នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក ហ៊ុន សែន ក្នុងនាមប្រធានអាស៊ានប្តូរវេនឆ្នាំ២០២២ បានស្នើភាគីជម្លោះនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាឬភូមា ឱ្យបញ្ឈប់អំពើហិង្សា និងធ្វើយ៉ាងណាឱ្យមានបទឈប់បាញ់ពិតប្រាកដមួយនាពេលខាងមុខ។
សំណើនេះ ធ្វើឡើងក្នុងជំនួបតាមប្រព័ន្ធវីដេអូរវាង លោក ហ៊ុន សែន ជាមួយមេដឹកនាំយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាលោក មីន អ៊ុងឡាំង (Min Aung Hlaing)ដើម្បីបន្តពិភាក្សារកដំណោះស្រាយលើវិបត្តិនៅមីយ៉ាន់ម៉ានៅរសៀលថ្ងៃទី២៦ ខែមករា ឆ្នាំ ២០២២នេះ។
ក្នុងជំនួបនោះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ានឆ្នាំ២០២២នេះ បានស្នើ ៤ចំណុចទៅលោក មីន អ៊ុងឡាំង។ ក្នុងនោះលោក ហ៊ុន សែន បានអំពាវនាវឱ្យលោក មេដឹកនាំរបបសឹករូបនេះ ខិតខំអនុវត្តនូវកិច្ចព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទៈចំនួន ៥ចំណុច ដែលប្រមុខរដ្ឋាភិបាលអាស៊ានបានឯកភាពគ្នាដាក់ឱ្យមេដឹកនាំរបបយោធានៅភូមាគោរពតាមកាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០២១ កន្លងទៅ។
បន្ថែមពីនោះ លោក ហ៊ុន សែន ស្នើទៅនាយឧត្តមសេនីយ៍លោក មីន អ៊ុងឡាំង ត្រូវបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដោយធ្វើយ៉ាងណាឱ្យប្រេសិតពិសេសរបស់ប្រធានអាស៊ាន អាចទៅទស្សនកិច្ចនៅមីយ៉ាន់ម៉ាជាលើកដំបូងនាពេលខាងមុខនេះ។
លោក ហ៊ុន សែន បន្តថា៖ «អំពាវនាវសុំឱ្យភាគីទាំងអស់ រួមទាំងភាគីរដ្ឋាភិបាលមីយ៉ាន់ម៉ា ត្រូវតែបញ្ឈប់អំពើហិង្សា និងឈានឆ្ពោះធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីឱ្យមានបទឈប់បាញ់នាពេលខាងមុខនេះ»។
បន្ថែមពីនេះ ប្រធានអាស៊ានប្តូរវេនលោក ហ៊ុន សែន បានបង្ហាញការព្រួយបារម្ភចំពោះអំពើហិង្សា ក្រោយពីដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកទៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា កាលពីពេលកន្លងទៅនេះ។ លោក ក៏ស្នើទៅភាគីជម្លោះនយោបាយនៅមីយ៉ាន់ម៉ា ធ្វើយ៉ាងណាបង្ហាញនូវភាពអត់ធ្មត់ ដើម្បីឈានទៅដល់បទឈប់បាញ់ពិតប្រាកដមួយ។
លោកហ៊ុន សែន ក៏បានស្នើទៅកាន់មេរដ្ឋប្រហារភូមា ត្រូវចូលរួមជាមួយបណ្ដាប្រទេសអាស៊ាន ក្នុងការផ្ដល់ជំនួយមនុស្សធម៌ទៅដល់ប្រជាជនមីយ៉ាម៉ាដែលត្រូវការជំនួយជាចាំបាច់ ដូចអ្វីដែលលោកធ្លាប់បានលើកឡើងជាមួយលោក មីន អ៊ុងឡាំង កាលពីពេលកន្លងទៅ។
កាលពីថ្ងៃទី ៧-៨ ខែមករាឆ្នាំ២០២២ លោក ហ៊ុន សែន បានដឹកនាំប្រតិភូទៅធ្វើទស្សនកិច្ចនៅមីយ៉ាន់ម៉ា ដោយអះអាងថា ដើម្បីជួយសម្របសម្រួលស្ថានការណ៍នយោបាយ និងបញ្ចប់អំពើហិង្សាដែលកំពុងកើតនៅក្នុងប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានមួយនេះ។
ក្រោយជំនួបរវាងមេដឹកនាំកម្ពុជា ជាមួយមេរដ្ឋប្រហារយោធានៅភូមាលោក មីន អ៊ុងឡាំង ភាគីទាំងពីរបានចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរួម ដែលធ្វើឡើងនៅរដ្ឋធានី ណៃពីដោរ ដោយលើកឡើងនូវចំណុចសំខាន់ធំពីរ។
ចំណុចទី១ មេដឹកនាំយោធា លោកមីន អ៊ុងឡាំង បានប្រកាសថា កងទ័ពនឹងពន្យារការអនុវត្តបទឈប់បាញ់ជាមួយក្រុមប្រដាប់អាវុធជនជាតិភាគតិចទាំងអស់រហូតដល់ចុងឆ្នាំ ២០២២។ ចំណែកចំណុចទី២ មេដឹកនាំកម្ពុជា និងភូមាបានព្រមព្រៀងគ្នា ឲ្យមានកិច្ចប្រជុំរវាងភាគីពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីបើកផ្លូវនាំជំនួយមនុស្សធម៌ដល់ប្រជាជនភូមា។
ទាំងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងមន្ត្រីរបស់លោក ក៏បានប្រកាសភ្លាមៗថា ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកទៅភូមា នោះ គឺជាជោគជ័យផងដែរ។
យ៉ាងណាកម្ពុជា ក៏បានរងការរិះគន់ច្រើនជុំវិញដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក ហ៊ុន សែន ទៅភូមា ពីសំណាក់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃបណ្តាប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន និងក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលនៅក្រៅប្រទេស ដោយថាមិនមានផ្លែផ្កាអ្វីនោះទេ។
ជាក់ស្តែងសកម្មភាពហិង្សា និងការផ្ទុះអាវុធនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា នៅតែកើតមានឡើង ហើយគោលការណ៍រួម ៥ចំណុចរបស់អាស៊ាន ក៏មេដឹកនាំយោធានៅពុំទាន់អនុវត្តបាននៅឡើយ។
កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា បានសម្ដែងការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះការប៉ះទង្គិចគ្នាដោយប្រដាប់អាវុធយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរនៅរដ្ឋកាយ៉ាហ៍ (Kayah State) រវាងយោធា និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធម្ខាងទៀត។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដដែលបានចាត់ទុកថា អំពើហិង្សាដែលនៅតែបន្តកើតមាននេះកំពុងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់វឌ្ឍនភាពដែលសម្រេចបានក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនាពេលថ្មីៗនេះ របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។
តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្នុងនាមប្រធានអាស៊ានប្តូរវេន កម្ពុជាចង់ឃើញគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ត្រូវតែទទួលយកបទឈប់បាញ់ បញ្ចប់រាល់សកម្មភាពហិង្សា ដើម្បីបង្កើតនូវស្ថានភាពអំណោយផលសម្រាប់ការអនុវត្តការព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទ ៥ចំណុចរបស់អាស៊ាន៕