ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនដែលរស់នៅជាប់បឹងតាមោក ស្ថិតក្នុងសង្កាត់សំរោងត្បូង ខណ្ឌព្រែកព្នៅ រាជធានីភ្នំពេញ ប្រកាសជំហរមិនទទួលយកការដោះដូរដីទៅទីតាំងថ្មី ខណៈអាជ្ញាធរឱ្យពួកគេបំបែកជាក្រុមតូចៗ ដើម្បីជួបពិភាក្សាជាមួយអាជ្ញាធរក្នុងការរកដំណោះស្រាយរឿងដីធ្លី។
ការប្រកាសជំហររបស់ក្រុមពលរដ្ឋនេះ ធ្វើឡើងក្រោយពីពួកគាត់បានជួបប្រជុំជាមួយតំណាងរដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញ និងតំណាងរដ្ឋបាលខណ្ឌព្រែកព្នៅ នៅសាលាខណ្ឌព្រែកព្នៅ នាព្រឹកថ្ងៃទី១២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២នេះ។
ពលរដ្ឋម្នាក់ អ្នកស្រី ខេន សាអយ ប្រាប់វីអូឌីថា ការជួបប្រជុំជាមួយអាជ្ញាធរនៅព្រឹកមិញនេះ គឺខាងអាជ្ញាធរនៅតែបង្ខំឱ្យពលរដ្ឋដោះដូរដីទៅនៅទីតាំងថ្មី ស្ថិតនៅក្នុងសង្កាត់សំរោងត្បូងនោះដែរ ប៉ុន្តែអ្នកភូមិមិនព្រមទទួលយកការដោះដូរតាមការកំណត់របស់អាជ្ញាធរនោះទេ។
ពលរដ្ឋរូបនេះបន្តថា ក្រោយពីចរចាមិនត្រូវគ្នា ខាងអាជ្ញាធរបានតម្រូវឱ្យពលរដ្ឋបំបែកគ្នាជាក្រុមតូចៗ ដោយមួយក្រុមមានគ្នា៥នាក់ ដើម្បីទៅជួបចរចារកដំណោះស្រាយជាមួយអាជ្ញាធរម្តងទៀត ដោយចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃពុធខាងមុខនេះទៅ។ អ្នកស្រីថា ពលរដ្ឋបានយល់ព្រមបំបែកជាក្រុមតូចៗទៅតាមសំណូមពររបស់អាជ្ញាធរ។
អ្នកស្រី ខេន សាអយ ឱ្យដឹងថា អាជ្ញាធរបានត្រៀមដី៥ហិកតា នៅជាប់ផ្លូវលេខ១៥១ ក្នុងសង្កាត់សំរោងត្បូង ដោយក្នុងមួយគ្រួសារអាចទទួលបានដីឡូត៍ «៤ម៉ែត្រកន្លះ គុណ ១៨ម៉ែត្រ» ប៉ុន្តែពលរដ្ឋនៅតែមិនព្រមទទួលយក។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំរស់នៅតាំងពីឆ្នាំ១៩៩០ ហើយអាជ្ញាធរថាពួកខ្ញុំរស់នៅលើដីសាធារណៈរបស់រដ្ឋ។ ចុះខ្ញុំជាប្រជាពលរដ្ឋអត់មានសិទ្ធិរស់នៅលើដីរដ្ឋទេ? ឱ្យខ្ញុំទៅនៅណា? បើគាត់ដោះដូរ ឱ្យគាត់ដោះតែគាត់ទៅ ពួកខ្ញុំនៅក្នុងសហគមន៍គឺអត់ទៅទាំងអស់គ្នា។ មូលហេតុខ្ញុំនៅកន្លែងនេះបានសុខស្រួលហើយ។ ខ្ញុំរស់នៅតាំងពីកន្លែងនេះផ្លូវពិបាក ដល់ពេលអភិវឌ្ឍស្រួល គាត់មកដេញពួកខ្ញុំចេញ។ បុរីគេនៅជុំវិញនេះ គេមកនៅក្រោយខ្ញុំនៅឆ្នាំ២០១៥ និងអ្នកនៅក្នុងបឹង គេបែរជាមានបណ្ណសិទ្ធិ។ សម្រាប់ពួកខ្ញុំរស់នៅមានដីបន្តិចបន្តួច អត់មានបណ្ណកម្មសិទ្ធិ។ អ៊ីចឹងពួកខ្ញុំមិនទៅទេ ស៊ូស្លាប់លើដីនេះ»។
ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀត អ្នកស្រី ផន សុខុម និយាយថា អ្នកស្រី និងពលរដ្ឋផ្សេងទៀត ទាមទារការអភិវឌ្ឍនៅនឹងកន្លែង ដោយមិនព្រមដោះដូរទៅកន្លែងថ្មី ដោយបារម្ភពីការបាត់បង់មុខរបរ និងមានបញ្ហាជីវភាពគ្រួសារ។ អ្នកស្រីបន្តថា បើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលចង់ពង្រីកផ្លូវលេខ១៥១ ឱ្យដល់៥០ម៉ែត្រតាមគម្រោងនោះ ក៏មិនបានប៉ះពាល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅជាប់ផ្លូវនោះដែរ ដោយសារពួកគាត់អាចរំកិលផ្ទះថយក្រោយបាន។
ពលរដ្ឋរូបនេះក៏បានច្រានចោលចំពោះអាជ្ញាធរដែលចោទពួកគាត់ថារស់នៅលើចំណីផ្លូវសាធារណៈ និងនៅលើផ្ទៃបឹងតាមោកដោយខុសច្បាប់ផងដែរ។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «សព្វថ្ងៃនេះ អាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមធ្វើបាបពួកខ្ញុំទាំងរស់។ ទាំងរស់រឿងអី? ព្រោះមនុស្សយើងរស់នៅពឹងលើលំនៅឋាន ចុះបើគាត់ដកយកលំនៅឋានពួកខ្ញុំហើយ ហាក់បីដូចជាគាត់យកជីវិតពួកខ្ញុំអ៊ីចឹង។ អីចឹងពួកខ្ញុំត្រូវតែមានការតស៊ូ ហើយបើតស៊ូរឿងដី រឿងផ្ទះ ខ្ញុំមានទោស ក៏ខ្ញុំមិនដឹងធ្វើម៉េចដែរ។ ខ្ញុំជឿជាក់ថា សម្តេចគាត់មិនលើកដៃធ្វើដាក់ពលរដ្ឋបែបនេះដែរ មានតែអាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមទេដែលគាត់ធ្វើអ៊ីចឹងនោះ»។
