ព្រះសង្ឃ និងយុវជនស្ម័គ្រចិត្តមួយក្រុម បានរៃអង្គាសថវិកានៅលើបណ្តាញសង្គម ដើម្បីជួយដល់សិស្សានុសិស្សតាមជនបទ នៅតំបន់ដាច់ស្រយាលក្នុងខេត្តចំនួនពីរ គឺខេត្តមណ្ឌលគិរី និងខេត្តពោធិ៍សាត់ ស្របពេលដែលពួកគេកំពុងជួបការលំបាកក្នុងការសិក្សា។
តំណាងក្រុមយុវជនស្ម័គ្រចិត្ត ព្រះតេជព្រះគុណ គង់ ជីវ័ន្ត គង់នៅវត្តមហាមន្រី្ត រាជធានីភ្នំពេញមានថេរដីកាថា ការបង្កើតឱ្យមានជាសកម្មភាពសប្បុរសធម៌នេះឡើង ដោយសារព្រះអង្គមើលឃើញការខ្វះខាត និងតម្រូវការរបស់សិស្សានុសិស្សក្រីក្រតាមជនបទដាច់ស្រយាល ហើយពួកគេទាំងនោះកំពុងជួបការលំបាក។ ព្រះអង្គបន្តថា ក្នុងនាមការងារស្ម័គ្រចិត្តនេះ នឹងព្យាយាមរកថវិកាដើម្បីទិញសម្ភារៈសិក្សាសម្រាប់កុមារក្រីក្រទៅតាមលទ្ធភាពដែលអាចធ្វើទៅបាន។
ព្រះអង្គមានថេរដីកាថា៖«អាត្មាសម្លឹងមើលឃើញនៅភាពខ្វះខាតនិងទុក្ខលំបាករបស់ពួកគាត់ [ក្មេងៗ] គាត់ពិតជាត្រូវការជំនួយពីសប្បុរសជនមែនទែន[…] ដូច្នេះអាត្មាភាពនៅតែបន្តធ្វើសកម្មភាពការងារស្ម័គ្រចិត្តនេះរហូត ដរាណាអាត្មាភាពនៅមានជីវិត»។
ព្រះអង្គបន្ថែមថា៖«សម្រាប់អាត្មាផ្ទាល់ ទោះបីរបស់ហ្នឹង[សម្ភារៈ]វាតិចតួចក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែសម្រាប់អ្នកដែលខ្វះខាតគឺពិតជាសំខាន់ណាស់សម្រាប់ពួកគាត់[ក្មេងៗ]»។
បើតាមព្រះតេជព្រះគុណ គង់ ជីវ័ន្ត ក្រុមការងារស្ម័គ្រចិត្តមានគម្រោងជួយដល់សិស្សានុសិស្សក្រីក្រ នៅសាលាបឋមសិក្សាឡៅការ ស្ថិតក្នុងភូមិពូតាំង ខេត្តមណ្ឌលគិរី ចាប់ពីថ្ងៃទី២៨ ដល់ ២៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៣។ ចំណែកថ្ងៃទី ៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣ នឹងបន្តនៅសាលាបឋមសិក្សាយសវិន័យ ស្ថិតនៅក្នុងភូមិផ្ទះចេក ស្រុកក្រគរ ខេត្តពោធិ៍សាត់ វិញម្តង។
ស្ថិតក្នុងព្រះជន្ម ២១ ព្រះវស្សាព្រះអង្គមានថេរដីកាបន្តថា យុវជនជាធនធានស្នូលនៅក្នុងការកំណត់អនាគតរបស់សង្គមជាតិ។ ដូច្នេះត្រូវឆ្លៀតឱកាសជួយបណ្តុះផ្នត់គំនិតដល់យុវជន និងសិស្សានុសិស្សឱ្យមានគតិបណ្ឌិតក្នុងខ្លួន និងមានមនសិការសង្គមជាតិដើម្បីឱ្យប្រទេសជាតិមានការអភិវឌ្ឍន៍។ ព្រះអង្គបន្ថែមថា សង្គមមួយរីកចម្រើន និងអភិវឌ្ឍន៍ខ្លាំងជាសង្គមដែលសម្បូរដោយធនធានមនុស្សខ្លាំង ពោលគឺជាធនធានមនុស្សដែលមានការអប់រំខ្ពស់ មានការគិតស៊ីជម្រៅ មានគំនិតច្នៃប្រឌិតខ្ពស់ និងមានភាពជាពលរដ្ឋល្អចេះជួយយកអាសាគ្នា និងសាមគ្គីគ្នាជាដើម។
