ក្រសួងកសិកម្មអះអាងថា តម្លៃស្រូវនៅចន្លោះឆ្នាំ២០២១-២០២២ ធ្លាក់ចុះដោយសារតែការរីករាលដាលជាសកលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ ប៉ុន្តែទិន្នផលស្រូវដែលកម្ពុជានាំចេញទៅក្រៅប្រទេសឆ្នាំ២០២១ កើនឡើងជាង៦០ភាគរយ បើធៀបទៅឆ្នាំ២០២០កន្លងទៅ។
ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានឱ្យដឹងតាមរយៈសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃទី១១ ខែមករា បង្ហាញថា ការនាំចេញស្រូវទៅប្រទេសជិតខាងនៅចន្លោះឆ្នាំ២០២១ ចូល២០២២ បានចំនួន ៣.៥៣ លានតោន មានការកើនឡើងចំនួន ៦១.១៦ ភាគរយ បើធៀបទៅឆ្នាំ២០២០។ ដោយឡែក ចំពោះតម្លៃស្រូវដែលធ្លាក់ចុះ មានគម្លាតគ្នាចំនួន៥ភាគរយ បើប្រៀបធៀបទៅឆ្នាំ២០១៨ និងឆ្នាំ២០១៩ ដែលការធ្លាក់ចុះនេះមកពីបញ្ហាកូវីដ។
ក្រសួងកសិកម្មថា៖ «ការធ្លាក់ចុះតម្លៃស្រូវ ជាពិសេសស្រូវវស្សាក្នុងឆ្នាំ២០២១-២០២២នេះ គឺបណ្តាលមកពីការរាតត្បាតជាសកលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលនាំឱ្យតម្លៃអង្ករលើទីផ្សារអន្តរជាតិធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុក ជាពិសេសអង្ករក្រអូបបានធ្លាក់ចុះពី ២០% ទៅ ២៥% ព្រមទាំងការកាត់បន្ថយទិញស្រូវពីបណ្តារោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវមួយចំនួន ដែលរងគ្រោះដោយការខាតបង់ដោយសារតម្លៃអង្ករក្រអូបនៅទីផ្សារអន្តរជាតិធ្លាក់ចុះ»។
ប្រភពដដែលបានបញ្ជាក់ថា ដើម្បីកុំឱ្យប្រជាកសិករមានការព្រួយបារម្ភចំពោះតម្លៃស្រូវប្រាំងដែលអាចប្រឈមនឹងការធ្លាក់ចុះតម្លៃ ក្រសួងបានដាក់ចេញនូវគោលការណ៍ឱ្យមន្ទីរកសិកម្មត្រូវបន្តចុះណែនាំប្រជាកសិករក៏ដូចជាសហគមន៍អំពីបច្ចេកទេសផលិតកម្មដំណាំស្រូវឱ្យទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់ និងបង្កើនដៃគូសហការជាមួយវិស័យឯកជន។
ក្រសួងកសិកម្ម៖ «អាជ្ញាធរខេត្តត្រូវខិតខំទំនាក់ទំនង និងបង្កលក្ខណៈងាយស្រួល ជាមួយម្ចាស់រោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវ វិស័យឯកជននានាក្នុងតំបន់ក្នុងការទទួលទិញស្រូវរបស់កសិករក្នុងតម្លៃសមរម្យ និងជួយសម្រួលឱ្យមានជម្រើសច្រើនដល់កសិករក្នុងការលក់ស្រូវជាជាងលក់ឱ្យតែឈ្មួញដែលមានលក្ខណៈផ្តាច់មុខ»។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក វេង សាខុន បានបញ្ជាក់ថា ចំណាត់ការដែលក្រសួងកសិកម្មដាក់ចេញនេះ គឺតម្រូវឱ្យមន្ទីរកសិកម្មគ្រប់ខេត្តក្រុងទាំងអស់ចុះណែនាំប្រជាកសិករពីបច្ចេកទេសផលិតកម្មដំណាំស្រូវឱ្យទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់ តាមរយៈការប្រើប្រាស់ធាតុចូលកសិកម្មឱ្យបានត្រឹមត្រូវតាមបច្ចេកទេស កាត់បន្ថយការចំណាយ និងធានាបានគុណភាពស្តង់ដារ។ លោកបន្តថា បញ្ហាមួយទៀតដែលនាំឱ្យតម្លៃស្រូវថោកនោះ គឺឈ្មួញទិញច្រើនដំណាក់កាល។
លោក វេង សាខុន៖ «និយាយរួមឱ្យតែមានបញ្ហាយើងណែនាំហើយ។ តាមពិតទៅតម្លៃ(ស្រូវ)ហ្នឹង គឺវាសមស្របទេ ប៉ុន្តែទិញហ្នឹងឈ្មួញបីបួនត ដល់ចឹងទៅវាបន្ថោកដល់អ្នកលក់ គ្រាន់តែណែនាំប៉ុណ្នឹងទេ តាមពិតស្រូវវាអត់ថោកអីទេ តម្លៃវាល្អប្រសើរ»។
លោករដ្ឋមន្ត្រីបានបន្ថែមថា ក្រសួងកសិកម្មមានគោលការណ៍កាត់បន្ថយការទិញរបស់ឈ្មួញតៗគ្នាច្រើនដំណាក់កាលដែលធ្វើឱ្យផលិតផលស្រូវរបស់កសិករមានតម្លៃទាប។ មានន័យថាណែនាំឱ្យម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន ឬរោងម៉ាស៊ីនចុះទិញផ្ទាល់ និងធ្វើកិច្ចសន្យាជាមួយកសិករ ដើម្បីការពារកុំឱ្យមានបញ្ហាតម្លៃពេលដល់រដូវប្រមូលផល។
