រដ្ឋមន្រ្ដីក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន ស្នើក្រសួងមហាផ្ទៃចាត់កម្លាំងនគរបាល ដើម្បីឆ្មក់ចាប់រថយន្តមិនត្រួតពិនិត្យលក្ខណៈបច្ចេកទេសនៅតាមផ្លូវសាធារណៈ ខណៈសង្គមស៊ីវិលថាការអនុវត្តនេះត្រូវធ្វើឡើងប្រកបដោយតម្លាភាពនិងប្រសិទ្ធភាព ទើបអាចកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍តាមដងផ្លូវបាន។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំបូកសរុបលទ្ធផលការងារសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២នេះ លោក ស៊ុន ចាន់ថុល រដ្ឋមន្រ្ដីក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន បានលើកឡើងថា មានរថយន្តប្រមាណ៤០ម៉ឺនគ្រឿង ក្នុងចំណោមរថយន្ត១លានគ្រឿង ហួសសុពលភាពត្រួតពិនិត្យលក្ខណៈបច្ចេកទេស (ឆៀករថយន្ត) ហើយមិនទៅចូលត្រួតពិនិត្យ។ ជាមួយគ្នានេះ លោកក៏បានស្នើទៅលោក ស ខេង រដ្ឋមន្រ្ដីក្រសួងមហាផ្ទៃ ចាត់កម្លាំងនគរបាល ដើម្បីឆ្មក់ចាប់រថយន្ដដែលអត់មានឆៀកផងដែរ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ចំពោះឆៀក មានឡានប្រមាណ៤០ម៉ឺនគ្រឿង ជិតកន្លះលានគ្រឿង មកដល់ម៉ោងនេះ មិនទាន់យកមកឆៀក! ហួសសុពលភាព គាត់មិនយកមកឆៀកទេ។ អ៊ីចឹងខ្ញុំសូមស្នើសុំការអនុញ្ញាតដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ពីសម្ដេច [ស ខេង] ដើម្បីសហការគ្នាជាមួយនឹងខាងនគរបាល អាចធ្វើការឆ្មក់ ដូចយើងធ្វើការឆ្មក់ចាប់ស្លាកលេខក្លែងក្លាយអ៊ីចឹង។ បើបានចាប់ឆ្មក់ ចាប់រថយន្ដ តើគាត់បានឆៀកត្រឹមត្រូវឬមិនត្រឹមត្រូវ»។
វីអូឌី មិនអាចសុំការបញ្ជាក់ជុំវិញករណីនេះពីលោក ហ៊ឹម យាន អគ្គស្នងការរងនគរបាលជាតិ ទទួលបន្ទុកផ្នែកចរាចរណ៍ បានទេ នៅថ្ងៃសុក្រនេះ។
ទាក់ទិនទៅនឹងករណីនេះ នាយកប្រតិបត្តិសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា លោក សន ជ័យ មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃសុក្រនេះថា បើតាមទិដ្ឋភាពច្បាប់ ការស្នើរបស់រដ្ឋមន្រ្ដីក្រសួងសាធារណការនេះ មិនមែនជារឿងចម្លែកនោះទេ។ លោកថា នៅពេលក្រសួងសាធារណការ ត្រូវការការអនុវត្តច្បាប់ណាមួយ គឺត្រូវការជំនួយពីកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ហើយរឿងនេះគឺទាក់ទងនឹងកងកម្លាំងនគរបាលចរាចរណ៍។
ប៉ុន្ដែយ៉ាងណា លោក សន ជ័យ លើកឡើងថា ការអនុញ្ញាតឱ្យនគរបាលចរាចរណ៍រួមចំណែកក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ជាមួយក្រសួងសាធារណការនេះ ត្រូវមានការត្រួតពិនិត្យមើលការអនុវត្ត និងទិដ្ឋភាពច្បាប់ឱ្យបានច្បាស់លាស់ ដើម្បីកុំឱ្យមានការអនុវត្តជារឿងពីរផ្សេងគ្នាក្នុងករណីតែមួយ។ ក្នុងន័យនេះ លោកថា ការពិន័យចំពោះរថយន្ដដែលអត់មានឆៀកនេះ ត្រូវយកស្ដង់ដារតែមួយ ដោយត្រូវអនុវត្តតាមគោលការណ៍ផាកពិន័យតាមចំនួនទឹកប្រាក់ ដែលក្រសួងសាធារណការបានកំណត់។
