ប្រជាពលរដ្ឋជិត១០០នាក់ តំណាងពលរដ្ឋជាង៧០គ្រួសារ នៅភូមិស្នាសង្គ្រាម ឃុំបល្ល័ង្ក ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប ដែលអះអាងថាកំពុងមានជម្លោះដីធ្លីជាមួយអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានដាក់ស្នាមមេដៃជាថ្មីទៀតទៅអាជ្ញាធរឃុំ និងស្រុក នៅថ្ងៃនេះ ដើម្បីស្នើសុំដោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លី ក្រោយអាជ្ញាធរបដិសេធ។
កាលពីពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ២០២២នេះ ប្រជាពលរដ្ឋដែលអះអាងថាមានចំនួន២១០គ្រួសារ នៅឃុំបល័្លង្ក ដែលមានដីអាស្រ័យផលទំហំ១៦០ហិកតា ស្ថិតក្នុងភូមិធម្មជាតិរុនតាឯក ឃុំរុនតាឯក ស្រុកបន្ទាយស្រី បាននាំគ្នាតវ៉ាជាបន្តបន្ទាប់ ដើម្បីទាមទារទៅអាជ្ញាធរខេត្តសៀមរាប ដោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លីជូនពួកគេ ដោយអះអាងថា អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបានហ៊ុមព័ទ្ធយកតាំងពីឆ្នាំ២០០៥ ដោយគ្មានការដោះស្រាយសំណង។
លោក សំ មុំ ជាពលរដ្ឋរស់នៅភូមិស្នាសង្គ្រាម ប្រាប់វីអូឌីនៅថ្ងៃចន្ទនេះថា ក្រោយពីពលរដ្ឋតវ៉ាជាបន្តបន្ទាប់មកនេះ គឺអាជ្ញាធរទទួលយកសំណើ និងដោះស្រាយជូនពលរដ្ឋតែ៤៣គ្រួសារប៉ុណ្ណោះ ខណៈសំណើរបស់ពលរដ្ឋជាង១០០គ្រួសារផ្សេងទៀតត្រូវបានបដិសេធចោល ក្រោមហេតុផលថាមិនបានតវ៉ាតាំងពីដំបូង។
ពលរដ្ឋរូបនេះឱ្យដឹងថា នៅថ្ងៃនេះ អ្នកភូមិចំនួន៧៣គ្រួសារបាននាំគ្នាផ្ដិតស្នាមមេដៃដាក់ទៅរដ្ឋបាលឃុំបល័្លង្ក និងរដ្ឋបាលស្រុកប្រាសាទបាគង ជាថ្មីទៀត ដើម្បីជំរុញឱ្យមានការដោះស្រាយដីធ្លីជូនពួកគេ ប៉ុន្តែខាងអាជ្ញាធរឃុំ និងស្រុក មិនបានទទួលសំណើរបស់ពលរដ្ឋឡើយ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ពលរដ្ឋគាត់បានបាត់បង់ដីពិតប្រាកដមែនហើយ ប៉ុន្តែពួកគាត់មួយចំនួនធំមិនបានតវ៉ាតាំងពីដំបូង ដោយសារពួកគាត់ភ័យខ្លាច ក្រោយអាជ្ញាធរគាត់គំរាមកំហែង»។
ពលរដ្ឋរស់នៅភូមិស្នាសង្គ្រាម អ្នកស្រី ហ៊ន់ វុន អះអាងថា ក្នុងចំណោមពលរដ្ឋ២១០គ្រួសារនោះ គឺពេលនេះមានពលរដ្ឋខ្លះបានបោះបង់ការតវ៉ា ដោយសារបារម្ភពីសុវត្ថិភាព និងមួយចំនួនទៀតបោះបង់ការតវ៉ា ក្រោយឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេទទួលបានការដោះស្រាយពីអាជ្ញាធរ។
អ្នកស្រីបន្តថា ពលរដ្ឋ ៤៣គ្រួសារ ដែលអាជ្ញាធរសន្យាដោះស្រាយជូននោះ គឺ១គ្រួសារទទួលបានដី ២០ម៉ែត្រ គុណ ៣០ម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះ ខណៈអ្នកភូមិប៉ះពាល់ដី ១៦០ហិកតា។
លោកបន្ថែមថា៖ «បើថាដោះស្រាយឱ្យតែ៤៣គ្រួសារ ក៏ដោះទៅ! ប៉ុន្តែសុំផ្ដល់ដី១៦០ហិកតាឱ្យយើងឱ្យគ្រប់មក យើងអត់ដាក់ពាក្យសុំតវ៉ាទៀតទេ។ ចុះបើឱ្យដីតែតិចមួយចេះ ចែកគ្នាម៉េចគ្រប់? ខ្ញុំសូមអំពាវនាវដល់សម្តេច ហ៊ុន សែន ដែលកំពុងគ្រប់គ្រងកូនចៅនេះ សូមឱ្យឪជួយដោះស្រាយឱ្យកូនចៅផង ដើម្បីបានចែកកូនចៅខ្លះ ព្រោះពួកយើងកូនច្រើនណាស់ បើឱ្យតិចពេក ចែកកូនមិនគ្រប់ទេ»។
