សាលាឧទ្ធរណ៍រាជធានីភ្នំពេញ បានតម្កល់សាលក្រមរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដោយឱ្យសកម្មជនបក្សប្រឆាំង និងអតីតមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃទាំង១៣នាក់ ជាប់ពន្ធនាគារ «៣ឆ្នាំ ៨ខែ» ដដែល ខណៈសកម្មជនទាំងនោះចាត់ទុកការសម្រេចរបស់តុលាការថ្នាក់លើនេះថា «ជារឿងអយុត្តិធម៌»។
ការសម្រេចនេះ បន្ទាប់ពីសាលាឧទ្ធរណ៍រាជធានីភ្នំពេញបានបើកសវនាការបណ្ដឹងឧទ្ធរណ៍របស់មេធាវីការពារក្ដីឱ្យសកម្មជនបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវតុលាការរំលាយ និងអតីតមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ ដោយពួកគេមិនសុខចិត្តចំពោះសេចក្ដីសម្រេចរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលកាត់ទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ៥ឆ្នាំ និងអនុវត្តទោសក្នុងពន្ធនាគារចំនួន ៣ឆ្នាំ៨ខែ។
ចៅក្រមជំនុំជម្រះសាលាឧទ្ធរណ៍ លោក យន់ ណារ៉ុង នៅថ្ងៃទី១៣ ខែកញ្ញា បានប្រកាសសាលដីកាដោយសម្រេចតម្កល់សាលក្រមសាលដំបូងរាជធានីភ្នំពេញទុកជាបានការដដែល ហើយបង្គាប់ឱ្យសមត្ថកិច្ចឃុំខ្លួនសកម្មជនបក្សប្រឆាំង និងអតីតមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ទាំង១៣នាក់ ក្នុងពន្ធនាគារចំនួន៣ឆ្នាំ៨ខែបន្តទៀត។
ក្រោយពីស្ដាប់ចៅក្រមប្រកាសសាលដីការួច សកម្មជនបក្សប្រឆាំងម្នាក់ ក្នុងចំណោមជនជាប់ចោទ៥នាក់ទៀតដែលមានវត្តមានក្នុងសវនាការ ខណៈអ្នកផ្សេងទៀតមិនអាចចូលរួមបានដោយសារបញ្ហាសុខភាពនោះ លោក ស៊ុន ធន់ បានស្រែកថាជាការសម្រេចមួយដែលអយុត្តិធម៌សម្រាប់ពួកគេ។ លោកបន្តថា សំណុំរឿងនេះជារឿងនយោបាយ បែរជាចាប់ពួកគេមកឃុំខ្លួននៅក្នុងពន្ធនាគារទាំងមិនបានធ្វើអ្វីខុសទាល់តែសោះ។
អតីតសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាខេត្តកំពង់ធំ មកពីគណបក្សសង្រ្គោះជាតិរូបនេះ បញ្ជាក់ថា ការចោទប្រកាន់និងឃុំខ្លួនពួកគេនាពេលនេះ ដោយសារ ពួកគេមិនព្រមចុះចូលជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
ភរិយាលោក យឹម សារ៉េត គឺអ្នកស្រី អ៊ុក ចន្ធី បង្ហាញការសោកស្ដាយ ដោយចាត់ទុកការសម្រេចរបស់តុលាការជាន់ខ្ពស់ថាជារឿងអយុត្តិធម៌។
អ្នកស្រីថា៖ «ខ្ញុំទទួលយកអត់បានទេ តាំងពីតុលាការថ្នាក់ទាបរហូតដល់តុលាការជាន់ខ្ពស់ គឺគាត់មិនឯករាជ្យទេ បើសិនជាគាត់ជាតុលាការឯករាជ្យ គាត់ទម្លាក់រាល់បទចោទប្រកាន់របស់សាលាដំបូងហ្នឹងហើយ។ គាត់មិនឯករាជ្យ គាត់នៅតែរក្សាសាលក្រមសាលាដំបូងទុកជាបានការដដែល។ តាំងពីសាលាដំបូងគាត់កាត់ទោសប្ដី និងក្រុមគ្រួសារយើងទាំងអស់ដោយគ្មានភស្ដុតាងសម្អាងទាល់តែសោះ គឺជាការចោទប្រកាន់ទាំងស្រុង។ ខ្ញុំទទួលយកអត់បានទេ»។
ក្រោយពីស្ដាប់ការប្រកាសសាលដីការួច ក្រុមគ្រួសាររបស់សកម្មជនបក្សប្រឆាំងចំនួន៣នាក់ទៀត បាននាំគ្នាទៅធ្វើបន់ស្រន់និងកោរសក់នៅមុខព្រះអង្គដងកើ ដើម្បីស្នើសុំឱ្យជួយបន្ទន់ចិត្តរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃបញ្ជូនស្វាមីពួកគេមកឃុំនៅពន្ធនាគារព្រៃសវិញ។
ពួកគេបានរៀបរាប់ដោយដៃសំពះនៅមុខព្រះអង្គដងកើ ភ្ជាប់ជាមួយផ្កាឈូកនិងទៀនធូបថា ស្វាមីពួកគេកំពុងធ្លាក់ឈឺ ខណៈគ្រួសារនិងសាច់ញាតិ មិនអាចទៅមើលគ្រួសារបានទៀងទាត់ ដូចពេលឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារព្រៃស។
ក្នុងចំណោមជនជាប់ចោទចំនួន១៣នាក់ គឺមានវត្តមានអំឡុងពេលប្រកាសសាលដីកាតែ៥នាក់ទេ ក្នុងនោះមានលោក ស៊ុន ធន់, លោក សុខ ចាន់ថា, លោក ជុំ ចាន់, លោក យឹម សារ៉េត និងលោក ឈុន ប៊ុនឆាត ខណៈសកម្មជនចំនួន៨នាក់ទៀតអវត្តមាន។
