សមត្ថកិច្ចជំនាញបានបង្ក្រាបទីតាំងកែច្នៃគ្រឿងញៀនមួយចំនួននៅក្នុងខេត្តចំនួន៣ និងរាជធានីភ្នំពេញ ដោយបានឃាត់ខ្លួនជនជាតិចិនចំនួន១១នាក់ និងរឹបអូសសារធាតុញៀនជិត២តោន រួមនឹងសារធាតុគីមីជិត៣០០តោន ក្រោយពីបានស៊ើបអង្កេតរយៈពេលជាង៣ខែ។
នាយកដ្ឋានប្រឆាំងគ្រឿងញៀន បានចុះផ្សាយលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លួននៅថ្ងៃពុធនេះថា ជនជាតិចិនចំនួន១១នាក់ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចឃាត់ខ្លួន និងរឹបអូសសារធាតុញៀនបាន១,៨០តោន រួមទាំងសារធាតុគីមីជាង២៧៦តោន នៅរាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តស្វាយរៀង ខេត្តព្រៃវែង និងខេត្តកណ្តាល។
នាយកដ្ឋានប្រឆាំងគ្រឿងញៀន បន្តថា សំណុំរឿងគ្រឿងញៀននេះត្រូវបានសមត្ថកិច្ចជំនាញនៃមន្ទីរប្រឆាំងគ្រឿងញៀន បានប្រតិបត្តិការបង្ក្រាបរយៈពេល១សប្តាហ៍ ពោលគឺចាប់ពីថ្ងៃទី៤ ដល់ថ្ងៃទី៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ ក្រោយពីសមត្ថកិច្ចជំនាញបើកការស៊ើបអង្កេតអស់ជាង៣ខែមកហើយ។
របាយការណ៍នាយកដ្ឋានប្រឆាំងគ្រឿងញៀន បន្តទៀតថា ក្នុងប្រតិបត្តិការបង្ក្រាបក្រុមឧក្រិដ្ឋជនកែច្នៃផលិតដោយខុសច្បាប់នូវសារធាតុញៀន និងរក្សាទុកដោយខុសច្បាប់នូវសារធាតុគីមីផ្សំនោះ សមត្ថកិច្ចជំនាញបានរកឃើញទីតាំងគោលដៅចំនួន១២គោលដៅផ្សេងៗគ្នាជាបន្តបន្ទាប់ រួមមាន នៅរាជធានីភ្នំពេញ ៧គោលដៅ, ខេត្តស្វាយរៀង ២គោលដៅ, ខេត្តព្រៃវែង ១គោលដៅ និងខេត្តកណ្ដាល ២គោលដៅ ក្នុងនោះមានទីតាំងកែច្នៃផលិត១ទីតាំង និងស្តុកទុកចំនួន៦ទីតាំង។
របាយការណ៍បញ្ជាក់ថា ទីតាំងកែច្នៃគ្រឿងញៀនទាំងនោះ រួមមាន ទី១ នៅចំណុចផ្លូវលំភូមិព្រៃងៀង សង្កាត់ភ្លើងឆេះរទេះ ខណ្ឌកំបូល រាជធានីភ្នំពេញ ជាឃ្លាំងស្តុកសារធាតុគីមី, ទី២ នៅភូមិមនោរម្យ ឃុំបែកចាន ស្រុកអង្គស្នួល ខេត្តកណ្តាល ជាឃ្លាំងស្តុកសារធាតុគីមី, ទី៣ នៅចំណុចភូមិធ្មល់ សង្កាត់ចេក ខេត្តស្វាយរៀង ជាឃ្លាំងស្តុកសារធាតុញៀនកេតាមីន និងទី៤ នៅចំណុចភូមិចុងព្រែក សង្កាត់ស្វាយរៀង ក្រុងស្វាយរៀង ជារោងចក្រកែច្នៃផលិតសារធាតុញៀនកេតាមីន។
ចំណែកទីតាំងទី៥ នៅចំណុចផ្លូវខ្លោងទ្វារវត្តដឹកដា ស្ថិតក្នុងភូមិស្ទឹងស្លូត ឃុំអ្នកលឿង ស្រុកពាមរក៍ ខេត្តព្រៃវែង ជាឃ្លាំងស្តុកសារធាតុគីមី និងទីតាំងទី៦ នៅចំណុចផ្លូវបេតុង ស្ថិតក្នុងភូមិកំបូល សង្កាត់កំបូល រាជធានីភ្នំពេញ ជាឃ្លាំងស្តុកសារធាតុគីមី ខណៈទីតាំងទី៧ នៅចំណុចកំពង់ផែស្ងួត រាជធានីភ្នំពេញ ស្ថិតក្នុងភូមិកណ្តាលលើ ឃុំបន្ទាយដែក ស្រុកគៀនស្វាយ ខេត្តកណ្តាល ជាកន្លែងទុកកុងទីន័រផ្ទុកសារធាតុគីមី។
