ការបង្ហាញពីការគាំទ្រដល់បុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ ក្នុងការធ្វើកូដកម្មទាមទារដំណោះស្រាយវិវាទការងារត្រូវបានមើលឃើញថាកើនឡើង ដែលក្នុងនោះរួមមានបុគ្គលិកបម្រើការនៅរោងចក្រផលិតស្រាបៀរអង្គរក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ រោងចក្រផលិតភេសជ្ជៈកូកា-កូឡា ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ស្ថានីយ៍ប្រេងឥន្ធនៈកាល់តិចចំនួន ២៧ទីតាំង និងសហជីពមួយចំនួនក្នុងប្រទេសម៉ាឡេស៊ីផងដែរ។
ដោយចាត់ទុកការរំលោភសិទ្ធិការងារថាជាជំងឺសង្គមមួយ ក្រុមអ្នកគាំទ្រដល់ការធ្វើកូដកម្មរបស់បុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ទាំងឡាយបានលើកឡើងថា ពួកគេបច្ចុប្បន្នកំពុងតែធ្វើសកម្មភាពមួយចំនួនដើម្បីបង្ហាញពីការគាំទ្រ ដែលរួមមានការបង្ហោះរូបភាពលើបណ្ដាញសង្គម ផ្ដល់ជំនួយជាទឹកសុទ្ធដល់កូដករ និងការដាក់លិខិតទៅកាន់ស្ថានទូតកម្ពុជាប្រចាំនៅក្រុងកូឡាឡាំពួរ។
គិតរហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ គឺមានរយៈពេលប្រមាណ ៤០ថ្ងៃហើយដែលបុគ្គលិកកម្មករ ក្រុមហ៊ុនកាស៊ីណូណាហ្គាវើលដ៍បានចាប់ផ្តើមការប្រមូលផ្តុំស្ទើរតែរៀងរាល់ថ្ងៃក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីតវ៉ាប្រឆាំងនឹងការបញ្ឈប់ពីការងារ ដែលក្នុងនោះតំណាងសហជីពមួយចំនួនក៏ត្រូវបានចាប់ខ្លួនដាក់ពន្ធនាគារផងដែរ។
យោងតាមអ្នកតស៊ូមតិក្នុងវិស័យការងារបានឱ្យដឹងថា កម្មករជាង ១ ៣០០ នាក់ត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារកាលពីឆ្នាំមុន ស្របពេលដែលមានការឆ្លងរីករាលដាលវីរុសកូវីដ-១៩ ហើយក្នុងនោះមាន ១ ១០០ នាក់ជាសមាជិកសហជីពប្រចាំក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍។
ជាមួយគ្នានេះ ថ្នាក់ដឹកនាំសហជីពណាហ្គាវើលដ៍ចំនួន ៩រូបក៏ត្រូវបានចាប់ឃាត់ខ្លួននៅក្នុងការតវ៉ា ដែលតុលាការចាត់ទុកថាជាសកម្មភាពខុសច្បាប់ផងដែរ។
លោក យឿន រ៉េត ជាប្រធានសហជីពមូលដ្ឋានប្រចាំក្រុមហ៊ុន Chevron បានឱ្យដឹងថាសមាជិកនៅស្ថានីយ៍ប្រេងឥន្ធនៈកាល់តិចចំនួន ២៧ទីតាំងក្នុងរាជធានីភ្នំពេញក៏បានចូលរួមក្នុងយុទ្ធនាការមួយតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម ដើម្បីទាមទារឱ្យដោះលែងសហជីពណាហ្គាវើលដ៍ទាំងឡាយដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារផងដែរ។