កូនរបស់លោក កែវ ថៃ គឺលោក កែវ ចាន់សួរ បញ្ជាក់ថា មូលហេតុដែលឪពុករបស់លោកមិនបានស្ដាប់ការប្រកាសសាលដីកាថ្ងៃនេះ ដោយថា ឪពុករបស់ខ្លួននិងអ្នកផ្សេងទៀតមានបញ្ហាសុខភាព ខណៈឪពុករបស់លោកឈឺពិបាកធ្វើដំណើរផ្លូវឆ្ងាយ។
នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅ នៃអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត យល់ថា ការសម្រេចរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍រាជធានីភ្នំពេញ នាថ្ងៃអង្គារនេះ វាជារឿងអយុត្តិធម៌សម្រាប់គ្រួសាររបស់សកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំងអស់នោះ ដោយថា ការចោទប្រកាន់និងដាក់ពន្ធនាគារនេះ ដោយសារពួកគេចូលរួមក្នុងជីវភាពនយោបាយជាមួយគណបក្សប្រឆាំង។
លោកចាត់ទុកការសម្រេចរបស់តុលាការថាមិនមានអ្វីចម្លែកឡើយ ដោយសារសំណុំរឿងនេះជារឿងនយោបាយ បើគ្មានការចរចារវាងអ្នកនយោបាយនោះទេ ពួកគេនឹងមិនងាយមានសេរីភាពដែរ។
លោកថា៖ «ក្រុមគ្រួសារពួកគាត់តែងតែតវ៉ាជារៀងរាល់ថ្ងៃសុក្រ ដើម្បីឱ្យមានការដោះលែង ហើយនឹងទទូចឱ្យមានការដោះលែងនៅពេលមានបុណ្យទាន ជាពិសេសរដូវភ្ជុំបិណ្ឌ ជាដើម ហើយវាប៉ះពាល់ដល់ផ្លូវចិត្ត សតិអារម្មណ៍គ្រួសារ ទាំងជនជាប់ចោទ ដោយពួកគាត់យល់ថាជារឿងអយុត្តិធម៌សម្រាប់ពួកគាត់ ដែលគ្រាន់តែបំពេញសិទ្ធិនៅក្នុងការអនុវត្តការចូលរួមជីវភាពនយោបាយដែលធានាដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញនិងច្បាប់ ត្រូវបានជាប់ពន្ធនាគារ អាហ្នឹងជារឿងធ្ងន់ធ្ងរសម្រាប់ផ្លូវចិត្តពួកគាត់។ ទី២ រឿងនេះនឹងនៅតែបន្តរងការរិះគន់ពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ទាក់ទងការឃុំខ្លួនបន្តនៃសកម្មជនអតីតបក្សប្រឆាំង ដែលគិតថាវាជារឿងនយោបាយ»។
កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានផ្ដន្ទាទោសថ្នាក់ដឹកនាំ និងសកម្មជនគណបក្សសង្រ្គោះជាតិដែលត្រូវតុលាការរំលាយ ចំនួន២១នាក់ ព្រមទាំងអតីតមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃម្នាក់ ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារចន្លោះ៥ដល់១០ឆ្នាំ ពាក់ព័ន្ធដំណើរវិលត្រលប់របស់លោក សម រង្ស៊ី កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩។
ក្នុងចំណោមជនជាប់ចោទ២១នាក់នោះ មានថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ចំនួន៧នាក់ ត្រូវបានតុលាការសម្រេចផ្ដន្ទាទោសចំនួន១០ឆ្នាំ ក្រោមបទចោទប្រកាន់ «ញុះញង់ឱ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋជាអាទិ៍ ញុះញង់ឱ្យយោធិនមិនស្ដាប់បញ្ជា និងរួមគំនិតក្បត់»។
ចំណែកសកម្មជនបក្សប្រឆាំងចំនួន១២នាក់ និងអតីតមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃម្នាក់ ដាក់ពន្ធនាគារម្នាក់ៗ ៥ឆ្នាំ ក្រោមបទ «រួមគំនិតក្បត់ និងញុះញង់បង្កឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម» ប៉ុន្តែអនុវត្តទោសក្នុងពន្ធនាគារចំនួន៣ឆ្នាំ៨ខែ។
សកម្មជនបក្សសង្រ្គោះជាតិជាង១០នាក់ត្រូវបានបញ្ជូនទៅឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារត្រពាំងផ្លុង ខេត្តត្បូងឃ្មុំ ជាប់ព្រំដែនវៀតណាម កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ បន្ទាប់ពីឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារព្រៃស រយៈពេល២ឆ្នាំ។
យ៉ាងណា ការបញ្ជូនអ្នកទាំងអស់នេះទៅឃុំនៅពន្ធនាគារជាប់ព្រំដែនវៀតណាមនោះ មន្ត្រីពន្ធនាគារក្រសួងមហាផ្ទៃមិនបានបញ្ជាក់ពីមូលហេតុឡើយ ដោយគ្រាន់តែថាជានីតិវិធីរបស់ខាងពន្ធនាគារដែលតែងធ្វើសម្រាប់អ្នកជាប់ឃុំទូទៅ មិនចំពោះក្រុមណាមួយទេ ខណៈក្រុមគ្រួសារចាត់ទុកការផ្លាស់ប្តូរកន្លែងឃុំខ្លួននេះថាជាការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញក្រុមគ្រួសារពួកគេ៕
