ចក្រភពអង់គ្លេស៖ ការដាក់បញ្ចូលក្រុមហ៊ុនស្ករសថៃ មិត្រផុល ដោយស្ថាប័នបញ្ជាក់និរន្តរភាពសម្រាប់វិស័យស្ករអំពៅ ខ្វះការត្រួតពិនិត្យឱ្យបានត្រឹមត្រូវ
ស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលមួយរបស់ចក្រភពអង់គ្លេសបានឱ្យដឹងថា ក្រុមហ៊ុនស្ករសថៃ មិត្រផុល (Mitr Phol) ដែលស្ថិតនៅក្នុងភាពចម្រូងចម្រាស មិនគួរត្រូវបានចាត់ទុកថាជាវេទិកាឧស្សាហកម្មអំពៅប្រកបដោយនិរន្តរភាព តាមរយៈការគ្មានដំណោះស្រាយចំពោះការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សទាក់ទងនឹងបញ្ហាចម្ការអំពៅក្នុងខេត្តឧត្ដរមានជ័យនោះទេ។
គួរបញ្ជាក់ថា ក្រុមហ៊ុន មិត្រផុល ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលផ្ដល់ដីសម្បទានចំនួន៣លើកនៅខេត្តឧត្ដរមានជ័យ ក្នុងឆ្នាំ២០០៨ សម្រាប់ការដាំដំណាំអំពៅ។
ទោះជាយ៉ាងណា គម្រោងនេះបានបណ្ដាលឱ្យមានការបណ្ដេញអ្នកស្រុកចេញដោយបង្ខំ និងការបំផ្លិចបំផ្លាញភូមិចាប់ផ្ដើមពីឆ្នាំ២០០៩ ដែលនាំឱ្យមានការប្ដឹងតវ៉ាក្នុងឆ្នាំ២០១៨ ប្រឆាំងនឹងក្រុមហ៊ុនស្ករសមួយនេះផងដែរ។
ទាក់ទិននឹងករណីនេះ National Contact Point (NCP) របស់ចក្រភពអង់គ្លេស ជាស្ថាប័នមួយដែលមានភារកិច្ចតាមដានសកម្មភាពសាជីវកម្ម បានលើកឡើងថា ស្ថាប័នបញ្ជាក់និរន្តរភាពសម្រាប់វិស័យស្ករអំពៅ ហៅថា បុនស៊ូក្រូ (Bonsucro) ហាក់មានកំហុសក្នុងការជួយជ្រោមជ្រែងដល់ក្រុមហ៊ុនស្ករសថៃនៅលើវេទិកាតស៊ូមតិរបស់ខ្លួន។ នេះបើយោងតាមសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយដែលចេញដោយអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិ ដែលធ្វើការជាមួយសហគមន៍រងផលប៉ះពាល់។
ស្ថាប័ន NCP ដដែលបន្តថា បុនស៊ូក្រូ ពុំបានអនុវត្តកម្រិតនៃការត្រួតពិនិត្យឱ្យបានសមស្របនោះទេ មុនពេលដាក់ក្រុមហ៊ុន មិត្រផុល ទៅក្នុងបញ្ជីសមាជិកភាពរបស់ខ្លួនឡើងវិញក្នុងឆ្នាំ២០១៥។
ជាមួយគ្នានេះ ប្រធានអង្គការសមធម៌កម្ពុជា លោក អៀង វុទ្ធី បានឱ្យដឹងថា៖ «ការសម្រេចនេះ គឺជាការបញ្ជាក់ឱ្យឃើញពីការតស៊ូដ៏យូររបស់យើង ក្នុងការទាមទារឱ្យស្ថាប័ន បុនស៊ូក្រូ ទទួលខុសត្រូវចំពោះការធ្វើឱ្យកើតមានឡើងនូវករណីរំលោភបំពានរបស់ក្រុមហ៊ុន មិត្រផុល»។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ខាងលើបន្ថែមថា តុលាការសហព័ន្ធមួយនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីសប្ដាហ៍មុន ក៏បានបញ្ជាឱ្យក្រុមហ៊ុនកូកាកូឡា (Coca Cola) ដែលជាអតិថិជនមួយរបស់ក្រុមហ៊ុន មិត្រផុល បញ្ចេញការរកឃើញនានាពីការស៊ើបអង្កេតកាលពីពេលកន្លងទៅផងដែរ។
កម្ពុជាជួលក្រុមហ៊ុនបញ្ចុះបញ្ចូលអាមេរិកក្នុងតម្លៃ ៧២០ ០០០ដុល្លារ
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានជួលក្រុមហ៊ុនច្បាប់មួយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូលរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំតម្លៃ ៧២០ ០០០ដុល្លារ។ នេះបើតាមឯកសារមួយដែលត្រូវបានលាតត្រដាងដោយក្រសួងយុត្តិធម៌អាមេរិក។
យោងតាមទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Reuters ក្រុមហ៊ុនច្បាប់ អាឃីន ហ្គាំ (Akin Gump Strauss Hauer & Feld) ដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានជួលឱ្យជួយបញ្ចុះបញ្ចូលនេះ ក៏រួមមានក្រុមការងារដែលជាអតីតទីប្រឹក្សាវិមានប្រធានាធិបតីកាលពីសម័យរដ្ឋបាលរបស់លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា (Barak Obama) ផងដែរ។