ប្រធានសហជីពដដែលបន្តថា សមាជិករបស់លោកបានព្យាយាមនាំយកទឹកសុទ្ធដើម្បីផ្ដល់ជូនដល់កូដករទាំងឡាយ បើទោះបីជាមានការរារាំងពីសំណាក់អាជ្ញាធរយ៉ាងណាក៏ដោយ។
លោកបន្ថែមទៀតថា ពួកគេទាំងនោះក៏ត្រូវបានរារាំងមិនឱ្យចូលរួមក្នុងការតវ៉ាបន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរបានពិនិត្យប័ណ្ណសម្គាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេ ដោយលើកឡើងពីហេតុផលនៃជំងឺកូវីដ-១៩។
លោកក៏បានបញ្ជាក់ឱ្យដឹងដែរថា ការគាំទ្ររបស់ពួកគេនេះគឺដោយសារតែបញ្ហាកម្មករប្រឈមមុខដែលមិនមែនកើតឡើងតែករណីណាហ្គាវើលដ៍មួយប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែនៅទូទាំងកន្លែងធ្វើការមួយចំនួនផងដែរ។
លោកថ្លែងថា៖ «នេះគឺជាជំងឺសង្គមមួយ ហើយវារាលដាលចូលដល់ប្រព័ន្ធរបស់យើង ដែលត្រូវការព្យាបាលជាចាំបាច់»។
បើនិយាយអំពីការតវ៉ាប្រឆាំងនឹងនិយោជក បុគ្គលិកស្ថានីយ៍ប្រេងឥន្ធនៈកាល់តិចហាក់មានភាពធម្មតាទៅនឹងសកម្មភាពនេះទៅហើយ ខណៈដែលក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ ពួកគេក៏ធ្លាប់បានតវ៉ាស្នើសុំឱ្យក្រុមហ៊ុនយក្សមួយនេះដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមារបស់ពួកគេផងដែរ។
លោក ខែម ម៉ៅ ដែលជាប្រធានសហព័ន្ធសហជីពកម្មករប្រចាំរោងចក្រផលិតស្រាបៀរអង្គរ ក្នុងក្រុងព្រះសីហនុក៏បានថ្លែងឱ្យដឹងផងដែរថា ក្នុងចំណោមសមាជិក ១៦០ នាក់របស់លោក ក្នុងនោះមានមួយចំនួនក៏បានបង្ហោះរូបភាពតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមដើម្បីបង្ហាញការគាំទ្រដល់កូដកម្មណាហ្គាវើលដ៍ ដោយលោកលើកឡើងថាពួកលោកក៏ជាបុគ្គលិក និងជាជនរងគ្រោះផងដែរ។
ប្រធានសហព័ន្ធសហជីពកម្មកររូបនេះបន្តថា៖ «ខ្ញុំមិនអាចដឹងច្បាស់ថាតើនៅថ្ងៃខាងមុខ សាច់ញាតិរបស់ខ្ញុំអាចនឹងទៅធ្វើការនៅទីនោះ ហើយក្លាយជាជនរងគ្រោះដូចពួកគេដែរ ឬយ៉ាងណានោះទេ។ ដូច្នេះហើយ ខ្ញុំគួរតែធ្វើអ្វីមួយដើម្បីជួយជ្រោមជ្រែងដល់ពួកគេ»។
លោកថា៖ «វាគឺជាករណីដ៏គួរឱ្យសោកស្ដាយមួយ។ បើសិនជាយើងក្រឡេកមើលទៅកាន់ក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ ពួកគេបច្ចុប្បន្នមានអគារខ្ពស់ៗកប់ពពកចំនួនពីរ ប៉ុន្តែបែរជាធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើបុគ្គលិករបស់ខ្លួនឯងទៅវិញ។ ខ្ញុំមិនអាចរកពាក្យអ្វីយកមកពិពណ៌នាអំពីអារម្មណ៍នេះបានទេ»។
លោក ខែម ម៉ៅ បន្ថែមថា សហជីពរបស់លោកក៏ធ្លាប់បានប្រឈមនឹងសម្ពាធក្នុងការរំលាយចោលក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ ផងដែរ។ ទោះជាយ៉ាងណា លក្ខខណ្ឌទាំងឡាយមានភាពប្រសើរឡើងចាប់តាំងពីកម្មសិទ្ធិបានផ្លាស់ប្តូរទៅកាន់ក្រុមហ៊ុនស្រាបៀរ Carlsberg របស់ប្រទេសដាណឺម៉ាក។
