អ្នកកាន់ជំនឿសាសនាផ្សេងៗគ្នាចំនួន៤នៅកម្ពុជា បង្ហាញឆន្ទៈរួមគ្នាក្នុងការអភិរក្សព្រៃឈើ ដោយមិនប្រកាន់និន្នាការសាសនា ខណៈពួកគេដាំដើមឈើរួមគ្នាចំនួន៦ ៥០០ដើម នៅព្រៃសហគមន៍សង្ឃរុក្ខាវ័ន ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ។
ព្រះតេជគុណ ថូ ធូរស់ ប្រធានព្រៃសហគមន៍សង្ឃរុក្ខាវ័ន មានសង្ឃដីកាក្នុងពិធីដាំកូនឈើ នៅសហគមន៍សង្ឃរុក្ខាវ័ន កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២នេះថា ពិធីដាំកូនឈើនេះមានការចូលរួមពីអ្នកមានជំនឿលើសាសនាព្រះពុទ្ធ គ្រិស្តសាសនា ឥស្លាមសាសនា និងជនជាតិដើមភាគតិច ក្នុងគោលបំណងស្ដារព្រៃឈើដែលបានបាត់បង់ទៅ និងចូលរួមកាត់បន្ថយកម្ដៅលើភពផែនដី និងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ព្រមទាំងជាការបណ្ដុះស្មារតីសាធារណជនឱ្យចេះស្រឡាញ់ធនធានធម្មជាតិ។
ព្រះតេជគុណ បន្តថា កិច្ចការពារព្រៃឈើនេះមិនសំដៅទៅលើសាសនាណាមួយនោះទេ ប៉ុន្ដែជាកាតព្វកិច្ចរបស់ពលរដ្ឋគ្រប់គ្នា។
ព្រះតេជគុណ ថូ ធូរស់ មានសង្ឃដីកាបញ្ជាក់ថា៖ «តួនាទីនៃការថែរក្សាការពារធនធានធម្មជាតិ ជាពិសេសព្រៃឈើនេះ គឺមិនសំដៅទៅលើសាសនាណាមួយទេ មិនមែនសំដៅទៅលើតែព្រះពុទ្ធសាសនា ឬក៏សាសនាណាដទៃ គឺមិនមែនទេ! វាជាកាតព្វកិច្ចរបស់សាសនា ឬក៏ប្រជាពលរដ្ឋ សាធារណជនគ្រប់ៗរូប […] សាសនាណាក៏ដោយដែលមានឆន្ទៈក្នុងការចូលរួមក្នុងការថែរក្សាការពារធនធានធម្មជាតិ គឺអាចចូលរួមសកម្មភាពជាមួយខ្ញុំករុណាបាន»។
ព្រះតេជព្រះគុណ ថូ ធូរស់ បន្ថែមថា ការចូលរួមពីអន្តរសាសនាក្នុងការថែរក្សាព្រៃឈើនេះ ជាការឆ្លុះបញ្ចាំងពីសាមគ្គីភាពដ៏សំខាន់មួយ បើសិនជាមិនមានការសាមគ្គីពីសាសនាដទៃចូលរួមក្នុងការអភិរក្សទេ ព្រៃឈើ សត្វព្រៃ ក៏ដូចជាជីវចម្រុះ ជាដើម នឹងបាត់បង់។
ពិធីដាំកូនឈើចំនួន៦ ៥០០ដើម លើផ្ទៃដីរេចរឹលចំនួន៥ហិកតានៅសហគមន៍សង្ឃរុក្ខាវ័ន ស្ថិតក្នុងសង្កាត់កូនក្រៀល ក្រុងសំរោង ខេត្តឧត្ដរមានជ័យនេះ ធ្វើឡើងក្រោមប្រធានបទ «រួមគ្នាដាំកូនឈើ ដើម្បីជីវិតនិងភពផែនដី»។ ក្នុងពិធីនេះមានការចូលរួមពីសំណាក់ព្រះសង្ឃ ពុទ្ធបរិស័ទ គ្រិស្ដសាសនា ឥស្លាមសាសនា ជនជាតិដើមភាគតិចកួយ យុវជន សិស្ស-និស្សិត សហគមន៍មូលដ្ឋាន និងអាជ្ញាធរ ព្រមទាំងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ប្រមាណជាង១ ០០០អង្គ/នាក់។ ភ្ជាប់ជាមួយការដាំកូនឈើនេះ ក៏មានការចែករំលែកពីជំនឿ បទពិសោធន៍ ចំណេះដឹង និងពីតួនាទីអន្តរសាសនាក្នុងកិច្ចការពារធនធានធម្មជាតិផងដែរ។
