ប្រធានបទ៖ ប្រឈម​ចំណូល​ធ្លាក់ចុះ ពលរដ្ឋ​ចង់ឃើញ​ជនបរទេស​ចម្រុះ​ជាតិសាសន៍​មក​វិនិយោគ​នៅ​ក្រុងព្រះសីហនុ

សំណង់អាគារកាស៊ីណូនៅក្រុងព្រះសីហនុ ថ្ងៃទី០៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២។ (គួយ ឡង់ឌី)

បុរសម្នាក់​បានចាប់ផ្ដើមដោះ​​​ស្លាកឈ្មោះកា​​ស៊ីណូមួ​យកន្លែង​នៅក្នុងសង្កាត់លេខ៤​ ក្រុងព្រះសីហនុ​ ដែលបានបិទអាជីវកម្មរួច។​ គ្រប់បង្អួចទាំងអស់នៃអាគារនេះសុទ្ធតែបិទជិត​ ចំណែក​ជណ្ដើរដែក​នៅចំហៀងអាគារនេះ​មាន​វល្លិ​ដុះព័ទ្ធ​​ជិត​។

កាស៊ីណូ​ដែលបិទអាជីវកម្មនេះ​មានឈ្មោះថា ​ហ្កាឡាក់ ស៊ីវើលដ៍ ​(Galaxy World) ដែលត្រូវបាន​អាជ្ញាធរ​ចុះបង្រ្កាបកាលពីអំឡុងខែកញ្ញា ​ដោយអះអាងថា​ជាប្រតិបត្តិការឆបោក​ បង្ខាំងមនុស្ស ទារុណកម្មដោយខុសច្បាប់ បទ​ល្មើសសញ្ចា​រកម្ម ការជួញដូរមនុស្ស​ ផងដែរ​។

​វាមិនមែនជាអាគារទីមួយទេដែល​បានបិទ​ទ្វារពាក់ព័ន្ធនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មនោះ​ តែទីតាំងនៃ​អាគារកាស៊ីណូ​ផ្សេងទៀតនៅក្នុងក្រុងព្រះសីហនុ​សុទ្ធតែត្រូវបានបិទអាជីវកម្ម​ ហើយជនជាតិ​ចិននិងជនបរទេស​ផ្សេងទៀតជាច្រើនពាន់នាក់​​ត្រូវបាន​សមត្ថកិច្ច​បង្រ្កាប ជួយសង្រ្គោះ​ និងបញ្ជូនទៅប្រទេសគេវិញ​។​

ជាក់ស្ដែង​ គណៈកម្មាធិការជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើជួញដូរមនុស្ស (គ.ជ.ប.ជ) បញ្ជាក់ថា ក្នុងរយៈពេល៥១​ថ្ងៃ គិតត្រឹមដើម​ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២នេះ សមត្ថកិច្ចទទួលបានបណ្ដឹងពីជនរងគ្រោះដែលត្រូវបានជួញដូរ ចំនួន៤២០ករណី ភាគច្រើននៅក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ​ និងមានអ្នកពាក់ព័ន្ធបទល្មើស​ចំនួន១១៨នាក់ ដូចជា បទល្មើសបង្ខំជំរិតទារប្រាក់ ការធ្វើទារុណកម្ម អំពើជួញដូរមនុស្ស សញ្ចារកម្ម​ និងល្បែងអនឡាញខុសច្បាប់។

បើទោះបីជា​សាធារណជន​គាំទ្រ​សមត្ថកិច្ច​លើ​​ការបង្រ្កាប​ជនបរទេស​ដែល​ប្រព្រឹត្តអំពើខុសច្បាប់​ក្ដី បុគ្គលិក​ខ្មែរដែលធ្លាប់ធ្វើការឱ្យក្រុមហ៊ុនកាស៊ីណូ​ដែលបានបិទអាជីវកម្ម ឱ្យដឹងថា ពួកគេ​បានបាត់បង់ការងារធ្វើ និងអ្នកមួយចំនួនបានត្រលប់ទៅស្រុកកំណើតវិញ ខណៈ​ដែលពលរដ្ឋមួយចំនួន​ក៏ទទួលផលប៉ះពាល់ពីការបិទកាស៊ីណូទាំងនេះ។

ដើម្បីស្ដារសេដ្ឋកិច្ចឡើងវិញ អ្នកជំនាញ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល យល់ថា ​រដ្ឋាភិបាលគួរជួយដល់ពួកគេ​អំឡុងពេលជួបការលំបាកនេះ។ ក្រៅពីនេះ​រដ្ឋាភិបាល​គួរតែជំរុញឱ្យ​ជនបរទេស​មកវិនិយោគ​លើវិស័​យផ្សេងៗ ក្រៅពីការអនុញ្ញាតបើកអាជីវកម្ម​តែលើ​វិស័យកាស៊ីណូដូចពេលកន្លងទៅ។

