បទយកការណ៍៖ ជនជាតិដើមកួយនៅព្រះវិហារថាខ្វះស្បៀង ដោយសារដីស្រែចម្ការពួកគេត្រូវក្រុមហ៊ុនចិនរារាំងមិនឱ្យធ្វើ

អ្នកស្រី ស៊ិង សាំ អង្គុយនៅក្រោមផ្ទះរបស់ខ្លួន ផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ឱ្យអ្នកសារព័ត៌មានវីអូឌី នៅថ្ងៃទី៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២។ (ពក ខឺយ)

ប្រជាសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចកួយរាប់រយគ្រួសារ​ នៅខេត្តព្រះវិហារ អះអាងថា ដី​ធ្វើស្រែ​និង​ចម្ការ​របស់​ពួក​គាត់ត្រូវ​បាន​ក្រុមហ៊ុន​ចិន​ឈ្មោះ «ឡានហ្វេង» បាន​បំពាន​យក​១០ឆ្នាំ​មកហើយ ដែលធ្វើឱ្យជីវភាពរបស់ពួកគាត់កាន់តែលំបាកពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ខ្វះស្បៀងអាហារ និង​ជំពាក់​បំណុល​ធនាគារ។​

ខេត្តព្រះវិហារ ស្ថិតនៅក្នុងភូមិសាស្រ្តទិសឧត្ដរនៃ​ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែល​មានចម្ងាយ​ពី​រាជធានីភ្នំពេញ​ប្រមាណ២៩៤គីឡូម៉ែត្រ ជាខេត្តស្ថិតនៅតំបន់ខ្ពង់រាប និង​តំបន់​ព្រៃភ្នំ មាន​​ភូមិ​សាស្ត្រ​ដែលមានភាពទូលាយ សម្បូរទៅដោយ​ព្រៃឈើធំៗ​ដែលជាជម្រក​​សត្វព្រៃគ្រប់ប្រភេទ រ៉ែ ធនធានធម្មជាតិ សំណង់ប្រវត្តិសាស្ត្រ ប្រាសាទបុរាណ និងសម្បូរដោយជនជាតិដើម​ភាគ​តិច។ 

បង់ក​កន្សែងពណ៌ឈ្នួតក្រហម មានសម្បុរស្រអែម ឈរនៅមុខផ្ទះ ស្ថិតនៅភូមិប្រមេរ ស្រុកត្បែង​មាន​ជ័យ អ្នកស្រី ខៀវ ហែម បានឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ន គាត់​មិន​មាន​ស្រែចម្ការ​ធ្វើ​នឹង​គេ​នោះទេ ដោយ​សារ​តែ​ក្រុម​ហ៊ុន​ចិនបាន​រំលោភ​យក​តាំ​ង​ពី​ឆ្នាំ​២០១២។ អ្នកស្រី​​រស់​នៅ​ដោយ​ពឹងអាស្រ័យ​ប្រាក់​ដែល​កូន​ទៅធ្វើការងារ​នៅ​ប្រទេស​ថៃ​ផ្ញើ​ឱ្យ។​

ស្រ្តីជនជាតិដើមភាគតិចកួយរូប​នេះ​ និយាយក្នុងសម្ដីមួយៗ រួមនឹងទឹកមុខស្រពោនថា រូបគាត់និងអ្នកភូមិផ្សេងទៀតធ្លាប់តែរស់នៅពឹងលើវិស័យកសិកម្ម ប៉ុន្តែ​ឥលូវជួប​ការ​លំបាក​ខ្លាំងទៅៗ​ពីមួយ​ឆ្នាំ​ទៅ​មួយ​ឆ្នាំ ក្រោយពេលដែលដីធ្លាប់អាស្រ័យផលតាំងពីដូនតា​មក ត្រូវ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន​ចូល​គ្រប់​គ្រង។​

ស្រ្តីវ័យ៦៩ឆ្នាំរូបនេះអះអាងថា កន្លងមក រូបគាត់និងអ្នកភូមិបានចេញតវ៉ាច្រើនលើក មាន​ទាំងការដាក់ញត្តិទៅស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ និងបោះតង់ដេកនៅមុខសាលាខេត្ត ប៉ុន្តែពុំមាន​ដំណោះស្រាយឡើយ​ ហើយថែមទាំងរងការប្ដឹងចោទប្រកាន់ទៅវិញ។​ អ្នកស្រីរំឭកថា កាលពីឆ្នាំ២០១៤​ រូបគាត់និង​ពលរដ្ឋ៣នាក់ផ្សេងទៀតត្រូវតុលាការខេត្តព្រះវិហារចេញដីការកោះហៅឱ្យបំភ្លឺពីបទញុះញង់ឱ្យពលរដ្ឋតវ៉ា។​ 

