អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន នៅតែប្រកាន់ជំហរថា អ្វីដែលលោករិះគន់អំពីដំណើរការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ អាណត្តិទី៥កន្លងទៅនេះ ដូចមិនខុសទាស់អ្វីទេ ដោយការមើលឃើញរបស់លោកអំពីភាពមិនប្រក្រតីនេះ ដូចគ្នាទៅនឹងរបាយការណ៍ផ្សេងៗរបស់អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងគណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលដទៃទៀតដែរ។
ប្រាប់ក្រុមអ្នកកាសែតនៅខាងមុខសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ នៅព្រឹកថ្ងៃទី១២ ខែកក្កដានេះ លោក សុន ឆ័យ អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន ឱ្យដឹងថា លោកមិនខ្លាចនឹងសុំទោសជាសាធារណៈទេ ប្រសិនបើអ្វីដែលលោកបានរិះគន់នោះ វាពិតជាមានការខុសឆ្គងពិតមែន។
អ្នកនយោបាយចាស់វស្សារូបនេះនៅតែប្រកាន់ជំហរថា អ្វីដែលលោកបាននិយាយកន្លងទៅនេះ វាហាក់ដូចជាមិនមានត្រង់ចំណុចណាដែលចាត់ទុកថា ជាបទល្មើសនោះទេ។ មួយវិញទៀត ប្រសិនបើចង់ឱ្យលោកសុំទោសដូចអ្វីដែលស្ថាប័នជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតចង់បាន លុះត្រាលោកបានប្រព្រឹត្តកំហុស តែលោក សុន ឆ័យ ក៏ចង់ឱ្យ គ.ជ.ប បង្ហាញវិញដែរ ថាចំណុចណាមួយដែលលោកបានរិះគន់ ហើយធ្វើឱ្យខូចមុខមាត់ គ.ជ.ប នោះ។
លោកបន្តថា៖ «វាសុំទោស វាទាល់តែយើងនិយាយមិនពិត។ យើងនិយាយមិនពិត ជាធម្មតាទេ មនុស្សត្រូវតែទទួលកំហុសដែរ បើយើងនិយាយផ្ដេសផ្ដាស។ បើយើងនិយាយមិនពិត វាមិនខ្លាចអីនឹងសុំទោសទេ។ អាហ្នឹងសម្រាប់រូបខ្ញុំទេ។ បើអ្នកខ្លះគេមិនសុំទោសចំពោះកំហុសខ្លួន ខ្ញុំមិនដឹងដែរ។ កាលណាយើងធ្វើខុស វាមិនពិត យើងត្រូវសុំទោសគេ។ ខ្ញុំក៏ចង់ដឹងដែរ តើវាមិនពិតត្រង់ណា? វាមិនមែនតែខ្ញុំទេ សូម្បីគណបក្សខ្ញុំក៏បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដូចគ្នាហ្នឹងដែរ។ គណបក្សនយោបាយបីបួនទៀត ធ្វើរបាយការណ៍បែបហ្នឹង។ អង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលតាមដានការបោះឆ្នោតក៏និយាយបែបហ្នឹង។ ឥលូវនេះ និយាយឱ្យចំមក និយាយកន្លែងណាដែលថាមិនពិតនោះ»។
នៅព្រឹកថ្ងៃអង្គារនេះ តុលាការជាន់ទាបតម្រូវឱ្យលោក សុន ឆ័យ ចូលទៅបំភ្លឺតបតាមបណ្ដឹងរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត។ បណ្តឹងដែលប្តឹងដោយ គ.ជ.ប នេះ គឺចោទប្រកាន់អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀនរូបនេះពីបទ «បរិហារកេរ្តិ៍ជាសាធារណៈ»។ ការប្តឹងផ្តល់នោះ ក្រោយពីលោក សុន ឆ័យ រិះគន់អំពីភាពមិនប្រក្រតីនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់។
កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ គ.ជ.ប បានប្ដឹងលោក សុន ឆ័យ ទៅតុលាការពីបទ «បរិហារកេរ្តិ៍ជាសាធារណៈ» និងទាមទារឱ្យអ្នកនយោបាយរូបនេះត្រូវធ្វើលិខិតសុំទោសជាសាធារណៈថែមទៀត។
លោក សុន ឆ័យ បានប្រាប់អ្នកកាសែតថា ព្រះរាជអាជ្ញារង នៃអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានសួរសំណួរជាច្រើនពាក់ព័ន្ធនឹងការថ្លែងសារនយោបាយរបស់លោក អំពីភាពមិនប្រក្រតីនៃការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី៥ ខែមិថុនា។