កំពុងអង្គុយលេងនៅមាត់ឆ្នេរ អតីត​បុគ្គលិកកាស៊ីណូមួយរូប​ កញ្ញា ភូ ស្រីនិច បានឱ្យដឹងថា​ កញ្ញាបានចាកចេញពីខេត្តកំពត ដើម្បីមកធ្វើការនៅកាស៊ីណូមួយកន្លែងនៅខេត្តព្រះសីហនុនេះ អស់រយៈពេលជាង​៣ឆ្នាំមកហើយ ហើយកាស៊ីណូ​ដែលកញ្ញាធ្លាប់ធ្វើការ​​បានបិទទ្វារមិនទាន់ដល់មួយខែផង។

កញ្ញាបន្តថា ​ដោយសារតែ​ជនជាតិចិនជាច្រើន​បានចាកចេញ ហេតុដូច្នេះហើយទើប​កាស៊ីណូជាច្រើនបានបិទទ្វារ ចំណែក​បុគ្គលិក​មួយចំនួនបានព្យាយាមស្វែងរងការងារថ្មី និងមួយចំនួនទៀតបានត្រលប់ទៅស្រុកកំណើតធ្វើការរោងចក្រវិញ។

កញ្ញាបន្ថែមទៀតថា​ ការចាកចេញរបស់ជនជាតិចិន​បា​នធ្វើឱ្យ​កញ្ញា និងអតីតបុគ្គលិកផ្សេងទៀត បាត់បង់ប្រាក់ចំណូល​ ហេតុដូច្នេះ កញ្ញាសង្ឃឹមថា​នឹងមានជនជាតិចិន ឬជនបរទេសផ្សេងទៀត​ចូលមកក្រុងព្រះសីហនុឡើងវិញ។

កញ្ញាថា៖ «ចង់ដូចពីមុនវិញ ចង់មានភាពអ៊ូអរ ព្រោះខ្មែរយើងបើអត់ការងារធ្វើ​ វាពិបាកអ៊ីចឹងណាស់​។ នៅតែបន្តរកការងារធ្វើ បើអត់ទេ មានតែទៅផ្ទះ ធ្វើការរោងចក្រដដែល​»។

អាជីវករ​លក់ម្ហូបតាមផ្លូវ​ អ្នកស្រី មួយ ហ៊ីម បានមកលក់ដូរនៅក្រុងព្រះសីហនុនេះ​ចំនួន​៣ឆ្នាំ។ ​​ភាគច្រើនអ្នកទិញម្ហូបអ្នកស្រី គឺជាកម្មករសំណង់​​ និងបុគ្គលិកកាស៊ីណូ​ តែរយៈពេលថ្មី​ៗ​នេះ ​អតិថិជន​របស់​អ្នកស្រី​បាន​ថយ​ចុះ​គួរឱ្យកត់សម្គាល់ ​ដោយពួកគេ​បាន​ត្រលប់​ទៅស្រុកកំណើត និង​អ្នកផ្សេងទៀត​ព្យាយាម​រក​ការងារនៅ​តាមខេត្តដទៃទៀត​។

អ្នកស្រីថា​៖ «អត់ទៀង ពេលណារកមិនបាន​ មានតែទៅធ្វើស្រូវ​វិញ។​​ បើលក់ខាតរាល់ថ្ងៃ រកលុយណាទប់?​ ចេះ​[តែ]លក់អត់ដាច់ ខាត! ខាតមួយខែហើយហ្នឹង​»។

អ្នកស្រីបន្តថា​ កាលពី​​ជនជាតិ​ចិន​នៅច្រើន ​ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ​២០១៩​ អ្នក​ស្រី​អាច​លក់ចំណេញ​បាន​ចំនួន​១០ម៉ឺន​រៀល​ និងថយចុះ​រហូតដល់ខាតនៅពេល​នេះ។​ ដូច្នេះ ​អ្នកស្រី​អាច​នឹងស្វែងរកការងារថ្មី ឬអាច​ត្រលប់ទៅស្រុកកំណើតវិញ បើស្ថានភាពបែបនេះ​មិនប្រែប្រួល​។

