ការបញ្ឈប់​សហជីព​ក្រោម​លេស​ជំងឺ​រាតត្បាត​ធ្វើ​ឱ្យ​កម្មករ​រាប់រយនាក់​បាត់បង់​ការងារធ្វើ

នៅព្រឹកមួយ បន្ទាប់ពីត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារ អ្នកស្រី ប៉ែន ម៉ារ៉ា បានបង្ហាញខ្លួននៅមុខរោងចក្រកាត់ដេរមួយកន្លែងក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ដើម្បីទទូចស្នើសុំចូលធ្វើការនៅទីតាំងដដែលនេះឡើងវិញ។

គិតត្រឹមខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០ ស្រ្តីវ័យ៣៦ឆ្នាំរូបនេះបានចំណាយរយៈពេល២ឆ្នាំក្នុងដំណើរការផលិតសម្លៀកបំពាក់សម្រាប់ម៉ាកយីហោល្បីឈ្មោះមួយចំនួនដែលរួមមាន Puma និង American Eagle ជាដើម។ ជាមួយនឹងគោលបំណងក្នុងការផ្លាស់ប្ដូរលក្ខខណ្ឌការងារដែលប្រសើរឡើង អ្នកស្រី និងសហការី ៤នាក់ទៀត បានសម្រេចបង្កើតសហជីពមួយឡើង។

ក្នុងថ្ងៃមួយ អ្នកទាំង៥នាក់ខាងលើនេះទទួលបានដំណឹងថា ពួកគេត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារ ឬមិនទទួលបានការបន្តកិច្ចសន្យាការងារ ដោយសារតែរោងចក្រជួបប្រទះបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុ បន្ទាប់ពីមានករណីជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩ចូលមក។

ខណៈអ្នកស្រី ប៉ែន ម៉ារ៉ា ដើរ​​តាមផ្លូវឆ្ពោះទៅកាន់​រោងចក្រ ក្នុងថ្ងៃដែលខ្លួនត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារ អ្នកស្រីបានសង្កេតឃើញរូបថតរបស់ខ្លួន រួមនឹងមនុស្ស៤នាក់ផ្សេងទៀតត្រូវបានដាក់​លើ​របង​ខាង​ក្រៅ​រោងចក្រ ដោយអ្នកស្រីចាត់ទុកថា ការដាក់រូបភាព​នេះហាក់ជា​ការ​ព្រមាន​យ៉ាង​ច្បាស់​ដល់​កម្មករ​ប្រមាណជា១០០០នាក់​ផ្សេង​ទៀត​របស់​រោងចក្រ។

ជាមួយគ្នានេះ អ្នកស្រីបន្តថា កម្មករផ្សេងទៀតក៏ត្រូវបានបណ្ដេញចេញជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងអំឡុងពេលនោះផងដែរ ប៉ុន្តែពួកគេទាំងនោះពុំមានរូបថតបិទជាប់នឹងរបងរោងចក្រដូចពួកអ្នកស្រីឡើយ។

អ្នកស្រី ប៉ែន ម៉ារ៉ា បានថ្លែងប្រាប់វីអូឌីថា៖ «រោងចក្របានបញ្ចប់កិច្ចសន្យារបស់ខ្ញុំ មិនមែនដោយសារករណីនៃជំងឺកូវីដ-១៩នោះទេ ឬពួកគេមិនមានការងារឱ្យខ្ញុំនោះទេ ប៉ុន្តែដោយសារតែពួកយើងបានចូលរួមជាមួយសហជីព»។

ទាក់ទិននឹងករណីនេះ អ្នកតស៊ូមតិក្នុងវិស័យកម្មករបានឱ្យដឹងថា ករណីរបស់អ្នកស្រី ប៉ែន ម៉ារ៉ា នេះ គឺជាផ្នែកមួយនៃការលុបបំបាត់សហជីពនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ គិតចាប់តាំងពីដើមឆ្នាំ២០២០មក សម្ព័ន្ធ​សហជីពប្រជាធិបតេយ្យកម្មករកាត់ដេរកម្ពុជា (CCAWDU) បានធ្វើការប៉ាន់ប្រមាណថា សហជីព និងសមាជិកសកម្មប្រមាណជា៣៥០រូប ត្រូវបានបណ្ដេញចេញពីការងារ ក្រោមហេតុផលនៃករណីជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩។

