ក្រុមយុវជន និងសិស្សសាលា នៅតាមគ្រឹះស្ថានឧត្ដមសិក្សារដ្ឋមួយចំនួនក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ គាំទ្រការដាក់បញ្ចូលភាសាចិននេះនៅក្នុងវិស័យអប់រំ ដោយពួកគេលើកឡើងថា វានឹងអាចជួយកាត់បន្ថយការចំណាយក្នុងការសិក្សា ហើយបង្កភាពងាយស្រួលជាងការស្វែងរកសាលាឯកជនផ្នែកភាសាចិននេះ ដើម្បីបង្កើនចំណេះដឹងបន្ថែមទៀតឱ្យស្របទៅតាមទីផ្សារការងារ។
យុវតីឈ្មោះ គង់ ស្រៀង អាយុ១៩ឆ្នាំ ជានិស្សិតឆ្នាំទី២ ផ្នែករដ្ឋបាលសាធារណៈ នៃសកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទនីតិសាស្រ្ដ និងវិទ្យាសាស្ដ្រសេដ្ឋកិច្ច និយាយថា រូបគេគាំទ្រចំពោះការដាក់បញ្ចូលភាសាចិនចូលសម្រាប់វិស័យអប់រំរបស់រដ្ឋនេះ។ ប្រភពបន្តថា នៅពេលភាសាចិនត្រូវបានដាក់បញ្ចូលនៅក្នុងកម្មវិធីសិក្សារបស់រដ្ឋហើយ គឺសិស្សមិនចាំបាច់ចំណាយលុយរៀនច្រើននៅសាលាឯកជនដូចមុនទៀតទេ។ ជាងនេះទៀត ភាសាចិននេះក៏រាប់ថាជាភាសាអន្តរជាតិទី២ដែរ បន្ទាប់ពីភាសាអង់គ្លេស ដែលអាចងាយស្រួលស្វែងរកការងារធ្វើ។
កញ្ញាបន្តថា៖ «បានហ្វ្រី អត់អស់ថ្លៃ[សិក្សា] ធ្វើឱ្យសិស្សានុសិស្សហ្នឹងវាទទួលបានការបង្រៀនល្អអ៊ីចឹងណា។ មាន[ការដាក់បញ្ចូលភាសាចិន]ទៅ វាធ្វើឱ្យធនធានយើងនឹងទទួលបានចំណេះដឹងច្រើន»។
ស្រដៀលគ្នានេះដែរ យុវតីម្នាក់ទៀតឈ្មោះ ផុន ស្រីណាក់ ជាសិស្សថ្នាក់ទី១២ នៃវិទ្យាល័យព្រែកស្លែង រាជធានីភ្នំពេញ បានប្រាប់ វីអូឌី នៅថ្ងៃនេះថា ការដាក់បញ្ចូលភាសាចិនជាផ្លូវការសម្រាប់វិស័យអប់រំ អាចនឹងមិនមានផលប៉ះពាល់អ្វីទេ។ តែផ្ទុយទៅវិញ នេះជាឱកាសទៅវិញទេ សម្រាប់សិស្សានុសិស្ស ដែលអាចឱ្យពួកគេមានលទ្ធភាពបន្ដការសិក្សានៅក្រៅប្រទេស ហើយការចេះភាសាចិននេះក៏នឹងងាយក្នុងការផ្តល់លទ្ធភាពសម្រាប់យុវជនអាចហក់ចូលនៅក្នុងទីផ្សារការងារដែរ។
កញ្ញាបន្តថា៖ «វាធ្វើឱ្យយើងចំណេញពេលវេលាក្នុងការរៀននៅសាលា។ ខ្ញុំគាំទ្រ ១០០%។ ឥឡូវប្រទេសយើងកំពុងអភិវឌ្ឍ អ៊ីចឹងទៅគេត្រូវការភាសាចិនខ្លាំងដើម្បីធ្វើការ»។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន និងនាយករដ្ឋមន្រ្តីចិន លោក លី ខឺឈាង បានចុះហត្ថលេខាអនុសារណៈយោគយល់គ្នាលើឯកសារចំនួន១៨ ចំណុច កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២។ ក្នុងចំណោមឯកសារទាំងនោះ ការដាក់បញ្ចូលភាសាចិនទៅក្នុងវិស័យអប់រំជាតិ ដើម្បីបើកទ្វារឱ្យយុវជនបានសិក្សាជាផ្លូវការនៅតាមគ្រឹះស្ថានរបស់រដ្ឋ ក៏ជារបៀបវារៈមួយដែរនៅពេលនោះ។