លោក វេង សាខុន៖ «អញ្ចឹងបានថា ឱ្យកាត់បន្ថយឈ្មួញទិញតគ្នាហ្នឹង ឱ្យគាត់រោងម៉ាស៊ីនទៅទិញផ្ទាល់ ឬធ្វើកិច្ចសន្យា ធ្វើកសិកម្មតាមកិច្ចសន្យា ដល់ពេលប្រមូលផលបានតម្លៃហ្នឹងកុំឱ្យមានការគេចវេស ព្រោះយើងមានយន្តការរឿងធ្វើកសិកម្មតាមកិច្ចសន្យា ប៉ុន្តែសំខាន់អ្នកដាំ ហើយអ្នកប្រមូលទិញហ្នឹងអត់ទុកចិត្តគ្នា»។
លោក វេង សាខុន គូសបញ្ជាក់ថា តំបន់មួយចំនួននៅតែជួបបញ្ហាតម្លៃស្រូវនេះដោយសារតែមិនមានការចុះកិច្ចសន្យាជាមុន ខណៈតំបន់ខ្លះទៀតដែលបានចុះកិច្ចសន្យាទទួលទិញ និងលក់ត្រឹមត្រូវនោះ តម្លៃស្រូវមិនជាបញ្ហានោះទេ តួយ៉ាងដូចជាខេត្តព្រះវិហារជាដើម។ ដោយឡែក ថ្មីៗនេះលោកបានចុះទៅខេត្តបាត់ដំបងដែលជាជង្រុកស្រូវដ៏ធំនៅកម្ពុជា ឃើញថានៅតែមានបញ្ហាជុំវិញតម្លៃស្រូវនេះ ដោយសារតែកសិករ និងអ្នកទិញមិនមានការចុះកិច្ចសន្យាជាមុននេះហើយ។
យ៉ាងណាមិញ បើទោះបីជាកានាំចេញស្រូវកាលពីឆ្នាំ២០២១កន្លងទៅ មានការកើនឡើង ប៉ុន្តែអ្នកជំនាញកសិកម្ម លោកបណ្ឌិត យ៉ង សាំងកុមារ បានលើកឡើងថា នេះជាសញ្ញាណមួយដែលមិនល្អនោះទេសម្រាប់កម្ពុជា ទោះបីជាចំនួននៃការនាំចេញទិន្នផលស្រូវមានការកើនឡើងក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែធាតុពិតកសិករបានខាតបង់ប្រាក់ជាច្រើន។ លោកបញ្ជាក់ថា កសិករខាតបង់ដោយសារ កសិករចំណាយខ្ពស់លើពូជ ជី ប្រេង និងថ្នាំពុល។
លោក យ៉ង សាំងកុមារ៖ «បើយើងមើលឱ្យគ្រប់ជ្រុងជ្រោយទៅ ការកើនឡើងនៃផលិតផលស្រូវ និងការនាំស្រូវចេញហ្នឹង វាគ្រាន់តែរូបភាពមើលទៅឃើញការកើនឡើង ក៏ប៉ុន្តែរូបភាពពិតប្រាកដ គឺកម្ពុជាខាតច្រើនជាងមុន។ បើបញ្ហា និងនិន្នាការហ្នឹងចេះតែបន្តទៀត អានឹងដូចថា យើងស៊ីឈ្នួលឱ្យគេលើដីខ្លួនឯងចឹង»។
អ្នកជំនាញកសិកម្មរូបនេះបន្ថែមថា ដើម្បីអាចដោះស្រាយបញ្ហានេះបាន មន្ត្រី និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធត្រូវបង្កើនការផ្សព្វផ្សាយនូវបច្ចេកទេសផ្សេងៗជូនប្រជាកសិករដើម្បីកាត់បន្ថយការចំណាយ ប៉ុន្តែទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់ រួមទាំងមានការរៀបចំប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្របានឱ្យគ្រប់គ្រាន់ ជាពិសេសបង្កើននូវសមត្ថភាពសម្ងួត និងស្តុកទុកស្រូវនៅក្នុងមូលដ្ឋាន រួមទាំងកែច្នៃជាអង្ករដែលមានលក្ខណៈប្រកួតប្រជែង ជៀសវាងការលក់ចេញស្រូវទាំងសើម ដែលអាចធ្វើឱ្យតម្លៃស្រូវធ្លាក់ចុះ។
លោកថា៖ «ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាហ្នឹង ទី១.ត្រូវបង្កើនសេវាផ្សព្វផ្សាយបច្ចេកទេសកសិកម្មដល់កសិករ ដើម្បីគាត់កាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ជីគីមីនាំចូល បង្កើនការប្រើប្រាស់ផលិតជីធម្មជាតិក្នុងស្រុក កាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ពូជ រួមចំណែកកាត់បន្ថយថ្លៃដើម និងអាចបង្កើនផល»។
គួរជម្រាបថា បើតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងកសិកម្មបានបញ្ជាក់ថា ការប្រមូលផលស្រូវនៅប្រទេសកម្ពុជានៅឆ្នាំ២០២១ ទទួលបានទិន្នផលសរុបប្រមាណជាង ១២.២១ លានតោន ដែលមានការកើនឡើងប្រមាណ ១១.៦ ភាគរយ បើធៀបទៅឆ្នាំ២០២០ ក្នុងនោះការនាំចេញស្រូវទៅប្រទេសជិតខាងបានចំនួន ៣.៥៣លានតោន។ ដោយឡែក ចំពោះការនាំចេញអង្ករផ្លូវការសម្រេចបានចំនួន ០.៦១៧ លានតោន ថយចុះប្រមាណ ១០.៦៨ ភាគរយ បើធៀបទៅឆ្នាំ២០២០៕
