មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងបរិស្ថាន ចោទក្រុមសកម្មជនមួយចំនួនថា តែងតែផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានបែបកុហកប្រាប់ទៅពិភពលោកថាកម្ពុជាអស់ព្រៃឈើហើយ ខណៈប្រសិនបើព្រៃឈើអស់ដូចអ្វីដែលគេឃោសនានោះ ប្រហែលកម្ពុជាមិនមានលទ្ធភាពនៅក្នុងការលក់ឥណទានកាបូនឱ្យទៅក្រុមហ៊ុនបរទេសធំៗនោះឡើយ។
ថ្លែងក្នុងឱកាសដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់និងផ្សព្វផ្សាយ «របាយការណ៍ស្ថានភាពបរិស្ថានលើកទី៤ និងសៀវភៅធនធានគម្របព្រៃឈើកម្ពុជាឆ្នាំ២០១៨» នៅថ្ងៃទី២៣ ខែកញ្ញានេះ រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្ត្រា មានប្រសាសន៍ថា ក្រុមសកម្មជនមួយចំនួនតែងតែផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានបែបកុហកប្រាប់ទៅពិភពលោកថា កម្ពុជាអស់ព្រៃឈើហើយ។
លោកចោទជាសំណួរថា ប្រសិនបើព្រៃឈើនៅកម្ពុជាពិតជាអស់ដូចអ្វីដែលពួកគេឃោសនាមែន កម្ពុជានឹងមិនមានលទ្ធភាពលក់ឥណទានកាបូនឱ្យទៅក្រុមហ៊ុនបរទេសឡើយ។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា មានប្រសាសន៍ថា៖ «ហើយមួយទៀត បើសិនជាព្រៃឈើនៅកម្ពុជាអស់ដូចអ្វីដែលគេឃោសនាបែបបោកបញ្ឆោតនោះ ប្រហែលជាកម្ពុជារបស់យើងមិនមានលទ្ធភាពនៅក្នុងការលក់ឥណទានកាបូន ដែលបច្ចុប្បន្ននេះ ព្រៃឈើរបស់យើងបាននិងកំពុងតែដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការចូលរួមបន្សុទ្ធខ្យល់របស់ពិភពលោក។ ហើយក្រុមហ៊ុនធំៗដែលមានតួនាទីក្នុងការទទួលខុសត្រូវលើផ្នែកបរិស្ថាន បានមកទាក់ទងទិញ [កាបូន] ពីកម្ពុជារបស់យើង ដោយសារតែកម្ពុជាយើងរក្សាបាននូវព្រៃឈើឈរ […]»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានដដែលបន្តថា របាយការណ៍ «ស្ថានភាពបរិស្ថានលើកទី៤ និងសៀវភៅធនធានគម្របព្រៃឈើកម្ពុជាឆ្នាំ២០១៨» បង្ហាញថា សកម្មជនមួយចំនួនមិនអាចបន្តភូតកុហកទៅកាន់ពិភពលោកថាកម្ពុជាអស់ឈើទេ តែអ្នកទាំងនោះត្រូវតែទទួលស្គាល់នូវអ្វីដែលជាការពិត។
ក្រសួងបរិស្ថាន ក្រោមកិច្ចសហការពីកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍សហប្រជាជាតិ (UNDP) និងអង្គការស្បៀងអាហារនិងកសិកម្មនៃសហប្រជាជាតិ (FAO) ប្រចាំកម្ពុជា បានផលិតរបាយការណ៍ស្ថានភាពបរិស្ថានលើកទី៤ ក្នុងគោលបំណងសង្ខេបអំពីស្ថានភាពបរិស្ថាននៅកម្ពុជា ដោយពិនិត្យស៊ីជម្រៅលើវិស័យតាមប្រធានបទចំនួន៧ រួមមាន គុណភាពខ្យល់ ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ធនធានទឹកសាបលើដី ធនធានដីនិងគុណភាព ជីវចម្រុះ សំណល់ បរិស្ថាន និងសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ។
