ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលមើលឃើញថា «ការិយាល័យប្រជាពលរដ្ឋ» មានតួនាទីសំខាន់ក្នុងការចូលរួមចំណែកជំរុញតម្លាភាពសង្គម កាត់បន្ថយជម្លោះនៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន ប៉ុន្តែប្រជាពលរដ្ឋហាក់មិនសូវចាប់អារម្មណ៍ប្រើប្រាស់សេវានេះទេ ដែលការណ៍នេះ ក្រសួងមហាផ្ទៃគួរពង្រឹងប្រសិទ្ធភាពឡើងវិញ។
ការបង្ហាញទស្សននេះ ធ្វើឡើងក្រោយពីក្រសួងមហាផ្ទៃ កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ បានបើកកិច្ចប្រជុំផ្សព្វផ្សាយសេចក្ដីណែនាំស្ដីពី «នីតិវិធីនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានការិយាល័យប្រជាពលរដ្ឋ ក្រុង-ស្រុកចំនួន៨៤គោលដៅ» ដែលមិនទាន់មានការិយាល័យប្រជាពលរដ្ឋនៅឡើយ តាមប្រព័ន្ធZOOM ហើយក្នុងកម្មវិធីនោះក៏មានចូលរួមពីតំណាងអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជាផងដែរ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា លោក ប៉ិច ពិសី មានប្រសាសន៍ថា ការិយាល័យប្រជាពលរដ្ឋ ជាអង្គភាពមួយបានដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងការសម្របសម្រួលបញ្ហានៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន និងស្វែងរកដំណោះស្រាយពីថ្នាក់ជាតិ បើខ្លួនមិនមានលទ្ធភាពដោះស្រាយ។
លោកពន្យល់ថា ប្រជាពលរដ្ឋអាចប្រើប្រាស់អង្គភាពនេះសម្រាប់ផ្ដល់ជាយោបល់ឬកង្វល់ផ្សេងៗដែលខ្លួនកើតទុកមិនសុខចិត្តទៅលើមន្ត្រីដែលផ្ដល់សេវា រួមទាំងសំណើផ្សេងៗដែលបានកើតឡើងនៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន។
ប៉ុន្តែលោកសង្កេតឃើញថា ពលរដ្ឋមិនសូវចាប់អារម្មណ៍ប្រើប្រាស់យន្តការនេះទេ តែបែរជាជ្រើសរើសយកការប្រមូលផ្ដុំតាមដងផ្លូវ ឬឈរនៅមុខក្រសួងមន្ទីរសាធារណៈទៅវិញ ដែលការណ៍នេះ លោកថា ក្រសួងមហាផ្ទៃគួរពង្រឹងប្រសិទ្ធភាពប្រកបដោយភាពមិនលម្អៀង ដើម្បីកាត់បន្ថយការប្រមូលផ្ដុំលើដងផ្លូវសារធាណៈ។
លោកថា៖ «អ៊ីចឹងត្រូវពង្រឹងយន្តការហ្នឹងឱ្យទៅជាយន្តការយុត្តិធម៌ហើយឯករាជ្យ គាត់ហ៊ានដោះស្រាយបញ្ហាផ្អែកទៅតាមប្រយោជន៍សាធារណៈ កុំឱ្យប្រយោជន៍ខ្លួន ប្រយោជន៍បុគ្គល! អ៊ីចឹងឯករាជ្យភាពជារឿងសំខាន់ បើសិនជាយើង [ក្រសួងមហាផ្ទៃ] ធានាប៉ុន្មានករណីហ្នឹងបាន ពលរដ្ឋប្រហែលជាគាត់ចាប់យកការដោះស្រាយតាមប្រព័ន្ធស្របច្បាប់ហ្នឹងជាងការតវ៉ាជាសាធារណៈ»។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព លោក យង់ គិមអេង មើលឃើញដែរថា ការិយាល័យប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមស្រុក-ខណ្ឌ បានដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងជំរុញគណនេយ្យភាព តម្លាភាព និងអភិបាលកិច្ចល្អ។ ប៉ុន្តែលោកមើលឃើញថា យន្តការនេះមិនសូវដំណើរការអាចមកពីប្រជាពលរដ្ឋមិនសូវមានជំនឿលើវិធានការដោះស្រាយ។
លោកថា៖ «ការិយាល័យប្រជាពលរដ្ឋហ្នឹង បើធ្វើការឱ្យច្បាស់លាស់ ទី១ កាត់បន្ថយអំពើពុករលួយ ទី២ ពន្លឿនសេវាតម្រូវការហ្នឹងកាន់តែឆាប់រហ័សទៅដល់ដៃប្រជាពលរដ្ឋ»។
នាយករងអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៅអង្គការលីកាដូ លោក អំ សំអាត មើលឃើញថា ប្រសិទ្ធភាពនៃការងាររបស់ការិយាល័យពលរដ្ឋ ពិតជាបានចូលរួមកាត់បន្ថយការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ព្រោះវាបានចូលរួមដោះស្រាយជម្លោះក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ និងការប្រឈមមុខរវាងពលរដ្ឋដែលរងការរំលោភបំពាននិងទទួលរងនូវអយុត្តិធម៌សង្គម។
ប៉ុន្តែលោកយល់ថា បញ្ហានេះនៅត្រង់ថា អាចមកពីពលរដ្ឋមិនទាន់ទទួលបានព័ត៌មានពីសេវាសម្របសម្រួលនៅក្នុងស្រុក-ខណ្ឌរបស់ខ្លួន ឬគ្មានជំនឿពីឯករាជ្យភាព ឬធ្លាប់ប្រើប្រាស់ដែរតែគ្មានប្រសិទ្ធភាព។ ករណីនេះ លោកបានជំរុញដល់ក្រសួងពាក់ព័ន្ធគួរពង្រឹងប្រសិទ្ធភាពឡើងវិញ ដើម្បីកាត់បន្ថយបញ្ហាសង្គម។
លោកថា៖ «វាជារឿងសំខាន់ហើយ បើសិនជាការិយាល័យហ្នឹងវាដំណើរការទៅបាន ដោយឈរលើគោលការណ៍តម្លាភាពនិងយុត្តិធម៌ ហើយនិងការស្វែងរកដំណោះស្រាយសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ និងបញ្ហារបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ ក៏ប៉ុន្តែថា បើសិនជាការិយាល័យទាំងអស់ហ្នឹងបង្កើតឡើងហើយ តែមិនឆ្លើយតបទៅនឹងឆន្ទៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ អាហ្នឹងខ្ញុំគិតថាមិនមានលទ្ធផលល្អទេ»។
VOD មិនអាចសុំការឆ្លើយតបពីអគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានរដ្ឋបាល ក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ប្រាក់ សំអឿន បានទេ នៅថ្ងៃពុធនេះ។
ប៉ុន្តែបើតាមសេចក្ដីប្រកាសរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ ចុះថ្ងៃទី១២ ខែមីនា ឆ្នាំ២០០៩ បានបញ្ជាក់ថា ប្រធានការិយាល័យប្រជាពលរដ្ឋ មានសិទ្ធិសុំពិនិត្យមើលឯកសារផ្សេងៗដែលពាក់ព័ន្ធពាក្យបណ្ដឹងតវ៉ានៅតាមអង្គភាព និងតាមការិយាល័យនានាក្នុងរដ្ឋបាល ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ តាមការចាំបាច់ ដោយមិនចាំបាច់ជូនដំណឹងជាមុន ហើយអាចធ្វើនៅពេលណាក៏បានក្នុងពេលម៉ោងបំពេញការងារ។
មួយវិញទៀត ក្រសួងថា ការិយាល័យប្រជាពលរដ្ឋនេះ «ជាអង្គភាពធ្វើសកម្មភាពដោយអព្យាក្រឹត្យ» និងធានាដោះស្រាយបណ្ដឹងតវ៉ារបស់ប្រជាពលរដ្ឋស្របតាមច្បាប់ និងប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយ។
យ៉ាងណា តំណាងអ្នកតវ៉ាដីធ្លីម្នាក់នៅខេត្តកោះកុង អ្នកស្រី ផាវ ញ៉ឺង ដែលធ្លាប់ឡើងមកតវ៉ាញឹកញាប់នៅរាជធានីភ្នំពេញ អះអាងថា ពួកគាត់ធ្លាប់ពឹងពាក់ការិយាល័លប្រជាពលរដ្ឋនៅស្រុករបស់គាត់ ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយដែរ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរនៅទីនោះថាមិនមានលទ្ធភាពដោះស្រាយទេ។
អ្នកស្រីថា ពួកគាត់មិនចង់ឡើងទៅតវ៉ាសុំកិច្ចអន្តរាគមន៍ដល់អាជ្ញាធរខេត្តឬថ្នាក់ជាតិនោះទេ ដោយសារការធ្វើបែបនេះត្រូវចំណាយទាំងថវិកានិងទាំងពេលវេលា ព្រមទាំងប្រឈមនឹងការប្រើអំពើហិង្សាពីសំណាក់អាជ្ញាធរ និងការចោទប្រកាន់របស់តុលាការ ប៉ុន្តែពួកគាត់មិនមានជម្រើស។
អ្នកស្រីថា៖ «យើងទៅដាក់ពាក្យបណ្ដឹងអីទៅ គាត់ថាស្រុកតូច អត់អាចដោះស្រាយអីបាន! អ៊ីចឹងទៅ គាត់ប្រាប់ឱ្យយើងដាក់ទៅថ្នាក់លើ ពេលមានបញ្ជាវិញ បានពួកគាត់អាចនឹងទទួលសំណើឬក៏ឆ្លើយតបអាដែល ដល់អ៊ីចឹងពួកយើងអត់ជំនឿ»៕