មេឃុំបល្ល័ង្ក អ្នកស្រី ឡែម ណាត និងអភិបាលរងស្រុកប្រាសាទបាគង លោក និម សុវ៉ាន ប្រាប់ថាជាប់រវល់ប្រជុំ មិនអាចនិយាយបាន ខណៈអភិបាលស្រុក លោក សូរ ផ្លាតុង ទូរសព្ទចូល គ្មានអ្នកទទួល។
អ្នកនាំពាក្យអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា លោក ឡុង កុសល មានប្រសាសន៍ថា រឿងរ៉ាវជម្លោះដីធ្លីរវាងពលរដ្ឋ និងអាជ្ញាធរជាតិអប្សរានោះ ត្រូវបានអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធដោះស្រាយចប់ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។ លោកថា ករណីពលរដ្ឋតវ៉ានេះ គឺជាការបង្កើតឡើងថ្មីទៀត ហើយពលរដ្ឋទាំងនេះពុំមានឯកសារ ឬភស្តុតាង បញ្ជាក់ថាពួកគេប៉ះពាល់ដីធ្លីនោះទេ។ លោកថា ករណីនេះ អាជ្ញាធរមិនអាចដោះស្រាយជូនបានឡើយ។
លោកបន្ថែមថា៖ «រឿងនេះជាការបង្កើតឡើងថ្មី ហើយមិនមានប្រភពបញ្ជាក់ព័ត៌មានច្បាស់លាស់នៃការទាមទាររបស់ពួកគាត់ច្បាស់លាស់ទេ។ អ៊ីចឹងខ្ញុំមិនដឹងថាត្រូវដោះស្រាយយ៉ាងម៉េចទេ ព្រោះកន្លងមក គេមានចំណុចដែលត្រូវដោះស្រាយ គេបានចាត់ចែងដោះស្រាយរួចរាល់ហើយ។ បើពួកគាត់មកបង្កើតឡើងថ្មីអ៊ីចឹងទៀត ខ្ញុំក៏មិនដឹងថាដោះស្រាយម៉េចដែរ»។
មន្ត្រីឃ្លាំមើលការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកប្រចាំខេត្តសៀមរាប លោក សួស ណារិន មានប្រសាសន៍ថា ប្រសិនបើអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធនៅថ្នាក់ខេត្ត មិនដោះស្រាយឱ្យ ហើយពលរដ្ឋយល់ថាជាភាពអយុត្តិធម៌នោះ គឺពលរដ្ឋអាចដាក់បណ្ដឹងទៅអាជ្ញាធរថ្នាក់ជាតិ ឱ្យជួយដោះស្រាយបន្តទៀតបាន។
យ៉ាងណា មន្ត្រីឃ្លាំមើលការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ បានទទូចដល់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធពិចារណាដោះស្រាយជូនពលរដ្ឋដោយចៀសវាងការគំរាមកំហែង ការប្រើហិង្សា ការចោទប្រកាន់ និងការចាប់ខ្លួន ជាដើម ដែលធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋកាន់តែជួបទុក្ខលំបាកបន្ថែមទៀត។
លោកបន្ថែមថា៖ «កាលណាគាត់ដាក់បណ្ដឹងទៅថ្នាក់ជាតិ ខាងថ្នាក់ជាតិអាចចាត់តាំងមន្ត្រីឱ្យចុះមកស្រាវជ្រាវស្វែងរកការពិត ហើយលទ្ធផលយ៉ាងណាៗ ខ្ញុំមិនហ៊ានថាទេ ព្រោះរឿងនេះ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា គេបដិសេធហើយ គេបញ្ចប់ហើយ អត់មានសើរើអីទៀតទេ»។
កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ មេភូមិស្នាសង្គ្រាម លោក ពេញ ព្រូន ត្រូវបានថ្នាក់លើដកចេញពីតំណែង ក្រោយចេញមុខតវ៉ាទាមទាររកដំណោះស្រាយដីធ្លីជាមួយប្រជាពលរដ្ឋជាង ២១០គ្រួសារ នៅតំបន់អភិវឌ្ឍន៍រុនតាឯក។
អតីតមេភូមិរូបនោះអះអាងថា កាលពីឆ្នាំ២០០៥ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានហ៊ុមព័ទ្ធយកដីស្រែរបស់ពួកគាត់អស់ ១៦០ហិកតា ដោយសន្យាផ្តល់សំណងជូនពួកគាត់ពី ៥០០ដុល្លារ ទៅ ៧០០ដុល្លារ ក្នុង១ហិកតា ប៉ុន្តែរហូតមកដល់ឆ្នាំ២០២២ ស្ថាប័នមួយនេះពុំបានផ្តល់សំណងជូនពលរដ្ឋឡើយ ក្នុងនោះ គ្រួសាររបស់លោក ក៏បានបាត់បង់ដីស្រែ១,៥ហិកតាផងដែរ ដែលធ្វើឱ្យលោកចេញតវ៉ាជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ៕