ព្រះអង្គបន្តថា៖«អាត្មាគឺចង់ឃើញសង្គមមួយដែលសម្បូរទៅដោយយុវជនមានចំណេះដឹងខ្លាំងអាចជួយដល់សង្គមបាន បុគ្គលម្នាក់អាចជួយដល់មនុស្ស ១០០នាក់ អ៊ឹចឹងបុគ្គល ១០០នាក់អាចជួយដល់មនុស្ស ១,០០០នាក់ប្រសិនបើពួកគាត់យល់អំពីគោលបំណងរបស់ក្រុមការងារអាត្មា»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ និស្សិតសាកលវិទ្យាល័យបញ្ញាសាស្រ្តម្នាក់ទៀតគឺយុវតី ហួរ ស៊ីវម៉េង បានឱ្យដឹងថា ការចូលរួមការងារស្ម័គ្រចិត្តគឺជាក្តីស្រលាញ់ និងជាវិធីដ៏ល្អមួយសម្រាប់កញ្ញាដើម្បីចង់ឃើញការផ្លាស់ប្តូររួមទាំងការកែប្រែក្នុងសហគមន៍ឱ្យរួចផុតពីភាពក្រីក្រ ជាពិសេសចង់ស្គាល់ឱ្យកាន់តែច្បាស់អំពីការរស់នៅរបស់សិស្សានុសិស្សតាមជនបទ។ កញ្ញបន្តថា កញ្ញាក៏ជាអ្នកខ្វះខាតកាលពីក្មេងៗហេតុ ដូច្នេះហើយទើបធ្វើឱ្យកញ្ញាមានផ្នត់គំនិតមួយគឺត្រូវចូលរួមការងារស្ម័គ្រចិត្តជួយទៅដល់កុមារ ហើយវាជាចំណែកនាំមកនូវអ្វីដែលល្អប្រសើរចំពោះសង្គម។
កញ្ញាបន្តថា៖«ទីមួយក្តីស្រឡាញ់សម្រាប់ទីពីរគឺការចង់ជួយចែករំលែកទៅដល់ពួកគាត់ ដោយសារតែកាលពីមុនមក ខ្ញុំក៏មានការខ្វះខាតដូចគ្នាអ៊ីចឹងដែរ ខ្ញុំក៏ធ្លាប់រស់នៅទីជនបទដូចគ្នា»។
កញ្ញា ហួរ ស៊ីវម៉េង ដែលមានវ័យ ២១ឆ្នាំរូបនេះបានប្រាប់ថា ថវិកាដែលប្រមូលបានក្នុងពេលបច្ចុប្បន្នមានជាង ៣ ០០០ ដុល្លារអាមេរិក ខណៈទំហំថវិកាគ្រោងចំណាយប្រមាណ៤ ០០០ដុល្លារអាមេរិក។ ទន្ទឹមនឹងនេះ យុវតីរូបនេះ ស្នើឱ្យស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យអប់រំ និងសប្បុរសជននានា គួរជួយឧបត្ថម្ភដល់សិស្សានុសិស្សដែលកំពុងខ្វះខាតសម្ភារៈសិក្សា។ បន្ថែមពីនេះ ក្រុមការងារស្ម័គ្រចិត្ត ក៏បានរួមចំណែកសង់បណ្ណាល័យដើម្បីទុកឱ្យពួកគេបានសិក្សារៀនសូត្របន្តទៀតដែរ។
កញ្ញាបន្ថែមថា៖«ជាសំណូមពរពីពួកគាត់[ក្មេងៗ]គឺពួកគាត់ចង់បានកាតាប សៀវភៅសរសេរ ប៊ិច ខ្មៅដៃ បន្ទាត់ ជ័រលុប ហើយ Color ផាត់ពណ៌ជាដើម ហើយអ្វីដែលពួកគាត់មានតម្រូវការខ្លាំងបន្ថែមទៀតហ្នឹងគឺបណ្ណាល័យគឺពួកគាត់អត់មានជាបន្ទប់បណ្ណាល័យទេ»។