ខណៈករណីឆ្លងរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ បានក្លាយជាហេតុផលស្តង់ដារសម្រាប់ការបណ្ដេញបុគ្គលិកកម្មករចេញពីការងារ តំណាងសហជីពទាំងឡាយបានលើកឡើងថា ករណីនេះកាន់តែបង្កជាការលំបាកក្នុងការចរចាលក្ខខណ្ឌការងារជាមួយនិយោជក និងស្នើសុំកម្មករឱ្យចូលបម្រើការងារឡើងវិញ ខណៈមានអ្នកខ្លះបានបាត់បង់ការងារអស់រយៈពេលជិតពីរឆ្នាំមកហើយ។

លោក គង់ អាទិត្យ ប្រធានសហព័ន្ធសហជីព CCAWDU បានថ្លែងថា៖ «ក្នុងអំឡុងពេលនោះ [ផ្ទុះករណីកូវីដ-១៩] វាបានផ្តល់ជាឥទ្ធិពលដល់និយោជកបន្ថែមទៀត ដើម្បីបន្តគេចវេះពីការទទួលខុសត្រូវដែលពួកគេត្រូវតែមាន។ វាគឺជាការដើរថយក្រោយទៅរយៈពេលជិត១០ឆ្នាំមុន»។

និន្នាការមិនស្មើភាព

ការលុបបំបាត់សហជីពនៅក្នុងរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា ជាធម្មតា ត្រូវបានធ្វើឡើងក្រោមរូបភាពនៃការបញ្ឈប់ពីការងារ។ នេះបើតាមការឱ្យដឹងពីអ្នកស្រាវជ្រាវមួយរូបនៅសាកលវិទ្យាល័យ Nottingham អ្នកស្រី Sabina Lawreniuk ដែលផ្ដោតលើឧស្សាហកម្មកាត់ដេរនៅកម្ពុជា។

ខណៈអាជីវកម្មនៃបណ្ដាប្រទេសលោកខាងលិចបានលុបចោលការបញ្ជាទិញ ស្របពេលដែលរោងចក្រនានាបិទទ្វារ កម្មករក្នុងវិស័យកាត់ដេរប្រមាណជា១០ម៉ឺននាក់ក្នុងចំណោម៨០ម៉ឺននាក់របស់ប្រទេសនេះ បានបាត់បង់ការងារធ្វើ គិតត្រឹមខែឧសភា ឆ្នាំ២០២០។

និន្នាការមិនស្មើភាពមួយក៏បានលេចចេញឡើងក្នុងរយៈប៉ុន្មានខែបន្ទាប់។ ខណៈដែលបុគ្គលិកកម្មករមួយចំនួនចាប់ផ្ដើមចូលធ្វើការឡើងវិញ អ្នកដែលពាក់ព័ន្ធនឹងសហជីពឯករាជ្យ មិនត្រូវបានហៅឱ្យមកចូលបម្រើការងារឡើងវិញឡើយ។ នេះបើតាមការរកឃើញនៅក្នុងការស្រាវជ្រាវកាលពីពេលថ្មីៗនេះរបស់អ្នកស្រី Sabina Lawreniuk ដែលសម្ភាសកម្មករប្រមាណជា២០០នាក់នៅទូទាំងរោងចក្រកាត់ដេរចំនួន២០។

អ្នកស្រីបន្តថា៖ «វិធីសាស្រ្តដែលពួកគេប្រើប្រាស់ហាក់មិនសមហេតុផល។ ពួកគេអាចនិយាយបានថា មិនរើសអើងសមាជិកសហជីព។ ប៉ុន្តែ​អ្វី​ដែល​កើត​ឡើងជាក់ស្ដែង ​គឺ​ថាបុគ្គលិកកម្មករ​ដែល​មិនពាក់ព័ន្ធនឹង​សហជីព​ត្រូវ​បាន​​ហៅ​មក​វិញ ខណៈ​សមាជិក​សហជីព​មិន​ទទួលបានឱកាសការងារឡើងវិញឡើយ»។

