កម្ពុជា ក្លាយជាប្រធានប្ដូរវេនអាស៊ានសម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ជាផ្លូវការ ក្រោយពីកិច្ចប្រជុំអាស៊ានលើកទី៣៨ និងលើកទី៣៩ និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធ ដែលមានប្រទេសប្រុយណេជាម្ចាស់ផ្ទះ បានបិទបញ្ចប់។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងនៅក្នុងទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកនៅរសៀលថ្ងៃទី២៨ ខែតុលានេះថា ការប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៣៨ និងលើកទី៣៩ ត្រូវបានបិទបញ្ចប់ជាមួយនឹងការទទួលជាប្រធានប្ដូរវេនអាស៊ានរបស់កម្ពុជា សម្រាប់ឆ្នាំ២០២២។
លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំជានាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាមួយរូបដែលបានកាន់ញញួរប្រធានអាស៊ានរហូត៣ដង ដែលខ្ញុំសូមយកឱកាសនេះថ្លែងអំណរគុណចំពោះបងប្អូនជនរួមជាតិដែលបានគាំទ្រដល់រូបខ្ញុំក្នុងការដឹកនាំកម្ពុជា ដែលធ្វើឱ្យខ្ញុំមានលទ្ធភាពចូលរួមក្នុងកិច្ចការតំបន់និងអន្តរជាតិតាមរយៈអាស៊ាន»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានថ្លែងសុន្ទរកថាក្នុងពិធីបិទកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៣៨ និង៣៩ នៅថ្ងៃនេះដែរថា ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ានឆ្នាំ២០២២ កម្ពុជានឹងដឹកនាំកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរួមរបស់អាស៊ាន ដើម្បីឈានទៅសម្រេចបាននូវសមិទ្ធផលសំខាន់ៗថែមទៀត ជាពិសេសជំរុញសន្ទុះនៃដំណើរការកសាងសហគមន៍អាស៊ានប្រកបដោយសមធម៌ រឹងមាំ និងបរិយាប័ន្ន ស្របតាមស្មារតីស្នូលរបស់អាស៊ានគឺ «ចក្ខុវិស័យមួយ អត្តសញ្ញាណមួយ និងសហគមន៍មួយ»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានគូសបញ្ជាក់ដែរថា ការងារអាទិភាពចំនួន៣ដែលកម្ពុជានឹងយកចិត្តទុកដាក់ជាអាទិភាពក្នុងនាមជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំនេះ រួមមាន សសរស្ដម្ភនយោបាយនិងសន្តិសុខ សសរស្ដម្ភសេដ្ឋកិច្ច និងសសរស្ដម្ភសង្គម-វប្បធម៌។
កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៣៨ និង៣៩ រួមនឹងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធ ដែលមានប្រទេសប្រុយណេជាម្ចាស់ផ្ទះនោះ បានធ្វើឡើងរយៈពេល៣ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី២៦ ដល់ថ្ងៃទី២៨ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១។
បើតាមការផ្សព្វផ្សាយក្នុងទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកនាយកដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅក្នុងពិធីបើកកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ គឺកិច្ចប្រជុំកំពូលនោះ មេដឹកនាំអាស៊ាន បានឯកភាពគ្នាចេញនូវសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួនស្តីពីការលើកកម្ពស់ពហុភាគីនិយមចំនួន៩ចំណុច។
លោកបន្តថា សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់មេដឹកនាំអាស៊ានស្តីពី«ការលើកកម្ពស់ពហុភាគីនិយម»នោះ រួមមាន រំឭកឡើងវិញពីតម្រូវការរបស់អាស៊ានក្នុងការរក្សាសាមគ្គីភាព ភាពស្អិតល្មួត និងភាពរឹងមាំ ក្នុងការលើកកម្ពស់គោលបំណងនិងគោលការណ៍របស់ខ្លួនដូចមានចែងក្នុងធម្មនុញ្ញអាស៊ាន ក្នុងការគាំទ្រពហុភាគីនិយម និងបញ្ជាក់ពីការប្ដេជ្ញាចិត្តរួមគ្នារបស់អាស៊ាន ដើម្បីរក្សានិងលើកកម្ពស់សន្តិភាព សន្តិសុខ និងស្ថិរភាពនៅក្នុងតំបន់ ក៏ដូចជាការដោះស្រាយជម្លោះដោយសន្តិវិធី រួមទាំងការគោរពយ៉ាងពេញលេញចំពោះដំណើរការផ្នែកច្បាប់និងការទូត ដោយមិនប្រើប្រាស់ការគំរាមកំហែងឬការប្រើប្រាស់កម្លាំង ដោយអនុលោមតាមគោលការណ៍ដែលទទួលស្គាល់ជាសកលនៃច្បាប់អន្តរជាតិ រួមទាំងសន្ធិសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីច្បាប់សមុទ្រ (UNCLOS) ឆ្នាំ១៩៨២។
