ប្រជាសហគមន៍ព្រៃមេត្តាធម្មជាតិបានអះអាងថា មានក្រុមជនល្មើសបន្តកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើជុំវិញសាលាបុណ្យក្នុងព្រៃមួយនេះ ជាហេតុបណ្ដាលឱ្យព្រះពុទ្ធបដិមាចំនួន ៣អង្គ ត្រូវបានបែកបាក់ទាំងស្រុងដោយសារដើមឈើរលំលើ។
ប្រជាសហគមន៍ព្រៃមេត្តាធម្មជាតិ ឬព្រៃឧត្តមស្រែខ្ពស់ ដែលស្ថិតនៅភូមិពោធិ៍មាស ឃុំត្រពាំងជោរ ស្រុកឱរ៉ាល់ ខេត្តកំពុងស្ពឺ បានអះអាងថា ក្នុងឱកាសពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ មានមនុស្សមួយក្រុមនៅតែកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើត្រង់ចំណុចសាលាបុណ្យ បាញ់សត្វព្រៃ ដោយមិនមានការចាត់វិធានការពីសំណាក់អាជ្ញាធរឡើយ ទោះបីជាពលរដ្ឋបានរាយការណ៍ប្រាប់ពួកគេក៏ដោយ។
ប្រជាសហគមន៍ព្រៃមេត្តាធម្មជាតិ លោក សយ សាត អាយុ៧១ឆ្នាំ បានឱ្យដឹងថា កាលពីថ្ងៃបិណ្ឌទី១៣ ដែលត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៣ ខែកញ្ញានេះ មានមនុស្សមួយក្រុមដែលលោកដឹងថា ទទួលបញ្ជាពីកងរថក្រោះជើងគោក បានចូលកាប់បំផ្លាញព្រៃនៅជុំវិញសាលាបុណ្យក្នុងព្រៃការពារនេះបន្ថែមទៀត។
លោកបន្តថា ការកាប់ព្រៃឈើនៅតំបន់នោះ ធ្វើឡើងក្នុងចេតនាចង់ឱ្យដើមនិងមែកឈើធ្លាក់លើបដិមាទាំងនោះខ្ទេចខ្ទីតែម្តង។
លោកថា៖«ការបាក់ហ្នឹងមិនមែនជាការបាក់ដោយចៃដន្យទេ ដោយសារតែគាត់កាប់ព្រៃអស់រលីង។ ម្លោះហើយដើមឈើខ្ពស់មួយមិនអាចទប់ខ្យល់បានទេ។ កន្លងមកមិនមានការបាក់ដើមឈើទេ ដោយសារអី ដោយសារតែព្រៃព័ទ្ធជុំវិញ»។
ប្រភពរូបនេះបន្តថា ក្រៅតែពីការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ក៏មានការសម្លាប់សត្វព្រៃជាក់ស្ដែងមានក្ងោកមួយក្បាលបានរកឃើញស្លាប់ ខណៈសត្វព្រៃផ្សេងទៀតបានបាត់ និងមិនដឹងថាទៅទីណានោះទេ។
លោក សយ សាត បានស្នើទៅក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេសក្រសួងបរិស្ថាន និងក្រសួងធម្មការនិង សាសនា ចូលរួមការពារព្រៃឈើ និងវត្តមេត្តាធម្មជាតិ ដូចអ្វីដែលរដ្ឋធម្មនុញ្ញាបានកំណត់ក្នុងបាវវចនាជាតិថា« ជាតិ សាសនា ព្រះមហាក្សត្រ»នោះ។
ទីប្រឹក្សាសហគមន៍ព្រៃមេត្តាធម្មជាតិ លោក លីវ សារុម តែត្រូវបានពលរដ្ឋហៅលោកថា ចក់ បានអះអាងថា លោកបានរាយការណ៍ពីការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅវត្តមេត្តាធម្មជាតិទៅថ្នាក់លើ ក្នុងពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌនេះយ៉ាងណាក្ដី ក៏មិនមានមន្រ្តីថ្នាក់ខេត្ត ឬអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធមិនបានមកចូលរួមការពារ និង ស្វែងរកជនល្មើសនោះដែរ។
លោកថា៖«អត់ផង អត់មានបរិស្ថានមកជួយសោះ ដឹងមិចយើងរាយការណ៍ទៅក៏អត់មកជួយដែរ បរិស្ថាន»។
លោកបន្តថា ត្រង់ចំណុចសាលាបុណ្យនេះ គឺជាដីអភិបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺ កំណត់ថា ជាដីរបស់វត្តមេត្តាធម្មជាតិសម្រាប់គោរពបូជា តែយ៉ាងណាមនុស្សមួយក្រុមនៅបន្តកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើទាំងអស់រហូតធ្វើឱ្យមានការបំផ្លាញបដិមាព្រះពុទ្ធទៀត។
វីអូឌី មិនទាន់អាចសុំការឆ្លើយតបពី ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តកំពង់ស្ពឺ លោក ឱម ម៉ាក់ធារី នៅថ្ងៃអាទិត្យនេះបានទេ។