ជាក់ស្ដែង នៅរោងចក្រ Quint Major Industrial ជាយទីក្រុងភ្នំពេញ ការបញ្ឈប់បុគ្គលិកជាង១៥០នាក់ ក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ បានជំរុញឱ្យសហព័ន្ធសហជីព CCAWDU ចាត់ទុកករណីនេះថាជាការរើសអើងដោយខុសច្បាប់ ដែលក្នុងនោះ ខ្លួនក៏ផ្ញើជាសំបុត្រទៅកាន់អតិថិជនមួយរបស់រោងចក្រ គឺក្រុមហ៊ុន Adidas ដែលជាក្រុមហ៊ុនស្បែកជើងយក្សរបស់ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់។

ទោះជាយ៉ាងណា នៅក្នុងការស៊ើបអង្កេតមួយ ក្រុមហ៊ុន Adidas បានរកឃើញថា ករណីនេះមិនមែនជាការរើសអើងទេ​ ដោយសារតែសហជីពពុំមានភស្តុតាងច្បាស់លាស់យកមកបញ្ជាក់។ តាមរយៈអ៊ីមែលមួយ តំណាងក្រុមហ៊ុន Adidas បានបន្ថែមថា រោងចក្រខាងលើនោះលែងជាផ្នែកនៃខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់របស់ខ្លួនទៀតហើយ ខណៈពួកគេមិនបានបញ្ជាក់លម្អិតពីមូលហេតុឡើយ។

ក្រុមហ៊ុនផលិតផលកីឡា Puma ដែលជាអតិថិជនមួយផ្សេងទៀតរបស់រោងចក្រ Quint Major Industrial បានឱ្យដឹងដែរថា ខ្លួនបានរៀបចំការចរចាជាមួយរោងចក្រ និងអ្នកសម្រុះសម្រួលខាងក្រៅ ប៉ុន្តែមិនទាន់ឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងណាមួយនៅឡើយទេ ខណៈមេធាវីរបស់រោងចក្រក៏ធ្លាប់បានបដិសេធការចោទប្រកាន់នេះផងដែរ។

គួរបញ្ជាក់ថា សហជីពនានា​ក៏បាន​ចោទ​ប្រកាន់ពីការប្រព្រឹត្តសកម្មភាព​ស្រដៀង​គ្នា​នេះ​ សម្រាប់ករណីនៅកាស៊ីណូណាហ្គាវើលដ៍ ​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញដែលនៅទីនោះ កម្មករជាសមាជិក​សហជីពប្រមាណ១ ១០០នាក់​ ក្នុង​ចំណោម១ ៣០០នាក់ ​​ត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារកាល​ពី​ឆ្នាំ​មុន។

ការតវ៉ាដែលអូសបន្លាយអស់រយៈពេលជាច្រើនខែនៅខាងក្រៅទីតាំងកាស៊ីណូ រួមនឹងការចាប់ខ្លួនដោយហិង្សាជាច្រើនលើកច្រើនសា បានទាញការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងពីអន្តរជាតិ។ ទោះជាយ៉ាងណា ណាហ្គាវើលដ៍​បានបន្តលើកឡើងថា ខ្លួនអនុវត្តសកម្មភាពនេះ​​​​​ [បញ្ឈប់បុគ្គលិក] ដោយសារតែផលប៉ះពាល់ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុដែលបង្កដោយជំងឺរាតត្បាត។

ទាក់ទិននឹងករណីនេះ លោក​ Wim Conklin នាយក​កម្មវិធី​ប្រចាំ​ប្រទេស​សម្រាប់​មជ្ឈមណ្ឌល​សាមគ្គីភាព​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា បានឱ្យដឹងថា៖ «ការបញ្ជូននរណាម្នាក់ទៅកាន់តុលាការ ឬប្រភេទនៃការកំណត់ការដោះស្រាយដោយមិនមានភស្តុតាងច្បាស់លាស់ គឺពិតជាពិបាកណាស់។ និយោជកអាចនិយាយបានថា វាជារឿងចៃដន្យ»។

ប្រធានសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរកម្ពុជា ហៅកាត់​ GMAC លោក ខេន លូ សុំមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយទាក់ទិននឹងករណីនេះទេ។ ទោះជាយ៉ាងណា លោកថ្លែងយ៉ាងខ្លីថា ខ្លួនមិនអាចទទួលយកការចោទប្រកាន់ដែលដាក់លើវិស័យនេះទាំងមូលឡើយ។