ម្ចាស់ហាង​មួយកន្លែងក្នុងសង្កាត់លេខ៤ កញ្ញា ចេន នី អាយុ២២ឆ្នាំ បានឱ្យដឹងថា កញ្ញាគាំទ្រចំពោះ​​ការសម្រច​ចិត្តរបស់​រដ្ឋាភិបាល​ ក្នុងការបង្រ្កាប​លើជនបរទេស​ដែលបានប្រព្រឹត្តអំពើជួញដូរមនុស្ស​កន្លងទៅថ្មីៗ​ គឺជារឿងត្រឹមត្រូវ​ តែយ៉ាងណា ​កញ្ញាមើលឃើញថា ចំណូល​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​បានធ្លាក់ចុះខ្លះដែរ​។

កញ្ញាសង្ឃឹមថា ភ្ញៀវទេសចរបរទេស​ចម្រុះជាតិសាសន៍នឹងមកកម្សាន្តនៅក្រុងព្រះសីហនុឡើងវិញ ហើយរដ្ឋាភិបាល​គួរតែធ្វើយ៉ាងណា​ដើម្បីធានាថា​មិនមានបទល្មើស​កើតឡើង ជាពិសេស​បទល្មើសជួញដូរ ឬបង្ខាំងមនុស្ស​ខុសច្បាប់នេះ ព្រោះ​ថា​ កាលណា​បទល្មើសកើតឡើងខ្លាំង ធ្វើឱ្យ​កេរ្តិ៍ឈ្មោះ​ខេត្តបាត់បង់​ ហើយ​ជនជាតិដទៃ ពួកគេមិនមកវិនិយោគ​ ឬទស្សនាទៀតនោះទេ​។

កញ្ញាថា​៖ «រឿងហ្នឹងយើងចេះតែបារម្ភហើយបង ហើយយើងជាប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងខេត្តហ្នឹងដែរ​ បើរឿងអសន្តិសុខកើតឡើង​ ឬរឿងអាស្រូវហ្នឹងកើតឡើង​ វាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់កេរ្តិ៍ឈ្មោះខេត្ត»។​​​

​មេប៉ុស្ដិ៍នគរបាលសង្កាត់លេខ៤ បដិសេធអធិប្បាយអំពីរឿងនេះ ដោយថា លោកជាប់រវល់។ ចំណែក​ស្នងការនគរបាលខេត្តព្រះសីហនុ លោក ជួន ណារិន្ទ បានបង្វែរសំណួរទៅកាន់អ្នកនាំពាក្យ​សាលាខេត្តព្រះសីហនុ លោក ឃាង ភារម្យ។​

អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋបាលខេត្តព្រះសីហនុ លោក ឃាង ភារម្យ បានឱ្យដឹងថា ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្រុងព្រះសីហនុ មិនដែលពឹងផ្អែកលើអាជីវកម្មខុសច្បាប់នោះទេ ប្រជាពលរដ្ឋមានតែគាំទ្រលើការបង្រ្កាបជនបរទេសដែលប្រព្រឹត្តអំពើខុសច្បាប់ទៅវិញ។

លោកថា៖ «ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាមិនមែនរស់នៅអាស្រ័យទៅលើប្រាក់ចំណូលពីអាជីវកម្មខុសច្បាប់នោះទេ គឺមានមុខរបរផ្សេងទៀតដែលអាចរកទទួលទានបានដែរ។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រជាពលរដ្ឋច្រើនលើសលុបបានគាំទ្រចំណាត់ការនេះ»។

ពលរដ្ឋចង់ឱ្យរដ្ឋាភិបាលជួយរកដំណោះស្រាយសម្រាប់អ្នកបាត់បង់ការងារ ដោយសារការធ្លាក់ចុះសកម្មភាពអាជីវកម្មនៅក្រុងព្រះសីហនុ។ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ លោក ហេង សួរ បានបង្វែរសំណួរទៅកាន់​​គណៈកម្មាធិការជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើជួញដូរមនុស្ស (គ.ជ.ប.ជ) វិញ។

មន្ត្រី​សម្របសម្រួល​សមាគម​អាដហុក (ADHOC) ខេត្ត​ព្រះសីហនុ អ្នកស្រី ជៀប សុធារី មានប្រសាសន៍ថា ​ក្រោយពីមានការបង្ក្រាប​ទៅលើ​ជនល្មើស​ជួញដូរមនុស្ស ដែលភាគច្រើនជាជនជាតិចិន ​ក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំ​នេះ​ ​​ជាពិសេស​ទីក្រុង​ព្រះសីហនុបានល្បីល្បាញ​​ថា ជាទីតាំងប្រព្រឹត្តអំពើជួញដូរមនុស្ស ឬបង្ខាំងមនុស្សខុសច្បាប់ ​ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំ​ចុងក្រោយនេះ​។

