មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល និងសង្គមស៊ីវិល អំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសសហគមន៍មូលដ្ឋាន ចូលរួមឱ្យកាន់តែសកម្មបន្ថែមទៀត ដើម្បីបញ្ឈប់ការដាក់អន្ទាក់គ្រប់ប្រភេទនៅក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ។
ការអំពាវនាវនេះបានធ្វើឡើងតាមរយៈសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរួម ក្នុងយុទ្ធនាការ «អន្ទាក់សូន្យ» ដែលបានចាប់ផ្ដើមធ្វើនៅខេត្តស្ទឹងត្រែង នៅថ្ងៃទី០៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២នេះ។
រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្ត្រា លើកឡើងក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរួមនោះថា ការចូលរួមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋសហគមន៍ គឺដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការផ្ដល់សុវត្ថិភាពដល់ការរស់រាននៃសត្វព្រៃគ្រប់ប្រភេទក្នុងទីជម្រកព្រៃធម្មជាតិរបស់ពួកវា និងជាការចូលរួមបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់និងការដាក់អន្ទាក់នៅក្នុងដែនជម្រកធម្មជាតិសម្រាប់សត្វព្រៃ។
ក្នុងពិធីបើកយុទ្ធនាការអន្ទាក់សូន្យ នៅខេត្តស្ទឹងត្រែង លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានថ្លែងបន្ថែមថា ធនធានសត្វព្រៃនៅកម្ពុជាកំពុងប្រឈមនឹងហានិភ័យខ្ពស់ ដោយសារវិបត្តិនៃការបរបាញ់និងការដាក់អន្ទាក់ដែលបាននិងកំពុងកើតឡើង បណ្ដាលមកពីការប្រើប្រាស់និងជួញដូរសត្វព្រៃដោយខុសច្បាប់។ លោកថា ប្រសិនបើគ្មានវិធានការបន្ទាន់ទេនោះ កម្ពុជានឹងប្រឈមនឹងការបាត់បង់ធនធានសត្វព្រៃរបស់ខ្លួននៅពេលអនាគតខាងមុខ។
ករណីនេះ លោកបានអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ឱ្យបញ្ឈប់ការទទួលទានសាច់សត្វព្រៃ ឬទិញផលិតផលពីសត្វព្រៃដទៃទៀតជាដាច់ខាត។
លោកបានគូសបញ្ជាក់ថា៖ «យើងខ្ញុំសូមអំពាវនាវយ៉ាងទទូចដល់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ឱ្យនិយាយថាទេចំពោះសាច់សត្វព្រៃ និងចូលរួមក្នុងសកម្មភាពអភិរក្សធនធានធម្មជាតិរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាឱ្យនៅស្ថិតស្ថេរគង់វង្ស»។
ព្រះតេជព្រះគុណ ថូ ធូរស់ ព្រះវិន័យធរគណខេត្តឧត្ដរមានជ័យ និងជាព្រះប្រធានសង្ឃរុក្ខវ័ន បានមានសង្ឃដីកាថា ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាគ្រប់រូប រាប់ទាំងព្រះសង្ឃផងដែរ មានតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការចូលរួមការពារនិងស្ដារឡើងវិញនូវចំនួនសត្វព្រៃនិងធនធានធម្មជាតិកម្ពុជា។
ព្រះតេជគុណ មានសង្ឃដីកាបន្ថែមថា៖ «ព្រះសង្ឃចាំបាច់ចូលរួមតាមរយៈការផ្ដល់ធម្មទេសនា ឬជជែកជាប្រចាំជាមួយពុទ្ធសាសនិក ដោយបញ្ជ្រាបនូវសារសំខាន់ៗអំពីសារៈសំខាន់នៃការអភិរក្សសត្វព្រៃកម្ពុជា និងភាពចាំបាច់ក្នុងការកាត់បន្ថយតម្រូវនៃសាច់និងផលិតផលសត្វព្រៃ»។
ចាប់តាំងពីការបើកយុទ្ធនាការជាផ្លូវការដែលបានប្រព្រឹត្តឡើងនៅរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីដើមខែមីនា រហូតដល់ការចាប់ផ្ដើមយុទ្ធនាការតាមខេត្តនាពេលនេះ យុទ្ធនាការ«អន្ទាក់សូន្យ»បន្តអំពាវនាវឱ្យមានការដាក់ចេញនូវវិធានការបន្ទាន់នានា ដើម្បីបង្កើនការពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ និងពិនិត្យមើលបទប្បញ្ញត្តិពាក់ព័ន្ធ ក្នុងគោលបំណងទប់ស្កាត់ការបរបាញ់សត្វព្រៃខុសច្បាប់ និងបញ្ចប់វិបត្តិអន្ទាក់ដែលកំពុងគំរាមកំហែងជីវិតសត្វព្រៃកម្ពុជាយ៉ាងខ្លាំង។
