សមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ ស្នើទៅរដ្ឋាភិបាលនិងក្រសួងអប់រំលុបបំបាត់អំពើពុករលួយក្នុងវិស័យអប់រំ និងបញ្ឈប់ការរើសអើង រួមទាំងឈប់បង្ខំលោកគ្រូ-អ្នកគ្រូឱ្យចូលជាសមាជិកគណបក្សនយោបាយនៅតាមគ្រឹះស្ថានសិក្សាបន្តទៀត ដោយថា ករណីទាំងអស់នេះបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់វិស័យអប់រំ។
ការស្នើរបស់សមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យនេះ ធ្វើឡើងក្នុងញត្តិមួយដែលដាក់ទៅរដ្ឋសភា រដ្ឋាភិបាល និងក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា នាថ្ងៃ «ទិវាគ្រូបង្រៀនពិភពលោក ៥ តុលា ឆ្នាំ២០២១» ក្រោមប្រធានបទ «រម្លឹកគុណអ្នកអប់រំដែលយើងបានបាត់បង់»។
ក្នុងញត្តិរបស់សមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ ចេញនៅថ្ងៃទី៥ ខែតុលានេះ បានឱ្យដឹងថា រយៈពេល២៨ឆ្នាំមកហើយ កម្រិតនៃស្ថានភាពគ្រូបង្រៀននិងវិស័យអប់រំនៅកម្ពុជាមិនទាន់ប្រសើរនិងឆ្លើយតបទៅនឹងអនុសាសន៍របស់អង្គការ ILO នៅឡើយ បើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលបានដំឡើងប្រាក់ខែជារៀងរាល់ឆ្នាំក៏ដោយ។
សមាគមនេះបន្តថា ស្ថានភាពគ្រូបង្រៀនមិនទាន់ប្រសើរ ដោយសារប្រាក់ខែគ្រូបង្រៀននៅមានគម្លាតឆ្ងាយពីទំនិញនៅទីផ្សារ ខណៈសិទ្ធិគ្រូបង្រៀនកាន់តែរួមតូច ដែលធ្វើឱ្យសិទ្ធិសម្ដែងមតិ សេរីភាពសមាគម និងសិទ្ធិចរចា មិនត្រូវបានធានាឡើយ។
លើសពីនេះទៀត នៅក្នុងវិស័យអប់រំបច្ចុប្បន្នបាននិងកំពុងមានអំពើពុករលួយគ្រប់រូបភាព ដោយរដ្ឋាភិបាលនិងក្រសួងមិនទាន់អាចលុបបំបាត់បាន ដែលធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋមិនទទួលបានការអប់រំស្មើគ្នាៗ ខណៈអង្គការវិជ្ជាជីវៈគ្រូបង្រៀន តែងតែត្រូវរដ្ឋាភិបាលមើលរំលងនិងរើសអើង ដោយមិនចាត់ទុកសមាគមជាដៃគូអភិវឌ្ឍន៍លើការអប់រំនោះទេ។
បើតាមសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ បច្ចុប្បន្ន គ្រូបង្រៀននិងសិស្សនៅតាមគ្រឹះស្ថានសិក្សានិងសាលារៀន ត្រូវបានបង្ខំឱ្យចូលគណបក្សនយោបាយទៀតផង។
ករណីនេះ សមាគមគ្រូបង្រៀនដដែលស្នើទៅរដ្ឋសភា រដ្ឋាភិបាល និងក្រសួងអប់រំ ដំឡើងប្រាក់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗ ដូចជា ប្រាក់ឧបត្ថម្ភកូន ប្រពន្ធ គរុកោសល្យ ប្រាក់ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ប្រាក់ទ្រទ្រង់សុខភាព ប្រាក់ម៉ោងបន្ថែម និងប្រាក់បៀវត្សអប្បបរមា ២លានរៀនក្នុងមួយខែ។
ក្រៅពីស្នើឱ្យដំឡើងប្រាក់បៀវត្សនិងប្រាក់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗ សមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ ក៏បានស្នើឱ្យលុបបំបាត់អំពើពុករលួយក្នុងវិស័យអប់រំ និងបញ្ឈប់ការរើសអើង រួមទាំងបញ្ឈប់ការបង្ខំលោកគ្រូ-អ្នកគ្រូឱ្យចូលគណបក្សនយោបាយផងដែរ។
ប្រធានសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ លោកស្រី អ៊ុក ឆាយ៉ាវី មានប្រសាសន៍បន្ថែមថា ក្រៅការស្នើទាំងនេះ ក្នុងនាមជាគ្រូបង្រៀនម្នាក់ លោកស្រីចង់ឱ្យរដ្ឋាភិបាលដោះលែងអតីតប្រធានសមាគមគ្រូបង្រៀន លោក រ៉ុង ឈុន និងផ្ដល់ក្របខណ្ឌអប់រំដល់លោកគ្រូ-អ្នកគ្រូ១១នាក់ដែលត្រូវបានបញ្ឈប់ពីក្របខណ្ឌដោយសាររឿងនយោបាយ ដើម្បីអាចឱ្យពួកគេទទួលបានក្របខណ្ឌនិងចូលបង្រៀនឡើងវិញ។