សកម្មជនបរិស្ថានមួយរូប លោក ម៉ា ចិត្រា ប្រាប់ វីអូឌី នៅថ្ងៃនេះថា អ្វីដែលសកម្មជនបរិស្ថានបានធ្វើមុនការផ្សាយអ្វីមួយ គឺមានភស្តុតាងនិងរបាយការណ៍យ៉ាងត្រឹមត្រូវ ពោលគឺមិនមែនចេះតែធ្វើដោយគ្មានអ្វីសម្អាងឡើយ។
លោក ម៉ា ចិត្រា និយាយថា៖ «អ្វីដែលគាត់ [អ្នកនាំពាក្យបរិស្ថាន] លើកឡើង គឺគ្រាន់តែក្នុងនាមជាអ្នកនាំពាក្យទេ។ ហើយមែនទែនទៅ គាត់មិនដែលចុះទៅមើលព្រៃថាតើគេកាប់យ៉ាងម៉េច! គាត់ចេះតែយករបាយការណ៍ពីកូនចៅគាត់ហ្នឹងឯង ហើយរបាយការណ៍ខ្លះមានកុហកផងក៏មិនដឹង។ ហើយអ្វីដែលពួកយើង [សកម្មជនបរិស្ថាន] ធ្វើនេះ [លើកឡើងអីមួយ] យើងមានភស្តុតាង យើងមានរូបភាពអីគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់អះអាងថា កម្ពុជាពិតជាមានការបាត់បង់ព្រៃឈើមែន។ ដើមឈើធំៗហ្នឹងត្រូវបានគេកាប់សឹងតែនឹងអស់ហើយនៅក្នុងតំបន់ការពារ មានព្រៃឡង់អីជាដើមហ្នឹង។ ប្រទេសខ្មែរ គឺនៅមានព្រៃ តែចង់ឱ្យអស់ព្រៃទាំងមូលហ្មងបានគេហៅថាអស់ព្រៃឬយ៉ាងម៉េច?»
លោក ចិត្រា ថាបើសិនក្រសួងបរិស្ថានពិតជាមានភាពសុទិដ្ឋិនិយមមែន គួរតែបើកចំហឱ្យក្រុមសកម្មជនបរិស្ថានចុះល្បាតនិងរកភស្តុតាងជាមួយមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន នោះគឺជារឿងគួរធ្វើដើម្បីជួយការពារព្រៃ ហើយក្រសួងគួរលើកទឹកចិត្តសកម្មជនបរិស្ថានវិញ ទើបជារឿងត្រឹមត្រូវ។
គណៈកម្មការសហគមន៍ព្រៃឡង់នៅខេត្តព្រះវិហារដែលសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ និយាយថា តាមការសង្កេតរបស់អ្នកស្រី បទល្មើសកាប់ឈើខុសច្បាប់នៅតែកើតមាន។ យ៉ាងណា អ្នកស្រីថា កន្លងមកពួកគាត់មានការពិបាកក្នុងការធ្វើការជាមួយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានមួយចំនួនដែលមិនគាំទ្រនូវការងារសហគមន៍ ពាក់ព័ន្ធការការពារនិងទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើនេះ។
សកម្មជនសហគមន៍រូបនេះថា៖ «វា [បទល្មើសព្រៃឈើ] មិនមែនអស់ទេ! កន្លែងណាក៏នៅមានដែរ តែមិនមែនបើកចំហទេ គឺវាលួច! អាជ្ញាធរស្រុកឬឃុំមួយចំនួនគាត់ថា សហគមន៍អត់មានសិទ្ធិចាប់ [បទល្មើសព្រៃឈើ] តាមផ្លូវ តាមដែនទេ! សហគមន៍មានសិទ្ធិតែការពារក្នុងព្រៃប្លុកខ្លួនឯងទេ។ អាហ្នឹងជាបញ្ហាមួយដែលខ្ញុំមិនអាចទទួលយកបានសម្រាប់ [ការលើកឡើងរបស់] អាជ្ញាធរស្រុកនិងឃុំមួយចំនួន»។
ប្រធានកម្មវិធីផ្នែកស្រាវជ្រាវ និងតស៊ូមតិនៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា (CYN) លោក ហេង គឹមហុង លើកឡើងថា ទាក់ទងការចោទថា សកម្មជនមួយចំនួនផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតនោះ ក្រសួងបរិស្ថានអាចសិក្សាដោយខ្លួនឯងបាន។ លោកបន្ថែមថា ជាក់ស្តែង ករណីលុបចោលគម្រោងទិញកាបូននៅខេត្តកំពង់ធំថ្មីៗនេះ គឺជាសញ្ញាណមួយដែលឆ្លុះបញ្ចាំងថា មានការមិនពេញចិត្តពីសំណាក់ក្រុមហ៊ុនដែលមានគម្រោងទិញកាបូន ពោលគឺលុបចោលដោយសារតែឃើញពីការកើនឡើងនៃភាពសឹករេចរឹល។
លោក ហេង គឹមហុង បន្តថា៖ «ខ្ញុំគិតថា មិនមែនជាពេលមួយដែលយើងចោទគ្នាថានរណាផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានពិត ឬអ្នកនោះផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតទេ។ ប៉ុន្តែគួរជាពេលវេលាមួយដែលឈរលើស្មារតីអ្នកស្រឡាញ់ធនធានធម្មជាតិ គួរតែសហការគ្នារវាងអាជ្ញាធរសាធារណៈនិងពលរដ្ឋ ក្នុងការធ្វើយ៉ាងណារិះរកមធ្យោបាយទប់ស្កាត់កុំឱ្យមានបទល្មើស [ព្រៃឈើ] កើតឡើងតទៅទៀត។ ហើយបើសិនជាកម្ពុជាពិតជាមានគម្របព្រៃឈើធំមែន គួរតែរកមធ្យាបាយក្នុងការពង្រីកការលក់កាបូនរបស់ខ្លួនឱ្យកាន់តែច្រើនជាងមុនបន្ថែមទៀត និងរក្សាព្រៃឱ្យកាន់តែក្រាស់ជាដើម»។
កាលពីឆ្នាំ២០២០ ក្រសួងបរិស្ថានបញ្ជាក់ថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៦ រហូតដល់ឆ្នាំ២០២០ កម្ពុជាបានលក់ឥណទានកាបូនស្ម័គ្រចិត្តទៅឱ្យក្រុមហ៊ុនបរទេសមួយចំនួន ដោយទទួលបានចំណូលជាង១១លានដុល្លារ (១១,៦) ហើយតំបន់ដែលកម្ពុជាបានលក់ឥណទានកាបូននោះ រួមមាន ដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា ឧទ្យានជាតិជួរភ្នំក្រវាញខាងត្បូង និងដែនជម្រកសត្វព្រៃតាតៃ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ អង្គការគំនិតផ្តួចផ្តើមសកលប្រឆាំងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន (Global Initiative Against Transnational Organized Crime) បានចេញរបាយការណ៍នៅខែមីនា ឆ្នាំ២០២១ ស្តីពីវិនាសកម្មព្រៃឈើនៅកម្ពុជាក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំចុងក្រោយដែលមានអត្រាខ្ពស់បំផុត។ របាយការណ៍នោះបង្ហាញថា ព្រៃឈើក្នុងតំបន់ការពារជាង៥សែនហិកតា ស្មើនឹងជិត១២ភាគរយនៃគម្របព្រៃឈើសរុបលើផ្ទៃប្រទេស ត្រូវបានបាត់បង់។
តាមការវាយតម្លៃធនធានគម្របព្រៃឈើឆ្នាំ២០១៨ របស់ក្រសួងបរិស្ថាន បង្ហាញថា ផ្ទៃដីព្រៃឈើមានជាង៨លានហិកតា (៨ ៥១០ ៨០៧) ស្មើនឹងជាង៤៦ភាគរយ (៤៦,៨៦%) ធៀបនឹងផ្ទៃដីសរុបទូទាំងប្រទេស ប៉ុន្តែលទ្ធផលនៃការវាយតម្លៃនេះរួមបញ្ចូលទាំងផ្ទៃដីចម្ការកៅស៊ូ ចម្ការដូងប្រេង នឹងដំណាំហូបផ្លែដទៃទៀត៕
