អ្នកឃ្លាំមើលកិច្ចការបោះឆ្នោត និងអ្នកវិភាគនយោបាយ លើកឡើងថា សារអំពាវនាវរបស់លោក សម រង្ស៊ី ឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់រូបចូលរួមបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិ ដោយថា កុំបារម្ភពីការលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោត ជាសារនយោបាយវិជ្ជមាន នឹងអាចធ្វើឱ្យការបោះឆ្នោតមានភាពល្អប្រសើរ។
ការលើកឡើងនេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីអតីតមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានតុលាការរំលាយ លោក សម រង្ស៊ី បានថ្លែងសារនៅលើបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុករបស់លោក កាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៣នេះ ដោយលោកបានអំពាវនាវឱ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់រូបចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោត ដោយរក្សាឧត្ដមគតិដើម ហើយកុំបារម្ភហួសហេតុពីការលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោត ដើម្បីផ្លាស់ប្ដូរមេដឹកនាំមួយដែលខ្លួនពេញចិត្ត។
លោកថ្លែងថា៖ «ប្រជាពលរដ្ឋសាមញ្ញម្នាក់ៗ សូមត្រៀមខ្លួនបោះឆ្នោតឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរដាច់ខាត នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣នេះ។ នៅសល់តែ៦ខែទៀត សូមបងប្អូនជនរួមជាតិទាំងអស់ កុំចាំបាច់ កុំចាំបាច់និយាយ កុំចាំបាច់បង្ហាញទឹកចិត្តយើង ថាយើងចង់មានការផ្លាស់ប្ដូរ។ កុំនិយាយក៏បានដែរ ចាំទៅបោះឆ្នោតទៅ ថ្ងៃបោះឆ្នោតឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរទៅ ពេលនោះនឹងមានការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងពិតប្រាកដ»។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការនិចហ្វិក លោក សំ គន្ធាមី មានប្រសាសន៍ថា សាររបស់លោក សម រង្ស៊ី នេះមិនមានសញ្ញាអ្វីអាក្រក់នោះទេ ហើយសារនេះក៏មិនខុសពីសាររបស់ គ.ជ.ប និងគណបក្សនយោបាយផ្សេងៗទៀត ដែលចង់ឃើញពលរដ្ឋគ្រប់រូបចូលរួមបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិឱ្យបានគ្រប់គ្នា ដើម្បីជ្រើសរើសមេដឹកនាំដែលខ្លួនពេញចិត្ត។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «សាររបស់លោក សម រង្ស៊ី គាត់ចង់ឱ្យពលរដ្ឋគ្រប់រូបទៅបោះឆ្នោតទៅ គណបក្សនយោបាយក៏ចង់ឱ្យមានការបោះឆ្នោតបានគ្រប់គ្នា ហើយ គ.ជ.ប និងសង្គមស៊ីវិល ចង់ឱ្យមានអ្នកទៅបោះឆ្នោតបានគ្រប់គ្នាដែរ។ អ្នកដែលទៅបោះឆ្នោតច្រើន មានជម្រើសច្រើន ហើយការបោះឆ្នោតប្រកបដោយឆន្ទៈ ការបោះឆ្នោត វានឹងឃើញសខ្មៅ»។
រីឯអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន មានប្រសាសន៍ថា សាររបស់លោក សម រង្ស៊ី ដែលអំពាវនាវឱ្យប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូបចូលរួមបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិខាងមុខនេះ គ្រាន់តែជាសារមួយបង្កប់ន័យពិសពុលតែប៉ុណ្ណោះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «វាជារឿងគួរឱ្យអស់សំណើចណាស់ បន្ទាប់ពីប្រឆាំងមក គាត់ចាក់បណ្ដោយ គេថាចាក់បណ្ដោយ រុញទូកបណ្ដោយទឹក។ មិនដែលទេ! តាំងពី៣០ឆ្នាំមក មិនដែល សម រង្ស៊ី អំពាវនាវប្រជាពលរដ្ឋអញ្ជើញទៅបោះឆ្នោតហ្នឹងទេ អាហ្នឹងវាជារឿងចម្លែកណាស់។ អ៊ីចឹងទេ ខ្ញុំយល់ថា នេះមិនមែនជារឿងបញ្ចេញមតិដោយស្មោះត្រង់អស់ពីដួងចិត្តចំពោះប្រជាជនទេ វាគ្រាន់តែជាល្បិចកលតែប៉ុណ្ណោះ ហើយល្បិចកលនេះជាល្បិចកលនយោបាយដ៏ពិសពុលទៀត»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ពីមុនមក យើងឃើញហើយ ឆ្នាំ២០១៨ គាត់ថាមិនឱ្យបងប្អូនអញ្ជើញទៅបោះឆ្នោតទេ “នៅផ្ទះឈ្នះឯង” ហើយឱ្យម្រាមដៃស្អាត កុំឱ្យមានទឹកជ្រលក់ម្រាមដៃ ទឹកខ្មៅហ្នឹង! បានគេហាមមិនឱ្យប្រជាជនទៅបោះឆ្នោត។ ហើយយើងឆ្ងល់ណាស់ មូលហេតុអ្វីបានជាគាត់ចាក់បណ្ដោយយ៉ាងដូច្នោះ មិនមែនជារឿងធម្មតាទេ! ខ្ញុំចាត់ទុកថាជារឿងចម្លែកហើយ ហើយជារឿងមិនប្រក្រតីខាងនយោបាយ»។
តាមប្រតិទិន ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រសម្រាប់នីតិកាលទី៧ នៃរដ្ឋសភាកម្ពុជា នឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣។
ចំណែកអ្នកវិភាគនយោបាយ លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា ចាត់ទុកសាររបស់លោក សម រង្ស៊ី គឺជាសារវិជ្ជមានមួយ ស្របតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ បើពលរដ្ឋទៅបោះឆ្នោតច្រើនកុះករដូចកាលពីឆ្នាំ១៩៩៣ និងឆ្នាំ២០១៣ នោះនឹងធ្វើឱ្យការបោះឆ្នោតមានភាពល្អប្រសើរ ។
យ៉ាងណា លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា បញ្ជាក់ថា ដើម្បីឱ្យការបោះឆ្នោតមានភាពសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ លុះត្រាតែស្ថាប័ន គ.ជ.ប ឯករាជ្យ និងគ្មានការគំរាមកំហែង។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ដើម្បីកុំឱ្យមានការឈ្លោះគ្នា ដើម្បីឱ្យការបោះឆ្នោតមានសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ លុះត្រាតែគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតឯករាជ្យ […] ហើយយន្តការនៃការរៀបចំការបោះឆ្នោតឈរទៅតាមគោលការណ៍ច្បាប់ ហើយឆ្លើយតបទៅនឹងបរិយាកាសដែលបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ គ្មានការគំរាមកំហែង គ្មានការចាប់ចង» ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ហើយអ្នកនយោបាយ ទាំងគណបក្សកាន់អំណាច និងគណបក្សប្រឆាំង មិនគួរប្រឆាំងគ្នាផ្ដាច់មុខទេ។ ឧទាហរណ៍ លោក សម រង្ស៊ី លើកឡើងជាចំណុចវិជ្ជមាន គួរតែសាទរ មិនគួរតាមផ្ចាញ់ផ្ចាល ឬក៏និយាយបញ្ច្រាសទៅវិញ វាខុសទៅនឹងគោលការណ៍ច្បាប់ទៅវិញទេ»។
ថ្លែងប្រាប់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មាន ក្រោយពីបញ្ចប់ការប្ដូរព័ត៌មានថ្ងៃខែឆ្នាំកំណើតក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ ប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់ជំហរជាសាធារណៈថា លោកនឹងដាក់ចេញនូវផែនការយុទ្ធសាស្រ្ត ដើម្បីតាមកម្ទេចអ្នកដែលលោកហៅថាជាក្រុមប្រឆាំងនៅតាមមូលដ្ឋាន ហើយគាំទ្រអង្គការចាត់តាំងដឹកនាំដោយលោក សម រង្ស៊ី ដែលលោកហៅថាជាជនក្បត់ជាតិ៣ជំនាន់។ ជាងនេះទៀត លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ថែមទាំងអះអាងថា ចំពោះអ្នកនៅតាមមូលដ្ឋានដែលនៅបន្តគាំទ្រអង្គការចាត់តាំងរបស់លោក សម រង្ស៊ី ទៀត នឹងត្រូវកម្ទេចចោលដោយគ្មានការលើកលែង។
ការព្រមានជាថ្មីទៀតនៅពេលនោះរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គឺនៅមួយថ្ងៃក្រោយពីសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានកាត់ទោសឱ្យលោក សម រង្ស៊ី ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត ហើយផាត់អ្នកនយោបាយចាស់វស្សារូបនេះចេញពីសង្វៀននយោបាយជារៀងរហូត៕