នៅចំពោះមុខនេះ ភាសាបរទេសមិនមែនមានតែភាសាចិនមួយទេ ដែលត្រូវបានគេស្នើឡើង ដើម្បីដាក់បញ្ចូលនៅក្នុងកម្រិតសិក្សាជាផ្លូវការនៅក្នុងវិស័យអប់រំកម្ពុជា។ កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅ អនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ នៃសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម លោក ង្វៀន វ៉ាន់ហ្វុក (Nguyễn VănPhúc) ក៏បានស្នើឱ្យកម្ពុជាបង្កើតដេប៉ាតឺម៉ង់ភាសាវៀតណាមនេះនៅក្នុងសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញដែរ។
គេសង្កេតឃើញថា ២ថ្ងៃបន្ទាប់ពីវៀតណាមស្នើសុំនេះ ក្រសួងអប់រំក៏បានសម្រេចភ្លាមដែរ កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែសីហា ដោយឯកភាពតាមសំណើរបស់អនុរដ្ឋមន្រ្តីអប់រំវៀតណាមនេះ។
បើទោះបែបណា ការយល់ព្រមពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានេះបានជំរុញឱ្យមានប្រតិកម្មជាហូរហែពីយុវជន សង្គមស៊ីវិល និងអ្នកមាននិន្នាការប្រឆាំង ចំពោះការបង្កើតឱ្យមានដេប៉ាតឺម៉ង់ភាសាវៀតណាម។ ដោយសារមិនពេញចិត្តចំពោះដេប៉ាតឺម៉ង់ភាសាវៀតណាមនៅក្នុងសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ តំណាងយុវជនឈ្មោះ ធែល ធីលែន ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួននិងបញ្ជូនទៅឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្ននៅពន្ធនាគារខេត្តកណ្ដាល កាលពីដើមខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ តាមដីកាបង្គាប់ឱ្យចាប់ខ្លួនរបស់លោក ប្លុង វិសាល ចៅក្រមស៊ើបសួរនៃតុលាការខេត្តកណ្តាល។
ការចាប់ខ្លួនយុវជនដែលសកម្មកិច្ចការសង្គមរូបនេះ នៅបន្ទាប់ពីពួកគេតវ៉ាជាបន្តបន្ទាប់ប្រឆាំងមិនឱ្យមានវត្តមានដេប៉ាតឺម៉ង់ភាសាវៀតណាមនេះនៅក្នុងសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ។
ខុសពីវៀតណាមនេះ លោក ហៀន សុភា ជាគ្រូបង្រៀននៅវិទ្យាល័យមួយក្នុងក្រុងភ្នំពេញ យល់ឃើញថា ការដាក់បញ្ចូលភាសាចិននេះនៅក្នុងកម្មវិធីអប់រំរបស់សាលារដ្ឋ ហាក់មិនមានអ្វីជាបញ្ហាចោទទេ ដោយសារពលរដ្ឋកម្ពុជាមួយភាគធំមានឈាមជ័រចិនដែរ។ លោកបន្តថា ផ្ទុយទៅវិញ ការបង្កើនចំណេះដឹងផ្នែកភាសាចិននេះ វាជារឿងល្អម្យ៉ាង ព្រោះអាចជួយឱ្យសិស្សសាលាដែលគ្មានលទ្ធភាពបង់ថ្លៃសិក្សាក្នុងកម្រិតមួយដែលខ្ពស់នៅតាមសាលាឯកជន បានរៀននឹងគេដែរ។
លោកបន្ដថា៖ «យោបល់ខ្ញុំ ភាសាចិន ភាសាអីនេះ ដាក់មកក៏វាល្អដែរ សិស្សយើងក៏បានចេះដែរ ព្រោះកូនខ្មែរយើងមួយចំនួនក៏កាត់សែស្រឡាយចិនអីដែរ ខ្ញុំគិតថាមិនអីទេ»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងអប់រំយុវជន និងកីឡា លោក រស់ សុវាចា លើកឡើងថា កិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីការអភិវឌ្ឍកម្មវិធីអប់រំភាសាចិនរួមគ្នានៅតាមសាលាមធ្យមសិក្សានេះ វាគ្រាន់តែជាការសាកល្បងក្នុងជំហានបឋមនៅឡើយទេ។ លោកបន្តថា ជំហានបន្ទាប់ ភាគីទាំងពីរនឹងពិនិត្យតាមដានពីវឌ្ឍនភាពបន្ថែមទៀត ដើម្បីសម្រេចឱ្យបាននូវផែនការជាយុទ្ធសាស្រ្តក្នុងកម្រិតទ្វេភាគី។