លោកបន្តថា មាន១សំណួរក្នុងចំណោមសំណួរផ្សេងទៀតដែលតុលាការសាកសួរ គឺជាសំណួរប្រៀបធៀបការលើកឡើងជាមួយសារព័ត៌មាន Cambodia Daily គឺប្រៀបដូចជាការលួចគោក្របីជាដើម។ ប៉ុន្តែលោក សុន ឆ័យ អះអាងថា ក្នុងនាមជាអ្នកតំណាងរាស្រ្តតាំងពីឆ្នាំ១៩៩៣មក អ្វីដែលលោករិះគន់ គឺមានភាពប្រាកដប្រជាណាស់។ បន្ថែមពីលើនេះ លោកមិនដែលបានមួលបង្កាច់ខុសពីការពិតទេ ហើយក៏មានការប្រយ័ត្នប្រយែងណាស់ដែរក្នុងការនិយាយស្ដី។
នៅព្រឹកថ្ងៃអង្គារនេះ គេសង្កេតឃើញមានប្រជាពលរដ្ឋ សកម្មជន និងបេក្ខជនជាប់ឆ្នោតរបស់គណបក្សភ្លើងទៀន ជិត១០០នាក់ ក៏បានទៅឈរនៅមុខសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីឃ្លាំមើលពីដំណើរការសាកសួរនេះដែរ។
ប្រជាពលរដ្ឋមកពីខេត្តកណ្ដាល លោក យៀម យឿន មានប្រសាសន៍ថា លោកទៅមុខសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញនេះ ក្នុងគោលបំណងទៅលើកទឹកចិត្តលោក សុន ឆ័យ ស្របពេលដែលគាត់កំពុងឆ្លើយបំភ្លឺនៅតុលាការ។
ក្រៅពីរងបណ្ដឹងរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត លោក សុន ឆ័យ ក៏បានរងនូវបណ្ដឹងមួយទៀតពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ នៅថ្ងៃទី ១៥ ខែកក្កដា ខាងមុខនេះ លោក សុន ឆ័យ ក៏នឹងត្រូវឡើងឆ្លើយនៅចំពោះមុខតំណាងអយ្យការបន្តទៀត ចំពោះបណ្តឹងចោទប្រកាន់ពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែរ។
កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា តាមរយៈមេធាវី លោក គី តិច បានដាក់ពាក្យបណ្ដឹងទៅកាន់តុលាការដូចគ្នានេះដែរ ប្រឆាំងនឹងលោក សុន ឆ័យ។ ក្នុងបណ្តឹងនោះ លោក សាយ ឈុំ អនុប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងជាប្រធានព្រឹទ្ធសភាផងនោះ បានទាមទារសំណងជំងឺចិត្តពីលោក សុន ឆ័យ ចំនួន១លានដុល្លារអាមេរិក ដោយយោងទៅលើអង្គហេតុប្រហាក់ប្រហែលទៅនឹងបណ្តឹងរបស់ គ.ជ.ប នៅពេលនេះដែរ។
វីអូឌី មិនអាចស្នើសុំការបញ្ជាក់បន្ថែមជុំវិញបញ្ហានេះពីអ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាច និងមន្រ្តីនាំពាក្យ គ.ជ.ប ដែលតាំងនាមជាដើមបណ្តឹងបានទេ នៅថ្ងៃអង្គារនេះ។
បើទោះបែបណា កន្លងទៅ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន ធ្លាប់បញ្ជាក់ជំហរថា គណបក្សកាន់អំណាចនឹងមិនចរចាខាងនយោបាយទេ ព្រោះរឿងក្តីនេះ មេធាវីតំណាងដោយអាណត្តិ គឺលោក គី តិច បានបញ្ជូនសំណុំរឿងទៅដល់ដៃតុលាការរួចហើយ។
មិនខុសគ្នាដែរ អគ្គលេខាធិការនៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត លោក សោម សូរីដា ធ្លាប់ប្រាប់វីអូឌីថា អ្វីដែលលោក សុន ឆ័យ ធ្វើនេះមិនមែនជាការរិះគន់ដែលស្ថិតក្រោមយុត្តាធិការនៃសិទ្ធិបញ្ចេញមតិទេ។ មួយវិញទៀត លោកថា សកម្មភាពរបស់លោក សុន ឆ័យ នេះ គឺជាការប្រមាថធ្ងន់ធ្ងរ និងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់ស្ថាប័នជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត។