ខណៈអំពាវនាវឱ្យសហជីពបង្ហាញភស្តុតាងជាក់លាក់ លោកបន្តថា ប្រសិនបើនិយោជកពិតជាបានប្រើប្រាស់ហេតុផលនៃករណីជំងឺកូវីដ-១៩ ជាលេសសម្រាប់ការបញ្ឈប់សហជីព តួលេខប៉ាន់ប្រមាណចំនួនកម្មករបាត់បង់ការងាររបស់សហព័ន្ធសហជីព CCAWDU ប្រាកដជាខ្ពស់ជាង៣៥០នាក់។

លោកបន្ថែមថា៖ «​វាមានភាពងាយស្រួលណាស់ក្នុងការ​ចោទ​ប្រកាន់។ ទោះជាយ៉ាងណា ភស្តុតាងដែលត្រូវផ្ដល់ដើម្បីបញ្ជាក់ការចោទប្រកាន់ក៏ត្រូវតែមានផងដែរ។ ពួកគេធ្វើការចោទប្រកាន់ដោយគ្មានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់ ហើយរំពឹងថាអ្នករាល់គ្នានឹងចំណាយពេល ធនធាន និងបើកការស៊ើបអង្កេតរាល់ការចោទប្រកាន់ដែលធ្វើឡើង។ វា​មិន​មែន​ជា​នីតិវិធីសមស្របឡើយ»។

វិធីមួយចំនួនក្នុងការតបត

កាលពីពេលកន្លងទៅ សហជីព​ធ្លាប់បាន​ដាក់​សម្ពាធជា​សាធារណៈនិង​ឯកជន​លើ​ម៉ាក​យីហោ​អន្តរជាតិមួយចំនួន ដើម្បី​ជួយ​ដោះស្រាយ​វិវាទ។ ទោះជាយ៉ាងណា ថ្នាក់ដឹកនាំក្នុងវិស័យការងារបានលើកឡើងថា សម្ពាធសេដ្ឋកិច្ចបានធ្វើឱ្យរោងចក្រមិនសូវមានអតិថិជនរយៈពេលវែង ដែលបានធ្វើឱ្យការចរចាឯកជនរវាងសហជីព និងម៉ាកយីហោ កាន់តែជួបប្រទះការលំបាក។

យោងតាមលោក គង់ អាទិត្យ សហព័ន្ធសហជីព CCAWDU មិនអាចជួយដល់សមាជិកសហជីពសកម្មណាមួយក្នុងការទទួលបានការងារឡើងវិញឡើយ ក្នុងចំណោមអ្នកដែលត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារចំនួន៣៥០រូប។

កម្មករមួយរូបដែលត្រូវបានរោងចក្របញ្ឈប់ពីការងារក្នុងអំឡុងពេលផ្ទុះករណីកូវីដ-១៩ដំបូង លោក ឌឹម ខ្លី ​បានឱ្យដឹងថា ខ្លួនបាន​ផ្លាស់​ពី​ខេត្ត​កណ្ដាល​ក្នុង​ឆ្នាំ២០១៩ មក​ធ្វើ​ការ​នៅ​រោងចក្រ Greenfield Industry។ បន្ទាប់ពីមានការបង្កើតសហជីពនៅក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ រូបលោកស្ថិតក្នុងចំណោមមេដឹកនាំសហជីពចំនួន៥​រូប ដែលទទួលបានដំណឹងថា រោងចក្រមិនបន្តកិច្ចសន្យា ក្រោមលេសផលប៉ះពាល់នៃជំងឺកូវីដ-១៩ ។

បុរស​វ័យ៣៤ឆ្នាំ​រូប​នេះបានរៀបរាប់ថា ក្នុងអំឡុងពេលបំពេញការងារ១០ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ គាត់ត្រូវបានកំណត់ឱ្យអ៊ុតសម្លៀកបំពាក់យ៉ាងតិចណាស់៦០ដុំក្នុងមួយម៉ោង មិនថាហត់នឿយយ៉ាងណាក៏ដោយ ហើយប្រសិនបើ​គាត់​ខកខាន​បំពេញតាមការកំណត់ គាត់​នឹង​ត្រូវ​បាន​ហៅ​មក​សាកសួរ និង​ស្ដីបន្ទោស។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើគាត់អាចធ្វើការងារបានតាមការកំណត់ ទំហំការងារនឹងកើនឡើងដល់៧០ឬ៨០ដុំក្នុងមួយម៉ោង។

