លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានចេញបញ្ជាផ្ទាល់មាត់ឱ្យសមត្ថកិច្ចបន្តចាប់ខ្លួនអ្នកទាំងឡាយណាដែលលោកថាបានចែករំលែកព័ត៌មានបំពុលសង្គម ជុំវិញការកក្រើកឡើងវិញនៃការឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩នៅកម្ពុជា ដើម្បីទប់ស្កាត់ភាពចលាចលក្នុងសង្គម ខណៈលោកបង្ហើបថា មានបុរសម្នាក់ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនហើយ កាលពីយប់មិញ នៅខេត្តត្បូងឃ្មុំ ជុំវិញបញ្ហានេះ។
ក្នុងទិវាមច្ឆជាតិ ថ្ងៃទី១ កក្កដា ឆ្នាំ២០២២ ដែលធ្វើឡើងនៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា បុរសឈ្មោះ អ៊ូខុង នៅខេត្តត្បូងឃ្មុំ ដែលធ្លាប់ហែឃោសនាជាមួយគណបក្សភ្លើងទៀន ត្រូវសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនបានហើយកាលពីយប់មិញ ក្រោយពីលោកបានចេញបញ្ជាទាំងយប់ទៅអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ ឱ្យស្រាវជ្រាវរកមុខសញ្ញានេះ។ លោកថា ពេលនេះ បុរសរូបនោះ សមត្ថកិច្ចកំពុងនាំខ្លួនមកសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ។
លោកបញ្ជាក់ថា ការចេញបញ្ជាទាំងយប់ឱ្យតាមចាប់នោះ ដោយសារតែបុរសរូបនោះបានប្រើបណ្ដាញសង្គមតីកតុក (TikTok) បង្ហោះព័ត៌មានបំភ្លៃការពិត ថាមានអ្នកស្លាប់ដោយសារជំងឺកូវីដ-១៩ដែលទើបនឹងឆ្លងឡើងវិញជាថ្មីទៀតនេះ ខណៈរលកចម្លងថ្មីនេះ កម្ពុជាមានត្រឹមករណីឆ្លងតិចតួចប៉ុណ្ណោះ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា៖ «ផុសឡើងមួយ ចាប់មួយ! ផុសឡើងពីរ ចាប់ពីរ! អត់មានទុកទេ! ព្រោះរឿងនេះអត់មានរឿងលេងសើចទេ យើងអត់មានអ្នកជំងឺ [កូវីដ-១៩] សូម្បីតែមួយនាក់ឥលូវនេះ ហេតុអីបានវាយករូបភាពនេះដែលមនុស្សស្លាប់នៅខេត្តកោះកុង តាំងពី[យូរហើយ] បើយើងមិនចាប់ ទើបថាយើងមិនអនុវត្តច្បាប់»។
យ៉ាងណា លោកគូសបញ្ជាក់ថា ការចេញបទបញ្ជាបែបនេះជាវិធានការច្បាប់ ដើម្បីទប់ស្កាត់ចលាចលសង្គម មិនមែនរំលោភទៅលើសេរីភាពបញ្ចេញមតិនោះទេ។
លោកថា៖ «ថ្ងៃនេះចាំមើលនឹងមានប្រធានបទ ទាំងអាVOD ទាំងអាស៊ីសេរី ទាំងVOA ទាំងប្រទេសនានា ថាលោក ហ៊ុន សែន ដាក់ចេញបទបញ្ជាឱ្យចាប់ខ្លួន បើធ្វើនាយករដ្ឋមន្ត្រីហើយ ព្រងើយកន្តើយចំពោះមុខសភាពការណ៍បំពុលរបៀបនេះ មិនបាច់ធ្វើនាយករដ្ឋមន្ត្រីទេ»។
ជុំវិញបញ្ហានេះ លោកក៏បានអំពាវនាវឱ្យពលរដ្ឋកុំមានការភ័យស្លន់ស្លោពីរលកចម្លងថ្មីនៃការឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩នេះ តែពលរដ្ឋត្រូវទៅចាក់វ៉ាក់សំាងដូសជំរុញ ដើម្បីបង្ការទប់ស្កាត់ជំងឺឆ្លងនេះ ដោយសម្អាងថា អត្រាឆ្លងប៉ុន្មានថ្ងៃមកនេះមានចំនួនតិចតួចប៉ុណ្ណោះ ហើយគ្មានអ្នកស្លាប់ទេ។
