អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា បានឱ្យដឹងថា ក្នុងត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ២០២២ កម្ពុជាបាននាំចេញទំនិញសម្រេចបានក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ជិត៦ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដែលកើនឡើង ២៦% បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នា កាលពីឆ្នាំ២០២១។
របាយការណ៍របស់អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា ឱ្យដឹងថា ការនាំចេញកម្ពុជារយៈពេល៣ខែ ចាប់ពីខែមករា ដល់ខែមីនា មានទំហំទឹកប្រាក់ ៥ ៧៦១លានដុល្លារ ដែលកើនឡើង ២៥,៧% បើប្រៀបធៀបរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន ខណៈការនាំចូលទំនិញពីទីផ្សារអន្តរជាតិវិញមានទំហំទឹកប្រាក់ ៧ ៤៤៥លានដុល្លារ ពោលគឺថយចុះ ០,៩%។ ក្នុងនោះ ទីផ្សារសំខាន់ៗដែលកម្ពុជានាំផលិតផលចេញ រួមមាន ការនាំចេញទៅសហរដ្ឋអាមេរិកមានទឹកប្រាក់ជាង២ ១៥០លានដុល្លារ កើនឡើង ៤៣,៧%, វៀតណាម ចំនួន៧៥៨លានដុល្លារ កើនឡើង ៣,៩%, ថៃ ចំនួន៣១៨លានដុល្លារ កើនឡើង ២៨%, ចិន ចំនួន៣២១លានដុល្លារ និងជប៉ុន ចំនួន៣០៥លានដុល្លារ។
ប្រភពដដែលបន្តថា ទំនិញដែលកម្ពុជានាំចេញទាំងនោះ រួមមាន សម្លៀកបំពាក់ក្នុងទំហំទឹកប្រាក់២ ១៣៧លានដុល្លារ, ធញ្ញជាតិ ៤០៤លានដុល្លារ, សម្ភារធ្វើពីស្បែកសត្វ ចំនួន៤៩៥លានដុល្លារ, ស្បែកជើង ចំនួន៤២១លានដុល្លារ, ម៉ាស៊ីន និងឧបករណ៍អគ្គិសនីតម្លៃ ៣៦៥លានដុល្លារ, ផ្លែឈើ ២៣៤លានដុល្លារ។ បន្ថែមពីនេះ ទំហំនាំចេញបន្លែចំនួន២១៩លានដុល្លារ, គ្រឿងសង្ហារឹមចំនួន១៦៨លានដុល្លារ, គុជខ្យង និងត្បូងមានតម្លៃចំនួន៩១លានដុល្លារ ការនាំចេញកៅស៊ូចំនួន១១៧លានដុល្លារ រួមនឹងផលិតផលសំខាន់ៗផ្សេងទៀត។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោក ស៊ាង ថៃ មានប្រសាសន៍ប្រាប់វីអូឌីថា ការនាំចេញកើនឡើងក្នុងត្រីមាសទី១នេះ ដោយសារកម្ពុជាអាចគ្រប់គ្រងស្ថានការណ៍នៃការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩បាន ពិសេសរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមានចំណាត់ការល្អក្នុងការចាក់វ៉ាក់សាំងជូនប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាកម្មករ-កម្មការិនីរោងចក្រ ដែលនាំឱ្យខ្សែសង្វាក់ពាណិជ្ជកម្មនៅកម្ពុជាមិនមានភាពរាំងស្ទះឡើយ។
លោក ស៊ាង ថៃ មានប្រសាសន៍ថា៖ «ចំណុចសំខាន់ទី១ គឺបញ្ហាកូវីដ ដែលយើងយកឈ្នះនៅលើការគ្រប់គ្រងការរីករាលដាលហ្នឹងបាន ហើយទី២ តម្រូវការក្នុងការផលិត»។