អ្នកស្រីនិយាយទាំងទឹកភ្នែករលីងរលោងថា គាត់​មិនសង្ឃឹមទទួលបានយុត្តិធម៌ទេ ព្រោះមិនឃើញ​មានចំណាត់ការណាមួយជួយដោះស្រាយបញ្ហាពួកគាត់ទេ ខណៈការរស់នៅកំពុងប្រឈម​ខ្វះខាតអាហារ។​

អ្នកស្រី ខៀវ ហែម និយាយថា៖ «ការខ្វះខាតនៅក្នុងជីវភាពគ្រួសាររបស់ខ្លួននៅតែដដែល មិនដឹងរកអ្វីជាពំនាក់ ជាទីលំនឹងរកស៊ីទៅមុខទៀត។ បើក្នុងសហគមន៍យើងដោះស្រាយបានដី ទើបខ្ញុំបានហូប បានចុកទៅមុខទៀត។ បើនៅតែអ៊ីចឹង ខ្ញុំនៅតែពិបាក»។

អ្នកស្រីឱ្យដឹងថា កូនបង្កើតនិង​កូនប្រសារបស់គាត់បានទៅធ្វើការងារនៅថៃ២ឆ្នាំហើយ តែពេលនេះនៅទីនោះរក​ចំណូល​មិន​បាន ត្រៀមវិល​មកស្រុកកំណើតវិញ ទាំងមិនដឹង​ថាពេលមក​ដល់​ស្រុក​ខ្មែរ​មាន​ការ​ងារ​អ្វី​ឱ្យ​ពិ​ត​ប្រាកដនោះទេ។​

ជនជាតិដើមភាគតិចកួយម្នាក់ទៀត លោក ស៊ុត សាវន អះអាងថា ដីស្រែរបស់គាត់ត្រូវក្រុមហ៊ុនចិនបំពានគ្រប់គ្រង​យក​ជាង​១០ហិកតា ធ្វើឱ្យគាត់ជួបការលំបាកខ្លាំង ហើយក៏សម្រេចចិត្តជម្នះធ្វើស្រែលើដីមានទំនាស់នោះទាំងប្រឈមជាមួយក្រុមហ៊ុន។​

លោក ស៊ុត សាវន ថ្លែងថា៖ «ដល់ពេលខ្ញុំធ្វើវិញអ៊ីចឹងទៅ កាលពីឆ្នាំ២០២១ មានរដ្ឋបាលព្រៃឈើ គាត់បានមកជួប​ខ្ញុំ​ ហើយថា​ពួកខ្ញុំហ្នឹងទន្រ្ទានយកដីចិន ហើយមានចិនទៅប្ដឹងគេ [រដ្ឋបាលព្រៃឈើ] ថាខ្ញុំទន្រ្ទានយកដីចិនមកកាន់កាប់ ​[…] ហើយគេសួរខ្ញុំថាមកកាន់កាប់ហ្នឹងមានប្លង់មានអីអត់? ខ្ញុំថាអត់មានប្លង់មានអីទេ ខ្ញុំចង់ចុះបញ្ជីសមូហភាព មានប្លង់ទាល់តែអាជ្ញាធរចុះឱ្យ។ ដីនេះជាដីខ្ញុំដែលកាន់កាប់ប្រើប្រាស់យូរហើយ ដែលដូនតាបានចូលទៅកាន់កាប់យកមកប្រើប្រាស់ ប៉ុន្តែក្រុមហ៊ុនចិនចូលមកបានរំលោភយកទាំងម្ដង»។

ស្ត្រីជនជាតិដើមភាគតិចកួយដែលសកម្មក្នុងការចេញតវ៉ាដែរនោះ អ្នកស្រី ស៊ិង សាំ ថ្លែង​ថា រូប​គាត់និង​អ្នកភូមិផ្សេងទៀតតែង​ប៉ះទង្គិច​ដោយ​ពាក្យសម្ដី និង​រុញច្រានគ្នាញឹកញាប់ជាមួយសន្តិសុខក្រុមហ៊ុន​ចិន នៅពេលដែលពួកគាត់លួចទៅធ្វើស្រែលើដីមានជម្លោះនោះ។ បើទោះ​ជា​មាន​ការ​ប៉ះ​ទង្គិច​ជាមួយ​សន្តិសុខក្រុមហ៊ុន និង​ធ្លាប់ត្រូវតុលាការកោះហៅក៏ដោយ ក៏​អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា មិនបោះបង់ការទាមទារនោះទេ។​​

