សង្គមស៊ីវិលដែលសកម្មក្នុងកិច្ចការពារសិទ្ធិមនុស្ស ជំរុញឱ្យស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធអនុវត្តច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌចំពោះមន្ត្រីខណ្ឌ៧មករា ដែលបានប្រើអំពើហិង្សាទៅលើម្ចាស់រទេះអេតចាយ ជាជាងអនុវត្តត្រឹមវិន័យរដ្ឋបាល ដើម្បីបញ្ចៀសរូបភាពហិង្សាដដែលនេះកើតឡើងលើជនរងគ្រោះដទៃទៀត។
ការជំរុញនេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីមានបែកធ្លាយវីដេអូឃ្លីបមួយ ដែលគេឃើញមន្ត្រីស្លៀកពាក់ឯកសណ្ឋាននិងស៊ីវិល ២នាក់ ក្នុងនោះមានម្នាក់ចាប់ក្រៀកបុរសជាអ្នករើសអេតចាយ និងម្នាក់ទៀតបានប្រើហិង្សាទៅលើបុរសរូបនោះ។ ក្រោយបែកធ្លាយវីដេអូនេះ រដ្ឋបាលខណ្ឌ៧មករា បានចេញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានថា មន្ត្រីខណ្ឌដែលប្រព្រឹត្តអំពើហិង្សាលើម្ចាស់រទេះអេតចាយ ត្រូវបានបញ្ឈរជើង ផ្អាកការងាររយៈពេល៦ខែ។
នាយកគ្រប់គ្រងកិច្ចការទូទៅ នៃអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត លើកឡើងនៅថ្ងៃសុក្រនេះថា ករណីមន្ត្រីប្រើអំពើហិង្សាលើពលរដ្ឋនៅទីសាធារណៈនេះ គឺជារឿងធ្ងន់ធ្ងរ និងមិនអាចអត់ឱនឱ្យបាន ពីព្រោះក្នុងនាមជាអ្នកបម្រើរាស្រ្ត បានរំលោភទាំងក្រមសីលធម៌ និងបំពានច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌ។
លោកថា៖ «នេះវាជារឿងអំពើហិង្សា ហើយនៅទីសាធារណៈទៀត! ហើយបទល្មើសហ្នឹង យើងមើលទៅមិនមែនជារឿងតូចតាចប៉ុន្មាន ឬក៏តិចតួចទេ។ វាយដោយដំបង ហើយចាប់ ហើយវាយ វាជារឿងមួយដែលយើងមើលទៅជារឿងធ្ងន់ធ្ងរណាស់។ មនុស្សមិនមែនសត្វទេ សូម្បីតែសត្វក៏មិនអាចទៅប្រើប្រាស់អំពើហិង្សាតាមតែអំពើចិត្តអ៊ីចឹងដែរ។ ទោះបីជាគាត់នរណាក៏ដោយ គាត់មានភាពជាមនុស្ស ហើយគាត់ត្រូវតែទទួលបានភាពយុត្តិធម៌ក្នុងនាមជាមនុស្សដូចគ្នា មិនមែនថាអ្នកក្រខ្សត់ ត្រូវគេមើលងាយមើលថោក មិនអនុវត្តតាមច្បាប់អីទេ»។
លោក សំអាត ថាករណីនេះ បើអ្នកប្រព្រឹត្តជាពលរដ្ឋធម្មតាវិញ នឹងត្រូវគេចាប់បញ្ជូនទៅតុលាការជាមិនខាន។
លោក អំ សំអាត បន្ថែមថា៖ «គាត់អនុវត្តវិន័យរដ្ឋបាលហ្នឹង វាជាការត្រឹមត្រូវហើយ។ ប៉ុន្តែមួយទៀត សមត្ថកិច្ចដែលពាក់ព័ន្ធ ដូចជាមន្រ្តីនគរបាលយុត្តិធម៌ ព្រះរាជអាជ្ញាដែលមើលឃើញនូវអំពើហិង្សាដែលជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ត្រូវតែចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់ ដើម្បីអនុវត្តឱ្យមានភាពស្មើគ្នានៅចំពោះមុខច្បាប់ ដើម្បីទប់ស្កាត់កុំឱ្យមានអំពើហិង្សាទាំងអស់ហ្នឹងកើតមានតទៅទៀត។ […] ហើយកាលណាបើសិនជាប្រព្រឹត្តនូវបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ហើយមិនទទួលទោស អាហ្នឹងជាការលើកទឹកចិត្តជំរុញឱ្យមាននិទណ្ឌភាពជាបន្ត ជំរុញឱ្យអំពើហិង្សាហ្នឹងអាចកើតមានតទៅទៀត»។
នាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោកស្រី ចក់ សុភាព យល់ថា អាជ្ញាធររដ្ឋគួរពិនិត្យលើស្ថានភាពជនរងគ្រោះរូបនេះទៅតាមស្ថានភាពរងហិង្សា និងទិដ្ឋភាពច្បាប់ ខណៈកម្ពុជាប្រឆាំងចំពោះការប្រើហិង្សា។ លោកស្រីថា កន្លងមក មានព្រឹត្តិការណ៍ច្រើនដែលមន្ត្រីមានសមត្ថកិច្ច ប្រើហិង្សាជាញឹកញាប់លើពលរដ្ឋនិងសកម្មជន ប៉ុន្តែមានករណីតិចតួចណាស់ដែលមានការទទួលស្គាល់កំហុស ខណៈទោសទណ្ឌមានត្រឹមការពិន័យតាមច្បាប់រដ្ឋបាលប៉ុណ្ណោះ។
លោកស្រី ចក់ សុភាព ថ្លែងថា៖ «នៅពេលដែលមានករណីបំពានណាមួយ ល្មើសណាមួយនោះ គឺយើងមិនគួរនៅបន្តវប្បធម៌និទណ្ឌភាពនោះទេ ពីព្រោះវប្បធម៌និទណ្ឌភាព ដែលជនល្មើសមិនមានទោសពៃរ៍នេះ វាបង្កទៅជាបញ្ហាច្រើនណាស់។ ជាពិសេសសម្រាប់ជនល្មើសយល់ថា ខ្លួនអាចប្រព្រឹត្តបទល្មើសអីស្រេចតែចិត្តអ៊ីចឹងទៅ ព្រោះវាមិនមានទោសទណ្ឌអីធ្ងន់ធ្ងរទេ ពេលប្រព្រឹត្តទៅ យ៉ាងច្រើនអាចថាសុំទោស ឬក៏វិន័យរដ្ឋបាល។ អ៊ីចឹងវាជាការផ្តល់សារមួយទៅដល់ជនល្មើសដទៃទៀត អាចនឹងបំពានអំណាចខ្លួនថែមទៀត។ ហើយក៏មិនមែនជាសារល្អសម្រាប់ជូនពលរដ្ឋដែរ ព្រោះពលរដ្ឋនឹងមើលឃើញថា អាជ្ញាធរហ្នឹងអនុវត្តនូវច្បាប់មួយដែលមិនមានទោសសម្រាប់មន្ត្រីខ្លួន ប៉ុន្តែមានតែចំពោះពលរដ្ឋនិងសហគមន៍អីហ្នឹង គឺវាផ្សេង។ អ៊ីចឹងវាបង្កើតនូវភាពមិនទុកចិត្តរបស់ពលរដ្ឋទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលហ្នឹង»។
ចំណែកប្រធានសមាគមអភិវឌ្ឍន៍ជីវភាពពលរដ្ឋកម្ពុជា លោក ព្រុំ ប៊ុនថន យល់ឃើញស្រដៀងគ្នាដែរថា តាមវីដេអូ កងសន្តិសុខទាំងនោះបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសទៅលើអ្នកអូសរទេះអេតចាយ ដែលជាករណី «ហិង្សាដោយចេតនា» ដែលជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ។ ករណីនេះ លោកជំរុញដល់ស្ថាប័នជំនាញ ត្រូវបញ្ជូនជនប្រព្រឹត្តទៅតុលាការ ដើម្បីវិនិច្ឆយទោសកំហុសផងដែរ។