មួយវិញទៀត លោកបញ្ជាក់ឡើងវិញថា ការផ្តល់វ៉ាក់សាំងប្រឆាំងជំងឺកូវីដ-១៩នេះ រដ្ឋាភិបាលនៅតែមិនគិតថ្លៃដដែល ទោះការផ្តល់វ៉ាក់សាំងនេះដល់ដូសទី១០ក្តី។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សភ្លើងទៀន លោក ថាច់ សេដ្ឋា មិនអាចទាក់ទងដើម្បីសុំការបញ្ជាក់ជុំវិញបញ្ហានេះបានទេ នៅថ្ងៃសុក្រនេះ។
ក៏ប៉ុន្តែ បើតាមការបង្ហោះសាររបស់គណបក្សភ្លើងទៀនប្រចាំខេត្តត្បូងឃ្មុំ បានបញ្ជាក់ថា លោក អ៊ូខុង ជាអតីតភ្នាក់ងារអ្នកសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតរបស់គណបក្សនេះ នៅឃុំកណ្ដោលជ្រុំ ស្រុកពញាក្រែក ហើយគាត់ត្រូវសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួននៅព្រឹកថ្ងៃទី១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២នេះ «ដោយមូលហេតុផុសវីដេអូក្នុងតីកតុក (TikTok) ថាមានករណីមនុស្សស្លាប់ដោយសារកូវីដ-១៩»។
ប្រធានគ្រប់គ្រងទូទៅនៃអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា ការធ្វើច្បាប់ដើម្បីទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ រួមទាំងអនុក្រឹត្យនានា មានភាពចម្រូងចម្រាស ជំរុញឱ្យមានការបកស្រាយផ្សេងគ្នា អំពីការអនុវត្តច្បាប់ និងសេរីភាពមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋ។
ដោយឡែក លោកថា ការអនុវត្តច្បាប់ពេលនេះ រហូតឈានទៅចាប់ខ្លួនមនុស្ស និងការព្រមានចាប់់ខ្លួនបន្ថែមទៀតទៅលើអ្នកដែលបំពានច្បាប់នេះ នៅតែជាក្តីបារម្ភពីការបំពានសិទ្ធិ ប្រសិនបើអ្នកចែកចាយព័ត៌មាននោះមិនបានយល់ដឹងថាព័ត៌មានដែលខ្លួនចែកចាយនោះជាព័ត៌មានក្លែងក្លាយ។
ក្នុងន័យនេះ លោក សំអាត ពន្យល់ថា ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល មិនគាំទ្របុគ្គលណាដែលមានចេតនាចង់បំភ្លៃបញ្ហាសង្គមនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែសង្គមស៊ីវិលមានការបារម្ភអំពីការរំលោភបំពានសិទ្ធិ បើអ្នកដែលត្រូវចាប់ខ្លួននោះខ្វះចំណេះដឹង ដើម្បីពិនិត្យមើលថាតើព័ត៌មានប្រភេទណាជាព័ត៌មានពិតឬក្លែងក្លាយ។
លោកថា៖ «បុគ្គលណាមួយដែលគាត់មានចេតនាក្នុងការនិយាយព័ត៌មានមិនពិតឬក៏បំផ្លើស អាហ្នឹងយើងមិនគាំទ្រទេ។ ក៏ប៉ុន្តែប្រសិនបើបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋដែលគាត់មិនយល់ដឹងព័ត៌មានពិតឬមិនពិត ហើយគាត់ចែកចាយទៅ អាហ្នឹងហើយដែលយើងមានការព្រួយបារម្ភថា គាត់អាចប្រឈមមុខនឹងច្បាប់ដោយមិនដឹងខ្លួន»។