ប្រធាននិកាយហ្វ្រីមេតូឌីស្ទនៃគ្រិស្ដសាសនានៅរាជធានីភ្នំពេញ លោក សរ សុខៈពង្សដានីញែល ដែលបានចូលរួមក្នុងកម្មវិធីដាំដើមឈើនេះដែរ បានលើកឡើងថា ការចូលរួមសហការដាំកូនឈើពីសំណាក់អ្នកកាន់ជំនឿសាសនាផ្សេងៗគ្នានេះ បង្ហាញពីសាមគ្គីភាពក្នុងបរិកាសមួយដែលមិនមានការរើសអើងផ្នែកសាសនា។
លោកថា៖ «យើងមានការសហការគ្នាបានល្អ ហើយយើងបំផុសឱ្យមានការចូលរួមពីបរិស័ទរៀងៗខ្លួន ដើម្បីចូលរួមចំណែកដាំកូនឈើ ដើម្បីជីវិតនិងភពផែនដីរបស់យើង […] ទោះបីយើងមានសេចក្ដីជំនឿផ្សេងៗពីគ្នា ប៉ុន្ដែយើងមានផែនដីតែមួយជាមួយគ្នា»។
លោកថា៖ «ហាក់បីដូចជាគ្រួសារដែលនៅក្នុងផ្ទះមួយ ដែលយើងត្រូវសហការគ្នា រួបរួមគ្នា ដើម្បីថែរក្សាជម្រករបស់យើងឱ្យនៅគង់វង្សហើយនិរន្ដរភាព»។
ក្នុងនាមជាគ្រិស្ដបរិស័ទមួយរូប លោក សរ សុខៈពង្សដានីញែល បានថ្លែងបន្តថា៖ «ព្រះជាម្ចាស់ជាអ្នកបង្កើតធម្មជាតិ បង្កើតអ្វីៗទាំងអស់នៅលើផែនដី បើខ្ញុំស្រឡាញ់ព្រះជាម្ចាស់ ខ្ញុំត្រូវតែស្រឡាញ់នូវអ្វីដែលជាស្នាព្រះហស្ថរបស់ព្រះជាម្ចាស់ដែរ អ៊ីចឹងបានខ្ញុំមកចូលរួមព្រឹត្តិការណ៍ដាំកូនឈើនេះ»។
បន្ទាប់ពីដាំកូនឈើរួច រៀបទៅទទួលទានអាហារថ្ងៃត្រង់ លោក សា រ៉ាហ្វីន ជាពលរដ្ឋខ្មែរឥស្លាមរស់នៅខេត្តឧត្ដរមានជ័យ បានបង្ហាញពីភាពសប្បាយរីករាយ ចំពោះការសាមគ្គីរវាងសាសនាផ្សេងគ្នាជាធ្លុងមួយ ក្នុងការថែរក្សានិងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ។ បុរសវ័យ៤៤ឆ្នាំរូបនេះបានលើកឡើងថា ពលរដ្ឋខ្មែរឥស្លាមភាគច្រើនបានចូលរួមថែរក្សាព្រៃឈើ និងដាំកូនឈើនៅតាមសហគមន៍នានាដូចគ្នាទៅនឹងកម្មវិធីដាំដើមឈើនៅសង្ឃរុក្ខាវ័ននេះដែរ។
លោកថា៖ «ខ្ញុំនឹងផ្សព្វផ្សាយឱ្យបានចូលរួមច្រើនជាងនេះបន្ថែមទៀត ដោយសារយើងមកសប្បាយ ភាពកុះករ អត់មានការរើសអើងគ្នា ចេះស្រឡាញ់គ្នា ចេះសាមគ្គីគ្នាអ៊ីចឹង អាហារសាមគ្គីរួមគ្នា យើងធ្វើការរួមគ្នា ពិតប្រាកដណាស់ដែលយើងគោរពសាសនាប្រពៃណីខុសៗគ្នាមែន ប៉ុន្ដែយើងមានចិត្តមួយ ធ្លុងមួយ យើងសាមគ្គីគ្នា»។
