សកម្មជនគណបក្សភ្លើងទៀន និងកូនប្រុស ដែលទើបចេញពីពន្ធនាគារ ប្តេជ្ញាថា នៅតែបន្តចូលរួមជីវភាពនយោបាយជាមួយបក្សប្រឆាំងមួយនេះដដែល ដោយថា អ្វីដែលសមត្ថកិច្ចចាប់ពួកគាត់បញ្ជូនទៅតុលាការកន្លងមកពាក់ព័ន្ធរឿងនយោបាយច្រើនជាង និងធ្វើដោយបំពានច្បាប់។
សកម្មជនគណបក្សភ្លើងទៀននៅខេត្តពោធិ៍សាត់ លោក ហែម ឆិល ត្រូវបានសាលាឧទ្ធរណ៍បាត់ដំបងដោះលែងឱ្យនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្ន កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែកក្កដានេះ ខណៈកូនប្រុសរបស់គាត់ឈ្មោះ ពឹម ដារ៉ាន់ អាយុ១៥ឆ្នាំ ត្រូវបានសាលាដំបូងខេត្តពោធិ៍សាត់ ដោះលែងកាលពីថ្ងៃទី៤ ខែឧសភា។ ការចាប់និងឃុំខ្លួនពួកគេទាំង២នាក់ ពាក់ព័ន្ធបទចោទ «ប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ឆក់ត្រីខុសច្បាប់» ប៉ុន្តែគ្រួសារអះអាងថា ការចាប់ខ្លួននោះ ធ្វើឡើងក្នុងពេលដែលពួកគេបូមទឹកចាប់ត្រីក្នុងស្រះរបស់ខ្លួន កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ តែប៉ុណ្ណោះ។
លោក ហែម ឆិល ដែលជាអតីតបេក្ខជនឈរឈ្មោះលេខរៀងទី២ នៃគណបក្សភ្លើងទៀន នៅឃុំស្យា ស្រុកកណ្ដៀង ក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ឆ្នាំ២០២២នេះ បានប្រាប់វីអូឌីនៅថ្ងៃសៅរិ៍នេះថា រូបគាត់និងកូនប្រុស កំពុងបូមទឹកចាប់ត្រីក្នុងស្រះរបស់ខ្លួន កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ ស្រាប់តែសមត្ថកិច្ចមកចាប់ខ្លួនបញ្ជូនទៅតុលាការ ដោយចោទប្រកាន់ថា «ប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ឆក់ត្រីខុសច្បាប់» ទៅវិញ។
លោកចាត់ទុកការចាប់ខ្លួនពួកគាត់ជាការបំបាក់ស្មារតី បំភិតបំភ័យ និងជាសារគំរាមកំហែងផ្នែកនយោបាយតែប៉ុណ្ណោះ។ ទោះជាយ៉ាងណា លោកអះអាងថា លោកនៅតែប្តេជ្ញាបន្តចូលរួមជីវភាពនយោបាយជាមួយគណបក្សភ្លើងទៀនដដែល។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំនៅតែព្រួយបារម្ភដដែលខ្លាចតុលាការឱ្យសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្ញុំដាក់គុកវិញ ប៉ុន្តែខ្ញុំនៅតែចូលរួមសកម្មភាពនយោបាយដដែល ព្រោះខ្ញុំជាប់គុកនេះ ដោយសាររឿងនយោបាយ ពីព្រោះគេធ្វើស៊ីខ្ញុំ។ ខ្ញុំអត់មានធ្វើអីខុសដូចគេចោទប្រកាន់ខ្ញុំផងហ្នឹង»។
យ៉ាងណា សកម្មជនគណបក្សភ្លើងទៀនរូបនោះអំពាវនាវទៅសកម្មជនផ្សេងៗទៀត ដែលគាំទ្រគណបក្សភ្លើងទៀន ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ន ដើម្បីកុំឱ្យគេចាប់ចំណុចខ្សោយនិងទម្លាក់កំហុសទៅជារឿងនយោបាយ រួចចាប់ឃុំខ្លួនដោយអយុត្តិធម៌ដូចរូបគាត់។
លោក សំ សុគង់ ជាមេធាវីការពារក្តីឱ្យសកម្មជនបក្សភ្លើងទៀន លោក ហែម ឆិល លើកឡើងថា ការចោទប្រកាន់ និងចាប់ខ្លួនកូនក្តីរបស់គាត់ដាក់ពន្ធនាគារកន្លងមក មិនស្របតាមនីតិវិធីច្បាប់នោះទេ ពីព្រោះកូនក្តីគាត់មិនបានធ្វើខុសដូចការចោទប្រកាន់ឡើយ។
ទោះជាយ៉ាងណាលោកថា ចំពោះការសម្រេចរបស់តុលាការអនុញ្ញាតឱ្យកូនក្តីគាត់បាននៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្នជារឿងល្អមួយដែរ។ ប៉ុន្តែលោកស្នើឱ្យតុលាការគួរតែទម្លាក់ការចោទប្រកាន់មកលើកូនក្តីទាំងស្រុង ដោយសារពួកគាត់មិនបានធ្វើខុសដូចការចោទប្រកាន់នោះទេ។
លោកស្នើដូច្នេះថា៖ «បញ្ហាគឺការចោទប្រកាន់នៅតែបន្ត។ អ៊ីចឹងខ្ញុំយល់ថា ទាក់ទងនិងសំណុំរឿងនេះ តុលាការគួរតែទម្លាក់ចោលបទចោទចំពោះពួកគាត់ ដោយសារតែអង្គហេតុមិនបានធ្វើខុសដូចការចោទប្រកាន់ទេ»។
