អ្នកការពារបរិស្ថាន សមាគម និងអង្គការ ចំនួន១៨ក្រុមនិងស្ថាប័ន បានអំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឱ្យធានាសិទ្ធិ និងបើកចំហឱ្យមានការចូលរួមការពារបរិស្ថានរួមគ្នា ដោយគោរពតាមការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់កម្ពុជាក្នុងសន្និសីទស្តីពី «ការបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុលើកទី២១ (COP21)»។
ក្រុមអ្នកបរិស្ថានទាំងនោះ មានដូចជា សមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា (CYN) សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិវឌ្ឍន៍នៅកម្ពុជា (ADHOC) និងសហគមន៍ព្រៃឈើផ្សេងៗនៅខេត្តក្រចេះ។
ក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់អង្គការសមាគមទាំង១៨ ចុះថ្ងៃទី១០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ បានលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលត្រូវធានាសិទ្ធិជាមូលដ្ឋាននិងលំហសុវត្ថិភាពដល់ការចូលរួមរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធ រួមមាន សហគមន៍មូលដ្ឋាន សកម្មជន យុវជន អង្គការ និងសមាគម លើបញ្ហាបរិស្ថាន ដែលជាការចាំបាច់មិនអាចខ្វះបាន ដើម្បីឱ្យកម្ពុជាអាចសម្រេចបានគោលដៅកាត់បន្ថយឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ និងរក្សាគម្របព្រៃឈើឱ្យបាន៦០ភាគរយត្រឹមឆ្នាំ២០៣០។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដដែលបន្ថែមថា ចាប់តាំងពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានអនុម័តយល់ព្រមលើកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ស្តីពី «ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនៅឆ្នាំ២០១៥» និងផ្ដល់សច្ចាប័ននៅ១ឆ្នាំបន្ទាប់មក រដ្ឋាភិបាលមិនទាន់បញ្ហាពីការប្ដេជ្ញាចិត្តពង្រឹងការអនុវត្តនិងគោរពការសន្យារបស់ខ្លួននៅឡើយ។
ពួកគេបន្តថា៖ «រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាពុំទាន់បានអនុលោមតាមស្មារតី គោលការណ៍ និងអនុវត្តការសន្យារបស់ខ្លួនចំពោះសហគមន៍អន្តរជាតិលើបញ្ហាបរិស្ថាននេះឱ្យបានពេញលេញនៅឡើយទេ។ ជាក់ស្ដែង ការកាប់ឈើធ្វើអាជីវកម្ម និងការទន្ទ្រានដីព្រៃសាធារណៈនិងដីក្នុងតំបន់ការពារ នៅតែកើតមានឡើងគួរឱ្យព្រួយបារម្ភ»។
ប្រធានផ្នែកកម្មវិធីស្រាវជ្រាវ និងតស៊ូមតិនៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា លោក ហេង គឹមហុង ថ្លែងថា ក្នុងកិច្ចប្រជុំ COP26 ដែលកំពុងប្រព្រឹត្តទៅនៅទីក្រុង Glasgow ប្រទេសស្កុតឡេន កម្ពុជាមិនបានចុះហត្ថលេខាលើសេចក្ដីប្រកាសស្ដីពីការប្រើប្រាស់ដីនិងធនធានព្រៃឈើនៅឡើយ ខណៈប្រទេសចិន និងវៀតណាម បានចុះរួចរាល់ហើយ។
លោកថា អវត្តមានកម្ពុជាបែបនេះជាការឆ្លុះបញ្ចាំងពីការមិនបង្ហាញការប្ដេជ្ញាចិត្តពិតប្រាកដក្នុងការការពារធនធានព្រៃឈើដែលនៅសេសសល់នៅកម្ពុជា ខណៈធនធានព្រៃឈើបន្តរងការកាប់បំផ្លាញ ហើយសកម្មជនអ្នកការពារបរិស្ថានមួយចំនួនត្រូវបានចោទប្រកាន់ដាក់ពន្ធនាគារ រងការរឹតត្បិត និងការគំរាមកំហែងជាហូរហែ។
លោក ហេង គឹមហុង ថ្លែងថា៖ «ជាការឆ្លុះបញ្ចាំងមួយឱ្យឃើញថា កម្ពុជាហាក់បីដូចជាពុំមានការប្ដេជ្ញាចិត្តគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការចូលរួមការពារធនធានធម្មជាតិ និងចូលរួមទប់ស្កាត់ ការកាត់បន្ថយការបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ ដែលជារឿងមួយគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍មែនទែន។ យើងដឹងហើយថា កម្ពុជាហាក់បីដូចជាបរាជ័យនៅក្នុងផែនការថែរក្សាគម្របព្រៃឈើយ៉ាងហោចណាស់៣០ភាគរយ[៦០ភាគរយ]នៅចុងឆ្នាំ២០៣០»។