ក្រុមហ៊ុនច្បាប់មួយនេះបានឱ្យដឹងក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងរបស់ខ្លួនជាមួយកម្ពុជាថា៖ «អាឃីន ហ្គាំ នឹងធ្វើកិច្ចការងារដើម្បីរក្សាទំនាក់ទំនងបើកចំហ ក្នុងការធានាឱ្យបាននូវសារដែលមានតុល្យភាពបន្ថែមទៀត ជុំវិញទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-អាមេរិកដ៏សំខាន់»។
កិច្ចព្រមព្រៀងនេះត្រូវបានចុះហត្ថលេខាដោយភារធារីស្ថានទូតកម្ពុជាប្រចាំសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ខឹម រុយស៊ុន (Khem Ruyzun)។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិកម្ពុជា លោក ជុំ សុន្ទរី មិនបានឆ្លើយតបសំណួរទាំងឡាយដែលទាក់ទងនឹងករណីនេះ ក៏ដូចជាប្រធានបទនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនេះនឹងផ្ដោតសំខាន់នោះទេ។
គួរបញ្ជាក់ថា ការជួលក្រុមហ៊ុនបញ្ចុះបញ្ចូលចុងក្រោយមួយនេះត្រូវបានធ្វើឡើង ខណៈសហរដ្ឋអាមេរិកបានប្រកាសពីការពិនិត្យឡើងវិញនូវពាណិជ្ជកម្មរបស់កម្ពុជា។ ក្នុងចំណោមការនាំចេញរបស់កម្ពុជា ក្នុងនោះ មានប្រមាណ ៤៣ភាគរយ គឺទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងរយៈពេល៩ខែដំបូងនៃឆ្នាំ២០២១ ដែលកើនឡើងពីចំនួន ៣៧ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ២០២០ និងកើនឡើង ៣២ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ២០១៩។
ជាមួយគ្នានេះ កម្ពុជាក៏បានចំណាយថវិកាជាង១លានដុល្លារលើក្រុមហ៊ុនបញ្ចុះបញ្ចូលអាមេរិក ក្នុងឆ្នាំ២០១៩កន្លងទៅផងដែរ។
កម្ពុជាទទួលបានពិន្ទុទាបក្នុងសន្ទស្សន៍នៃការយល់ឃើញពីអំពើពុករលួយ
កម្ពុជាបន្តជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទាបបំផុតក្នុងចំណោមប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន ក្នុងសន្ទស្សន៍នៃការយល់ឃើញពីអំពើពុករលួយជាសកលដែលចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃអង្គារ ខណៈដែលខ្លួនមានភាពប្រសើរជាងប្រទេសចំនួនតែ២ប៉ុណ្ណោះនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក។
ចំណាត់ថ្នាក់នេះត្រូវបានបង្ហាញឱ្យឃើញតាមរយៈការចេញផ្សាយសន្ទស្សន៍នៃការយល់ឃើញពីអំពើពុករលួយប្រចាំឆ្នាំរបស់អង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិ (TI) កាលពីថ្ងៃអង្គារ ខណៈដែលកម្ពុជាស្ថិតនៅចំណាត់ថ្នាក់ទី១៥៧ លើ១៨០ប្រទេស ពោលមានភាពប្រសើរឡើងបន្តិចបន្តួចពីចំណាត់ថ្នាក់ទី១៦០ កាលពីឆ្នាំ២០២០កន្លងទៅ។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី កម្ពុជានៅតែត្រូវបានគេមើលឃើញថា ជាប្រទេសដែលមានកម្រិតអំពើពុករលួយខ្ពស់។
ទាក់ទិននឹងករណីនេះ នាយកប្រតិបត្តិអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា (TI) លោក ប៉ិច ពិសី បានឱ្យដឹងថា អង្គការរបស់លោកសាទរចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការការពារសុខភាពសាធារណៈ និងការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវសេវាសាធារណៈ តាមរយៈការកាត់បន្ថយអំពើពុករលួយក្នុងចំនួនតិចតួច។
ទោះជាយ៉ាងណា លោកបន្តថា អំពើពុករលួយនៅតែត្រូវបានមើលឃើញថាកើតឡើងជាបន្តបន្ទាប់នៅក្នុងស្ថាប័នសាធារណៈ និងអភិបាលកិច្ច។
សម្រាប់ក្របខណ្ឌអាស៊ាន កម្ពុជានៅតែជាប្រទេសដែលមានកម្រិតអំពើពុករលួយខ្ពស់ ដោយជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទាបបំផុតឬទាបជាងគេ ខណៈនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកវិញ កម្ពុជាស្ថិតនៅពីលើតែប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន និងកូរ៉េខាងជើងប៉ុណ្ណោះ៕
បកប្រែនិងសម្រួលពីអត្ថបទដើមជាភាសាអង់គ្លេសក្រោមចំណងជើង “Briefs: Sugar Firm Reprimanded, More US Lobbyists, Corruption Rankings” ដោយលោក ភុន ច័ន្ទឧសភា