លោកស្រីថា៖ «គួរតែលុបបំបាត់កន្លែងហ្នឹងចោលទៅ ជាការគំរាមកំហែងដល់លោកគ្រូ-អ្នកគ្រូយើងផ្សេងទៀត ពួកគាត់ចេះតែចូល ព្រោះភ័យខ្លាច ប៉ុន្តែអ្វីដែលគាត់មិនសប្បាយចិត្ត កុំបង្ខំ។ បើចង់ឱ្យគាត់ចូលនៅខាងក្រៅបាន ប៉ុន្តែកុំយកសាលារៀនបង្ខំឱ្យគាត់ចូលបក្ស។ បើសិនជាលោកគ្រូ-អ្នកគ្រូចូលបក្ស គាត់គិតតែរឿងបក្ស ហើយមិនសូវខ្វល់ខ្វាយរឿងសង្គមទេ»។
គ្រូបង្រៀនម្នាក់ លោក ឡុង រឹម បានលើកឡើងថា ក្នុងបរិបទកូវីដ-១៩ គ្រូបង្រៀនជួបការលំបាកបញ្ហាជីវភាពកាន់តែខ្លាំងជាងមុន ខណៈប្រាក់បៀវត្សពួកគាត់មិនទាន់ទទួលបានសមរម្យនៅឡើយ។ ក្រៅពីបញ្ហាប្រាក់បៀវត្សនោះ លោកថា គ្រូបង្រៀនមិនទទួលបានសិទ្ធិសេរីភាពពេញលេញទេ ខណៈគ្រូខ្លះត្រូវសាលារើសអើងនៅពេលពួកគាត់សម្ដែងមតិនិងចូលជាសហជីពជាដើម។
លោកថា៖ «ខ្ញុំសំណូមពរដ្ឋាភិបាលផ្ដល់សិទ្ធិសេរីភាពពេញលេញទៅតាមច្បាប់នៅក្នុងការចូលជាសមាគម សហជីព កុំឱ្យមានរើសអើង! មួយទៀតសូមឱ្យដំឡើងប្រាក់ខែសមរម្យ បើទោះបីជាដំឡើងរៀងរាល់ឆ្នាំក្ដី ប៉ុន្តែប្រាក់ខែនេះមិនដំឡើងស្របទៅនឹងអតិផរណានៅឡើយ»។
លោក ឡុង រឹម បន្តថា រដ្ឋាភិបាលនិងក្រសួង រួមទាំងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ មិនទាន់លុបបំបាត់អំពើពុករលួយនៅក្នុងវិស័យអប់រំ រួមទាំងការបង្ខំឱ្យលោកគ្រូ-អ្នកគ្រូចូលគណបក្សនយោបាយនៅឡើយ ដែលករណីនេះបានធ្វើឱ្យគ្រូបង្រៀនរងគំនាបខ្លាំងដែរ។ លោកស្នើទៅក្រសួងអប់រំ និងរដ្ឋាភិបាល ត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាដែលកំពុងកើតឡើងទៅលើគ្រូបង្រៀន ដើម្បីកុំឱ្យបញ្ហាទាំងអស់បន្តអូសបន្លាយនៅក្នុងប្រព័ន្ធអប់រំទៀត។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា លោក រស់ សុវាចា បានប្រាប់ វីអូឌី តាមប្រព័ន្ធតេឡេក្រាមថា ក្រសួងបាននិងបន្តលើកកម្ពស់ជីវភាពគ្រូបង្រៀន និងប្រាក់ខែគ្រូបង្រៀនចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៥ ចន្លោះជាង៥សែនរៀល ដល់១លាន២សែនរៀល ខណៈនៅឆ្នាំ២០២១ ប្រាក់ខែគ្រូបង្រៀនមានចន្លោះ ១លាន២សែនរៀល ដល់ ២លាន១សែនរៀល។
ជាងនេះទៀត លោកថា មុននិងក្នុងបរិបទកូវីដ-១៩ គ្រូបង្រៀនបានដើរតួនាទីសំខាន់មួយក្នុងការលើកកម្ពស់គុណភាពរៀននិងបង្រៀន។
លោកថា៖ «ក្រសួងអប់រំ នឹងប្ដេជ្ញាសម្រេចឱ្យបាននូវមុំទីមួយស្ដីពីការពង្រឹងគុណភាពអប់រំ វិទ្យាសាស្រ្ត និងបច្ចេកវិទ្យា ដោយផ្ដល់អាទិភាពលើ ១) ការយកចិត្តទុកដាក់លើគ្រូបង្រៀន ២) ការពង្រីកវិសាលភាពសាលារៀនគ្រប់កម្រិត ៣) ការពង្រឹងអធិការកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយលើការគ្រប់គ្រងសាលារៀន ៤) ការជំរុញការអប់រំបច្ចេកទេសនៅមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ ៥) ការអប់រំបំណិនឱ្យស្របតាមទីផ្សារការងារ ៦) ការអភិវឌ្ឍកម្មវិធីសិក្សានិងសៀវភៅសិក្សាគោលគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និង ៧) ការត្រៀមប្រកួតកីឡាស៊ីហ្គេមឆ្នាំ២០២៣»។
មាត្រា៣៤ នៃច្បាប់ស្ដីពីការអប់រំ ចែងថា ស្ថាប័នអប់រំ គ្រឹះស្ថានសិក្សា ត្រូវគោរពគោលការណ៍អព្យាក្រឹត្យភាព។ មាត្រាដដែលបញ្ជាក់ថា ការធ្វើសកម្មភាពនយោបាយឬការឃោសនានយោបាយឱ្យគណបក្សនយោបាយណាមួយក្នុងស្ថាប័នអប់រំ គ្រឹះស្ថានសិក្សា ត្រូវបានហាមឃាត់៕