លោកបន្តថា បញ្ហាមួយទៀត ដោយសារខ្សែសង្វាក់ពាណិជ្ជកម្មនៅប្រទេសមួយចំនួនមានការរអាក់រអួល ដូច្នេះ ទើបបរទេសមានការបញ្ជាទិញពីកម្ពុជាច្រើនវិញ។
លោក ស៊ាង ថៃ បានបន្តថា៖ «នៅឯក្រៅ តម្រូវការផលិតផលដែលអ្នកប្រើប្រាស់ គឺនៅតែត្រូវការអ៊ីចឹង ហើយប្រទេសមួយចំនួនទៀតដែលគាត់ជាប់ដៃនៅក្នុងកូវីដ ដែលមិនបានជោគជ័យនោះ។ អ្នកបញ្ជាទិញនោះក៏ងាកមកបញ្ជាទិញពីខាងយើងបន្ថែម។ អ៊ីចឹងការបញ្ជាទិញចាស់យើងក៏នៅ អ៊ីចឹងទើបធ្វើឱ្យការនាំចេញវាមានការកើនឡើង»។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបន្ថែមថា ផលិតផលសំខាន់ធំៗដែលនាំចេញទៅក្រៅប្រទេសទាំងនោះមានដូចជា សម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង កាបូបធ្វើដំណើរ កង់ និងផលិតផលកសិកម្មមួយចំនួនដែលភាគច្រើននាំចេញទៅបណ្ដាប្រទេសក្នុងសហគមន៍អឺរ៉ុប អង់គ្លេស អាមេរិក កាណាដា ជប៉ុន និងចិន។
អ្នកស្រាវជ្រាវពីការអភិវឌ្ឍសង្គម លោកបណ្ឌិត មាស នី លើកឡើងថា របាយការណ៍ក្នុងត្រីមាសទីមួយ ដែលបានបញ្ជាក់ពីទឹកប្រាក់នៃការនាំចេញទំនិញរបស់កម្ពុជានេះ មិនដឹងថាពិតកម្រិតណាទេ ខណៈចិននិងជប៉ុនដែលជាប្រទេសមានសេដ្ឋកិច្ចកំពុងជឿនលឿន បានសារភាពថា ការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ចបានធ្លាក់ចុះគួរឱ្យកត់សម្គាល់។
លោកបន្តថា ហេតុដូច្នេះ វាមិនមានហេតុផលណាមួយដែលកម្ពុជាអាចស្ទុះលឿនជាងគេទេ ដោយសារតែហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចក៏នៅទន់ខ្សោយដែរ។
លោក មាស នី មានប្រសាសន៍ថា៖ «យើងមានការពិបាក ដោយសារតែការប្រមូលថវិកាជាតិនៅក្នុងប្រទេសយើងនេះមិនសូវមានតម្លាភាព។ អ៊ីចឹងព័ត៌មានជ្រុងតែមួយទេដែលយើងទទួលបាន គឺទទួលបានពីរដ្ឋាភិបាល។ អ៊ីចឹងវាអាស្រ័យលើរដ្ឋាភិបាលជាអ្នកអះអាងចេញសេចក្ដីប្រកាស។ អ៊ីចឹងយើងអត់ដឹងថាតើចំនួនទឹកលុយដែលប្រមូលបាននេះ វាជាចំនួនដែលយើងហៅថាជាភាសានយោបាយ ឬក៏ជាភាសានៃទឹកលុយពិតប្រាកដ»។
អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមរូបនេះបន្ថែមថា គេអាចសង្កេតបានថាតើថវិកាជាតិប្រមូលបានទំហំប៉ុណ្ណឹងមែន ឬមិនមែននោះ គឺអាចនឹងមើលឃើញតាមរយៈការអភិវឌ្ឍវិញ ថាតើរដ្ឋាភិបាលអាចមានលទ្ធភាពយកលុយដែលប្រមូលបានយកមកអភិវឌ្ឍជាតិបានកម្រិតណា។
លោក មាស នី បន្ថែមថា៖ «ជាបញ្ហាប្រឈមមួយ ខ្ញុំគិតថាសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅតែទៅមុខអ៊ីចឹង ក៏ប៉ុន្តែមិនអាចនឹងកើនឡើងដូចដែលការរំពឹងទុកទេ ពីព្រោះឥលូវនេះពិភពលោកកំពុងតែមានការព្រួយបារម្ភ ខ្លាចក្រែងលោមានវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក នៅពេលដែលសង្គ្រាមអ៊ុយក្រែននិងរុស្ស៊ីនៅតែបន្ត»៕