លោកបន្តថា៖ «ការចាប់ខ្លួនសមាជិកសហជីពទាំងឡាយគឺជាករណីដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ»។
ជាមួយគ្នានេះ ប្រធានសហជីពប្រចាំរោងចក្រផលិតភេសជ្ជៈកូកា-កូឡា លោក កែ ចាន់រិទ្ធី បានលើកឡើងថា រូបលោកក៏បានជួបជាមួយសមាជិករបស់លោកទាំងឡាយទាក់ទងទៅនឹងស្ថានភាពនៅណាហ្គាវើលដ៍ផងដែរកាលពីថ្ងៃសុក្រសប្តាហ៍មុន។ លោកថា ក្នុងនោះសមាជិកមួយចំនួនតូចក៏ បានចូលរួមក្នុងការប្រមូលផ្ដុំតវ៉ាកាលពីចុងសប្តាហ៍កន្លងទៅ និងបានបង្ហោះរូបភាពតាមប្រព័ន្ធអនឡាញជាមួយនឹងផ្ទាំងបដាផងដែរ។
ដោយលើកឡើងពីកម្មករគួរតែហ៊ានក្នុងការទាមទារសិទ្ធិការងារ ប្រធានសហជីពរូបនេះបន្ថែមថា៖ «យើងបានស្នើសុំចូលរួមយុទ្ធនាការជាមួយពួកគេ [បុគ្គលិកណាហ្គាវើលដ៍] បន្ទាប់ពីយើងបានណែនាំខ្លួន។ ពួកគេបានអនុញ្ញាតឱ្យយើងចូលរួម»។
លោកថា៖ «យើងក៏មានគម្រោងទៅកាន់ទីនោះសារជាថ្មីម្ដងទៀតផងដែរ បន្ទាប់ពីយើងមានកិច្ចប្រជុំជាមួយសហជីពមូលដ្ឋាននានា»។
នៅក្នុងប្រទេសម៉ាឡេស៊ីវិញ ដែលជាទឹកដីកំណើតរបស់ស្ថាបនិក និងជាអគ្គនាយកក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៏ លោក Chen Lip Keong។
សហប្រធានសម្ព័ន្ធកំណែទម្រង់ច្បាប់ការងារ (Labor Law Reform Coalition) ក្នុងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី លោក Gopal Kishanam បានថ្លែងថាសហជីពទាំងឡាយបានទៅកាន់ស្ថានទូតកម្ពុជាកាលពីសប្តាហ៍មុន ដើម្បីដាក់លិខិតមួយគាំទ្រដល់ការទាមទាររបស់កម្មករណាហ្គាវើលដ៏។
ទោះជាយ៉ាង លោកថានៅពេលនោះ ក្រុមមន្ត្រីមិនបានទទួលយកលិខិតនេះនោះទេ។
លោក Gopal Kishanam ក៏រំពឹងដែរថា នឹងមានការគាំទ្រជាសាកលបន្ថែមទៀត ប្រសិនបើកូដកម្មនៅតែបន្ត ខណៈដែលលោកលើកឡើងថា៖ «យើងគាំទ្រនូវការតស៊ូរបស់ពួកគេក្នុងការធ្វើសកម្មភាពនេះឡើង។ វាគឺជាសិទ្ធិរបស់កម្មករ និងជាសិទ្ធិមនុស្សមួយផងដែរ»។
សកម្មជនសហជីពណាហ្គាវើលដ៏មួយរូប កញ្ញា មៀច ស្រីអូន បានលើកឡើងថា ការចូលរួមក្នុងការជួបជុំតវ៉ាជាប្រចាំថ្ងៃនេះ គឺជាទំនួលខុសត្រូវមួយរបស់ខ្លួន។
កញ្ញាថា៖ «សកម្មភាពនេះគឺដូចគ្នាទៅនឹងការទៅធ្វើការផងដែរ»។
កញ្ញា មៀច ស្រីអូន បន្ថែមថា អ្នកតវ៉ាប្រចាំថ្ងៃស្ថិតក្នុងចំនួនដដែល ខណៈចំនួននេះអាចនឹងថមថយបន្តិចបន្តួចតែប៉ុណ្ណោះនៅចុងសប្តាហ៍ ដោយសារតែសមាជិកមួយចំនួនត្រូវការពេលវេលាដើម្បីជួបជុំគ្រួសាររបស់ពួកគេ។