អភិបាលខេត្តកំពុងស្ពឺ លោក វ៉ី សំណាង មានប្រសាសន៍ថា បទល្មើសតំបន់ព្រៃមេត្តាធម្មជាតិកើតឡើង អាចដោយហេតុថា រដូវភ្ជុំបិណ្ឌជាថ្ងៃដែលអាជ្ញាធរសម្រាក។ តែយ៉ាងណា លោកថាចំពោះបុគ្គលទុច្ចរិតទាំងនេះ អាជ្ញាធរនឹងចាត់វិធានការទៅតាមច្បាប់ ក្រោយពេលពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌរួចរាល់។
លោកបន្តថា៖«ខ្ញុំបានឃើញគាត់ដាក់មកហើយថា មានគេលួចកាប់។ អាអូនប្រុងឱ្យមន្រ្តីទៅមិចកើត ខែរដូវបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌនេះ តែជនអាក្រក់ហ្នឹងមិនទៅលើកលែងអីទេ។ យើងមិនទៅព្រលែងវាទេ អារឿងបទល្មើសមិនមែនកើតមួយថ្ងៃពីរបានទេ។ វាមានឆន្ទៈទុច្ចរិត វាអាក្រក់ហាស វានៅតាមបំផ្លាញយើង តែយើងក៏មិនចុះចាញ់វាដែរ»។
ប្រធានផ្នែកកម្មវិធីស្រាវជ្រាវ និងតស៊ូមតិនៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា លោក ហេង គឹមហុង មានប្រសាសន៍ថា ការដែលការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ សត្វព្រៃ ក្នុងសហគមន៍ព្រៃមេត្តាធម្មជាតិនេះគឺជាការមិនគោរពនូវតួរនាទី និងភារកិច្ចរបស់មន្រ្តី អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ទោះបីជាអភិបាលខេត្តបានកំណត់ថាជាដីរបស់វត្ត និងសហគមន៍យ៉ាងណាក្ដី។
បន្ថែមពីនេះ ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ សត្វព្រៃ បំផ្លាញបដិមា ក្នុងពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌទៀតសោតគឺបង្ហាញនូវភាពឃោឃៅ និងជាគម្រូអាក្រក់ដល់អ្នកដទៃផងដែរ។
លោកថា៖«និងទីពីរបង្ហាញពីភាពមិនសមរម្យក្នុងនាមព្រះពុទ្ធសាសនាជាសាសនារបស់រដ្ឋ ជាពិសេស សកម្មភាពដែលបង្ហាញពីភាពហិង្សារហូតទៅដល់កាប់ដើមឈើ ដែលមានបដិមាករហ្នឹងក៏កាប់រំលំដែលធ្វើឱ្យដាច់ព្រះកេស ដែលនេះជារូបភាពសាហាវឃោឃៅណាស់»។
កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ រដ្ឋាភិបាលបានចេញអនុក្រឹត្យមួយកាត់ដីទំហំជាង២៦០ហិកតា (២៦២,២៤ហិកតា) ពីដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំឱរ៉ាល់ ស្ថិតនៅភូមិសាស្ត្រភូមិពោធិ៍មាស ឃុំត្រពាំងជោរ ស្រុកឱរ៉ាល់ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ដើម្បីបែងចែកទៅឱ្យគ្រួសារកងទ័ពនៃបញ្ជាការដ្ឋានរថក្រោះកងទ័ពជើងគោក និងពលរដ្ឋចំនួន៤១គ្រួសារ សម្រាប់ធ្វើលំនៅឋាន និងបង្កបង្កើនផល។
ក្រោយទទួលបានដីសម្បទានសង្គមកិច្ចនេះ ក្រុមទាហានបានដាក់គ្រឿងចក្រឈូសឆាយ និងប្រើកម្លាំងកម្មករឱ្យចូលទៅកាប់រុករានព្រៃឈើ ប្រើអំពើហិង្សា បាញ់សត្វព្រៃ ប៉ុន្តែត្រូវបានអ្នកភូមិរាប់រយនាក់នៅឃុំត្រពាំងជោរ តវ៉ាប្រឆាំង រួមទាំងដាក់ញត្តិទៅក្រសួងពាក់ព័ន្ធនានា ដោយពួកគេអះអាងថា ព្រៃឈើតំបន់នោះជាព្រៃសហគមន៍ឧត្ដមស្រែពស់ ដែលពួកគេបានការពារជាង២០ឆ្នាំមកហើយ។
តែយ៉ាងណា អភិបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺ លោក វ៉ី សំណាង មានប្រសាសន៍ប្រាប់វីអូឌីនៅថ្ងៃទី៧ ខែកញ្ញា ថា លោកមានឯកសារផែនទីកំណត់ព្រំដីចំនួន៨៨៧ហិកតាសម្រាប់សហគមន៍ តែតម្រូវឱ្យសហគមន៍ជាអ្នករៃអង្គាសប្រាក់ ដើម្បីឱ្យមន្រ្តីខាងសុរិយោដីចុះទៅកំណត់ព្រំដីសហគមន៍ជូនពួកគាត់ ហើយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានត្រូវមានភារកិច្ចការពារដីសហគមន៍ផងដែរ៕