របាយការណ៍ឱ្យដឹងទៀតថា វត្ថុតាងដែលចាប់បាន រួមមាន របាយសារធាតុញៀនកេតាមីន ចំនួន១តោន ៨២៧គីឡូក្រាម ៩៥២ក្រាម, សារធាតុគីមី និងគីមីផ្សំ ចំនួន២៧៦តោន ៧៤៩ គីឡូក្រាម, កេតាមីន ទម្ងន់សុទ្ធ ២១៨,៦២ក្រាម និងឧបករណ៍ សម្ភារ គ្រឿងបន្លាស់ សម្រាប់កែច្នៃ ផលិតគ្រឿងញៀនមួយចំនួនធំ រួមនឹងអចលនទ្រព្យចំនួន៧កន្លែង មានខុនដូចំនួន២ ឃ្លាំងចំនួន៤ រោងចក្រផលិត១ ផ្ទះវីឡា១ និងវត្ថុតាងផ្សេងៗទៀត។
បើតាមនាយកដ្ឋានប្រឆាំងគ្រឿងញៀន វត្ថុតាងទាំងអស់ដែលចាប់បាន និងជនសង្ស័យជាជនជាតិចិនទាំង១១នាក់ ត្រូវបានកសាងសំណុំរឿងបញ្ជូនទៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីចាត់វិធានការតាមនីតិវិធីច្បាប់។
អគ្គស្នងការរងនគរបាលជាតិទទួលផែនប្រឆាំងគ្រឿងញៀន លោក ម៉ក់ ជីតូ ប្រាប់វីអូឌីបន្ថែមលើរបាយការណ៍ថា មន្ត្រីជំនាញផ្នែកគ្រឿងញៀនបានស៊ើបដឹងថា ក្រុមជនជាតិចិនទាំងនោះបានរៀបចំបញ្ជូនម៉ាស៊ីននិងសារធាតុគីមីចូលមកកម្ពុជា ដើម្បីផលិតគ្រឿងញៀន តាំងពីថ្ងៃទី៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ និងចាប់ផ្តើមចុះបង្ក្រាបនៅថ្ងៃទី៤ ខែកក្កដានេះ។
លោកបន្តថា ក្រុមឧក្រិដ្ឋជនគ្រឿងញៀន បាននាំចូលសារធាតុគីមីដើម្បីផលិតគ្រឿងញៀនមកកម្ពុជា តាមរយៈការបន្លំជាសារធាតុគីមីដែលគ្មានក្នុងតារាងហាមឃាត់របស់កម្ពុជា។ លោកថា តាមការអះអាងរបស់ក្រុមជនសង្ស័យ ទិសដៅរបស់ពួកគេគឺផលិតគ្រឿងញៀននៅកម្ពុជា រួចពួកគេនឹងនាំទៅកាន់តៃវ៉ាន់ និងប្រទេសអូស្ត្រាលី តាមផ្លូវសមុទ្រ។ លោកថា សម្រាប់នៅកម្ពុជា តម្លៃថ្នាំកេតាមីន លក់ដុំថ្លៃ ១៣ ៥០០ដុល្លារ ក្នុង១គីឡូក្រាម។
បើតាមលោក ម៉ក់ ជីតូ ទីតាំងផលិត និងឃ្លាំងស្តុកសារធាតុគីមីកែច្នៃទៅជាគ្រឿងញៀនទាំងអស់ដែលសមត្ថកិច្ចបង្ក្រាបបាននេះត្រូវបានរឹបអូស និងជនជាតិចិន១១នាក់ត្រូវបានបញ្ជូនទៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃអង្គារម្សិលមិញ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ឥលូវយើងស្នើសុំរឹបអូសទាំងអស់ ទាំងឃ្លាំងដាក់សារធាតុគីមី ទាំងឃ្លាំងស្តុក ទាំងទីតាំងដីធ្លី។ យើងបានស្នើសុំរឹបអូសអស់ហើយ ប៉ុន្តែការសម្រេចយ៉ាងណាស្ថិតនៅលើតុលាការ»។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព លោក យង់ គិមអេង មានប្រសាសន៍ថា មួយរយៈចុងក្រោយនេះ សមត្ថកិច្ចបានបង្ក្រាបទីតាំងផលិតគ្រឿងញៀនរបស់ជនជាតិចិនជាបន្តបន្ទាប់ ដែលបញ្ហានេះជាក្ដីបារម្ភមួយសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា។