មន្រ្តីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះ​បន្តថា​ សមត្ថកិច្ចបានចុះបង្រាប​ និងបិទ​​អាជីវកម្ម​កាស៊ីណូ​ទាំងអស់នោះ​ ហើយសមត្ថកិច្ច​​បានបញ្ជូន​ជនល្មើស និងជន​រងគ្រោះ​ដែលជា​ជនបរទេស​ត្រលប់ទៅប្រទេសគេវិញ​ផងដែរ​។ អ្នកស្រីថា​ បើទោះបីជា​ជនរងគ្រោះ​កម្រមានជា​ជនជាតិខ្មែរក្ដី ប្រសិនបើមិនបង្រ្កាប​ឱ្យទាន់ពេលវេលា​ដូច​ពេល​នេះ​នោះទេ វានឹងមានផលប៉ះពាល់ជាអវិជ្ជមាន ដែលជាមូលហេតុ​បង្កើតជាបទល្មើសផ្សេងទៀត ។

អ្នកស្រីថា​៖ «យើងវាមិនចង់​ ទោះបីថា​យើងមិនមានជនរងគ្រោះដោយសាររឿងហ្នឹង​ ប៉ុន្តែមុខមាត់កម្ពុជាយ៉ាងម៉េចដែរ​ យើងជាប្រទេសមួយដែលឱ្យ​ ជាទីកន្លែងប្រព្រឹត្តបទល្មើស​ ហើយយើងមិនជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ថាជាប្រទេសអី[ជួញដូរមនុស្ស]?​»

អ្នកស្រីបន្តថា​​ ជនបរទេសជាច្រើន​មានចិន​ តៃវ៉ាន់ ម៉ាឡេស៊ី ជាដើម​ ភាគច្រើនមិនសុទ្ធតែ​ជាជនល្មើសនោះទេ តែតាមពិត​ពួកគេត្រូវបាន​ជនល្មើសយកឯកសារផ្លូវច្បាប់របស់ពួកគេ រួចបង្ខំ​ឱ្យ​ធ្វើសកម្មភាព​ឆបោកតែម្ដង​។

ហេតុដូច្នេះ ក្រោយ​ពីការចាកចេញរបស់ជន​បរទេស ​ជាពិសេសជនជាតិចិននេះ​ រដ្ឋាភិបាលគួរងាក​ឱ្យវិនិយោគគិនផ្ដោតលើវិស័យផ្សេងៗ ជាជាងវិស័យ​ល្បែង​កាស៊ីណូ​ទៅវិញ​។​

ស្ថិតនៅក្បែរអាគារកាស៊ីណូបនល្បែងដែលមានករណីឃុំឃាំងឈ្មោះ Kiaboo មាន​សន្តិសុខពីរបីនាក់កំពុងអង្គុយនៅទីនោះ ដោយអាវរបស់គេមានស្លាកសញ្ញាថា​ Baon

សន្តិសុខម្នាក់​ក្នុងចំណោមបីនាក់ ថ្លែងមិនបញ្ចេញឈ្មោះ បានអះអាងថា ​ពួកគេមកពីខេត្តកំពង់ចាម​ និងបានធ្វើការជាអ្នកយាមនៅ​អាគារនេះទើបបានរយៈពេលមួយអាទិត្យ។ សន្តិសុខម្នាក់ទៀតបន្តថា ​ចំណែកជនជាតិចិន​បានចាកចេញពីអាគានេះ​ដោយមិនដឹងមូលហេតុ ហើយពួកគេ​ក៏​ប្រហែលជា​ត្រូវត្រលប់ទៅផ្ទះវិញក្នុងពេលឆាប់ៗ៕

រក្សាសិទ្វិគ្រប់យ៉ាងដោយ ស៊ីស៊ីអាយអឹម

សូមបញ្ជាក់ថា គ្មានផ្នែកណាមួយនៃអត្ថបទ រូបភាព សំឡេង និងវីដេអូទាំងនេះ អាចត្រូវបានផលិតឡើងវិញក្នុងការបោះពុម្ពផ្សាយ ផ្សព្វផ្សាយ ការសរសេរឡើងវិញ ឬ ការចែកចាយឡើងវិញ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរឡើយ។
ស៊ីស៊ីអាយអឹម មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការលួចចម្លងនិងចុះផ្សាយបន្តណាមួយ ដែលខុស នាំឲ្យយល់ខុស បន្លំ ក្លែងបន្លំ តាមគ្រប់ទម្រង់និងគ្រប់មធ្យោបាយ។ ជនប្រព្រឹត្តិ និងអ្នកផ្សំគំនិត ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់កម្ពុជា និងច្បាប់នានាដែលពាក់ព័ន្ធ។

អត្ថបទទាក់ទង

សូមផ្ដល់មតិយោបល់លើអត្ថបទនេះ