អង្គការគម្រោងយុត្តិធម៌ពិភពលោក (WJP) បានដកពិន្ទុនីតិរដ្ឋកម្ពុជា ២,៣ភាគរយបន្ថែមទៀត សម្រាប់របាយការណ៍របស់ខ្លួនក្នុងឆ្នាំ២០២១នេះ និងរក្សាចំណាត់ថ្នាក់កម្ពុជាជាប្រទេសនីតិរដ្ឋទាបបំផុតលំដាប់ទី២ ក្នុងចំណោមប្រទេស១៣៩ និងលំដាប់ទី១ ក្នុងចំណោមប្រទេសមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតទាប។
ក្នុងរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំរបស់ខ្លួនចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី១៤ ខែតុលា អង្គការ WJP ដកពិន្ទុសន្ទស្សន៍នីតិរដ្ឋកម្ពុជា ២,៣ភាគរយ ឬស្មើនឹង0,០១ពិន្ទុ សម្រាប់ឆ្នាំ២០២១នេះ ដោយថយមកនៅ០,៣២ពិន្ទុ និងរក្សាចំណាត់ថ្នាក់កម្ពុជាឱ្យស្ថិតនៅលេខរៀង១៣៨ ក្នុងចំណោមប្រទេសចំនួន១៣៩ដដែល។ ប្រទេសដែលទទួលបានចំណាត់ថ្នាក់ទាបបំផុត គឺប្រទេសវ៉េណេស៊ុយអេឡា ដោយទទួលពិន្ទុ០,២៧។
ការផ្ដល់ចំណាត់ថ្នាក់នេះ គឺធ្វើឡើងតាមរយៈការសិក្សានិងវាយតម្លៃដោយផ្អែកលើសូចនាករ៨ចំណុច រួមមាន ដែនកំណត់អំណាចរដ្ឋាភិបាល ការលុបបំបាត់អំពើពុករលួយ រដ្ឋាភិបាលបើកទូលាយ សិទ្ធិជាមូលដ្ឋាន សណ្ដាប់ធ្នាប់និងសន្តិសុខ ការអនុវត្តបទប្បញ្ញត្តិ យុត្តិធម៌ស៊ីវិល និងយុត្តិធម៌ព្រហ្មទណ្ឌ។
តាមប្រភពដដែល ចំណាត់ថ្នាក់នីតិរដ្ឋរបស់កម្ពុជាក្នុងឆ្នាំនេះ គឺឈរនៅលំដាប់ទាបជាងគេបំផុតក្នុងចំណោមប្រទេសមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតទាបចំនួន៣៥ និងក្នុងចំណោមប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ីខាងកើត និងប៉ាស៊ីហ្វិក ចំនួន១៥។
សម្រាប់ក្នុងតំបន់ ហ្វីលីពីន មីយ៉ាន់ម៉ា និងកម្ពុជា ជាប្រទេសទទួលបានពិន្ទុទាបបំផុត ឯចំណាត់ថ្នាក់ខ្ពស់បំផុត គឺប្រទេសណូវែលហ្សឺឡង់ តាមពីក្រោយដោយប្រទេសអូស្រ្តាលី និងជប៉ុន។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការ WJP លោក Bill Neukom ថ្លែងក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាននោះថា អំឡុងវិបត្តិសុខភាពសកលដែលបង្កឡើងដោយជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩ ចាប់ពីខែមីនា ឆ្នាំ២០២០មក គឺប្រទេសភាគច្រើនថមថយការពង្រឹងច្បាប់ ជាងការធ្វើឱ្យល្អប្រសើរឡើង។
លោក Bill Neukom ថ្លែងថា៖ «ជាមួយនិន្នាការអវិជ្ជមានក្នុងប្រទេសជាច្រើន របាយការណ៍សន្ទស្សន៍នីតិរដ្ឋនៃគម្រោងយុត្តិធម៌ពិភពលោក គួរតែជាការដាស់តឿនក្រើនរំឭកមួយសម្រាប់យើងទាំងអស់គ្នា»។
លោកបន្ថែមថា៖ «នីតិរដ្ឋ គឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃយុត្តិធម៌ ឱកាស និងសន្តិភាពក្នុងសហគមន៍។ ការពង្រឹងមូលដ្ឋានគ្រឹះនេះ គួរតែជាអាទិភាពកំពូលសម្រាប់ការស្តារឡើងវិញពីជំងឺរាតត្បាតនៅរយៈពេលខាងមុខនេះ»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន លើកឡើងថា ការទម្លាក់ពិន្ទុនិងផ្ដល់ចំណាត់ថ្នាក់នីតិរដ្ឋកម្ពុជាទាបជាងប្រទេសដទៃក្នុងបរិបទកូវីដ-១៩បែបនេះ គឺមិនស្របទៅនឹងស្ថានភាពការអនុវត្តច្បាប់ជាក់ស្ដែងនៅកម្ពុជា និងបរិបទអន្តរជាតិទេ។ លោកថា ប្រទេសមួយចំនួនដែលធ្លាប់រិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ពាក់ព័ន្ធវិធានការច្បាប់ប្រឆាំងជំងឺកូវីដ-១៩ ដូចជា វិធានបិទខ្ទប់ប្រទេសឬតំបន់ និងច្បាប់វ៉ាក់សាំងកាតព្វកិច្ច ជាដើម ប៉ុន្តែក្រោយមកបានយកវិធានការទាំងនេះទៅអនុវត្ត ហើយធ្វើតឹងរ៉ឹងជាងកម្ពុជាទៅទៀត។