យោងតាមសេចក្ដីប្រកាសស្ដីពី «ការប្រើប្រាស់ដី និងព្រៃឈើ នៅថ្ងៃទី២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១» នៅទីក្រុង Glasgow ចុះផ្សាយលើគេហទំព័រ UKCOP26 បានឱ្យដឹងថា មានប្រទេសចំនួន១៣៣ បានចុះហត្ថលេខា ដែលមានរាប់បញ្ចូលប្រទេសនាំចេញនិងទិញចូលឈើធំៗ ដូចជា វៀតណាម ចិន ប្រេស៊ីល និងឥណ្ឌូនេស៊ី។
បើតាមសេចក្ដីប្រកាស ប្រទេសទាំងនោះយល់ព្រមអភិរក្សព្រៃឈើ ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីលើដីផ្សេងទៀត និងពន្លឿនការស្ដារឡើងវិញនៃធនធានធម្មជាតិទាំងនេះ ហើយសម្រួលគោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្ម និងអភិវឌ្ឍន៍ទាំងក្នុងស្រុកនិងក្រៅប្រទេស ដែលជំរុញការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយនិរន្តរភាព និងបម្រើផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមករបស់ប្រទេស ដោយមិនជំរុញឱ្យមានការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងការរេចរឹលដី។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្រ្តា បដិសេធឆ្លើយតបចំពោះការអំពាវនាវរបស់ក្រុមបរិស្ថាននៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះ ដោយលោកថា ការលើកឡើងទាំងនោះគឺជាសិទ្ធិបញ្ចេញមតិរបស់ពួកគេ។ យ៉ាងណា លោកថា កម្ពុជាបានចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងការដោះស្រាយនូវបញ្ហានៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុជាមួយពិភពលោក ក្នុងនោះមានការរៀបចំផែនការសកម្មភាពនានាក្នុងការលើកតម្កើង និងការពារប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី ព្រមទាំងការដាំស្ដារឡើងវិញនូវគម្របព្រៃឈើ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ក្រសួងបរិស្ថាន នឹងបន្តបេសកកម្មរបស់ខ្លួនប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់និងវិជ្ជាជីវៈ ក្នុងការគ្រប់គ្រងនិងអភិរក្សតំបន់ការពារធម្មជាតិនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា សម្រាប់មនុស្សរាប់ជំនាន់ទៅមុខទៀត។ ក្រោមសុខសន្តិភាពពេញលេញ កម្ពុជាមានឱកាសពេញលេញក្នុងការគិតគូររៀបចំការអភិរក្សធនធានធម្មជាតិរបស់ខ្លួន»។
ឆ្លើយតបនឹងសំណួរថាតើមូលហេតុអ្វីបានជាកម្ពុជាមិនចុះហត្ថលេខាលើសេចក្ដីប្រកាសស្ដីពីការប្រើប្រាស់ដីនិងព្រៃឈើ មន្រ្តីអ្នកនាំពាក្យរូបនេះថ្លែងថា ទោះបីកម្ពុជាមិនស្ថិតក្នុងបញ្ជីនៃប្រទេសចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ តែកម្ពុជាបាននិងកំពុងបន្តតាំងចិត្តខ្ពស់ក្នុងការការពារនិងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ ដោយការថែរក្សាគម្របព្រៃឈើដែលកម្ពុជាមាន មិនមានការផ្ដល់សម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចថ្មីតាំងពីឆ្នាំ២០១២ និងមានការជំរុញការដាំស្ដារគម្របព្រៃឈើឡើងវិញ ជាដើម។
បើតាមប្រភពដដែល បច្ចុប្បន្ន កម្ពុជាមានផ្ទៃដីគម្របព្រៃឈើទំហំជាង៨,៥លានហិកតា ស្មើប្រមាណ ៤៦,៨៦% ហើយក្នុងនោះ ៤១% ឬស្មើប្រមាណ៧,៣លានហិកតា ស្ថិតក្រោមការអភិរក្សរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន ដោយផ្ទៃដីអភិរក្សកម្ពុជានេះមានទំហំធំជាង៣ដង ជាងការកំណត់ដោយគោលការណ៍អភិរក្សជីវចម្រុះ Achy។
យ៉ាងណា បើតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការគំនិតផ្ដួចផ្ដើមសាកលប្រឆាំងនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន បានរកឃើញថា ប្រទេសកម្ពុជាបានបាត់បង់គម្របព្រៃឈើប្រមាណ៥៥៧ ០០០ហិកតា ដែលស្មើនឹងប្រមាណ ១១,៧ភាគរយ នៃតំបន់ការពារធម្មជាតិរបស់កម្ពុជា ក្នុងចន្លោះពីឆ្នាំ២០០១ ដល់ឆ្នាំ២០១៨។ ហើយថ្មីៗនេះ ឈើប្រភេទកម្រជិតផុតពូជចំនួន២១១តោន មានតម្លៃប្រមាណ១៤០ ០០០ដុល្លារ ដែលរកឃើញថានាំចេញពីកម្ពុជា ត្រូវបានអាជ្ញាធរគយដែនរដ្ឋបាលពិសេសហុងកុងរឹបអូសបានកាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១៕