អ្នកស្រី ស៊ិង សាំ និយាយថា៖ «ខ្ញុំខំតវ៉ារហូតដល់ខ្ញុំដើរលែងរួច ហើយលុះត្រាតែខ្ញុំស្លាប់»។

ស្រ្តីវ័យ៥៣ឆ្នាំរូបនេះអំពាវនាវឱ្យអាជ្ញាធរជួយដោះស្រាយ ព្រោះពួកគាត់មិនមានជំនាញអ្វីប្រកប​របរ​ចិញ្ចឹមជីវិតផ្សេង​ក្រៅពីការធ្វើស្រែចម្ការនោះទេ។​

អ្នកស្រីថា៖ «សូមឱ្យអាជ្ញាធរដែនដីគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ សូមជួយ​ដោះស្រាយបញ្ហាដីនេះ​ឱ្យពួកខ្ញុំជនជាតិដើមភាគតិចផង ព្រោះពួកខ្ញុំអត់មានដីស្រែធ្វើ ពួកខ្ញុំអត់មានអ្វីប្រកបមុខរបររកស៊ីទេ ព្រោះជនជាតិដើមភាគតិចពួកខ្ញុំមិនចេះជួញដូរអ្វីក្រៅពីធ្វើស្រែចម្ការ»។

តាមប្រជាសហគមន៍អះអាងថា ក្នុងចំណោមពួកគាត់២៥០គ្រួសារដែលមានជម្លោះដីធ្លីជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន​ឡាន​ហ្វេង​នេះ គឺមានព​លរដ្ឋ៣០គ្រួសារ​បា​នធ្វើចំណាកស្រុកទៅប្រទេសថៃរក​ការ​ងារ​ធ្វើ ចំណែកអ្នកនៅក្នុងស្រុកស៊ីឈ្នួលដកដំឡូងឱ្យអ្នកស្រុកនៅក្បែរៗនោះ បានតែប្រមាណ១០ ០០០រៀល ទៅ២០ ០០០រៀលតែប៉ុណ្ណោះក្នុង១ថ្ងៃ។​

អភិបាលស្រុកត្បែងមានជ័យ លោក ណុត សុភ័ណ បញ្ជាក់ថា លោកមិនមានអ្វីបកស្រាយបន្ថែម​ករណីលើកឡើងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនេះទេ។ ប៉ុន្តែកន្លងទៅ អភិបាលស្រុករូបនេះធ្លាប់បញ្ជាក់​ប្រាប់ ​វីអូឌី ថាបើពលរដ្ឋជាជនជាតិដើមភាគតិចកួយទាំងនេះចង់បានដំណោះស្រាយត្រូវ​រៀបចំឯកសារដាក់ទៅខាងសាលាស្រុក ដើម្បីពិនិត្យដោះស្រាយតាមផ្លូវច្បាប់។​​

លោក ណុត សុភ័ណ ថ្លែងថា៖ «សូមឱ្យពួកសហគមន៍ដាក់ពាក្យមកសាលាស្រុកមក ខ្ញុំមិនអាចបកស្រាយនៅពេលនេះបានទេ»។

ប្រជាសហគមន៍អះអាងថា ពួកគាត់ធ្លាប់ដាក់ឯកសារទៅអាជ្ញាធរស្រុកនិងខេត្តច្រើនលើកមកហើយ មិ​នត្រឹមតែមិនមានដំណោះស្រាយទេ ថែម​ទាំងពួកគាត់រងការចោទប្រកាន់ពីតុលាការថែម​ទៀត។​

ប្រធានអង្គការពន្លកខ្មែរ ដែល​តែងតែតាមដានបញ្ហាវិវាទដីធ្លីនេះ លោក ប៉ិក សោភ័ណ្ឌ មានប្រសាសន៍​ថា ជម្លោះដីធ្លីនេះអូសបន្លាយ១០ឆ្នាំមកហើយ​ ហើយ​ទាំងអាជ្ញាធរនិងក្រុមហ៊ុនហាក់​មិនបានយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយទេ។​

លោកបន្តថា៖ «ខាងសហគមន៍បាននាំគ្នាទៅតវ៉ាទាមទារដីស្រែ ដីចម្ការរបស់គាត់! ហើយគាត់អះអាងថាជាដីគាត់ធ្វើតាមប្រពៃណីរបស់គាត់មក ហើយត្រូវបានក្រុមហ៊ុនចិនជួលឱ្យទៅអ្នកខាងក្រៅ ដោយមានអាជ្ញាធរជាអ្នកគាំទ្រនៅពីខាងក្រោយតែម្ដង»។