ករណីនេះ លោក យង់ គិមអេង បានស្នើដល់សមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធចាប់អារម្មណ៍ខ្ពស់ និងមានវិធានការតឹងរ៉ឹងចំពោះអាជីវកម្មទាំងឡាយរបស់ជនជាតិចិនដែលមករកស៊ីនៅកម្ពុជា ដោយត្រូវតាមដាននិងត្រួតពិនិត្យ ដើម្បីកុំឱ្យពួកគេលួចផលិតគ្រឿងញៀន។
លោកបន្ថែមថា៖ «ប្រសិនជាយើងនៅតែឱ្យឈ្មួញជួញដូរគ្រឿងញៀន ឧក្រិដ្ឋជនគ្រឿងញៀន ចេះតែចរាចរគ្រឿងញៀនបាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដោយវិធានការទប់ស្កាត់របស់យើងមិនសូវមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ ខ្ញុំថាបញ្ហាគ្រឿងញៀននេះ វាបង្កផលប៉ះពាល់ធំណាស់ វាប៉ះពាល់ទាំងសន្តិសុខសង្គម វាប៉ះពាល់ទាំងអនាគតរបស់យុវជន ហើយវាប៉ះពាល់ជាអវិជ្ជមានផ្សេងៗទៀត ដូចជា ការអភិវឌ្ឍ និងវិស័យទេសចរណ៍ និងវិស័យផ្សេងៗទៀត»។
ក្នុងទិវាអន្តរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង បង្ហាញការព្រួយបារម្ភខ្លាចអន្តរជាតិដាក់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាក្នុងបញ្ជីខ្មៅ ដែលនឹងអាចធ្វើឱ្យមានការប្រឈមហានិភ័យធំធេងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនិងនយោបាយ ប្រសិនបើសមត្ថកិច្ចមិនស្រាវជ្រាវឱ្យដល់ឫសគល់ក្នុងការបង្រ្កាបបទល្មើសគ្រឿងញៀននេះទេ។
រដ្ឋមន្ត្រីរូបនេះបានបញ្ជាទៅសមត្ថកិច្ចត្រូវស្រាវជ្រាវឱ្យដល់ឫសគល់នៃម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន ដែលសមត្ថកិច្ចបានបង្រ្កាប និងរឹបអូសគ្រឿងញៀនបាននោះផងដែរ។
កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២នេះដែរ អគ្គស្នងការរងនគរបាលជាតិទទួលផែនប្រឆាំងគ្រឿងញៀន លោក ម៉ក់ ជីតូ បានឱ្យដឹងថា សមត្ថកិច្ចកម្ពុជាកំពុងបន្តកិច្ចសហការជាមួយប៉ូលិសអាំងទែប៉ូល ដើម្បីស្វែងរកចាប់ខ្លួនមេខ្លោងដែលជាឧក្រិដ្ឋជនគ្រឿងញៀន ដែលនាំចូលសារធាតុគីមីផ្សំជាង ៣០០តោន មកកម្ពុជា ដើម្បីកែច្នៃនិងផលិតជាគ្រឿងញៀនដោយខុសច្បាប់កាលពីឆ្នាំ២០២១ ខណៈមេខ្លោងឧក្រិដ្ឋជនគ្រឿងញៀនទាំងនោះមិនទាន់ចាប់ខ្លួនមកអនុវត្តទោសតាមច្បាប់នៅឡើយ៕