ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលមួយចំនួនចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាលមានទំនួលខុសត្រូវក្នុងការផ្ដល់សេវាយុត្តិធម៌ជូនជនរងគ្រោះ ក្នុងករណីដែលពួកគេរងគ្រោះពីការរំលោភបំពានសិទ្ធិពីអាជ្ញាធររដ្ឋ។
ការជំរុញនេះ ក្រោយតុលាការកំពូលបានបើកសវនាការជំនុំជម្រះលើបណ្ដឹងសារទុក្ខរបស់មេធាវីការពារជនរងគ្រោះ ដែលទាមទារសំណង៥០លានដុល្លារពីជនជាប់ចោទ ឧកញ៉ា ថោង សារ៉ាត់ ដែលសាលាឧទ្ធរណ៍ទម្លាក់បទចោទ ក្នុងចំណោមជនជាប់ចោទមួយចំនួនទៀត។
នាយករងអង្គការឃ្លាំមើលការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត ដែលជាអ្នកតាមដានដំណើររឿងនេះ បានលើកឡើងថា ការទម្លាក់ចោលបទចោទលើមនុស្សមួយចំនួនក្នុងសំណុំរឿងឃាតកម្មនេះ បានបង្កើតឱ្យមានចម្ងល់ជាច្រើនរវាងភស្តុតាងដាក់បន្ទុករបស់មន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌ មុនឈានទៅចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យ និងការសម្អាងហេតុរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍។
លោកកត់សម្គាល់ថា វិធានការស្រាវជ្រាវដើម្បីចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យក្នុងករណីឃាតកម្មបាញ់សម្លាប់លោក អ៊ឹង ម៉េងជឺ បានដំណើរការលឿនជាងករណីឃាតកម្មផ្សេងៗទៀត ដូចជា ករណីបាញ់សម្លាប់មេដឹកនាំសហជីព លោក ជា វិជ្ជា ការបាញ់សម្លាប់សកម្មជនការពារព្រៃឈើលោក ឈុត វុទ្ធី រួមទាំងករណីឃាតកម្មលើលោក កែម ឡី ជាដើម។
ជាទស្សនៈ លោកមើលឃើញថា ដើម្បីធានាយុត្តិធម៌ដល់អ្នកពាក់ព័ន្ធ ក្រសួងពាក់ព័ន្ធរបស់រដ្ឋាភិបាលគួរបង្ហាញទំនួលខុសត្រូវ ដោយជំរុញឱ្យមានការស៊ើបអង្កេតករណីឃាតកម្មនេះឡើងវិញ ដើម្បីស្វែងរកជនដៃដល់ពិតប្រាកដ ដើម្បីផ្ដល់យុត្តិធម៌ដល់គ្រួសារជនរងគ្រោះ។
លោកថា៖ «យើងឃើញហើយ ទាំងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ទាំងអង្គការសហប្រជាជាតិ ពិសេសក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិហ្នឹង គេបានសុំឱ្យកម្ពុជាយើងហ្នឹងធ្វើកំណែទម្រង់ទៅលើប្រព័ន្ធច្បាប់និងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ ដើម្បីបង្កើនជំនឿទុកចិត្ត ហើយនិងនីតិរដ្ឋនៅកម្ពុជា»។
អ្នកសម្របសម្រួលគម្រោងសិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះយុត្តិធម៌ នៅមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សាងហាក់ មើលឃើញថា ចំណាត់ការឃុំខ្លួនមនុស្សបានប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់កិត្តិយសនិងសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារ ដែលការណ៍នេះ ក្រសួងពាក់ព័ន្ធគួរមានទំនួលខុសត្រូវក្នុងការធានាយុត្តិធម៌សង្គម។
