ក្រុមអ្នកស្រលាញ់ធនធានធម្មជាតិជាង២០អង្គ/នាក់ បានឱ្យដឹងថា មន្ត្រីបរិស្ថានខេត្តព្រះវិហារបានរារាំងពួកគេមិនឱ្យចូលទៅតំបន់ «ព្រៃព្រះរការ» នៅឃុំប្រមេរុ ខណៈបទល្មើសព្រៃឈើក្នុងតំបន់នោះនៅតែបន្តកើតមាន។
ព្រះតេជព្រះគុណ ជ្រូន អួញ មានថេរដីកាឱ្យវីអូឌីដឹងនៅថ្ងៃអាទិត្យថា ដើមចមដែលនាំឱ្យព្រះអង្គនិងក្រុម យុវជនជាង២០អង្គ/នាក់ រួមជាមួយសហគមន៍ជនជាតិភាគតិចកួយនៅឃុំប្រមេរុ ស្រុកត្បែងមានជ័យ ខេត្តព្រះវិហារ បាននាំគ្នាចូលទៅក្នុងតំបន់«ព្រៃព្រះរការ» ដោយសារព្រះអង្គទទួលព័ត៌មានពីប្រជាសហគមន៍ថា បទល្មើសព្រៃឈក្នុងតំបន់នោះនៅតែបន្តកើតមាន។ លើសពីនេះ ចង់សិក្សាពីផលប៉ះពាល់ព្រៃឈើនិងការរស់នៅរបស់ជនជាតិកួយទាំងនោះ។ ប៉ុន្តែត្រូវបានមន្ត្រីបរិស្ថានខេត្តនេះ រារាំងមិនឱ្យចូលតំបន់ព្រៃអភិរក្សនោះទេកាលពីថ្ងៃសុក្រ ក្រោមហេតុផលថា ពួកគាត់មិនមានលិខិតអនុញ្ញាតពីក្រសួងបរិស្ថាន ។
ព្រះអង្គមានថេរដីកាថា៖ «អាត្មា ក្រុមយុវជន និងប្រជាសហគមន៍គ្រាន់តែចង់ទៅសិក្សារៀនសូត្រពីផលប៉ះពាល់ព្រៃឈើ ការអភិរក្សព្រៃឈើ ការរស់នៅរបស់ជនជាតិគួយ ការប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិតរបស់ពួកគាត់ ។ តើជាការពិតទេ ដូចយុវជន សារព័ត៌មាន និងជនជាតិភាគតិចគួយរស់នៅក្នុងសហគមន៍គាត់បាននិយាយថា នៅក្នុងតំបន់ព្រៃព្រះរការមានការកាប់បំផ្លាញខ្លាំងណាស់នៅក្នុងតំបន់ហ្នឹង ហើយក៏ចង់សិក្សាពីដីធ្លីដែលជនជាតិគួយមានទំនាស់នៅតំបន់ហ្នឹង ប៉ុន្តែមន្ត្រីបរិស្ថានគេអត់ឱ្យចូលទេ»។
យុវតីដែលស្រលាញ់បរិស្ថាន កញ្ញា ឡាច ធីណា ដែលត្រូវបានមន្ត្រីបរិស្ថានរារាំងមិនឱ្យចូល «ព្រៃព្រះរការ» បង្ហាញការខកចិត្ត ព្រមទាំងរិះគន់មន្ត្រីទាំងនោះថា អនុវត្តតួនាទីរបស់ខ្លួន ផ្ទុយពីច្បាប់ដែលបានចែង ខណៈពួកគាត់ចុះឃ្លាំមើលព្រៃឈើនៅតំបន់នោះ ស្របតាមច្បាប់តែប៉ុណ្ណោះ ។
ករណីនេះ យុវតីរូបនោះ អំពាវនាវទៅរដ្ឋាភិបាលពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ និងបើកឱ្យបានទូលាយដល់ប្រជាពលរដ្ឋទូទៅបានចុះទៅឃ្លាំមើលធនធានធម្មជាតិ ជាពិសេសនៅតំបន់ដែលរងផលប៉ះពាល់ ដោយសារជនល្មើសលួចកាប់បំផ្លាញ និងដើម្បីទប់ស្កាត់ កុំឱ្យបទល្មើសកើតមានឡើងបន្តទៀតជាដើម ។
យុវតីនោះនិយាយថា៖ «អំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលបើកទូលាយដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ប្រជាសហគមន៍ និងព្រះសង្ឃបានចុះឃ្លាំមើលព្រៃឈើ ឬធនធានធម្មជាតិនៅទូទាំងប្រទេស ស្របតាមច្បាប់ដែលបានចែង និងដើម្បីការពារព្រៃឈើនៅកម្ពុជាឱ្យបានគង់វង់ កុំឱ្យច្បាប់ចែងមកហើយ មិនអនុវត្ត»។
វីអូឌីមិនអាចសុំការបំភ្លឺពី លោក សុង ច័ន្ទសុជាតិ ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តព្រះវិហារ និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្រ្តា បានទេនៅរសៀលថ្ងៃអាទិត្យនេះ។