លោក​បន្តដោយយល់ឃើញថា ការ​បង្កើត​សហជីព​គឺ​ជា​មធ្យោបាយ​តែ​មួយ​គត់​ក្នុង​ការ​ទាមទារ​ឱ្យមាន​លក្ខខណ្ឌការងារ​ប្រសើរឡើង ដោយ​សារ​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​មិន​ដែល​ស្ដាប់​ការ​ពន្យល់​របស់​កម្មករដោយផ្ទាល់ឡើយ។

លោកថា៖ «ខ្ញុំមិនអាចទ្រាំនឹងការស្ដីបន្ទោស និងចោទជាសំណួរដដែលបានទេ។ គេ [រោងចក្រ] មិនខ្វល់ពីបុគ្គលិកកម្មករឡើយ»។

បន្ទាប់ពីលោកត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារ សហព័ន្ធសហជីព CCAWDU ក៏បានធ្វើការអន្តរាគមន៍ទៅកាន់ម៉ាកយីហោរបស់រោងចក្រមួយគឺ Arcadia Group ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងឡុងដ៍ផងដែរ ហើយក្នុងនោះ លោក គង់ អាទិត្យ បានឱ្យដឹងថា លោក ឌឹម ខ្លី និងសហជីពផ្សេងទៀតបានទទួលការងារធ្វើឡើងវិញ។ ទោះជាយ៉ាងណា Arcadia បានជួបប្រទះបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុនៅក្នុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០។ ក្នុងរយៈពេល៤ខែបន្ទាប់ពីលោកទទួលបានការងារឡើងវិញ លោក ឌឹម ខ្លី ក៏ត្រូវបានរោងចក្របញ្ឈប់សាជាថ្មីម្តងទៀតក្នុងខែមីនា ឆ្នាំ២០២១។

ទាក់ទិននឹងករណីនេះ ក្រុមហ៊ុនម៉ាកយីហោ Arcadia មិន​អាច​ទាក់​ទង​សុំ​ការ​អធិប្បាយ​បាន​ទេ ខណៈម៉ាកយីហោមួយផ្សេងទៀតរបស់ប្រទេសអៀរឡង់ Dunnes Stores មិនឆ្លើយតប។

ជាមួយគ្នានេះ តំណាង​រោងចក្រខាងលើ ក៏​មិន​បាន​ឆ្លើយ​តប​នឹង​សំណើ​សុំ​ការ​អត្ថាធិប្បាយ​ផងដែរ។

ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ភរិយារបស់លោក ឌឹម ខ្លី ដែលធ្លាប់ជាស្រ្តីមេផ្ទះ បានសម្រេចចូលធ្វើការនៅរោងចក្រកាត់ដេរផ្សេង ខណៈដែលរូបលោកព្យាយាមស្វែងរកការងារសំណង់ធ្វើ និងនៅផ្ទះមើលថែរក្សាកូនអាយុ១ឆ្នាំ។

លោកបានប្រាប់ វីអូឌី យ៉ាងខ្លីថា៖ «អ្វីដែលខ្ញុំអាចនិយាយបាន គឺថាជីវិតគឺពិតជាពិបាកណាស់»។

អ្នកស្រី ប៉ែន ម៉ារ៉ា ជាកម្មករ​មួយរូបទៀតដែលត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារផងដែរនោះ បានឱ្យដឹងថា គិតរហូតមកដល់ពេលនេះ ខ្លួនមិន​ទាន់ទទួលបានការផ្ដល់ការងារធ្វើឡើងវិញឡើយ។

ជាការឆ្លើយតប តំណាងរបស់ក្រុមហ៊ុន Puma ដែលជាអតីតអតិថិជនមួយបានលើកឡើងថា ខ្លួនបានជួយសម្រួលដល់កិច្ចចរចារវាងសហជីព និងរោងចក្រ IK Appare។ ទោះជាយ៉ាងណា ម៉ាកយីហោមួយនេះបានបញ្ចប់អាជីវកម្មរបស់ខ្លួនជាមួយរោងចក្រក្នុងខែកុម្ភៈ។ រោងចក្រខាងលើនេះ​មិន​បាន​ឆ្លើយ​តប​នឹង​សំណើ​សុំ​ការ​អត្ថាធិប្បាយ​ឡើយ។