កញ្ញាបន្តថា កម្មករមិនសូវមានអារម្មណ៍ឯកានោះទេ ដោយសារពួកគេមើលឃើញការគាំទ្រពីកម្មករផ្សេងៗទៀត។
សកម្មជនរូបនេះថ្លែងថា៖ «ការគាំទ្ររបស់ពួកគេ គឺជាការលើកទឹកចិត្តសម្រាប់ការតស៊ូរបស់យើងដើម្បីបន្តទៅមុខទៀត»។
គួរបញ្ជាក់ថា ក្រុមហ៊ុនណាហ្គាខប (NagaCorp) នៅក្នុងសប្តាហ៍នេះ បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយតាមរយៈទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានអនឡាញ Fresh News ដោយធ្វើការបដិសេធថាខ្លួនមិនបានកំណត់គោលដៅលើសហជីពនៅក្នុងការបញ្ឈប់បុគ្គលិកទ្រង់ទ្រាយធំរបស់ខ្លួននោះទេ ខណៈដែលពួកគេលើកឡើងថាសមាជិកសហជីពបានធ្លាក់ចុះពី ៤៧ ទៅ ៤២ ភាគរយប៉ុណ្ណោះកាលពីឆ្នាំមុន។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង ក្នុងសប្តាហ៍នេះក៏បានជំរុញឱ្យគ្រប់ភាគីទាំងអស់មានការអត់ធ្មត់ និងមិនត្រូវបែរខ្នងដាក់គ្នាឡើយ ដោយលោកមិនបានលើកឡើងទាក់ទងនឹងការចាប់ខ្លួនសហជីពនោះទេ។
ទាក់ទិនករណីនេះ កម្មករណាហ្គាវើលដ៏បានលើកឡើងថា មេដឹកនាំសហជីពទាំងឡាយដែលជាប់ពន្ធនាគារគួរតែត្រូវបានដោះលែងដើម្បីដឹកនាំការចរចានានា។
ចំណែកឯលោក Premji Jikla ដែលជាមន្ត្រីប្រចាំតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍នៃស្ថាប័ន IUF ជាសហព័ន្ធសហជីពអន្តរជាតិមួយសម្រាប់កម្មករ និងចំណីអាហារបានមានប្រសាសន៍ថា កម្មករណាហ្គាវើលដ៍បានបង្ហាញឱ្យឃើញពីភាពរឹងមាំក្នុងសកម្មភាពការងារដោយសន្តិវិធីរបស់ពួកគេ។
លោកបន្តថា៖ «យើងបានសង្កេតឃើញថាមជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅ ដែលរួមទាំងអាជ្ញាធរផងដែរនោះ មានការភ្ញាក់ផ្អើលចំពោះការប្ដេជ្ញាចិត្តដ៏រឹងមាំរបស់សហជីព»។
អ្នកស្រី អ៊ូ ទេពផល្លីន ប្រធានសហព័ន្ធសហជីពកម្មករចំណីអាហារ និងសេវាកម្ម បានថ្លែងឱ្យដឹងថា សម្រាប់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ កម្មករនៅទូទាំងប្រទេសមិនចូលរួមដោយផ្ទាល់ក្នុងការជួបជុំទាមទារបញ្ហាវិវាទការងារនៅណាហ្គាវើលដ៍ក្នុងចំនួនច្រើននោះទេ ដើម្បីការពារកុំឱ្យមានករណីអ្វីមួយកើតឡើង ដោយពួកគេសម្រេចផ្ដល់ការគាំទ្រតាមរយៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមជំនួសវិញ។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «យើងនៅតែចូលរួមគាំទ្រដល់បងប្អូនយើងដែលឈរនៅមុខទីតាំងកាស៊ីណូណាហ្គា បើទោះជាយើងមិនអាចបង្ហាញខ្លួននៅទីនោះជាមួយគ្នាក៏ដោយ»៕