លោកថា៖ «ខ្ញុំគិតថា រដ្ឋាភិបាលឬក្រសួងយុត្តិធម៌ហ្នឹងគួរខំធ្វើការយ៉ាងណា គឺដើម្បីកសាងទំនុកចិត្តពីសាធារណជនទៅលើប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ហ្នឹង។ អ៊ីចឹងយើងជាសង្គមស៊ីវិល ជារួមមក យើងចង់ឱ្យតុលាការលោកផ្ដល់យុត្តិធម៌គ្រប់ភាគីទាំងអស់»។
អ្នកឃ្លាំមើលផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះបានរម្លឹកថា លោក ប៊ន សំណាង និង សុខ សំអឿន ត្រូវបានគេចាប់ដាក់ពន្ធនាគារច្រើនឆ្នាំ ចោទថា ជាជនដៃដល់សម្លាប់មេដឹកនាំសហជីព លោក ជា វិជ្ជា អំឡុងឆ្នាំ២០០៤នោះ តែទីបំផុតតុលាការកំពូលរកមិនឃើញកំហុស ហើយដោះលែងពួកគេឱ្យមានសេរីភាពវិញ តែរដ្ឋាភិបាលមិនបានផ្ដល់សំណងខូចខាតដល់អ្នកជាប់ពន្ធនាគារទាំងអយុត្តិធម៌ទាំងនោះទេ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា លោក ប៉ិច ពិសី លើកឡើងដែរថា ការទម្លាក់បទចោទប្រកាន់ជនជាប់ចោទក្នុងសំណុំរឿងឃាតកម្មកក្រើកក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីជិត៨ឆ្នាំនោះ បានបង្កើតជាមន្ទិលពីការទទួលបានផលប្រយោជន៍ណាមួយ បើក្រសួងពាក់ព័ន្ធមិនចេញបកស្រាយឱ្យបានច្បាស់លាស់ទេនោះ។
វីអូឌី មិនអាចសុំការបញ្ជាក់ពីអ្នកនាំពាក្យសាលាឧទ្ធរណ៍រាជធានីភ្នំពេញ លោកស្រី ស្រេង សូយ៉េត បានទេ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ ដោយលោកស្រីថាកំពុងជាប់ប្រជុំ។
ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន បានច្រានចោលការលើកឡើងរបស់ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលទាំងនោះ ដោយសម្អាងថា ដំណើរការនីតិវិធីរបស់តុលាការបានផ្អែកទៅលើទិដ្ឋភាពច្បាប់និងនីតិវិធីច្បាប់ដែលឈរលើគោលការណ៍យុត្តិធម៌។
លោកថា៖ «ធម្មតា បើតុលាការគេរកឃើញអត់មានបទល្មើស គេធ្វើការដោះលែង អាហ្នឹងជាការស្វែងរកយុត្តិធម៌។ ហើយបើសិនភាគីជនរងគ្រោះអត់សុខចិត្ត អាហ្នឹងធ្វើការប្ដឹងបន្តទៅទៀតតាមនីតិវិធីច្បាប់ដែលមានជាធរមាន។ វាមិនមែនទាក់ទងរកអត់ឃើញបទចោទ តុលាការសម្រេចដោះលែង ហើយក្រសួងត្រូវទទួលខុសត្រូវ គោលការណ៍យុត្តិធម៌វាអត់មានអាហ្នឹង»។
កាលពីឆ្នាំ២០១៤ សមត្ថកិច្ចបានចាប់ខ្លួនមនុស្ស៥នាក់ រួមមាន ឧកញ៉ា ថោង សារ៉ាត់ និងអង្គរក្សរបស់គាត់៤នាក់ទៀត គឺលោក សៀង វាសនា លោក មាស សម្បត្តិ លោក គួយ ចាន់ថុល និងលោក ឈុំ ចិត្រា។
អំឡុងឆ្នាំ២០១៩ ចៅក្រមសាលាដំបូង បានផ្ដន្ទាទោសអ្នកទាំងនោះឱ្យជាប់ពន្ធនាគារម្នាក់ៗអស់មួយជីវិត ដោយចោទពីបទ «ឃាតកម្មគិតទុកជាមុន» និងបទ «សមគំនិត» ក្នុងសំណុំរឿងបាញ់សម្លាប់ឧកញ៉ា អ៊ឹង ម៉េងជឺ ដែលជាថៅកែស៊ីម៉ង់ត៍ត្បូងពេជ្រ កាលពីឆ្នាំ២០១៤។
តែយ៉ាងណា ជនជាប់ចោទ៤នាក់ រួមទាំងលោក ថោង សារ៉ាត់ ផង ត្រូវបានសាលាឧទ្ធរណ៍ទម្លាក់ចោលបទចោទប្រកាន់ និងដោះលែងឱ្យមានសេរីភាព កាលពីអំឡុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ ដោយឡែក ជនជាប់ចោទឈ្មោះ សៀង វាសនា ត្រូវតុលាការរក្សាបទចោទប្រកាន់ និងបន្តឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារដដែល៕