លោក Patrick Lee ជាទីប្រឹក្សាផ្នែកច្បាប់មួយរូបនៅអង្គការ​សម្ព័ន្ធភាព​ការងារ​ និងសិទ្ធិ​មនុស្ស ​(សង់ត្រាល់) បានឱ្យដឹងថា ការមិនចូលរួមឱ្យបានផុសផុលរបស់ម៉ាកយីហោក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយការងារ គឺជារឿងដែលមិនអាចទទួលយកបានឡើយ។

រោងចក្រ​កាត់ដេរ​ជាធម្មតា ​គឺជាទីតាំងសម្រាប់​សហជីពចម្រុះ​ ដែល​មួយ​ចំនួន​អាច​នឹង​ស្របជាមួយ​នឹង​និយោជក ឬ​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​របស់​កម្ពុជា។ ដើម្បីលើកជម្លោះជាសមូហភាពមួយ សហជីពត្រូវតែមានតំណាងភាគច្រើន ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងសមាមាត្រនៃសមាជិកភាព ដែលករណីនេះហាក់ពិបាកសម្រាប់សហជីពឯករាជ្យភាគច្រើន។

លោក Patrick Lee បន្ថែមថា៖ «ម៉ាកយីហោទាំងឡាយពិតជាមានភាពទន់ខ្សោយខ្លាំងណាស់ ដោយពួកគេអាចឈរនៅតែពីក្រោយការសម្រេចចិត្តដោយក្រសួងការងារប៉ុណ្ណោះ។ វាគឺជាចេតនាក្នុងការគេចវេះ»។

ទាក់ទិននឹងករណីនេះ តំណាង​ក្រសួង​ការងារ​មិន​បាន​ឆ្លើយ​តប​នឹង​សំណើ​សុំ​ការ​អត្ថាធិប្បាយឡើយ។

ការបាត់បង់អំណាច

អ្នកតស៊ូមតិនានាក្នុងវិស័យការងារបារម្ភថា ការកសាងសមាជិកភាពឡើងវិញបន្ទាប់ពីសហជីពរងនូវការលុបបំបាត់អស់រយៈពេលពីរឆ្នាំ ការបិទរោងចក្រ និងការបញ្ឈប់ការងារ អាចនឹងត្រូវចំណាយពេលរាប់ឆ្នាំ។

សហជីព​កាត់ដេរទាំងឡាយ​បានជួបប្រទះការលំបាករួចមកហើយក្នុង​ការ​រក្សា​ជំហរ​របស់​ខ្លួន​ បន្ទាប់​ពី​ការ​អនុម័ត​ច្បាប់មួយក្នុង​ឆ្នាំ២០១៦ ​ដែល​កាន់តែផ្តល់​បន្ទុក​ដល់​ពួកគេបន្ថែមទៀត។ ករណីជំងឺរាតត្បាតមិនមែនត្រឹមតែបំផ្លាញសមាជិកភាពប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងអំណាចសហជីពផងដែរ។

ទាក់ទិននឹងករណីនេះ លោក គង់ អាទិត្យ ថ្លែងថា៖ «យើងបានបាត់បង់អំណាចជាច្រើន ហើយយើងពិតជាចាំបាច់ត្រូវស្វែងរកយុទ្ធសាស្រ្តថ្មីដើម្បីស្ដារឡើងវិញ។ ខ្ញុំនៅតែមានសុទិដ្ឋិនិយមចំពោះសកម្មភាពនេះ។ ទោះជាយ៉ាងណា ករណីជំងឺកូវីដបានរុញយើងឱ្យដើរថយក្រោយយ៉ាងខ្លាំង»។

ត្រឡប់មកកាន់អ្នកស្រី Sabina Lawreniuk តាមរយៈការរកឃើញនៅក្នុងការស្រាវជ្រាវរបស់ខ្លួន បានឱ្យដឹងថា ភាពលំបាកខាងសេដ្ឋកិច្ចនៃជំងឺរាតត្បាតបានធ្វើឱ្យកម្មករស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការធ្វើសកម្មភាពណាមួយ។ ជាមួយគ្នានេះ ការចាប់ខ្លួននិងឃុំខ្លួនក្នុងករណីណាហ្គាវើលដ៍ បានបង្ហាញថា សកម្មភាពរបស់សមត្ថកិច្ចដោយហិង្សាលើកូដករ គឺជាចេតនាមួយក្នុងការគំរាមកំហែង។