ចំណែកតំណាងជនជាតិដើមភាគតិចកួយ រស់នៅខេត្តឧត្ដរមានជ័យ លោក ស៊ុត សាវ៉ន ថ្លែងថា ជំនឿជនជាតិដើមភាគតិច ហាមឃាត់មិនឱ្យមានការកាប់ព្រៃឈើធំៗទេ ពីព្រោះដើមឈើទាំងនោះជាជម្រកនៃអារក្ខអ្នកតា ហើយបើតាមជំនឿ ប្រសិនបើមានការកាប់ឈើធំៗ អាចនឹងមានគ្រោះថ្នាក់ឬជំងឺឈឺថ្កាត់ផ្សេងៗ។
លោកថា៖ «ការកាប់បំផ្លាញនូវព្រៃឈើ វាជាការបំផ្លាញនូវជំនឿរបស់ជនជាតិដើមភាគតិច បំផ្លាញនូវសក្ការៈបូជារបស់សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចរបស់ខ្លួនឯងផងដែរ»។
លោក ស៊ុត សាវ៉ន ឱ្យដឹងថា កន្លងមក ជនជាតិដើមភាគតិចនេះមានការបំបួសព្រៃឈើ ការសែនព្រេន ការបញ្ចូលអារក្ខ តាមជំនឿសាសនានេះ ហើយនៅពេលខាងមុខ នឹងរៀបចំឱ្យមានការដាំកូនឈើឡើងវិញផងដែរ ដើម្បីបំផុសឱ្យមានការចូលរួមថែរក្សាព្រៃឈើ។
នាយិកាប្រតិបត្តិមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោកស្រី ចក់ សុភាព ដែលបានចូលរួមក្នុងកម្មវិធីដាំកូនឈើនេះដែរ មានប្រសាសន៍ថា អ្នកកាន់ជំនឿសាសនាផ្សេងៗគ្នាអាចធ្វើការសហការគ្នាជាធ្លុងមួយផ្ដល់ភាពបៃតងដល់ភពផែនដី ហើយពលរដ្ឋគ្រប់រូបក៏ត្រូវចូលរួមទាំងអស់គ្នា។
លោកស្រីយល់ថា ការចូលរូមពីគ្រប់ជំនឿសាសនាក្នុងការដាំដើមឈើរួមគ្នានេះ បានបង្កើតនូវទំនាក់ទំនងល្អរវាងអ្នកមានជំនឿនីមួយៗ និងជាការឈ្វេងយល់ពីវប្បធម៌ជំនឿសាសនាផ្សេងៗគ្នា ហើយក៏អាចបង្កើនការយោគយល់គ្នាបានច្រើនជាងមុនផងដែរ។ បើតាមការអង្កេតរបស់លោកស្រី កន្លងទៅ មិនមានការរឹតត្បិតផ្នែកជំនឿសាសនាក្នុងការចូលរួមការពារព្រៃឈើនោះទេ ប៉ុន្ដែមានការរឹតបន្ដឹងផ្នែកច្បាប់ ដែលធ្វើឱ្យសហគមន៍មានការពិបាកក្នុងការអភិរក្សព្រៃឈើ។
លោកស្រី ចក់ សុភាព ថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំគិតថាមិនមានឧបសគ្គផ្នែកជំនឿសាសនា ប៉ុន្ដែអ្វីដែលជាឧបសគ្គហ្នឹង គឺការអនុវត្តច្បាប់ ឬក៏ពេលខ្លះការតាក់តែងច្បាប់ថ្មីៗមួយចំនួនចុងក្រោយ គឺអាចមានការរឹតត្បិតទៅវិញ»។
ព្រៃសហគមន៍សង្ឃរុក្ខាវ័ន មានទំហំសរុប៣០ ២៥៦ហិកតា លាតសន្ធឹងក្នុងក្រុង-ស្រុកចំនួន៣ រួមមាន ក្រុងសំរោង ស្រុកចុងកាល់ និងស្រុកអន្លង់វែង ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ។ កាលពីឆ្នាំ២០១៨ រាជរដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចរក្សាដីព្រៃជាង៣០ ០០០ហិកតានេះ ទុកជាដែនជម្រកសត្វព្រៃ ឬជាតំបន់ព្រៃការពារ ដែលមានឈ្មោះថា «សង្ឃរុក្ខាវ័នដែនជម្រកសត្វព្រៃ»៕