អតីតអ្នកការទូត និងឯកអគ្គរដ្ឋទូតបង់ក្លាដែសប្រចាំសហរដ្ឋអាមេរិក លោក Humayun Kabir បានលើកឡើងថា ប្រទេសរបស់លោកកំពុងតែស្វែងរកការបញ្ចប់បញ្ហារបស់ជនភៀសខ្លួនរ៉ូហ៊ីងយ៉ា និងធ្វើកិច្ចការងារមួយចំនួនសម្រាប់ការត្រលប់របស់ពួកគេទៅកាន់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាវិញ ដើម្បីផ្ដល់ឱ្យពួកគេនូវការរស់នៅក្នុងសង្គមដោយថ្លៃថ្នូរ បង្កើតសិទ្ធិនយោបាយ និងសង្គមសម្រាប់ពួកគេ ខណៈដែលបញ្ហានេះតម្រូវឱ្យមានកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងពីគ្រប់ភាគី ដើម្បីឈានទៅរកដំណោះស្រាយរយៈពេលវែងមួយ។
ទោះជាយ៉ាងណា សាស្ត្រាចារ្យនៃនាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ នៃសាកលវិទ្យាល័យ Dhaka (Dhaka University) លោកស្រី Amena Mohsin លើកឡើងថា សកម្មភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលមីយ៉ាន់ម៉ាចំពោះជនភៀសខ្លួនរ៉ូហ៊ីងយ៉ាមិនមានការផ្លាស់ប្តូរនោះទេ បើទោះបីជាមានការដាក់សម្ពាធពីសហគមន៍អន្តរជាតិមកលើបញ្ហានេះក្ដី។ ដូច្នេះហើយ បញ្ហានេះត្រូវតែមានការលើកឡើងនៅចំពោះមុខអង្គការសិទ្ធិមនុស្សនានា ស្របពេលដែលកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនិងពាណិជ្ជកម្មកំពុងតែដំណើរការរវាងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា និងប្រទេសជាច្រើនផ្សេងទៀត។
កាលពីដើមឆ្នាំនេះ កិច្ចចរចាត្រីភាគីដែលដឹកនាំដោយចិន បង់ក្លាដែស និងមីយ៉ាន់ម៉ា ទទួលបានជា ក្ដីសង្ឃឹមមួយ ប៉ុន្តែមិនអាចបន្តបានដោយសារតែករណីជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩។ គិតចាប់តាំងពីគ្មានជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ាណាម្នាក់ត្រូវបាននិរទេសទៅកាន់មីយ៉ាន់ម៉ា ក្នុងរយៈពេល៤ឆ្នាំកន្លងមកនេះ រដ្ឋាភិបាលបង់ក្លាដែសតែងតែព្យាយាមធ្វើការជាមួយសហគមន៍អន្តរជាតិ សម្រាប់ការធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍ជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា។
នៅក្នុងបទសម្ភាសជាមួយសារព័ត៌មាន A24 News លោក Humayun Kabir ថ្លែងថា៖ «ការរៀបចំទ្វេភាគីមួយត្រូវបានធ្វើឡើងនៅក្នុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧។ ក្រោយមក នៅពេលដែលយើងដឹងថា បញ្ហាទ្វេភាគីជាមួយមីយ៉ាន់ម៉ាមិនមានដំណើរការល្អ យើងបានស្វែងរកជំនួយពីប្រទេសជាមិត្តនានា។ នៅពេលនោះ ចិនបានផ្ដល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការដល់យើង។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន បង់ក្លាដែស និងមីយ៉ានម៉ា នៅពេលនោះ បានធ្វើការជាមួយគ្នា ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយមួយ។ តាមអ្វីដែលខ្ញុំបានដឹង គឺពួកគេមានកិច្ចប្រជុំមួយនៅទីក្រុងញូវយ៉ក និងកិច្ចប្រជុំមួយឬពីរបន្តបន្ទាប់ទៀត»។
ជាមួយគ្នានេះ លោកស្រី Amena Mohsin បានឱ្យដឹងថា៖ «អ្វីដែលត្រូវបានហៅថាជាអនុស្សរណៈលើកិច្ចព្រមព្រៀង [MOA] ត្រូវបានចុះហត្ថលេខា ដែលយើងបានសង្ឃឹមថា វានឹងត្រូវបានដោះស្រាយតាមរបៀបដែលចិនមានឥទ្ធិពលក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។ ប៉ុន្តែគួរឱ្យសោកស្ដាយ យើងបានសង្កេតឃើញថា វាមិនអាចសម្រេចបាននោះទេ»។
លោក Humayun Kabir បន្តថា៖ «បញ្ហានេះបង្កឡើងដោយដំណើរការសង្គមនិងនយោបាយផ្ទៃក្នុងនៅមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលនោះហើយគឺជាមូលហេតុដែលវាមានភាពស្មុគស្មាញ»។
