ការសិក្សាមួយដែលគាំទ្រដោយក្រសួងសហព័ន្ធអាល្លឺម៉ង់ សម្រាប់សហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍ (BMZ) រកឃើញថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរជាង ១៦៧ ០០០នាក់ បាននិងកំពុងលក់ដី ដើម្បីបង់សងកម្ចីឥណទានក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំចុងក្រោយ ហើយបើតាមការប៉ាន់ប្រមាណសម្រាប់អ្នកខ្ចីប្រាក់ទាំងអស់ មានការលក់ដីដោយសារបំណុលចំនួន៣៣ ៥៨០នាក់ (ស្មើនឹង១៣ភាគរយ) ក្នុងមួយឆ្នាំ ឬលក់ដីម្ដងនៅរៀងរាល់រយៈពេល១៦នាទី។
ក្នុងទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់អង្គការសម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿន និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស (លីកាដូ) នៅថ្ងៃទី១៤ ខែកញ្ញានេះ បានបង្ហាញលទ្ធផលនៃការសិក្សាមួយរបស់ក្រសួងសហព័ន្ធអាល្លឺម៉ង់ សម្រាប់សហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍ (BMZ) ដែលបានផ្ដល់ភស្តុតាងបន្ថែមទៀត នៃការរីករាលដាលបញ្ហាជំពាក់បំណុលច្រើនលើសលុបនៅកម្ពុជា ដែលនាំឱ្យមានការលក់ដីដោយបង្ខំជាច្រើនករណី ពោលក្នុងកម្រិតមួយ “ខ្ពស់ខ្លាំង” និង “មិនអាចទទួលយកបាន” ។
ការសិក្សានោះក៏មានរួមបញ្ចូលនូវការស្ទង់មតិប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរជាង១៦៧ ០០០នាក់ ក្នុងទំហំធំតាមគ្រួសារ កិច្ចពិភាក្សាជាក្រុមជាមួយអ្នកភូមិ និងបទសម្ភាសជាមួយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន នៅក្នុងភូមិចំនួន២៤ នៅទូទាំងប្រទេស។ ការសិក្សានេះបានរកឃើញបញ្ហាមួយចំនួនក្នុងចំណោមបញ្ហាផ្សេងទៀត ដូចជា កម្រិតខ្ពស់ខ្លាំងនៃទំហំកម្ចីគិតជាមធ្យមគឺ ៥ ១៨៣ដុល្លារ ក្នុងចំណោមគ្រួសារដែលជាប់ជំពាក់បំណុល ដែលភាគច្រើននៃអ្នកទាំងនោះ គឺជាគ្រួសារក្រខ្សត់ខ្លាំង (ជាមួយនឹងអត្រាការប្រាក់ ១៨% បូកនឹងកម្រៃសេវាឥណទានខ្នាតតូច) ហើយជិតពាក់កណ្ដាលនៃគ្រួសារដែលជាប់ជំពាក់បំណុលជួបការលំបាកក្នុងការបង់សង។
ការសិក្សារបស់ BMZ បន្តថា៖ «ក្នុងចំណោមគ្រួសារដែលជួបការលំបាកក្នុងការបង់សងទាំងនោះ ១៣ភាគរយនៃពួកគាត់បានរាយការណ៍ថា ពួកគាត់បានលក់ដី ដើម្បីបង់សងបំណុលក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំចុងក្រោយ [នេះប្រសិនបើប៉ាន់ស្មានសម្រាប់អ្នកខ្ចីប្រាក់ទាំងអស់ មានន័យថា មានការលក់ដីដោយសារបំណុលចំនួន ៣៣ ៤៨០នាក់ ក្នុងមួយឆ្នាំ ឬលក់ដីម្តងនៅរៀងរាល់រយៈពេល១៦នាទី]។»
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ នាយកកិច្ចការទូទៅ នៃអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍បន្ថែមថា អង្គការហ្វ៊ីអាន (FIAN) ក៏ដូចជាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលនៅកម្ពុជា ដូចជា អង្គការលីកាដូ និងអង្គការសមធម៌កម្ពុជា ជាដើម បានអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់ និងម្ចាស់ជំនួយផ្សេងទៀតនៃវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ឱ្យគោរពការទទួលខុសត្រូវរបស់ពួកគេ និងចាត់វិធានការជាក់លាក់និងជាបន្ទាន់ ដើម្បីដោះស្រាយស្ថានភាពដែលមិនអាចប្រកែកបាននេះ ។