បើតាមអ្នកស្រី ផន សុខុម រហូតមកដល់ពេលនេះ មានពលរដ្ឋ៧នាក់ហើយបានជាប់បណ្តឹងនៅតុលាការ ក្រោយពួកគាត់នាំគ្នាតវ៉ារកដំណោះស្រាយដីធ្លីនេះ។
អភិបាលរងរាជធានីភ្នំពេញ លោក កើត ឆែ សុំមិនឆ្លើយតបចំពោះលទ្ធផលប្រជុំព្រឹកមិញនេះទេ ដោយថា លោកមិនបានចូលរួម។ ប៉ុន្តែលោកធ្លាប់ប្រាប់វីអូឌីថា អាជ្ញាធរមិនអាចអភិវឌ្ឍនៅនឹងកន្លែងបានឡើយ ដោយសារពលរដ្ឋទាំងនោះរស់នៅលើចំណីផ្លូវលេខ១៥១ ដោយខុសច្បាប់ ដែលផ្លូវនេះ រដ្ឋាភិបាលគ្រោងពង្រីក៥០ម៉ែត្រ។
ប្រធានគម្រោងសិទ្ធិលំនៅឋាន និងស្រាវជ្រាវ នៃអង្គការសមាគមធាងត្នោត លោក ស៊ាង មួយឡៃ មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលបានកាត់ដីផ្ទៃបឹងតាមោករាប់ពាន់ហិកតាទៅឱ្យក្រុមហ៊ុនឯកជន ស្ថាប័នរដ្ឋ និងអ្នកមានលុយមានអំណាច បង្កឱ្យមានភាពអយុត្តិធម៌សង្គម។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលផ្នែកសិទ្ធិលំនៅឋានរូបនេះ បន្តថា ក្រុមហ៊ុនឯកជន ស្ថាប័នរដ្ឋ និងអ្នកមានលុយមានអំណាច មានសិទ្ធិទទួលបានដីបឹងមកធ្វើជាកម្មសិទ្ធិ ប៉ុន្តែសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រដែលរស់នៅនិងអាស្រ័យផលនៅជាប់បឹងនោះរាប់ឆ្នាំ បែរជាមិនទទួលបានកម្មសិទ្ធិលើដីរបស់ខ្លួន និងត្រូវរងនូវការបណ្តេញចេញពីលំនៅឋានទាំងបង្ខំថែមទៀត។
លោក ស៊ាង មួយឡៃ បានទទូចដល់អាជ្ញាធរដោះស្រាយជូនពលរដ្ឋ ដោយឈរលើគោលការណ៍យុត្តិធម៌ និងតម្លាភាព ដើម្បីកុំឱ្យប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ក្នុងការទទួលបានលំនៅឋាន និងសិទ្ធិដីធ្លី ដែលធានាដោយច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិ។
លោកបន្ថែមថា៖ «យើងឃើញថា ប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រដែលរស់នៅតាំងពីយូរណាស់មកហើយ នៅតាមទីតាំងតំបន់ជាប់បឹងនោះ ត្រូវបានគេបណ្ដេញចេញ ឬគំរាមកំហែងឱ្យចេញពីទីតាំងហ្នឹង ហើយយកដីនៅទីតាំងហ្នឹងទៅឱ្យអ្នកមានលុយមានអំណាចវិញ ដែលបញ្ហានេះ វាបង្កឱ្យមានការឈឺចាប់ និងប៉ះពាល់ធ្ងន់ដល់សិទ្ធិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ»។
គួរបញ្ជាក់ថា បឹងតាមោក ឬបឹងកប់ស្រូវ មានផ្ទៃដីសរុប៣២៣៩ហិកតា ជាអាងស្ដុកទឹកកខ្វក់ និងរំដោះទឹកចេញពីរាជធានីភ្នំពេញ ហើយបឹងមួយនេះ ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលចេញអនុក្រឹត្យកាលពីដើមខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៦ ដោយកំណត់យកបឹងធម្មជាតិមួយនេះជាសម្បតិ្តសាធារណៈរបស់រដ្ឋ។
បើយោងតាមអនុក្រឹត្យរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលបានចេញជាបន្តបន្ទាប់ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៨ ដល់ចុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១ ផ្ទៃបឹងតាមោក សរុបជាង២ ០០០ហិកតាហើយ ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលកាត់ឬដោះដូរទៅឱ្យស្ថាប័នរដ្ឋ ក្រុមហ៊ុនឯកជន និងបុគ្គលឯកជនមួយចំនួនដែលគេដឹងថាជាអ្នកមានលុយមានអំណាច សម្រាប់សាងសង់អគារ និងហេដ្ឋារចនាសម្ពន្ធផ្សេងៗ ព្រមទាំងធ្វើជាកម្មសិទ្ធិផ្ទាល់ខ្លួន ជាដើម៕
