ប្រជាសហគមន៍ អះអាងថា ឈើប្រណិត និងសត្វព្រៃនៅសហគមន៍ «ឧត្ដមស្រែពស់ និងព្រៃមេត្តាធម្មជាតិ» ស្ថិតនៅឃុំត្រពាំងជោរ ស្រុកឱរ៉ាល់ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ បានរងនូវការកាប់បំផ្លាញ និងបាត់បង់ ក្រោយទាហានរថក្រោះកងទ័ពជើងគោកទទួលបានដីសម្បទានសង្គមកិច្ចនៅតំបន់នោះ។
សមាជិកសហគមន៍ឧត្តមស្រែពស់លោក ឃន សារិទ្ធ ប្រាប់វីអូឌីនៅថ្ងៃចន្ទនេះថា ព្រៃឈើក្នុងសហគមន៍ «ឧត្ដមស្រែពស់ និងព្រៃមេត្តាធម្មជាតិ» រងការកាប់បំផ្លាញ និងឈូសឆាយពីសំណាក់ក្រុមទាហានរថក្រោះកងទ័ពជើងគោក និងពលរដ្ឋមួយចំនួន តាំងពីអំឡុងខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ ក្រោយពួកគេទទួលបានដីសម្បទានសង្គមកិច្ចពីរដ្ឋាភិបាលជាង ២៦០ហិកតា នៅតំបន់នោះ។
លោកបន្តថា មកដល់ពេលនេះ គ្រឿងចក្ររបស់ទាហានបានផ្អាកសកម្មភាពឈូសឆាយដីព្រៃសហគមន៍ហើយ ប៉ុន្តែសកម្មភាពចូលកាប់យកឈើប្រណិត ដូចជា ធ្នង់ និងឈើប្រណិតផ្សេងទៀត ពីសំណាក់ជនខិលខូច បានកើតឡើងស្ទើររាល់ថ្ងៃ ដោយគ្មានការទប់ស្កាត់ពីអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធឡើយ។
លោកបន្ថែមថា៖ «គេលូចកាប់ទាំងយប់ទាំងថ្ងៃ ឱ្យតែស្ងាត់លួចទៅកាត់ រណាអាដៃហើយ។ យើងដើរល្បាតរហូតដែរ តែអត់ដែលទាន់វា វាដូចមានអ្នកចាំឃ្លាំមើលយើងអីចឹង និយាយទៅឈើប្រណិត ដូចជា ធ្នង់ហ្នឹង វាចូលកាប់ស្ទើរអស់ហើយ បើនិយាយពីសត្វព្រៃវិញ វានៅតិចតួចបំផុត។ បើទោចនៅតែ ២ក្បាលទេ បើស្វានៅ ៣ទៅ៤ក្រុមហ្នឹង បាត់អស់ហើយនៅតែមួយក្រុមដែលរត់នៅក្នុងវត្តទេ។ បើមាន់ព្រៃ និងសត្វក្ងោកក៏បាត់អស់ដែរ»។
សមាជិកសហគមន៍ស្រែពស់ម្នាក់ទៀតអ្នកស្រី ឃន ខន បានឱ្យដឹងថា កាលពីចុងសប្តាហ៍មុននេះ ប្រជាសហគមន៍បានធ្វើពិធីបុណ្យតាមបែបសាសនា ដើម្បីកាន់ទុក្ខ និងបក្សុកូលជូនចំពោះសត្វព្រៃដែលបានងាប់ និងព្រៃឈើដែលបានបាត់បង់ ក្រោយគ្មានដំណោះស្រាយពីអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ។
អ្នកស្រីបន្តថា កាលដើមឡើយសហគមន៍ «ឧត្ដមស្រែពស់ និងព្រៃមេត្តាធម្មជាតិ» មានផ្ទៃដី ២ ៤៣៣ហិចតា ដោយមានសត្វព្រៃរស់នៅដូចជា ទោច ស្វា ប្រើស ឈ្លូស ទន្សោង ជ្រូកព្រៃ ក្ងោក និងមាន់ព្រៃជាដើម ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះនៅសល់តិចតួចប៉ុណ្ណោះ ហើយសត្វព្រៃស្ទើរបាត់បង់អស់ទៅហើយ ដោយសារក្រុមទាហានដាក់គ្រឿងឈូសឆាយព្រៃសហគមន៍នេះ។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖«ពួកខ្ញុំទាំងអស់គ្នាបារម្ភពីការបាត់បង់ព្រៃនិងសត្វហ្នឹងហើយ បានជានាំគ្នាធ្វើបុណ្យ ហើយអំពាវនាវឱ្យអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ និងសង្គការសង្គមស៊ីវិលនានាជួយឃ្លាំមើល ជួយដោះស្រាយ។ យើងបានធ្វើបុណ្យឧទ្ទិសកុសលដល់សត្វព្រៃដែលបាត់បង់ទៅ ហើយព្រៃឈើដែលខំថែរក្សាយូរមកហើយ ពេលបាត់បង់អីចឹង យើងស្តាយយើងស្រណោះពេក យើងមានតែធ្វើកម្មវិធីអីចឹងហើយ»។