រដ្ឋធម្មនុញ មាត្រា៦៨ បានចែងថា រដ្ឋាភិបាលត្រូវផ្ដល់ការអប់រំកម្រិតបឋមសិក្សា និងមធ្យមសិក្សាដោយឥតគិតថ្លៃដល់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ ហើយម្នាក់ៗត្រូវបន្តការសិក្សា ជាមូលដ្ឋានយ៉ាងហោចណាស់ត្រឹមថ្នាក់ទី៩ ហើយរដ្ឋត្រូវមានកាតព្វកិច្ចជួយផ្សព្វផ្សាយ និងលើកតម្កើងសាលាបាលី និងពុទ្ធិកសិក្សា។
ដោយឡែក នាយកសាលាបឋមសិក្សាឡៅការ ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោកស្រី ជា សុធា ប្រាប់វីអូឌីថា កុមារដែលកំពុងសិក្សាក្នុងសាលាមួយនេះ ពិតជាកំពុងជួបការលំបាកពិតមែន ដោយខ្វះខាត សម្ភារៈសិក្សាដូចជា សៀវភៅ ប៊ិច កាតាប ខណៈ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធក្នុងសាលាក៏ប្រឈមការខ្វះខាតថែមទៀត។ អ្នកស្រីបន្តថា ការចូលរួមចំណែកជួយសម្ភារៈសិក្សាដល់សិស្សានុសិស្សក្រីក្រនៅសាលាក្នុងសាលាបឋមសិក្សាឡៅការ គឺជាការលើកទឹកចិត្តឱ្យកុមារដែលជួបការលំបាកនឹងបន្តការរៀនសូត្រទៅមុខទៀត។
លោកស្រីបន្តថា៖«ខ្ញុំសប្បាយចិត្តដែលពួកលោកគ្រូ អ្នកគ្រូ [ក្រុមយុវជនស្ម័គ្រចិត្ត] បានមកចែកជូនសម្ភារសិក្សាដល់ក្មេងៗក្រីក្រនៅនេះ សប្បាយចិត្ត។បើអាចសុំជួយបណ្ណាល័យសិក្សាមួយទៀតមក ដើម្បីទុកឱ្យពួកគាត់[សិស្ស] បានរៀនសូត្រ»។
ទាក់ទិនរឿងនេះ ប្រធានមន្ទីរអប់រំ យុវជន និងកីឡា ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ទឹម សង្វាត មិនអាចសុំការឆ្លើយបតបានទេនៅថ្ងៃសៅរ៍ ដោយទូរសព្ទចូលជាច្រើនដង តែពុំមានអ្នកទទួល។
ចំណែក លោក នាង វណ្ណៈ អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋបាលសាលាខេត្តមណ្ឌលគិរី ទទួលស្គាល់ថា សិស្សនៅតំបន់ដាច់ស្រយាលក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី ពិតជាកំពុងជួបការលំបាកពិតមែន ហើយថា សកម្មភាពរបស់ក្រុមយុវជនស្ម័គ្រចិត្តនេះ ពិតជាបានចូលរួមចំណែកជាមួយអាជ្ញាធរដោះស្រាយការលំបាកដល់ការសិក្សារបស់កុមមារទាំងនោះបានមួយចំណែកដែរ។
លោកថា៖«ខ្ញុំយល់ថាជាទឹកចិត្តសប្បុរសធម៌របស់ពួកគាត់ដែមានឆន្ទៈមនសិការចង់ចូលរួមក្នុងការងារសង្គម ព្រោះនិយាយទៅនៅតំបន់ដាច់ស្រយាលវាមានការខ្វះខាតច្រើន បើបានពួកគាត់ (យុវជនស្ម័គ្រចិត្ត) ចូលរួមជួយជារឿងល្អដែរ»។