លោកផ្តល់ជាអនុសាសន៍ដូច្នេះថា៖ «ចង់ឱ្យមានការផ្តល់ត្រលប់មកវិញដែរ នូវប្លង់ដីដែលបានដាក់បញ្ចាំទាក់ទងនឹងកម្ចីខ្នាតតូច ឬក៏ខ្នាតមធ្យមហ្នឹង ដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលជាអ្នកកម្ចីវិញ ដើម្បីចៀសវាងការប្រឈមជាមួយនឹងការលក់ដី និងការបាត់បង់ដីរបស់គាត់»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ហើយទី២ BMZ នេះដែរ ដែលធ្លាប់ផ្តល់កម្ចី ឬក៏ការដាក់វិនិយោគទុនជាមួយនឹងហិរញ្ញវត្ថុ ក៏ដូចជាធនាគារ ហើយនឹងសាជីវកម្មអន្តរជាតិដែលបានដាក់ទុកជាមួយមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនិងធនាគារ ត្រូវទៅពិនិត្យទៅលើមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនិងធនាគារ ត្រូវគោរពទៅតាមគោលការណ៍ស្តង់ដារអន្តរជាតិ ដើម្បីកុំឱ្យមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ហើយក៏ត្រូវមានការដោះស្រាយនូវសំណងត្រលប់ទៅវិញដល់ប្រជាពលរដ្ឋណាដែលគាត់រងគ្រោះ ដោយសារគាត់បាត់បង់ដីធ្លី ការរំលោភសិទ្ធិផ្សេងៗដែលកើតចេញពីការធ្វេសប្រហែស ឬពីបុគ្គលមន្ត្រីឥណទានមកលើគាត់»។
វីអូឌី មិនអាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ លោក មាស សុខសេនសាន និងអ្នកនាំពាក្យនៃធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា លោកស្រី ជា សិរី បានទេ នៅថ្ងៃពុធនេះ។
បើតាមអង្គការលីកាដូ ចាប់ពីពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ២០១៩មក អង្គការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាមួយចំនួនបានចេញរបាយការណ៍ជាច្រើន ដោយបង្ហាញពីផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរនៃវិបត្តិជាប់ជំពាក់បំណុលមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុច្រើនលើសលុបដែលកំពុងកើតមាននៅកម្ពុជា។
ការវិភាគរបស់អ្នកស្រាវជ្រាវក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា វិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា គឺចង្អៀតពេក ដែលនាំឱ្យមានការប្រកួតប្រជែងជាខ្លាំងក្នុងចំណោមអ្នកផ្ដល់កម្ចីឥណទានខ្នាតតូចជាផ្លូវការ។ ការណ៍នេះនាំឱ្យមានការផ្សព្វផ្សាយយ៉ាងសម្បើមតាមផ្ទះរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាវិធីសាស្រ្តជ្រុលនិយមនៃការយកដីធ្លីដាក់ជាទ្រព្យធានាសម្រាប់កម្ចីខ្នាតតូច ដើម្បីបង្កើន ឬរក្សាអតិថិជន។ ដូចដែលបានកត់សម្គាល់នៅក្នុងការសិក្សាមួយក្នុងឆ្នាំ២០១៧ អំពីភាពជំពាក់បំណុលច្រើនលើសលុប ដែលគាំទ្រថវិកាដោយម្ចាស់ជំនួយ (ដែលមាន BMZ ផងដែរ) អ្នកស្រាវជ្រាវនៃ INEF បានសន្និដ្ឋានថា នៅចន្លោះពី ២៥%-៥០% នៃពលរដ្ឋចំនួន២,៨លានគ្រួសារដែលជាប់ជំពាក់បំណុលនៅកម្ពុជា គឺកំពុងជាប់បំណុលវ័ណ្ឌក៕
