សង្គមស៊ីវិលនានាជំរុញទៅរដ្ឋាភិបាលពន្លឿននីតិវិធីច្បាប់ ដោយធ្វើយ៉ាងណានាំយកនាវាដែលលួចដឹកប្រេងចេញពីកម្ពុជាមកវិញ ត្បិតរយៈពេលជាង៣ខែហើយ ប៉ុន្តែនៅមិនទាន់ទាមទារយកមកវិញបាននៅឡើយ។
ការជំរុញនេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីកម្ពុជាបានដាក់ពាក្យបណ្ដឹងកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ ទៅរដ្ឋាភិបាលប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ដើម្បីទាមទារយកនាវា អ៊ឹមធី ស្រ្តូវ៉ូឡូស (MT Strovolos) ក្រោយរកឃើញនាវានេះលួចដឹកប្រេងឆៅប្រមាណ៣០ម៉ឺនបារ៉ែល ដែលមានតម្លៃប្រហែល២០លានដុល្លារពីកម្ពុជា។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្ដិភាព លោក យង់ គិមអេង មានប្រសាសន៍ថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមិនចាត់វិធានការបន្ថែមនិងពន្លឿននីតិវិធីក្នុងការទាមទារឱ្យនាវា អ៊ឹមធី ស្រ្តូវ៉ូឡូស (MT Strovolos) ទូទាត់ប្រេងមកកម្ពុជាទេ បញ្ហានេះនឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់មុខមាត់កម្ពុជាលើឆាកអន្តរជាតិជាក់ជាមិនខាន។ លោកបន្តថា ដោយឡែក អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ គួរតែស៊ើបអង្កេតបន្ថែម ក្នុងករណីដែលអាចមានអំពើពុករលួយធ្វើឱ្យនាវាមួយនេះអាចចេញពីច្រកសមុទ្រកម្ពុជាបាន។
លោកលើកឡើងថា៖ «ប្រាកដណាស់ដែលអង្គភាពអំពើពុករលួយ ត្រូវតែធ្វើការស៊ើបអង្កេតចំពោះបញ្ហានេះ ថាតើវាអាចពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើពុករលួយដែរឬទេ! បើអត់មានពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើពុករលួយ អត់អីទេ! តែបើពាក់ព័ន្ធ ថាតើមន្រ្តីណាដែលគប់គិតដែលនៅក្នុងការនាំប្រេងដែលខុសច្បាប់នេះ នេះជារឿងមួយសំខាន់ណាស់»។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា លោក ប៉ិច ពិសី បានមានប្រសាសន៍ថា ទោះបីជានីតិវិធីច្បាប់ និងការធ្វើកិច្ចសហការជាមួយភាគីបរទេស រួមមាន កម្ពុជា សិង្ហបុរី ឥណ្ឌូនេស៊ី ត្រូវការពេលវេលាក៏ដោយ ប៉ុន្តែលោកជំរុញបន្ថែមទៀតឱ្យក្រសួងពាក់ព័ន្ធពន្លឿនក្នុងការនាំប្រេងដែលជាទ្រព្យសម្បត្តិជាតិមកកម្ពុជាវិញ។ ចំណែកឯនីតិវិធីចំពោះជនល្មើសដែលមានការពាក់ព័ន្ធករណីនាំប្រេងចេញ គឺជារឿងបន្ទាប់។
លោកលើកឡើងថា៖ «ហើយកិច្ចការនេះ យើងគិតថាមិនគួរអូសបន្លាយយូរ ព្រោះបើមិនអ៊ីចឹងទេ គុណភាពប្រេងក្ដី ឬក៏ភាពប្រាកដប្រជានៃប្រេងហ្នឹង យើងវាអត់ច្បាស់។ អ៊ីចឹងធ្វើម៉េចក៏ដោយ យើងជំរុញឱ្យយកប្រេងត្រលប់មកវិញ»។
ករណីនេះ លោក ប៉ិច ពិសី មិនទាន់អាចសន្និដ្ឋានថាពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើពុករលួយឬអត់នោះទេ ដោយថាមិនទាន់មានព័ត៌មាននៅឡើយ។ តែលោកកត់សម្គាល់ឃើញថា ការយកនាវាចេញពីដែនសមុទ្ររបស់ប្រទេសមួយ មិនមែនជាការងាយស្រួលនោះទេ ត្បិតត្រូវឆ្លងកាត់ការត្រួតនិត្យ និងអនុញ្ញាតពីឆ្មាំ ឬអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធដែនសមុទ្រ។ បញ្ហានេះ លោកថា សាធារណជនអាចនឹងមានចម្ងល់រឿងជាប់ពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗទៀត ដូចជា មានការស៊ីសំណូកសូកប៉ាន់ អំពើពុករលួយ ជាដើម។
លោកលើកឡើងថា៖ «ហើយយើងក៏មិនហ៊ានធ្វើការសន្និដ្ឋានដោយអត់មានព័ត៌មានដែរ។ អ្វីដែលយើងកត់សម្គាល់ គឺការយកកប៉ាល់ចេញពីដែនសមុទ្ររបស់ប្រទេសមួយ មិនមែនជាការងាយស្រួលទេ ត្រូវឆ្លងកាត់ការត្រួតពិនិត្យ ឆ្លងកាត់ការអនុញ្ញាតច្បាស់លាស់ពីអ្នកឆ្មាំនិងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា លោក កុយ គួង បានបដិសេធឆ្លើយតបនឹងករណីនេះ ដោយរុញឱ្យសុំការបញ្ជាក់ពីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល។ ចំណែក អគ្គនាយកនៃនាយកដ្ឋានប្រេងកាតនៃក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល លោក ជាប សួរ ព្រមទាំងប្រធាន និងអនុប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ មិនអាចទាក់ទងបាននោះទេ។
នាវា អ៊ឹមធី ស្រ្តូវ៉ូឡូស (MT Strovolos) នេះ បានលួចដឹកប្រេងឆៅចេញពីប្លុកបូមប្រេងឈ្មោះអប្សរា ក្នុងដែនសមុទ្រកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែឧសភា។ ក្រោយមក អាជ្ញាធរប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ចាប់បាននាវាមួយនេះកាលពីខែសីហា និងសម្រេចបញ្ជូនសំណុំរឿងនេះទៅតុលាការ ដោយចោទប្រកាន់ពីបទ «រំលោភចូលដែនសមុទ្ររបស់ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី» កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា៕
