បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ ស្នើដល់រដ្ឋាភិបាលដកហូតសិទ្ធិសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចក្រុមហ៊ុនក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ និងតួនាទីមន្ត្រីរាជការរូបណាដែលពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើស ព្រមទាំងអនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានតឹងរ៉ឹងក្នុងការទប់ស្កាត់បទល្មើសនានានៅតំបន់ការពារមួយនេះ ក្រោយពួកគេសង្កេតឃើញសកម្មភាពល្មើសច្បាប់នៅជុំវិញតំបន់ព្រៃឡង់ នៅបន្តកើតមានយ៉ាងអនាធិបតេយ្យ។
ការស្នើនេះបានធ្វើឡើងតាមរយៈសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់សមាជិកបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ទាំង៤ខេត្ត រួមមាន ខេត្តកំពង់ធំ ព្រះវិហារ ក្រចេះ និងស្ទឹងត្រែង ចុះថ្ងៃទី២០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២នេះ។
ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍នោះ បានលើកឡើងថា នៅពេលដែលព្រៃឡង់ ត្រូវបានដាក់ឱ្យស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន ជាពិសេសក្រោយពីក្រសួងបរិស្ថានបានហាមឃាត់បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់មិនឱ្យចុះល្បាត ពួកគេសង្កេតឃើញបទល្មើសមានការកើនឡើងច្រើន ហើយជនល្មើសមានសេរីភាពចេញចូលព្រៃឡង់ កាប់ឈើ និងដឹកជញ្ជូនឈើយ៉ាងរលូន ដោយគ្រាន់តែបង់ប្រាក់ជូនមន្ត្រីតាមស្នាក់ការត្រួតពិនិត្យ ជាថ្នូរនឹងការទទួលបានការអនុញ្ញាតឱ្យប្រព្រឹត្តបទល្មើសក្នុងព្រៃឡង់។
បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ បន្តថា ចាប់តាំងពីដើមឆ្នាំ២០២០មក ពួកគេសង្កេតឃើញសកម្មភាពល្មើសច្បាប់នៅជុំវិញតំបន់ព្រៃឡង់ បន្តកើតមានយ៉ាងអនាធិបតេយ្យ ដូចជា ការកាប់បំផ្លាញដើមឈើធំៗដោយជនអនាធិបតេយ្យ និងក្រុមហ៊ុនអង្គរផ្លាយវ៉ូត និងក្រុមហ៊ុនThink Biotech Co.,Ltd ស្ថិតក្នុងខេត្តក្រចេះ ក្រុមហ៊ុន Thy Nha Co.,Ltd Development and Investment ក្រុមហ៊ុនម៉ាយខលឡូជីស្ទីក និងក្រុមហ៊ុន PNT ស្ថិតក្នុងខេត្តព្រះវិហារ។
ពួកគេក៏សង្កេតឃើញមានសកម្មភាពដឹកជញ្ជូនឈើជាច្រើនតាមរទេះក្របី រថយន្តកែច្នៃ និងគោយន្ត និងឧបករណ៍សម្រួលដល់ការកាប់ឈើចូលទៅក្រុមហ៊ុន ដោយពុំមានចំណាត់ការច្បាស់លាស់ពីអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធឡើយ ខណៈការឆក់ ដាក់មងសត្វ និងការប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ខុសច្បាប់ផ្សេងទៀត បានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរទៅដល់និរន្តរភាពជីវចម្រុះ និងបរិស្ថាន។
ក្រៅពីនោះ ពួកគេថា ការកាប់រានដីព្រៃ និងការតាំងទីលំនៅអនាធិបតេយ្យនៅក្នុងតំបន់ទ្រនាប់នៃព្រៃការពារ ពីសំណាក់អ្នកមានអំណាច និងប្រជាពលរដ្ឋចំណូលថ្មី ការផលិតនិងប្រើប្រាស់អាវុធកែច្នៃយ៉ាងអនាធិបតេយ្យពីសំណាក់ក្រុមជនល្មើស និងប្រជាពលរដ្ឋក្បែរតំបន់ព្រៃឡង់ ក៏បានគំរាមកំហែងដល់អ្នកការពារធនធានធម្មជាតិ និងសត្វព្រៃផងដែរ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ បញ្ជាក់ថា៖ «សកម្មភាពល្មើសច្បាប់អនាធិបតេយ្យទាំង៨ធំៗខាងលើនេះ យើងខ្ញុំទាំងអស់គ្នាបានកត់សម្គាល់ឃើញថា គ្មានវិធានការណាមួយទប់ស្កាត់គួរឱ្យកត់សម្គាល់ឡើយ»។
ករណីនេះ បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ទាំង៤ខេត្ត បានស្នើដល់រដ្ឋាភិបាល ក្រសួងបរិស្ថាន និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ តាមដានត្រួតពិនិត្យ និងដកហូតសិទ្ធិសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចក្រុមហ៊ុនក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ និងតួនាទីមន្ត្រីរាជការរូបណាដែលពាក់ព័ន្ធជាមួយបទល្មើស និងអសកម្មក្នុងការបំពេញតួនាទីរបស់ខ្លួន ព្រមទាំងត្រូវរៀបចំផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាក់លាក់ ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ការកាប់រានដីព្រៃសម្រាប់កសិកម្មថ្មីៗ ការតាំងទីលំនៅអនាធិបតេយ្យ កាំភ្លើងកែច្នៃ ការឆក់សត្វ និងសម្ភារបម្រើឱ្យការប្រព្រឹត្តបទល្មើសផ្សេងទៀត។