ទោះជាយ៉ាងណា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានចាត់ទុកចំណាត់ការរបស់ខ្លួនលើក្រុមបាតុករណាហ្គាវើលដ៍ ថាជាវិធានទប់ស្កាត់ការឆ្លងរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលករណីនេះមានការថ្កោលទោសពីអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស និងអ្នកជំនាញឯករាជ្យរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិផងដែរ។

ទីប្រឹក្សាផ្នែកច្បាប់ លោក Patrick Lee បានឱ្យដឹងថា ខណៈការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើស​រើស​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃុំសង្កាត់កាន់តែកៀកចូលមកដល់ ក្នុងនោះ លោកសង្កេតឃើញថា គ្មានគណបក្សប្រឆាំងណាមួយបានលើកឡើងអំពីករណីដែលកើតឡើងនៅណាហ្គាវើលដ៍ បញ្ហាដែលកម្មករនិងសហជីពកំពុងប្រឈមមុខអំឡុងពេលមានជំងឺរាតត្បាតឡើយ។

លោក​បន្ថែម​ថា​៖ «​ដោយសារ​តែពួកគេ​មិនបញ្ចេញសំឡេង ដូច្នេះហើយវាគ្មាន​សម្ពាធ​នយោបាយ​មក​លើ​រដ្ឋាភិបាល​ក្នុង​ការ​ផ្លាស់ប្តូរ​អ្វី​នោះ​ទេ​»​។

កម្មករ​ដែល​បានបាត់បង់ការងារ​បានឱ្យដឹងថា ពួក​គេ​មិន​អាចស្វែង​រក​ការងារ​ធ្វើ​នៅ​រោងចក្រ​ផ្សេង​បាន​ឡើយ។ គិតចាប់តាំងពីខ្លួនត្រូវបានបណ្ដេញចេញពីការងាររោងចក្រ ក្នុងរយៈពេលប្រមាណជា១៨ខែមុន អ្នកស្រី ប៉ែន ម៉ារ៉ា និងស្វាមីរបស់នាង បានពឹងផ្អែកលើការងារសំណង់ប្រចាំថ្ងៃ និងកម្ចីមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ប៉ុន្តែវាមិនស្មើនឹងប្រាក់ខែ២៥០ដុល្លារដែលខ្លួនធ្លាប់ទទួលបានប្រចាំខែនៅរោងចក្រឡើយ។

ដោយគ្មានថវិកាសម្រាប់ថ្លៃធ្វើដំណើរ ឬថ្លៃសាលារៀន កូនប្រុសមួយរូបរបស់អ្នកស្រីបានសម្រេចឈប់រៀន ហើយវិលត្រលប់ទៅកាន់ស្រុកកំណើតនៅខេត្តកំពង់ចាមវិញ ដើម្បីទៅធ្វើស្រែចម្ការដែលអាចរកចំណូលបានត្រឹមតែ១ម៉ឺនរៀលប៉ុណ្ណោះក្នុងមួយថ្ងៃៗ។

សម្រាប់ពេលបច្ចុប្បន្ន អ្នកស្រី ប៉ែន ម៉ារ៉ា ក៏មិនមានលទ្ធភាពគ្រប់​គ្រាន់​ដើម្បី​ទៅ​លេង​ស្រុកកំណើត ឬចូលរួម​ពិធីនានាផងដែរ។ ទោះជាយ៉ាងណា វាពុំបានបង្កជាការខកចិត្តដល់អ្នកស្រីឡើយ។​

អ្នកស្រី​ថា​៖ «​ខ្ញុំ​នៅ​តែ​មានគោលបំណងក្នុងការបង្កើត​សហជីពមួយ»៕

បកប្រែនិងសម្រួលចេញពីអត្ថបទដើមភាសាអង់គ្លេស៖ Union-Busting Under Guise of Pandemic Leaves Hundreds Out of Work

អត្ថបទនេះត្រូវបានផលិតឡើងដោយមានការគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុពីមូលនិធិ Rosa-Luxemburg-Stiftung នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ តាមរយៈការិយាល័យរបស់ខ្លួនក្នុងទីក្រុងហាណូយ ប្រទេសវៀតណាម។