លោកបន្ថែមថា៖«រដ្ឋបាលខេត្តយើងក៏បានចូលរួមចំណែកជួយដែរ ហើយបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋហ្នឹងគាត់ខ្វះខាតច្រើនណាស់ ខ្វះខាតច្រើននៅតំបន់ដាច់ស្រយាលនៅខេត្តមណ្ឌលគិរីយើង។ បើបានខាងប្អូនៗក្រុមយុវជនជួយបានច្រើនក៏បានចូលរួមជាមួយរដ្ឋបាលខេត្តជួយបានច្រើនដែរ ព្រោះរដ្ឋបាលខេត្តក៏សស្រាក់សស្រាំដែរ»។
យ៉ាងនេះក្តី ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីការអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្ដិភាព លោក យង់ គិមអេង សាទរចំពោះគំនិតផ្តួចផ្តើមនៃការរៃអង្គាសថវិកាដើម្បីជួយដល់សិស្សានុសិស្សក្រីក្រតាមជនបទ។ បន្ថែមពីនេះ លោកថារដ្ឋាភិបាលគួរ មានយន្តការជួយដល់កុមារនៅតំបន់ដាច់ស្រយាលបន្ថែមទៀតដើម្បីឱ្យពួកគេទទួលបានការគាំពារ ដូចកុមារនៅតំបន់មានការអភិវឌ្ឍផងដែរ។
លោកបន្តថា៖«រដ្ឋគួរតែពង្រីកវិសាលភាពនៃការជួយហ្នឹងដែរទៅដល់កូនសិស្សដែលគ្នាក្រីក្រឱ្យគ្នាបានចូលរៀន បានរៀនបានសូត្រ»។
លោកបន្ថែមទៀតថា៖«កុំទុកគាត់ចោល កុំឱ្យគ្នា[កុមារ]បាត់បង់ក្នុងការសិក្សា គាត់ក្រីក្រ ប៉ុន្តែគំនិតស្មារតីរបស់ពួកគាត់គឺមាន ប៉ុន្តែអត់មានលទ្ធភាព ហើយការអត់លទ្ធភាពនេះប្រសិនបើយើងអត់ទៅជួយគាត់ទេ។ យើងអត់បានគិតគូរជួយដល់គាត់ទេ គាត់ខកខានអត់បានរៀនសូត្រគឺមានន័យថាយើងកំពុងបាត់បង់ធនធានមនុស្សសំខាន់ហើយ»។
កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្នុងពិធីបិទសន្និបាតបូកសរុបការងារ ឆ្នាំសិក្សា២០២០-២០២១ និងលើកទិសដៅការងារឆ្នាំសិក្សា២០២១-២០២២ ជំរុញឱ្យបន្តពង្រឹងប្រព័ន្ធអប់រំ និងបន្តធានានូវសេវាអប់រំដែលមានគុណភាពប្រកបដោយសមធម៌ និងបរិយាបន្ន ព្រមទាំងលើកកម្ពស់ឱកាសការសិក្សាពេញមួយជីវិតសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា និងដោះស្រាយការខាតបង់ការរៀនសូត្ររបស់សិស្សនិស្សិត។
របាយការណ៍របស់ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា ចេញផ្សាយ ក្នុងខែមីនា ឆ្នាំ ២០២២ ឱ្យដឹងថា សាលាបឋមសិក្សានៅកម្ពុជាបានកើនឡើង ១២៧ សាលារៀនបន្ថែមទៀត ដែលមាន ៧ ៨៤៣ សាលារៀនសម្រាប់ឆ្នាំសិក្សា ២០២០-២០២១។
តួលេខនេះ បើធៀបក្នុងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំសិក្សា ២០១៨-២០១៨ មានត្រឹម ៧ ៧១៦ សាលារៀនទេ ក្នុងនោះសាលាឯកជនជិត ៥០០សាលា(៤៨៨) សម្រាប់ឆ្នាំសិក្សា ២០១៨-២០១៩ និងបានកើនឡើងជាង ៥០០សាលា(៥៣៩)សម្រាប់ឆ្នាំសិក្សា ២០២០-២០២១៕