អតីតស្ថាបនិកមួយរូបនៃចលនាមាតាធម្មជាតិ និងបច្ចុប្បន្នជាមន្ត្រីគម្រោងតស៊ូមតិ នៃគម្រោងអ្នកការពារព្រៃឈើនៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា លោក សាន់ ម៉ាឡា ចាត់ទុកមន្ត្រីបរិស្ថានរារាំងព្រះសង្គ យុវជន និងសហគមន៍ មិនឱ្យចូលឃ្លាំមើលបរិស្ថានក្នុងតំបន់ «ព្រៃព្រះរការ» ជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងរំលោភច្បាប់ ។
លោក សាន់ ម៉ាឡា ជំរុញទៅអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធបើកឱ្យទូលាយ និងលើកទឹកចិត្តដល់ក្រុមអ្នកស្រឡាញ់ធនធានធម្មជាតិទាំងអស់ រួមគ្នាអភិរក្ស និងការពារធនធានធម្មជាតិ ទើបទប់ស្កាត់ឧក្រិដ្ឋកម្មព្រៃឈើ និងអំពើពុករលួយបានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «អាជ្ញាធរកំពុងតែលាក់បាំងនូវឧក្រិដ្ឋកម្មព្រៃឈើដែលកំពុងកើតមានឡើងនៅក្នុងដែលជម្រកសត្វព្រៃព្រះរការ។ អាជ្ញាធរគួរតែតម្កល់ប្រយោជន៍ជាតិជាចម្បង ទទួលស្គាល់នូវកំហុស និងការធ្វេសប្រហែសរបស់ខ្លួន ជាពិសេសត្រូវស៊ើបអង្កេតថាតើមានមន្ត្រីណាខ្លះ ដែលពាក់ព័ន្ធការកាប់បំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ អាណាធិបតេយ្យនិងដាក់ទោសទណ្ឌដល់ពួកគាត់ និងលើកទឹកចិត្តដល់យុវជនចូលរួមអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ អាចទប់ស្កាត់អំពើពុករលួយលើមន្ត្រីមួយចំនួនផងដែរ»។
បើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ជនជាតិដើមភាគតិចកួយ ភូមិប្រមេរុ ឃុំប្រមេរុ ស្រុកត្បែងមានជ័យ ខេត្តព្រះវិហារ កាលពីដើមខែកញ្ញា ឱ្យដឹងថា តាមរយៈការចុះអង្កេតចំនួន២លើក កាលពីចុងខែកក្កដា និងខែសីហាកន្លងទៅ បានរកឃើញបទល្មើសព្រៃឈើកើតឡើងចំនួន២៤៩ករណី ក្តារបន្ទះបន្សល់ទុកចោលចំនួន២៨៦សន្លឹក ឈើតាប់ឬឈើដែលគេច្រៀកក្រាស់ៗ ចំនួន៣១៣សន្លឹក ប្រទះឃើញ រទេះក្របីកំពុងដឹកឈើចំនួន៣គ្រឿង គោយន្តចំនួន០២គ្រឿងផងដែរ។
អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ (Amnesty International) កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ បានចេញរបាយការណ៍ដោយបង្ហាញថា ក្នុងឆ្នាំ២០២១ ព្រៃឈើជាង៦ ០០០ហិកតា នៅតំបន់ជម្រកសត្វព្រៃ «ព្រៃឡង់» និង«ព្រៃព្រះរការ» ត្រូវបានកាប់បំផ្លាញ ដោយមានការទទួលសំណូក និងការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយរបស់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ។ ទំហំនៃការបាត់បង់ផ្ទៃដីព្រៃឈើនៅតំបន់ការពារទាំង២នេះ អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ អះអាងថា មានទំហំស្មើនឹងទីលានឬតារាងបាល់ទាត់ចំនួនជិត ១ម៉ឺនទីតាំង (៨ ៧៨៤ទីតាំង)។
រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់បញ្ចូលព្រៃព្រះរការដែលមានទំហំជិត១០ម៉ឺនហិកតា ជាតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃ កាលពីឆ្នាំ២០១៦។ ព្រៃអភិរក្សមួយនេះ គ្របដណ្ដប់លើភូមិសាស្ត្រប្រជុំស្រុកចំនួន៣ រួមមាន ស្រុកជាំក្សាន្ត ស្រុកត្បែងមានជ័យ និងស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារ៕
