនុញ្ញាតឱ្យគាត់មានការព្យាបាលគ្រប់គ្រាន់។ បើទោះបីជាជនជាប់ចោទក៏ដោយ ក៏លោកនៅមានសិទ្ធិទទួលបានសេវាសុខភាពដូចពលរដ្ឋដទៃយ៉ាងដូច្នេះដែរ»។
ដោយឡែក នាយិកាប្រតិបត្តិនៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CCHR) លោកស្រី ចក់ សុភាព ក៏ឯកភាពដែរថា ជំងឺភ្នែក របស់លោក រ៉ុង ឈុន គួរត្រូវបានមើលថែពីក្រុមគ្រួសារឱ្យបានដិតដល់និងត្រឹមត្រូវបំផុត។ លើសពីនេះទៀត លោកស្រីក៏ចង់ឃើញការអនុវត្តច្បាប់ឱ្យមានភាពស្មើគ្នានៅកម្ពុជាដែរ រវាងបុគ្គលដែលមានឥទ្ធិពលឬសិទ្ធិអំណាចនៅក្នុងសង្គម ជាមួយនឹងពលរដ្ឋ ដើម្បីចៀសវាងការរិះគន់ចំពោះការអនុវត្តច្បាប់ថាមានស្តង់ដារពីរ។
លោកស្រីបន្តថា៖ «ស្ថានភាពទាំងអស់ហ្នឹង គឺត្រូវតែយកមកអនុវត្តដូចគ្នាចំពោះពលរដ្ឋដទៃដែរ។ វាមិនមែនថា ក្នុងករណីដោយសារគាត់ជាឧកញ៉ាឬក៏គាត់មានឋានៈជាមន្រ្តីរាជការសំខាន់ៗហ្នឹងគាត់អាចទទួល ប៉ុន្តែសម្រាប់ពលរដ្ឋទូទៅនិងសម្រាប់សកម្មជនអីហ្នឹងមិនអាចទទួលបាន។ ដូច្នេះ នេះជាការអនុវត្តសិទ្ធិដែលគេហៅថា របៀបស្តង់ដារពីរ ឬក៏ស្តង់ដារច្រើនហ្នឹង»។
ការលើកឡើងរបស់ក្រុមអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីមន្រ្តីនាំពាក្យនៃអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារនៃក្រសួងមហាផ្ទៃ កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែកញ្ញា បានប្រាប់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានថា ភ្នែកខាងស្តាំរបស់លោក រ៉ុង ឈុន មានអាការធ្ងន់ធ្ងរ ដោយរង់ចាំការសម្រេចពីក្រុមគ្រូពេទ្យ ដើម្បីកំណត់ថ្ងៃវះកាត់។
ប្រធានសហភាពសហជីពកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន ត្រូវបានសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ កាត់ទោសកាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ២ឆ្នាំ ពីបទ «ញុះញង់ឱ្យមានភាពវឹកវរដល់សន្តិសុខសង្គម» បន្ទាប់ពីលោកត្រូវបានចាប់បញ្ជូនទៅឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារព្រៃស បានរយៈពេលប្រមាណ១៣ខែកន្លងទៅនេះ។
លោក រ៉ុង វិជ្ជា ដែលត្រូវជាក្មួយប្រុសបង្កើតរបស់លោក រ៉ុង ឈុន លើកឡើងថា ពេលនេះសាច់ញាតិកំពុងពិគ្រោះយោបល់ជាមួយមេធាវី ដើម្បីរកមធ្យោបាយស្នើទៅតុលាការឱ្យមានការដោះលែងគាត់បាននៅក្រៅឃុំ ងាយស្រួលក្នុងការមើលថែនិងព្យាបាល។ លោកបន្តថា ភ្នែកខាងស្តាំរបស់គាត់នេះមានបញ្ហាជាយូរមកហើយ និងទទួលបានការព្យាបាលពីក្រុមគ្រូពេទ្យជាប្រចាំផងដែរនៅមុនពេលជាប់ឃុំនេះ។
លោកបន្តថា៖ «បច្ចុប្បន្ននេះ ខាងខ្ញុំអត់បានធ្វើសំណើអ្វីនៅឡើយទេ កំពុងពិនិត្យជាមួយមេធាវីនៅឡើយ ដើម្បីយើងធ្វើនីតិវិធីយ៉ាងម៉េចអាចស្នើសុំឱ្យគាត់បាននៅក្រៅឃុំ ដើម្បីសម្រាកព្យាបាល»។