អ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងខេត្តពោធិ៍សាត់ លោក ហេង ដូនីន មានប្រសាសន៍ថា សំណុំរឿង សកម្មជនគណបក្សភ្លើងទៀននោះកំពុងស្ថិតនៅក្នុងដៃចៅក្រមស៊ើបសួរ។ ប៉ុន្តែលោកថា រាល់ការសម្រេចចោទប្រកាន់ ឬទម្លាក់បទចោទ អាស្រ័យលើភស្តុតាងដែលចៅក្រមប្រមូលបានជាក់ស្តែង។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «រឿងហ្នឹងតុលាការកំពុងដំណើរការនីតិវិធី។ បើបិទការស៊ើបសួរ បើសិនជាត្រូវលើកលែងចោទប្រកាន់គាត់នឹងលើក។ បើអត់លើកលែងចោទប្រកាន់ គាត់[ចៅក្រមស៊ើបសួរ] បញ្ជូនទៅជំនុំជម្រះហើយ»។
មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់នៅសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក(Adhoc) លោក ស៊ឹង សែនករុណា សង្កេតឃើញថា កន្លងមកតុលាការតែងតែធ្វើការចោទប្រកាន់ទៅលើបុគ្គលម្នាក់ ដោយផ្អែកលើភស្តុតាងរបស់មន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌ ដោយមិនសូវចុះស៊ើបអង្កេតដល់កន្លែងកើតហេតុផ្ទាល់នោះទេ។ ករណីនេះ លោកជំរុញទៅស្ថាប័នតុលាការគួរតែស្រាវជ្រាវនិងប្រមូលភស្តុតាងដល់កន្លែងកើតហេតុ ដើម្បីផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់សកម្មជនបក្សប្រឆាំងទាំងនោះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «តុលាការភាគច្រើនផ្អែកតែទៅលើរបាយការណ៍នគរបាលយុត្តិធម៌តែប៉ុណ្ណោះ អញ្ចឹងដើម្បីឱ្យមានភាពច្បាស់លាស់ទៅលើការអនុវត្តច្បាប់គួរគប្បីកុំទុកចិត្តទៅលើរបាយការណ៍នគរបាលយុត្តិធម៌នៅមូលដ្ឋានហ្នឹងពេក គួរតែចុះស្រាវជ្រាវសំណុំរឿងដែលមិនប្រក្រតីបន្ថែមទៀត ជៀសវាសការសម្រេចឃុំខ្លួន ការដកហូតសិទ្ធិសេរីភាពប្រជាពលរដ្ឋធ្វើឱ្យរំលោភសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពួកគេ»។
កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សភ្លើងទៀន ក៏បានជួបមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងយុត្តិធម៌ បានស្នើក្រសួងសាមីមួយនេះជួយអន្តរាគមន៍ទៅស្ថាប័នតុលាការពន្យារពេលការអនុវត្តនីតិវិធីតុលាការលើសកម្មជនរបស់ខ្លួននៅក្នុងអំឡុងពេលបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់ ប៉ុន្តែមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងយុត្តិធម៌ឆ្លើយតបថា ក្រសួងមិនអាចលូកដៃបានឡើយ។
បើតាមបញ្ជីឈ្មោះ និងករណីដែលគណបក្សភ្លើងទៀន បានស្នើសុំឱ្យក្រសួងយុត្តិធម៌អន្តរាគមន៍មាន៣ប្រភេទ ដោយទីមួយ គឺពិរុទ្ធជនដែលកំពុងអនុវត្តទោសជាប់ពន្ធនាគារព្រៃស និងពន្ធនាគាររាជធានីភ្នំពេញ (PJ) ចំនួន១៦នាក់។ ប្រភេទទីពីរ គឺសមាជិកដែលកំពុងចាប់ខ្លួនថ្មីៗចំនួន៧នាក់ និងប្រភេទទីបី គឺករណីចាប់ខ្លួននិងចោទប្រកាន់នៅតាមខេត្ត ដូចជា ខេត្តពោធិ៍សាត់ ៥ករណីកំពុងឃុំខ្លួននៅក្នុងពន្ធនាគារ។ ដោយឡែក ១ករណីទៀតកំពុងឃុំខ្លួននៅក្នុងពន្ធនាគារខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ២ករណីនៅខេត្តកំពង់ចាម១ករណីនៅខេត្តកំពង់ស្ពឺ ៣ករណីនៅខេត្តព្រៃវែង ១ករណីនៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យ និង១ករណីទៀតនៅខេត្តប៉ៃលិន ដែលតុលាការបានចេញដីកាកោះហៅ លោក ខឹម មុនីកុសល ប្រធានក្រុមការងារគណបក្សភ្លើងទៀននៅខេត្តប៉ៃលិន៕