លោកស្រី Amena Mohsin បន្ថែមថា៖ «ពួកគេមិនបានចាត់វិធានការណាមួយ ដើម្បីស្ដារស្ថានការណ៍ជនភៀសខ្លួនរ៉ូហ៊ីងយ៉ាឡើងវិញនោះទេ ហើយអ្វីដែលពួកគេបានលើកឡើង គឺថាពួកគេបានអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងសាងសង់ផ្ទះបានមួយចំនួនរួចរាល់ហើយ។ ពួកគេអាចនឹងថ្លែងជាច្រើន កាលពីពេលកន្លងទៅ ដើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូលសហគមន៍អន្តរជាតិ ប៉ុន្តែយើងមិនឃើញមានសកម្មភាពណាមួយលើផ្នែករបស់ពួកគេនោះទេ ហើយប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាក៏មិនបានកែប្រែរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលពួកគេមានផងដែរ»។
ទាក់ទិននឹងករណីនេះ លោក Humayun Kabir បានឱ្យដឹងផងដែរថា៖ «ដំណោះស្រាយយូរអង្វែងចំពោះបញ្ហានេះ គឺមិនត្រឹមតែសម្រាប់ជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ក្នុងការត្រលប់ទៅកាន់មីយ៉ាន់ម៉ាវិញប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏ទាក់ទងនឹងការដែលពួកគេអាចរស់រានមានជីវិតបាននៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ដោយសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ បង្កើតសិទ្ធិនយោបាយ និងសង្គមសម្រាប់ពួកគេផងដែរ។ ដូច្នេះហើយ វាទាមទារឱ្យមានជាចាំបាច់នូវដំណោះស្រាយ ឬកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរយៈពេលវែងទាំងក្នុងតំបន់និងពហុភាគី»។
លោកស្រី Amena Mohsin បន្តថា៖ «រដ្ឋាភិបាលមីយ៉ាន់ម៉ាបានបង្កើតដំណើរការដ៏ស្មុគស្មាញមួយ ដូចអ្វីដែលយើងបានឃើញហើយថា សហគមន៍អន្តរជាតិហាក់មិនបានដាក់សម្ពាធណាមួយបន្ថែមទៀតលើមីយ៉ាន់ម៉ានោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ ពួកគេបែរជាផ្ដោតតែលើការធ្វើជំនួញរបស់ពួកគេប៉ុណ្ណោះ។ យើងមើលទៅឃើញថា ជប៉ុនធ្វើជំនួញ ហើយចិនក៏ធ្វើជំនួញ បើទោះបីជាមិនមែនដោយផ្ទាល់ក៏ដោយ ប៉ុន្តែពួកគេបានធ្វើតាមវិធីផ្សេងៗ។ សហរដ្ឋអាមេរិកក៏ជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយពួកគេ ហើយប្រទេសឥណ្ឌាក៏ចូលរួមដែរ។ ពួកគេមានការវិនិយោគជាច្រើននៅទីនោះ ខណៈដែលបញ្ហានេះហាក់មានភាពលាក់បាំង»។
ត្រលប់មក លោក Humayun Kabir វិញបន្តថា៖ «ដូច្នេះ ដើម្បីដោះស្រាយភាពស្មុគស្មាញនេះ ខ្ញុំគិតថា យើងចាំបាច់ត្រូវព្យាយាមដោយភាពអត់ធ្មត់បន្តិច ហើយបង់ក្លាដែសត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចក្នុងការអនុវត្តគ្រប់វិធីសាស្រ្តដែលបង់ក្លាដែសត្រូវធ្វើ។ នោះហើយជាមូលហេតុដែលបង់ក្លាដែសកំពុងផ្ដួចផ្ដើមគំនិត»។
លោកស្រី Amena Mohsin បន្ថែមថា៖ «មានសកម្មភាពមួយដែលត្រូវបានស្គាល់ថាជាការដាក់សម្ពាធលើរដ្ឋាភិបាលមួយពីរដ្ឋាភិបាលមួយទៀត ដែលយើងត្រូវតែអនុវត្ត។ មួយវិញទៀត គណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សក្នុងប្រទេសនានា និងសង្គមស៊ីវិលក្នុងប្រទេសផ្សេងៗ ក៏ត្រូវតែលើកឡើងពីបញ្ហាជនភៀសខ្លួននេះឡើងផងដែរ»។
លោក Humayun Kabir បានឱ្យដឹងទៀតថា៖ «ដូច្នេះហើយ ការចូលរួមនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់ភាគីជាមិត្តទាំងអស់ដែលនៅជាមួយយើង នឹងអាចផ្ដល់ជាដំណោះស្រាយរយៈពេលវែង។ យើងរំពឹងថា ពួកគេនឹងធ្វើការជាមួយយើង ហើយបញ្ហានេះនឹងត្រូវបានដោះស្រាយឱ្យបានឆាប់តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ដែលមានន័យថា ជនភៀសខ្លួនរ៉ូហ៊ីងយ៉ាអាចត្រលប់ទៅកាន់មីយ៉ាន់ម៉ាវិញដោយថ្លៃថ្នូរ សុវត្ថិភាព និរន្តរភាព និងអាចត្រលប់ទៅរករបៀបរស់នៅធម្មតារបស់ពួកគេវិញ រួមទាំងការត្រលប់ទៅកាន់ផ្ទះរបស់ពួកគេ។ នេះគឺជាគោលបំណងចម្បងរបស់យើង»។
លោកបន្ថែមថា៖ «សម្រាប់ទស្សនៈរបស់ប្រទេសបង់ក្លាដែស យើងសង្ឃឹមថា តាមរយៈការដោះស្រាយបញ្ហានេះ ទំនាក់ទំនងក្នុងនាមជាប្រទេសជិតខាងរវាងបង់ក្លាដែស និងមីយ៉ាន់ម៉ា នឹងត្រូវបានរក្សា ហើយនឹងបន្តរីកចម្រើនទៅមុខ។ នេះជាការរំពឹងទុករបស់យើង»៕