ជាមួយគ្នានេះដែរ មេដឹកនាំអាស៊ានក៏នឹងពង្រឹងមជ្ឈភាពនិងឯកភាពអាស៊ាននៅក្នុងការចូលរួមប្រកបដោយស្ថាបនារបស់អាស៊ាន ជាមួយដៃគូខាងក្រៅរបស់ខ្លួន តាមរយ:យន្តការដឹកនាំដោយអាស៊ាន ក្នុងការកសាងភាពជឿជាក់និងការទុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក ព្រមទាំងពង្រឹងនិម្មាបនកម្មតំបន់ដែលបើកចំហ មានតម្លាភាព បរិយាប័ន្ន និងផ្អែកលើវិធានការច្បាប់ ដោយមានអាស៊ាននៅចំកណ្ដាល។
បញ្ជាក់ជាថ្មីអំពីគោលបំណងនិងគោលការណ៍នៃទស្សនវិស័យអាស៊ាន ស្តីពីឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក (AOIP) ដែលផ្ដល់ជាមគ្គុទ្ទេសក៍សម្រាប់ការចូលរួមរបស់អាស៊ាន ក្នុងទំនាក់ទំនងនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក និងតំបន់មហាសមុទ្រឥណ្ឌា និងរំឭកឡើងវិញអំពីការគាំទ្រដ៏រឹងមាំរបស់អាស៊ាន ចំពោះប្រព័ន្ធពាណិជ្ជកម្មពហុភាគីដែលបើកចំហ មានតម្លាភាព គ្មានការរើសអើង និងផ្អែកលើវិធានច្បាប់ រួមទាំងតាមរយ:ការចូលជាធរមានឱ្យបានឆាប់នៃកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងតំបន់ (RCEP) និងការអនុវត្តឱ្យបានពេញលេញនូវកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីរបស់អាស៊ានបូកមួយ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នោះក៏បានផ្ដោតទៅលើការលើកកម្ពស់ ការបន្ស៊ីគ្នា ការបំពេញបន្ថែម និងការរួមបញ្ចូលគ្នាលើការដោះស្រាយបញ្ហា អន្តរវិស័យ ដូចជា សកម្មភាពផ្នែកអាកាសធាតុ ការការពារបរិស្ថាន និងសន្តិសុខតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត ដើម្បីដោះស្រាយផលប៉ះពាល់រួម និងផលវិបាកនៃបញ្ហាប្រឈមដែលមានទំនាក់ទំនងរវាងគ្នានេះ ព្រមទាំងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការឆ្ពោះទៅរកការកែលម្អ នៃប្រព័ន្ធសុខភាពសាធារណ:សកល និងឆ្ពោះទៅរកការធានាឱ្យបាននូវការទទួលបានថ្នាំប្រកបដោយសមធម៌សម្រាប់ការព្យាបាលជំងឺកូវីដ-១៩ ដោយធ្វើឱ្យវ៉ាក់សាំងកូវីដ-១៩ជាទំនិញសាធារណ:សកល អាចរកបាន និងមានតម្លៃសមរម្យសម្រាប់មនុស្សទូទៅ។
ក្រៅពីនោះ មេដឹកនាំអាស៊ានលើកទឹកចិត្តឱ្យមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបន្ថែមទៀតក្នុងសសរស្ដម្ភទាំងបីនៃសហគមន៍អាស៊ាន និងសម្រាប់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ដើម្បីបន្តកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវការសម្របសម្រួលបញ្ហាអន្តរវិស័យ និងឆ្លងសសរស្ដម្ភ ឆ្ពោះទៅសម្រេចបាននូវចក្ខុវិស័យសហគមន៍អាស៊ាន២០២៥ និងការអភិវឌ្ឍទស្សនវិស័យអាស៊ានក្រោយឆ្នាំ២០២៥ ព្រមទាំងពង្រឹងស្ថាប័ននានារបស់អាស៊ាន ដោយគាំទ្រដល់ស្ថាប័ននិងយន្តការសម្របសម្រួលដែលមានស្រាប់ ដើម្បីពង្រឹងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងកសាងសហគមន៍នៅក្នុងអាស៊ាន និងជាមួយដៃគូខាងក្រៅ ហើយព្រមទាំងគូសបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតអំពីមជ្ឈភាពនិងឯកភាពអាស៊ាន ដែលនឹងធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមរបស់អាស៊ាននៅតំបន់និងក្រៅតំបន់ឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅថែមទៀត៕
