រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បង្ហាញជំហរអព្យាក្រឹត្យនិងរក្សាទំនាក់ទំនងដោយសន្តិវិធីជាមួយបណ្ដាប្រទេសទាំងនៅក្នុងតំបន់និងពិភពលោក ខណៈសហរដ្ឋអាមេរិកបានប្រកាសអំពីការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់ខ្លួនប្រឆាំងមន្រ្តីឬថ្នាក់ដឹកនាំដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយធ្ងន់ធ្ងរ និងធ្វើឱ្យប្រជាធិបតេយ្យត្រូវដើរថយក្រោយ។
លោក ផៃ ស៊ីផាន មន្រ្តីនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល អះអាងនៅថ្ងៃចន្ទនេះថា តាមពិតទៅ រវាងកម្ពុជានិងសហរដ្ឋអាមេរិក មិនទាន់មានអ្វីដែលជាការសៅហ្មងនាំទៅដល់សភាពធ្ងន់ធ្ងរនៅឡើយទេ។ លោកទទួលស្គាល់ថា មានពេលខ្លះ ប្រទេសទាំងពីរមានចំណុចមិនចុះសម្រុងនឹងគ្នាដោយអន្លើ ប៉ុន្តែវាមិនមែនជាវិវាទដែលមិនអាចផ្សះផ្សាគ្នាបាននោះដែរ។ លោកបន្ថែមថា ចំណែកកម្ពុជាវិញ ហាក់មិនមានអ្វីដែលត្រូវបារម្ភចំពោះការសម្រេចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក រឿងទណ្ឌកម្មថ្មីទៀតនេះឡើយ។
បើតាមលោក ផៃ ស៊ីផាន ភាពរកាំរកូសក្នុងពេលកន្លងទៅ រវាងកម្ពុជានិងសហរដ្ឋអាមេរិក វាគ្រាន់តែជាវោហារសាស្រ្តនយោបាយប៉ុណ្ណោះ ពោលគឺវាមិនមែនជាការថ្នាំងថ្នាក់ផ្នែកគោលនយោបាយរបស់ប្រទេសទាំងពីរទេ។
បើទោះជាបែបណា លោក ផៃ ស៊ីផាន អះអាងថា សម្រាប់កម្ពុជានៅតែប្រកាន់គោលជំហរអព្យាក្រឹត្យភាពរបស់ខ្លួនក្នុងក្របខណ្ឌទាំងទ្វេភាគីនិងពហុភាគី។ ជាងនេះទៅទៀត គោលនយោបាយសន្តិភាពនិយមដែលកម្ពុជាបានអនុវត្តមកនេះ លោកថា នៅតែជាត្រីវិស័យអាទិភាពនិងជំរុញឱ្យមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្សយ៉ាងពេញលេញ។
លោកបន្តថា៖ «យើងមានការខ្វែងគំនិតខ្លះ ប៉ុន្តែការខ្វែងគំនិតមិនមែនបង្ហាញឬរុញច្រានយើងឱ្យក្លាយជាសត្រូវជាមួយគ្នានោះទេ គ្រាន់តែជាការបញ្ចេញយោបល់បន្តិចបន្តួច។ យើងឆ្លៀតពេលសហការផង ហើយដោះស្រាយជាមួយគ្នាផង។ ដូច្នេះ ចំពោះខ្ញុំផ្ទាល់ ខ្ញុំមើលឃើញថា ដូចមិនទាន់មានអ្វីដែលជាសភាពធ្ងន់រវាងការងារការបរទេសរបស់កម្ពុជាជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកនោះទេ»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិក ត្រូវបានកាសែត រ៉យទ័រ (Reuters) ដកស្រង់សម្ដីមកចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃសុក្រកន្លងទៅនេះថា ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ចូ បៃឌិន នឹងប្រកាសអំពីការដាក់ទណ្ឌកម្មនៅសប្ដាហ៍ក្រោយនេះ ប្រឆាំងមេដឹកនាំឬមន្រ្តីទាំងឡាយណាដែលធ្វើឱ្យប្រជាធិបតេយ្យត្រូវធ្លាក់ចុះ ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយធ្ងន់ធ្ងរ។ ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យរូបនេះបានបដិសេធក្នុងការផ្ដល់ព័ត៌មានលម្អិតអំពីអត្តសញ្ញាណបុគ្គលដែលត្រូវប្រឈមមុខនឹងការដាក់ទណ្ឌកម្មនេះ។
មិនតែប៉ុណ្ណោះ មន្រ្តីនាំពាក្យរូបនេះអះអាងទៀតថា ទណ្ឌកម្មដែលនឹងត្រូវធ្លាក់ចុះមកជាបន្តបន្ទាប់នេះ រាប់បញ្ចូលទាំងការបិទសិទ្ធិអ្នកដែលអនុញ្ញាតឱ្យមន្រ្តីពុករលួយកេងប្រវ័ញ្ចទីផ្សារអចលនទ្រព្យ និងតម្លាភាពសាជីវកម្ម ដែលជំរុញឱ្យមានអំពើពុករលួយរីកឡើង និងដំណើរការខុសច្បាប់ ហូរចូលសហរដ្ឋអាមេរិកផង។