លោក អំ សំអាត ផ្តល់ជាទស្សនៈថា បញ្ហានេះ ទាំងអាជ្ញាធរ និងសង្គមស៊ីវិលដែលជាដៃគូ គួរតែរួមគ្នាអប់រំប្រជាពលរដ្ឋឱ្យចេះប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមប្រកបដោយសីលធម៌និងក្រមសីលធម៌ ព្រមទាំងយល់ដឹងថាព័ត៌មានណាពិតនិងព័ត៌មានណាមិនពិត មុនធ្វើការចែករំលែក ហើយអ្វីដែលសំខាន់នោះ ទាល់តែពួកគេទទួលបានព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់។
នាយកប្រតិបត្តិសម្ព័ន្ធអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា (ខេមបូចា) លោក ណុប វី យល់ថា ការចែករំលែកព័ត៌មានមិនពិតណាមួយមានចេតនាអាក្រក់ គឺជាកំហុសឆ្គង ក៏ប៉ុន្តែចំណាត់ការចាប់ខ្លួនជនណាម្នាក់ ចាំបាច់មានការស៊ើបអង្កេតមួយដោយតម្លាភាពនិងយុត្តិធម៌ប្រកបដោយការជឿទុកចិត្ត។
លោកបន្តថា ការបញ្ចេញសារព្រមានរបស់មេដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលនេះ អាចជាសារគំរាមជាទូទៅ ប៉ុន្តែបញ្ហានេះអាចជំរុញឱ្យមានការព្រួយបារម្ភមួយ ខណៈអ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមនៅកម្ពុជាប្រមាណ៧០ភាគរយ មិនមានចំណេះដឹងឌីជីថលកម្រិតមូលដ្ឋាននៅឡើយ។
លោកថា៖ «យើងយកចិត្តទុកដាក់ឱ្យបានខ្លាំងជាងនេះ នៅក្នុងការដាក់ចេញនូវសកម្មភាពបណ្ដុះបណ្ដាលការយល់ដឹងដល់ពួកគាត់ឱ្យបានជាទូទៅ ដើម្បីធានាថា ប្រជាពលរដ្ឋយើងគាត់អាចចូលរួមក្នុងកិច្ចការសង្គម ហើយផ្តល់នូវយោបល់រិះគន់ស្ថាបនាហ្នឹងបានកាន់តែប្រសើរនៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ»។
ក្នុងសិក្ខាសាលាស្តីពី «ការបង្កើតក្របខណ្ឌ និងយុទ្ធសាស្រ្ត អក្ខរកម្មប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន និងឌីជីថលថ្នាក់ជាតិ» កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍ លោក ជា វ៉ាន់ដេត បានលើកឡើងថា ប្រជាជនកម្ពុជាមិនដល់៣០ភាគរយទេ ដែលមានចំណេះដឹងផ្នែកឌីជីថល ឬបច្ចេកវិទ្យាអេឡិចត្រូនិចកម្រិតមូលដ្ឋាន ហើយពលរដ្ឋប្រមាណ៧០ភាគរយទៀតគ្មានចំណេះដឹងមួយនេះឡើយ ខណៈព័ត៌មានក្លែងក្លាយកំពុងកើនឡើងនិងគំរាមកំហែងដល់អ្នកប្រើប្រាស់នាពេលបច្ចុប្បន្ន។
លោកបានបញ្ជាក់ពេលនោះថា ប្រសិនបើពលរដ្ឋមានចំណេះដឹងអំពីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ព័ត៌មាន និងឌីជីថលកាន់តែច្រើន អាចធ្វើឱ្យពួកគាត់មានលទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការប្រើប្រាស់ ចែករំលែកប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវ រក្សាបាននូវសណ្ដាប់ធ្នាប់ សេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ អត្តសញ្ញាណ វប្បធម៌ជាតិ និងទទួលបាននូវផលប្រយោជន៍ពីសង្គមឌីជីថលយ៉ាងពិតប្រាកដ៕