សម្រាប់មេធាវីការពារសិទ្ធិឱ្យលោក សុន ឆ័យ គឺលោក ជូង ជូងី ដែលអមដំណើរកូនក្តីរបស់ខ្លួនទៅតុលាការ បញ្ជាក់ថា បើពិនិត្យអំពីនីតិវិធីនៃការសាកសួរជុំវិញសំណុំរឿងនេះ ហាក់ប្រព្រឹត្តទៅគួរឱ្យជឿទុកចិត្តបាន ក្នុងរូបភាពវិជ្ជមានទាំងការតាំងសំណួរ និងការឆ្លើយដោះបន្ទុករបស់លោក សុន ឆ័យ។
លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំមិនព្យាករពីរឿងហ្នឹងទេ។ ប៉ុន្តែខ្ញុំមានការកត់សម្គាល់ខ្លះៗថាព្រឹកមិញនេះ តំណាងអយ្យការបានយកចម្លើយគាត់ល្អ ទៅតាមបែបបទបច្ចេកទេស នីតិវិធី និងទៅតាមបែបបទការងារ។ ចំណែកឯកឧត្តម សុន ឆ័យ ក៏គាត់មានឱកាសក្នុងការឆ្លើយតបទៅនឹងបណ្តឹងរបស់ គ.ជ.ប ដើម្បីការពារខ្លួនរបស់គាត់ដែរ»។
ឆ្លើយតបរឿងនេះ ព្រះរាជអាជ្ញារង នៃអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក ប្លង់ សុផល ដែលជាអ្នកទទួលបន្ទុករឿងក្តីនេះ បានបញ្ជាក់ប្រាប់ វីអូឌី តាមបណ្តាញសង្គមតេឡេក្រាម នៅថ្ងៃអង្គារនេះថា តុលាការនៅមិនទាន់ធ្វើសេចក្តីសម្រេចអំពីនីតិវិធីបែបណាទៀតនៅឡើយទេ ព្រោះរឿងក្តីនេះត្រូវការសិក្សាបន្ថែមទៀត ទាំងភស្តុតាងដាក់បន្ទុក និងដោះបន្ទុក។
លោកបន្តថា៖ «តំណាងអយ្យការបានស្តាប់ចម្លើយរបស់គាត់ និងពិនិត្យលើភស្តុតាងដែលមេធាវីគាត់បានដាក់ជូនមក។ ការសម្រេចបែបណានោះនៅមិនទាន់ដឹងទេ ព្រោះតំណាងអយ្យការត្រូវការពេលវេលាមួយសមស្រប ដើម្បីពិនិត្យនិងវាយតម្លៃលើឯកសារទាំងអស់របស់ដើមបណ្ដឹងនិងរបស់ជនសង្ស័យ ដើម្បីឈានដល់ការសម្រេចមួយតាមច្បាប់»។
ចំណែកអ្នកជំនាញផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្តនយោបាយ លោក វណ្ណ ប៊ុនណា ចាត់ទុកថា នេះជាសិទ្ធិក្នុងការបញ្ចេញមតិ ដែលអ្នកនយោបាយមានសិទ្ធិពេញលេញក្នុងការនិយាយស្តី ហើយសិទ្ធិបញ្ចេញមតិនេះត្រូវបានធានាដោយច្បាប់ទៅទៀត។
លោកបន្តថា អ្វីដែលអ្នកនយោបាយចាស់វស្សារូបនេះត្រូវជាប់បណ្តឹងទាំងពីរនោះ ឆ្លុះបញ្ចាំងឱ្យឃើញពីការគាបសង្កត់សិទ្ធិនយោបាយប្រឆាំងគណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាល។ ប៉ុន្តែសម្រាប់អ្នកជំនាញផ្នែកគោលនយោបាយរូបនេះ យល់ឃើញថា យ៉ាងណាការហ៊ានចូលតស៊ូមតិនៅតុលាការរបស់លោក សុន ឆ័យ នេះ គឺជាគំរូមួយល្អប្រឆាំងនឹងភាពមិនត្រឹមត្រូវនៅក្នុងសង្គម ហើយក៏ជាសារសម្រាប់អ្នកនយោបាយផ្សេងទៀតដែរ។
លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំមើលឃើញថា បើនិយាយពីលក្ខណៈសម្បត្តិរបស់អ្នកនយោបាយដូចជាឯកឧត្តម សុន ឆ័យ បង្ហាញពីទំនួលខុសត្រូវរបស់គាត់ ក្នុងការតតាំងរឿងក្តីអយុត្តិធម៌នៅក្នុងសង្គមដែលកើតមានចំពោះរូបលោក ដោយមិនរត់ចោលបញ្ហា។ នេះជាការទទួលខុសត្រូវផ្នែកនយោបាយមួយសម្រាប់អ្នកនយោបាយនៅកម្ពុជាផងដែរ»។
គេសង្កេតឃើញថា មូលហេតុដែលនាំឱ្យលោក សុន ឆ័យ ត្រូវជាប់បណ្តឹងនៅក្នុងតុលាការនេះ គឺម្ចាស់បណ្តឹងទាំងពីរ រួមមាន គ.ជ.ប និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ប្តឹងចោទប្រកាន់ដោយយោងលើបទសម្ភាសន៍ជាមួយសារព័ត៌មានអនឡាញ Cambodia Daily ដែលលោករិះគន់ពីភាពមិនប្រក្រតីនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែមិថុនា៕