លោកបន្ដថា៖ «អនុសារណៈនៃការយោគយល់គ្នានេះមានគោលបំណងលើកកម្ពស់ការផ្លាស់ប្ដូររវាងប្រជាជននិងប្រជាជន និងពង្រឹងមិត្តភាពរវាងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន» ។
បើតាមអ្នកនាំពាក្យរូបនេះ ការសាកល្បងកម្មវិធីអប់រំភាសាចិននេះ គឺភាគីទាំងពីរទើបដាក់ឱ្យអនុវត្តនៅតាមវិទ្យាល័យចំនួន២០ នៅក្នុងខេត្ត២ ឬទៅ ៣នៅឡើយ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ សម្រាប់កិច្ចការបច្ចេកទេស ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា នឹងបង្កើតគណៈកម្មការ ដើម្បីបន្តកិច្ចការជាមួយភាគីចិនទៀត។
ជុំវិញរឿងនេះដែរ ប្រធានសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ លោកស្រី អ៊ុក ឆាយ៉ាវី យល់ឃើញថា បើទាក់ទងនឹងវិស័យអប់រំ វាជារឿងល្អប្រសើរ។ប៉ុន្ដែការដាក់បញ្ចូលភាសាចិននៅក្នុងកម្មវិធីអប់រំនៅតាមសាលារដ្ឋនេះ ក៏ជាចំណុចមួយដែលអាចនឹងបាត់បង់អត្ដសញ្ញាណជាតិដែរនៅថ្ងៃខាងមុខ។
ប្រធានសមាគមរូបនេះបន្តថា អ្វីដែលជាការព្រួយបារម្ភជាងនេះ គឺវាទាក់ទងនឹងការដាក់អាណានិគមដើម្បីគ្រប់គ្រងប្រទេសនៅថ្ងៃខាងមុខ ដែលវាមិនមែនជាកម្រិតនៃការអប់រំធម្មតាពេកនោះទេ។
អ្នកស្រីបន្ដថា៖ «សម្រាប់ខ្ញុំ ការដាក់បញ្ចូលភាសាចិនចូលក្នុងវិស័យអប់រំយើង វាគ្មានអីចំណេញសម្រាប់ជាតិយើងទេ ព្រោះអីយើងដឹងហើយថាការដាក់ឱ្យរៀនតាំងពីថ្នាក់ទី៧ទៅហ្នឹង វាងាយឱ្យសិស្សងាយចាប់យកវប្បធម៌របស់ចិន ហើយវាងាយបាត់បង់អត្ដសញ្ញាណខ្មែរយើងតាមរយៈការដាក់បញ្ចូលនេះ»។
ហាក់ផ្ទុយពីនេះ លោក ប៉ិច ពិសី នាយកប្រតិបត្ដិនៃអង្គការតម្លាភាព ស្វាគមន៍ការដាក់បញ្ចូលភាសាចិននៅតាមគ្រឹះស្ថានសិក្សារដ្ឋនៅពេលនេះ។មិនតែប៉ុណ្ណោះ ចិនក៏ជាប្រទេសមហាអំណាចផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចមួយដែរ ដូច្នេះវត្តមានភាសាចិនក៏ជាជម្រើសល្អមួយសម្រាប់ពលរដ្ឋកម្ពុជា ដែលចេះទាញយកផលចំណេញលើផ្នែកណាមួយពីប្រទេសមហាអំណាច។
ទន្ទឹមនឹងនេះ លោក ប៉ិច ពិសី ក៏ដាក់ការព្រួយបារម្ភខ្លះដែរ ទាក់ទងនឹងសមត្ថភាពរបស់សិស្ស ដោយសារមុខវិជ្ជាដែលពួកគេត្រូវរៀន គឺច្រើនមុខវិជ្ជា ហើយត្រូវទៅរៀនគួរបន្ថែមទៀត។ បើតាមមន្រ្តីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះ ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា គួរពិនិត្យបញ្ហានេះឱ្យបានដិតដល់ ដើម្បីចៀសវាងការគ្រប់គ្រងពេលវេលាមិនបានល្អរបស់សិស្ស និងប៉ះពាល់ការសិក្សារបស់ពួកគេ៕
រាយការណ៍ដោយលោក ជា រ៉ាយុទ្ធ