ប្រភពដដែលនេបានស្រង់សម្ដីអ្នកនាំពាក្យរូបនេះបន្ថែមថា រតនាគារអាមេរិកនឹងចាត់វិធានការជាបន្តបន្ទាប់ ដើម្បីកំណត់បុគ្គលដែលចូលរួមក្នុងសកម្មភាពអាក្រក់ ដែលនាំដល់ការបំផ្លាញលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងស្ថាប័នប្រជាធិបតេយ្យនៅជុំវិញពិភពលោក រួមទាំងអំពើពុករលួយ ការគាបសង្កត់ ឧក្រិដ្ឋកម្មដែលបានរៀបចំឡើង និងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ ជាដើម។
បើទោះជាបែបណា លោក ផៃ ស៊ីផាន មន្រ្តីនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅតែចាត់ទុកថា នេះជារបៀបនៃការសម្រេចចិត្ត និងជានយោបាយការបរទេសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលលោកស្នើមិនផ្ដល់យោបល់ណាមួយនោះទេ។
គេកត់សម្គាល់ឃើញថា ក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ កម្ពុជានិងអាមេរិកហាក់មានភាពល្អក់កករនឹងគ្នា។ កម្មវិធីមនុស្សធម៌មួយចំនួនដែលផ្ដល់ដោយសហរដ្ឋអាមេរិក ត្រូវបានកាត់បន្ថយជាហូរហែ រហូតដល់អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួនដែលផ្ដល់មូនិធិដោយទីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិក សម្រេចចិត្តបិទទ្វារ។
ភាពរកាំរកូសរវាងកម្ពុជានិងសហរដ្ឋអាមេរិកនេះ បានជំរុញឱ្យលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ប្រកាសកាលពីថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ ស្ដីពីការផ្អាកឱ្យមានដំណើរទស្សនកិច្ចនៅមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករាម ក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ ខណៈដែលសហរដ្ឋអាមេរិកដាក់ការសង្ស័យថា ទីបញ្ជាការកងទ័ពជើងទឹករាមនេះជាទីតាំងឈរជើងរបស់កងយោធាចិន។
សម្រាប់លោកបណ្ឌិត សេក សុជាតិ នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិត យល់ថា បើសិនជាការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់អាមេរិកទៅលើប្រទេសដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនិងអំពើពុករលួយ ហើយក្នុងនោះមានកម្ពុជាដែរនោះ នោះអាចនឹងនាំឱ្យមានផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរទៅដល់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាដែលកំពុងតែមានឱនភាពផង ជាពិសេសប៉ះពាល់ខ្លាំងទៅដល់សង្គមទាំងមូល និងពលរដ្ឋដែលមានចំណូលក្រោមមធ្យម។
លោកបន្តថា៖ «បើសិនជានៅក្នុងករណីសហរដ្ឋអាមេរិកនៅតែបន្តដាក់ទណ្ឌកម្មលើកម្ពុជាដោយសារតែបញ្ហានេះ ខ្ញុំគិតថា អនាគតកម្ពុជាប្រហែលជាអាចនឹងទទួលរងនូវផលប៉ះពាល់កាន់តែច្រើនទៀត ពីព្រោះការដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើមន្រ្តី វាមិនមែនប៉ះពាល់ទៅលើមន្រ្តីម្នាក់[ឬ]ពីរនាក់ទេ គឺវាប៉ះពាល់ទៅដល់សេដ្ឋកិច្ចជាតិទាំងមូល ជាពិសេសប្រទេសដែលមាននិន្នាការទៅរកប្រជាធិបតេយ្យសេរីហ្នឹង គឺគាត់មិនមានទំនុកចិត្តចំពោះកម្ពុជា»។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បង្ហាញសុទិដ្ឋិនិយមនៅថ្ងៃនេះថា សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានឹងបានល្អប្រសើរឡើងវិញនៅដើមឆ្នាំ២០២២ខាងមុខនេះ តាមរយៈលំហូរពាណិជ្ជកម្មជាមួយចិន។ បើទោះជាបែបណា សម្រាប់អ្នកវិភាគវិញយល់ឃើញថា កម្ពុជាមិនគួររំពឹងលើចិនតែម្ខាង ហើយបោះបង់ទីផ្សារដ៏ធំ គឺអឺរ៉ុបនិងប្រទេសលោកសេរីដទៃទៀតដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាមេរិកឡើយ ព្រោះនឹងនាំឱ្យកម្ពុជាកាន់តែត្រូវបាត់បង់ឱកាសក្នុងការប្រកួតប្រជែងជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសជិតខាង៕