ក្រៅពីនោះ ពួកគេក៏បានស្នើរដ្ឋាភិបាលត្រូវអនុវត្តបទប្បញ្ញត្តិ និងច្បាប់នានាក្នុងកិច្ចការពារព្រៃឈើក្នុងតំបន់អភិរក្ស ហើយស្នើដល់តួអង្គអន្តរជាតិសំខាន់ៗ វិភាជន៍នូវធនធានដល់កម្ពុជា និងបញ្ឈប់ការទទួលទិញឈើគ្រប់ប្រភេទពីប្រទេសវៀតណាមដែលមានប្រភពពីប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។
អ្នកសម្របសម្រួលបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ លោក ហឿន សុភាព មានប្រសាសន៍បន្ថែមលើសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថា ប្រសិនជារដ្ឋាភិបាលនៅតែមិនអើពើទប់ស្កាត់បទល្មើសទេ ព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃទាំងនៅតំបន់ព្រៃឡង់ និងកន្លែងផ្សេងទៀត នឹងរងការវិនាសក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ។
លោកថា៖ «ក្នុងនាមខ្ញុំជាសហគមន៍មួយរូប ខ្ញុំសំណូមដល់រដ្ឋាភិបាល ជាពិសេសក្រសួងបរិស្ថានដែលមានសមត្ថកិច្ច សូមឱ្យរឹតបន្តឹងទៅលើផ្លូវច្បាប់ និងធ្វើការដោយយកចិត្តទុកដាក់ មានន័យថា បើដាក់ទិសដៅ និងឆន្ទៈឱ្យពិតប្រាកដក្នុងការការពារធនធានធម្មជាតិ»។
វីអូឌី មិនអាចសុំការឆ្លើយតបពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្រ្តា និងក្រុមហ៊ុនដែលទទួលបានសិទ្ធិសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់ បានទេ នៅថ្ងៃនេះ។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលគម្រោង នៃសមាគមបណ្តាញយុវជនកម្ពុជា (CYN) លោក អូត ឡាទីន សង្កេតឃើញថា មួយរយៈចុងក្រោយនេះ បទល្មើសព្រៃឈើក្នុងប្រទេសកម្ពុជានៅតែបន្តកើតមានឡើង ដោយសារកម្សោយការអនុវត្តច្បាប់របស់អាជ្ញាធរ ជាពិសេសមន្ត្រីបរិស្ថានដែលមានតួនាទីក្នុងការការពារព្រៃឈើក្នុងតំបន់ការពារ ដូចជា ព្រៃឡង់ និងព្រៃព្រះរការ ជាដើម។
លោកថា៖ «ទី២ ខ្ញុំយល់ឃើញថា អាចប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ ហើយក្រុមដែលរកស៊ីឈើ ក្រុមឈ្មួញដែលទុច្ចរិត ដែលគាត់បានផលប្រយោជន៍ពីព្រៃឈើហ្នឹង គាត់បានគប់គិតគ្នាប្រព្រឹត្តបទល្មើសក្នុងតំបន់ការពារ។ បើមិនដូច្នេះទេ បញ្ហាព្រៃឈើ គ្មានអ្នកណាទៅប្រព្រឹត្តបានទេ ព្រោះមន្ត្រីនៅគ្រប់ច្រក។ រឿងធំជាងគេដែលបន្តឱ្យមានបទល្មើសព្រៃឈើជាហូរហែ អត់ស្រាកស្រាន្តរបៀបនេះ រឿងសំខាន់គឺមានតែរឿង២ហ្នឹង គឺការអនុវត្តច្បាប់មិនមានប្រសិទ្ធភាព ហើយនឹងការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយក្នុងចំណោមមន្ត្រីដែលមានតួនាទីក្នុងការការពារព្រៃឈើក្នុងតំបន់ការពារព្រៃឈើធម្មជាតិ»។
អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ (Amnesty International) កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ បានចេញរបាយការណ៍ដោយបង្ហាញថា ក្នុងឆ្នាំ២០២១ ព្រៃឈើជាង៦ ០០០ហិកតា នៅតំបន់ជម្រកសត្វព្រៃ «ព្រៃឡង់» និង «ព្រៃព្រះរការ» ត្រូវបានកាប់បំផ្លាញ ដោយមានការទទួលសំណូក និងការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយរបស់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ។ ទំហំនៃការបាត់បង់ផ្ទៃដីព្រៃឈើនៅតំបន់ការពារទាំង២នេះ អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ អះអាងថា មានទំហំស្មើនឹងទីលានឬតារាងបាល់ទាត់ចំនួនជិត ១ម៉ឺនទីតាំង (៨ ៧៨៤ទីតាំង)។
ព្រៃឡង់ ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលដាក់បញ្ចូលជាតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃ «ព្រៃឡង់» កាលពីឆ្នាំ២០១៦ ដែលមានទំហំជាង ៤៣ម៉ឺនហិកតា។ ព្រៃអភិរក្សមួយនេះគ្របដណ្ដប់លើភូមិសាស្ត្រខេត្តចំនួន៤ រួមមាន ខេត្តព្រះវិហារ កំពង់ធំ ក្រចេះ និងស្ទឹងត្រែង៕