លោក អៀម ម៉ៅ ដែលពលរដ្ឋប្រាប់ថា ជាមន្ត្រីទាហានដែលបញ្ជាកម្លាំងឱ្យដាក់គ្រឿងចក្រឈូសឆាយដីព្រៃសហគមន៍ ប្រាប់វីអូឌីយ៉ាងខ្លីថា ក្រុមទាហានឈូសឆាយតែដីដែលរដ្ឋាភិបាលផ្តល់ជូនពួកគេប៉ុណ្ណោះ។ ទាហានរូបនេះ ធ្លាប់ប្រាប់វីអូឌីថា គ្រួសារលោកទទួលបានចំណែកដី ៥ហិកតា នៅឃុំត្រពាំងជោរនេះ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ប្អូនអាចសួរទៅអាជ្ញាធរភូមិឃុំរហូតដល់ខេត្តថា តើការឈូសឆាយនៅគេ[តំបន់សហគមន៍ឧត្តមស្រែពស់]នេះ មានច្បាប់គ្រប់គ្រាន់ ឬមួយយ៉ាងណា»។
អនុភូមិពោធិ៍មាសលោក ជ័យ បឿន មានប្រសាសន៍ថា ក្រុមទាហានបានផ្អាកសកម្មភាពឈូសឆាយព្រៃប្រហែលជា១០ថ្ងៃមកហើយ ប៉ុន្តែលោកមិនដឹងច្បាស់ពីមូលហេតុ នៃការផ្អាកសកម្មភាពឈូសឆាយរបស់ទាហាននេះទេ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ទាហានគេផ្អាកការឈូសឆាយហើយតើ គេផ្អាកច្រើនថ្ងៃហើយ។ ខ្ញុំមិនដឹងថា គេផ្អាកនេះដោយសារគេឈូសឆាយដីគេគ្រប់ ឬក៏មានបញ្ហាអីនោះទេ ព្រោះជាមន្ត្រីតូចតាចគេមិនដែលជូនដំណឹងឬប្រាប់យើងផង»។
ថ្មីៗនេះ ប្រជាសហគមន៍ អះអាងថា ក្រោយមានការផ្សព្វផ្សាយ និងប្តឹងទៅស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធជុំវិការឈូសឆាយដីព្រៃសហគមន៍ឧត្តមស្រែពស់រួចមក គឺមន្ត្រីបរិស្ថានខេត្តកំពង់ស្ពឺសន្យាផ្ដល់ដីចំនួនជាង ៤០០ហិកតា សងទៅកាន់ប្រជាសហគមន៍ឧត្ដមស្រែពស់វិញ ប៉ុន្តែសហគមន៍មិនមានជំនឿថា នឹងទទួលបាននោះទេ។
យ៉ាងណា អ្នកសម្របសម្រួលសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកប្រចាំខេត្តកំពង់ស្ពឺ លោក រ័ត្ន ថាវី ធ្លាប់មានប្រសាន៍ថា ជម្លោះដីធ្លីរវាងក្រុមទាហាន និងប្រជាសហគមន៍ឧត្តមស្រែពស់នេះ គឺអាជ្ញាធរថ្នាក់ខេត្តមិនអាចដោះស្រាយបានឡើយ ដោយថា ជម្លោះនេះជាប់ពាក់ព័ន្ធអនុក្រឹត្យដែលរដ្ឋាភិបាលបានចេញ ដើម្បីកាត់ដីឱ្យទៅគ្រួសារកងទ័ព។
កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ រដ្ឋាភិបាលបានចេញអនុក្រឹត្យមួយកាត់ដីទំហំជាង ២៦០ហិកតា (២៦២,២៤ហិកតា) ពីដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំឱរ៉ាល់ ស្ថិតនៅភូមិសាស្ត្រភូមិពោធិ៍មាស ឃុំត្រពាំងជោរ ស្រុកឱរ៉ាល់ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ដើម្បីបែងចែកទៅឱ្យគ្រួសារកងទ័ពនៃបញ្ជាការដ្ឋានរថក្រោះកងទ័ពជើងគោក និងពលរដ្ឋចំនួន៤១គ្រួសារ សម្រាប់ធ្វើលំនៅឋាន និងបង្កបង្កើនផល៕