លោក ជិន ម៉ាលីន បន្ថែមថា៖ «ការធ្វើរបាយការណ៍ ការស្រាវជ្រាវហ្នឹងអាចថាមានការទទួលព័ត៌មានឬទិន្នន័យខុសពីភាគីតែម្ខាង អាចពីក្រុមសង្គមស៊ីវិលឬក្រុមដែលមាននិន្នាការប្រឆាំងដែលផ្ដល់ព័ត៌មានខុស ដែលនាំឱ្យការប្រើប្រាស់វិធីសាស្រ្តនិងការបញ្ចេញលទ្ធផលមកក៏ខុសទៅតាមហ្នឹងដែរ»។
មន្រ្តីអ្នកនាំពាក្យរូបនេះបន្តថា កន្លងមក អ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិ ចេញរបាយការណ៍ខុសពីការពិត តាមរយៈការទទួលព័ត៌មានលម្អៀង ខុស ឬបំផ្លើសពីក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលមាននិន្នាការប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល នាំឱ្យលទ្ធផលវាយតម្លៃខុស ដូចជា របាយការណ៍កម្រិតទោសទណ្ឌលើអ្នកល្មើសច្បាប់ប្រឆាំងជំងឺកូវីដ-១៩ និងចំនួនអ្នកដែលត្រូវបានឃាត់ខ្លួនអំឡុងនៃការរាតត្បាតជំងឺផ្លូវដង្ហើមមួយនេះជាដើម។
អ្នកសម្របសម្រួលគម្រោងសិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌ នៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សៀងហាក់ មើលឃើញថា ការទម្លាក់ពិន្ទុសន្ទស្សន៍នីតិរដ្ឋរបស់អង្គការ WJP បានឆ្លុះបញ្ចាំងពីភាពជាក់ស្ដែងក្នុងការអនុវត្តច្បាប់នៅប្រទេសកម្ពុជា។
លោកថា ក្នុងឆ្នាំ២០២១នេះ មានការអនុវត្តច្បាប់ដោយមិនត្រឹមត្រូវជាច្រើនទៅលើសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស សកម្មជនដីធ្លី និងសកម្មជននយោបាយ ហើយក៏មានការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិរបស់ពលរដ្ឋ ដែលហ៊ាននិយាយរិះគន់លើវិធានការច្បាប់ប្រឆាំងជំងឺកូវីដ-១៩របស់រដ្ឋាភិបាលផងដែរ។
ប្រភពដដែលនិយាយថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែពិនិត្យនិងពិចារណាទៅលើរបាយការណ៍របស់អង្គការជាតិនិងអន្តរជាតិនានាឱ្យបានល្អិតល្អន់ ដើម្បីរកមើលចំណុចខ្វះខាតរបស់ខ្លួនយកមកធ្វើការកែតម្រូវសម្រាប់ផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋនិងសង្គមជាតិទាំងមូល។
លោក ហ៊ុន សៀងហាក់ ថ្លែងថា៖ «បើយើងគ្រាន់តែរបាយការណ៍គេចេញ យើងមិនទាន់បានពិនិត្យឱ្យបានច្បាស់លាស់ យើងថ្លែងថាវាមិនឆ្លុះបញ្ចាំងការពិតនោះ មួយវាអ៊ីចឹងហើយ តែមួយទៀតពលរដ្ឋទាំងអស់ជាទូទៅគាត់អាចវាយតម្លៃខ្លួនឯងបាន ផ្អែកទៅលើរបាយការណ៍ហ្នឹង ហើយផ្អែកទៅលើស្ថានភាពជាក់ស្ដែង។ អ៊ីចឹងបានថា ការដែលគ្រាន់តែបដិសេធ ជារួមទៅ វាអត់មានប្រយោជន៍សម្រាប់សង្គមទេ ប៉ុន្តែយល់ល្អ យើងគួរតែពិចារណានិងទទួលយកនូវអ្វីដែលអាចអនុវត្តធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនៅប្រទេសរបស់យើង ដើម្បីពលរដ្ឋទទួលយក»៕