លោកថា៖ «តាមនីតិវិធីផ្លូវច្បាប់ ខ្ញុំថាអាជ្ញាធរខណ្ឌគួរតែសហការជាមួយអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ដើម្បីឱ្យជននោះមកទទួលខុសត្រូវចំពោះទង្វើរបស់គាត់ដែលបានប្រព្រឹត្តចំពោះជនរងគ្រោះ។ បើអត់ចាត់វិធានការទេ ខ្ញុំគិតថា ថ្ងៃក្រោយទៅ វានឹងមានអំពើហ្នឹងកើតឡើងដដែលៗទៀត ហើយអ៊ីចឹងទេ វាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សង្គម និងប៉ះពាល់ដល់ច្បាប់»។
វីអូឌី មិនអាចសុំការបញ្ជាក់ជុំវិញករណីនេះពីអ្នកនាំពាក្យស្នងការដ្ឋាននគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ លោក សាន សុខសីហា បានទេ នៅថ្ងៃនេះ។
រដ្ឋបាលខណ្ឌ៧មករា អះអាងតាមរយៈសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ខ្លួន ចុះថ្ងៃទី០៣ ខែវិច្ឆិកា ថា នៅថ្ងៃដដែលនេះ អាជ្ញាធរខណ្ឌចំនួន៤នាក់បានចុះរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់ចរាចរណ៍លើកំណាត់ផ្លូវលេខ១៦៤ ក្នុងសង្កាត់វាលវង់ ខណ្ឌ៧មករា ដោយស្នើឱ្យម្ចាស់យានជំនិះ រទេះអេតចាយ និងរទេះលក់ទំនិញផ្សេងៗដែលចតលើទ្រូងថ្នល់នៃកំណាត់ផ្លូវនេះ យកយានជំនិះនិងរទេះរបស់ពួកគេចេញ។ ប៉ុន្តែក្នុងអំឡុងពេលនៃការរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់នេះ ក៏មានយុវជនម្នាក់ដែលជាម្ចាស់រទេះអេតចាយ បានធ្វើសកម្មភាពជេរប្រមាថមកលើក្រុមការងារ ដោយមិនព្រមយករទេះចេញពីលើទ្រូងថ្នល់ បណ្តាលឱ្យមានការប្រតាយប្រតប់គ្នាទៅវិញទៅមក រហូតដល់មានការប្រើអំពើហិង្សាបន្តិចបន្តួច។
ក្រោយកើតហេតុ រដ្ឋបាលខណ្ឌបានជួបជាមួយយុវជនជាម្ចាស់រទេះអេតចាយ ហើយយុវជនរូបនោះបានសុំទោសនិងទទួលស្គាល់កំហុស ដោយមិនមានការប្តឹងផ្តល់អ្វីឡើយ។
រដ្ឋបាលខណ្ឌ៧មករា បញ្ជាក់ថា៖ «ចំពោះក្រុមការងារដែលបានប្រព្រឹត្តកំហុស ឈ្មោះ ឆាំ ឆាន រដ្ឋបាលខណ្ឌបានធ្វើការអប់រំ ដាក់ពិន័យដោយបញ្ឈរជើង ផ្អាកប្រាក់ខែរយៈពេល៦ខែ និងដាក់ពិន័យទៅតាមច្បាប់ ព្រមទាំងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តជាធរមាន»។
បើតាមក្រមព្រហ្មទណ្ឌ មាត្រា ២១៧ «បទហិង្សាដោយចេតនា» ចែងថា អំពើហិង្សាប្រព្រឹត្តដោយចេតនាលើអ្នកដទៃ ត្រូវផ្តន្ទាទោសអ្នកប្រព្រឹត្តដាក់ពន្ធនាគារ ១ទៅ៣ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ២លាន ទៅ ៦លានរៀល។
ក្នុងក្រមព្រហ្មទណ្ឌឆ្នាំ២០០៩ បទហិង្សាដោយចេតនា គឺសំដៅដល់អំពើបៀតបៀនលើរូបរាងកាយរបស់អ្នកដទៃដោយចេតនាតាមគ្រប់មធ្យោបាយទុច្ចរិត ដែលបណ្តាលឱ្យមានរបួស ឬគ្មានរបួស ឬខូចសុខភាព ជាដើម៕