បើតាមលោក រ៉ុង វិជ្ជា ស្ថានភាពភ្នែកបច្ចុប្បន្នរបស់លោក រ៉ុង ឈុន ដែលកំពុងជាប់ក្នុងពន្ធនាគារព្រៃស គឺមានអាការរលាកនិងហើមត្របកភ្នែកខាងស្តាំខ្លាំង ដែលទាមទារឱ្យមានការតាមដាននិងព្យាបាលឱ្យបានម៉ត់ចត់បំផុត។
ទាក់ទងរឿងនេះ អ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក អ៊ី រិន្ទ បញ្ជាក់ថា ករណីលោក រ៉ុង ឈុន នេះ តុលាការបានចេញសេចក្តីសម្រេចរួចទៅហើយ ហើយបើសិនជនជាប់ចោទមិនពេញចិត្តទៅនឹងសេចក្តីសម្រេចនេះទេ អាចមានសិទ្ធិធ្វើបណ្តឹងឧទ្ធរណ៍បន្តទៀតបាន។
លោកថា៖ «មានសាលក្រមហើយ គេនឹងអនុវត្តសាលក្រមនេះ។ ហើយបើគាត់មិនពេញនឹងសាលក្រមហ្នឹងយ៉ាងម៉េច នៅក្នុងអំឡុងពេលនេះ គាត់មានសិទ្ធិប្តឹងឧទ្ធរណ៍ហ្នឹង គាត់ប្តឹងឧទ្ធរណ៍ទៅ»។
វីអូឌី មិនអាចសុំការបញ្ជាក់ពីលោក នុត សវនា មន្រ្តីនាំពាក្យនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារនៃក្រសួងមហាផ្ទៃ និងលោក សំ សុគង់ មេធាវីការពារក្តីឱ្យលោក រ៉ុង ឈុន បានទេ នៅថ្ងៃសុក្រនេះ។
បើទោះជាបែបណា ក្រុមអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលដែលធ្វើការផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស លើកឡើងថា ការអនុវត្តច្បាប់បច្ចុប្បន្ន ហាក់មិនមានភាពស្មើគ្នានៅឡើយរវាងពលរដ្ឋនិងអ្នកមានលុយមានអំណាច ដែលបញ្ហានេះបង្កើតឱ្យមានការរិះគន់ជាហូរហែ។
ពួកគេបន្តថា មានសំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌមួយចំនួនប្រឆាំងនឹងបុគ្គលដែលមានឥទ្ធិពលនិងឧកញ៉ាខ្លះ ដូចជា អតីតអភិបាលក្រុងបាវិត លោក ឈូក បណ្ឌិត, អតីតម្ចាស់ក្លឹបកម្សាន្តដ៏ធំនៅបឹងត្របែក ឧកញ៉ា គិត ធាង និងម្ចាស់ខុនដូ៩៩៩ នៅជិតពេទ្យរុស្ស៊ី លោកឧកញ៉ា ថោង សារ៉ាត់ ជាដើម ត្រូវបានគេសង្កេតឃើញថា អ្នកទាំងនោះអាចទទួលបានសេវានិងជម្រើសនៃការព្យាបាលនៅខាងក្រៅ ក្នុងពេលអំឡុងពេលពួកគេជាប់ពន្ធនាគារ។
លោក អំ សំអាត នាយករងអង្គការលីកាដូ លើកឡើងពីបញ្ហានេះថា លោក រ៉ុង ឈុន គួរត្រូវបានដោះលែងឱ្យនៅក្រៅឃុំ ដើម្បីមានជម្រើសក្នុងការព្យាបាលនិងវះកាត់ភ្នែករបស់គាត់ បើធៀបទៅនឹងទណ្ឌិតដែលមានបុណ្យសក្តិនិងទ្រព្យធនស្តុកស្តុមទាំងនេះ ព្រោះវេជ្ជបណ្ឌិតបានបញ្ជាក់ហើយថា អាការរោគរបស់គាត់មានស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរ។
សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា និងជាប្រធានសហភាពសហជីពកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន ត្រូវបានសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ កាត់ទោសកាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ ឱ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល២ឆ្នាំ ពីបទ «ញុះញង់ឱ្យមានភាពវឹកវរដល់សន្តិសុខសង្គម» បន្ទាប់ពីលោកត្រូវបានចាប់បញ្ជូនទៅឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារព្រៃសបានរយៈពេលប្រមាណ១៣ខែ៕