លោកថា៖ «បើសិនជាអ្នកល្មើសនឹងឆៀករថយន្ដ ឧទាហរណ៍ថា ដល់ថ្ងៃហើយមិនទៅឆៀក ថាតើច្បាប់ចរាចរណ៍គេពិន័យប៉ុន្មាន! អ៊ីចឹងធាតុពីរហ្នឹង ខ្ញុំគិតថា គួរតែត្រូវបានពិនិត្យពិច័យដែរ ក្រែងលោមានការផាកពិន័យណាមួយលើសពីអ្វីដែលក្រសួងសាធារណការបានកំណត់»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីនេះដែរ ប្រធានសមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ លោក វន់ ពៅ លើកឡើងថា គ្រប់រថយន្ដទាំងអស់ត្រូវតែចូលឆៀក ដោយគោរពតាមស្ដង់ដារត្រឹមត្រូវ មិនមែនជាការឆៀកខុសបច្ចេកទេស ហើយស៊ីសំណូកជាមួយមន្ដ្រីដើម្បីបានឯកសារឆៀកនោះទេ ដែលការណ៍នេះនឹងនៅតែបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ពលរដ្ឋធ្វើដំណើរតាមដងផ្លូវ។
ជាមួយគ្នានេះដែរ លោកយល់ឃើញថា ការចាប់រថយន្ដអត់ឆៀកនេះមិនគួរដាក់នគរបាលច្រើនពេកនោះទេ កាលណាមានការដាក់កម្លាំងសមត្ថកិច្ចច្រើន អាចមិនមែនជាការជំរុញឱ្យមានការអនុវត្តច្បាប់ តែអាចបង្កជាការព្រួយបារម្ភដល់ពលរដ្ឋទៅវិញ។
លោកថា៖ «ខ្ញុំគិតថា គ្រាន់តែការចាប់រថយន្ដដែលមិនឆៀក មិនអ៊ីចឹងទៅ មិនចាំបាច់មានកម្លាំងអីច្រើនលើសលុបណាទេ។ បើកាលណាដាក់កម្លាំងលើសលុប វាជាការបង្កមួយធ្វើឱ្យមានការព្រួយបារម្ភ ការភ័យដល់ប្រជាពលរដ្ឋទៅវិញទេ»។
លោក វន់ ពៅ បន្ថែមថា៖ «យើងចង់ឃើញឆៀកប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីធានាកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នៅតាមដងផ្លូវ។ ហើយមួយទៀត គឺការឆៀកនេះមិនត្រូវយកលុយក្រៅផ្លូវការទេ […] ខ្ញុំគិតថា គួរតែក្នុងតម្លៃទាបសមរម្យណាមួយ ក្នុងស្ថានភាពដែលសេដ្ឋកិច្ចកំពុងធ្លាក់ចុះនេះ។ បើសិនជាយកតម្លៃថ្លៃ ធ្វើឱ្យគាត់ពិបាកក្នុងការឆៀកហ្នឹងផងដែរ»។
ចំណែកលោក ប៉ិច ពិសី នាយកប្រតិបត្តិអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា យល់ឃើញថា បើសិនជាមន្ត្រីអនុវត្តច្បាប់ប្រកបដោយតម្លាភាពត្រឹមត្រូវ នោះនឹងមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ចរាចរណ៍ ប៉ុន្ដែផ្ទុយទៅវិញ បើសិនជាមន្រ្តីទាំងនោះទទួលលុយក្រៅផ្លូវការពីអ្នកប្រព្រឹត្តខុស ប្រាកដជាកើតទៅជាបញ្ហាផ្សេងៗក្នុងសង្គម។
លោក ប៉ិច ពិសី លើកឡើងថា កម្ពុជានៅខ្វះយន្ដការតាមដានត្រួតពិនិត្យច្រើន ដែលធ្វើឱ្យអ្នកអនុវត្តច្បាប់ទាំងនោះអាចប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយផ្សេងៗ។ ប៉ុន្ដែយ៉ាងណា លោកថា ដើម្បីធានាការអនុវត្តនេះមានប្រសិទ្ធភាព រដ្ឋាភិបាលត្រូវបង្កើតយន្ដការត្រួតពិនិត្យ និងវាយតម្លៃរាល់កិច្ចការដែលដាក់ឱ្យមន្រ្ដីទាំងនោះ ដើម្បីកុំឱ្យពួកគេធ្វើអ្វីតាមទំនើងចិត្ត។
លោកថា៖ «ទៅលើប្រសិទ្ធភាពនៃការអនុវត្តច្បាប់ ទាល់តែសាម៉ីក្រសួងមានយន្ដការត្រួតពិនិត្យមួយជាន់ទៀត ជាពិសេស ក្រុមការងារត្រួតពិនិត្យតាមដានការអនុវត្តច្បាប់នេះ ថាត្រឹមត្រូវឬអត់! ហើយព័ត៌មានដែលមិនប្រក្រតីផ្សេងៗ គួរតែមានរាយការណ៍ទៅរដ្ឋមន្រ្ដី ដើម្បីឱ្យគាត់បានជ្រាប រកវិធីដោះស្រាយបញ្ហានេះ»៕