លោក សេង ទៀក នាយកអង្គការ WWF បានថ្លែងថា វិធានការសម្រាប់ពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់យ៉ាងតឹងរ៉ឹង និងការនាំខ្លួនអ្នកដាក់អន្ទាក់ អ្នកប្រមាញ់ និងអ្នកជួញដូរសត្វព្រៃ ទៅតុលាការ មានភាពចាំបាច់ ដើម្បីបញ្ចប់ការសម្លាប់សត្វព្រៃកុំឱ្យមានតទៅទៀត។
លោកបន្តថា៖ «លើសពីនេះទៀត គេត្រូវដាក់ចេញនូវវិធានការដើម្បីបិទរាល់ទីផ្សារសត្វព្រៃទាំងអស់នៅក្នុងមូលដ្ឋាន និងត្រូវអនុវត្តការចុះត្រួតពិនិត្យតាមដានជាប្រចាំដោយមន្ត្រីអនុវត្តច្បាប់ចល័ត»។
លោកបណ្ឌិត Jackson Frechette នាយកកម្មវិធីនៃមហាតំបន់មេគង្គនៃអង្គការ CI រំពឹងថា យុទ្ធនាការអន្ទាក់សូន្យ នឹងជួយបង្កើនការយល់ដឹងរបស់សាធារណជន អំពីកត្តាគំរាមកំហែង និងការទទួលរងគ្រោះថ្នាក់ច្រើនយ៉ាង ដែលសត្វព្រៃកម្ពុជាកំពុងជួបប្រទះជារៀងរាល់ថ្ងៃ។
លោកបន្តថា៖ «ដូច្នេះ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងកត្តាប្រឈមទាំងនេះ អ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ត្រូវចូលរួមផ្ដល់នូវធនធាន និងលទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់ដល់អាជ្ញាធរ និងភ្នាក់ងារមានសមត្ថកិច្ចការពារសត្វព្រៃ ដើម្បីពួកគាត់អាចរៀបចំនូវវិធានការសមស្របនិងប្រកបភាពច្នៃប្រតិដ្ឋសម្រាប់ជាដំណោះស្រាយឆ្លើយតបឱ្យដល់ឫសគល់នៃបញ្ហា ពាក់ព័ន្ធនឹងការជួញដូរសត្វព្រៃ ព្រមទាំងដើម្បីឈានទៅស្ដារធនធានធម្មជាតិកម្ពុជាឡើងវិញ»។
លោកស្រី ហ៊ូ កល្យាណ នាយិកាអង្គការរីខូហ្វប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា លើកឡើងថា ការបន្តចូលរួមពីសំណាក់សហគមន៍មូលដ្ឋានក្នុងការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិប្រកបដោយនិរន្តរភាពមានសារៈសំខាន់ណាស់ ដើម្បីធានាថា ពួកគេទទួលបាននូវអត្ថប្រយោជន៍ពីការវិនិយោគរយៈពេលវែង។
លោកស្រីបន្តថា៖ «ក្នុងនោះមានឱកាសជាច្រើនសម្រាប់អភិវឌ្ឍអាជីវកម្មផ្សេងៗ ដោយតភ្ជាប់និងធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវប្រព័ន្ធទីផ្សារ ដែលនឹងគាំទ្រដល់ការទាញយកនូវប្រាក់ចំណូលសម្រាប់សហគមន៍ឱ្យប្រសើរឡើង ខណៈពួកគេអាចចូលរួមចំណែកទប់ស្កាត់ការបរបាញ់សត្វព្រៃខុសច្បាប់ និងបញ្ចប់វិបត្តិអន្ទាក់នៅកម្ពុជា»។
ក្នុងឆ្នាំ២០២១ ក្រសួងបរិស្ថាន និងស្ថាប័នអង្គការដៃគូរបស់ខ្លួន បានដកអន្ទាក់សរុបចំនួន៦១ ៦១១អន្ទាក់ ចេញពីតំបន់ការពារធម្មជាតិចំនួន៧២ និងច្រករបៀងជីវចម្រុះផ្សេងៗទៀតក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ជាមធ្យម ក្នុងមួយឆ្នាំ មានអន្ទាក់សរុបចំនួនប្រមាណជាង៤០ ០០០ ត្រូវបានដកចេញពីតំបន់ការពារធម្មជាតិទាំងនេះ។
បើតាមលោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថាន ក្នុងឆ្នាំ២០២១នោះដែរ ក្រុមសង្គ្រោះសត្វព្រៃបន្ទាន់ជាអង្គភាពចម្រុះ បានចុះប្រតិបត្តិការបង្ក្រាបការជួញដូរសត្វព្រៃចំនួន៦២៥ករណី សង្គ្រោះសត្វព្រៃបាន១ ២៧១ក្បាល រឹបអូសសាច់សត្វព្រៃចំនួន៣ ៦០៩ក្បាល និងរឹបអូសសាច់សត្វព្រៃគ្រប់ប្រភេទបានចំនួន៣៥៤គីឡូក្រាម បញ្ជូនសំណុំរឿងចំនួន១១ទៅតុលាការ និងបានដោះលែងសត្វព្រៃចូលទៅព្រៃធម្មជាតិវិញចំនួន៨៦៤ក្បាល៕