ករណីនេះ លោកស្នើឱ្យមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលគួរតែចុះត្រួតពិនិត្យនិងធ្វើការស្រាវជ្រាវឡើងវិញ នូវជម្លោះដីធ្លីរបស់សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចកួយជាមួយក្រុមហ៊ុនចិនដែលកំពុងមានការប៉ះ​ពាល់ដល់ជីវភាពសហគមន៍សព្វថ្ងៃនេះ។

លោកថា៖ «ទី១ មន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលគួរតែមានការដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លីនេះ កុំឱ្យវានៅតែរ៉ាំរ៉ៃបែបនេះ វាធ្វើឱ្យមានទំនាស់​រវាងអ្នកខាងក្រៅហើយនឹងម្ចាស់ស្រុក។ ទី២ វាធ្វើឱ្យមានទំនាស់រវាងអាជ្ញាធរជាមួយនឹងសហគមន៍ដែលគាត់ប្រើប្រាស់​ដីហ្នឹងជាដើម»។

ក្រុម​ជនជាតិ​ដើមភាគតិច ឱ្យដឹងថា ជម្លោះដីធ្លីនេះបាន​​កើតឡើង​តាំង​ពីឆ្នាំ២០១២ លើផ្ទៃ​ដី​៦ ០០០​ហិកតា ដែលពួកគាត់អះអាងថាជា​កម្ម​សិទ្ធិ​របស់​ពលរដ្ឋជាជនជាតិដើមភាគតិច​ ចំនួន២៥០​គ្រួសារ។

ក្រុមហ៊ុន ឡាន ហ្វេង គឺជាក្រុមហ៊ុនបុត្រសម្ព័ន្ធមួយក្នុងចំណោមក្រុមហ៊ុនចំនួន៤ផ្សេងទៀតរបស់ក្រុមហ៊ុនមេឈ្មោះ «ហេងហ្វូ» ដែលទទួល​សិទ្ធិ​វិនិយោគ​ពី​រដ្ឋាភិ​បាលលើ​ផ្ទៃដី​ជាង៤​០ ០០០​ហិកតា (៤២ ០០០ហិកតា) តាំងពី​ឆ្នាំ​២០១១ សម្រាប់​វិនិយោគ​ដាំ​អំពៅនិងកៅ​ស៊ូ។

របាយការណ៍របស់សម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿននិងការពារសិទ្ធិមនុស្ស ហៅកាត់ថា លីកាដូ ចេញផ្សាយ​កាលពីថ្ងៃទី​១៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ បាន​រកឃើញថា ក្នុងរយៈពេល​ពីរ​ឆ្នាំ​​ចុង​ក្រោយ​ ​អំឡុង​ពេល​​រីក​រាលដាល​នៃ​ជំងឺ​កូ​វី​ដ​-១​៩​ ​ការរំលោភ​យក​ដីធ្លី​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​មិន​មាន​សញ្ញា​ថមថយ​នោះ​​ទេ​ ​ខណៈពលរដ្ឋ​ប្រមាណ​ជាង​៥​ ០​០​០​​គ្រួសារ​ទទួលរង​ផល​ប៉ះពាល់​​។​ ​ចំណែកការ​ចាប់ខ្លួនដាក់​ពន្ធ​នាគា​រ​នៃ​សមាជិក​សហគមន៍​​និង​សកម្មជន​ដីធ្លី​កាន់តែ​មានការ​កើន​ឡើង​៕

រក្សាសិទ្វិគ្រប់យ៉ាងដោយ ស៊ីស៊ីអាយអឹម

សូមបញ្ជាក់ថា គ្មានផ្នែកណាមួយនៃអត្ថបទ រូបភាព សំឡេង និងវីដេអូទាំងនេះ អាចត្រូវបានផលិតឡើងវិញក្នុងការបោះពុម្ពផ្សាយ ផ្សព្វផ្សាយ ការសរសេរឡើងវិញ ឬ ការចែកចាយឡើងវិញ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរឡើយ។
ស៊ីស៊ីអាយអឹម មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការលួចចម្លងនិងចុះផ្សាយបន្តណាមួយ ដែលខុស នាំឲ្យយល់ខុស បន្លំ ក្លែងបន្លំ តាមគ្រប់ទម្រង់និងគ្រប់មធ្យោបាយ។ ជនប្រព្រឹត្តិ និងអ្នកផ្សំគំនិត ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់កម្ពុជា និងច្បាប់នានាដែលពាក់ព័ន្ធ។

អត្ថបទទាក់ទង

សូមផ្ដល់មតិយោបល់លើអត្ថបទនេះ