កម្ពុជាជំរុញឱ្យមានកិច្ចសហការជាសកលនិងការផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យានិងបច្ចេកទេស ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាកាកសំណល់

វេទិកាថ្នាក់តំបន់អាស៊ី និងប៉ាស៊ីហ្វិកលើកទី១១ស្តីពី «3R និងសេដ្ឋកិច្ចចក្រា» ក្រោមប្រធានបទ «សមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចចក្រាទៅក្នុងការអភិវឌ្ឍវិស័យចម្បងៗ ដើម្បីឈានឆ្ពោះទៅសម្រេចបានសង្គមគ្មានសំណល់ និងគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព» ដោយមានការចូលរួមពី​តំណាង​បណ្តាប្រទេស​​ចំនួន​៣៩​ ក្នុងនោះ ​រួម​មាន មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ទីភ្នាក់ងារអន្តរជាតិ ទីភ្នាក់ងារជំនួយ វិស័យ​ឯកជន គ្រឹះស្ថាន​ស្រាវជ្រាវ អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល និងភាគីពាក់ព័ន្ធនានាផ្សេងទៀត សរុបប្រមាណ​ជា​ង ៤០០នាក់ នៅសណ្ឋាគារសុខា ខេត្តសៀមរាប ព្រឹកថ្ងៃទី៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣។ (ហ្វេសប៊ុកក្រសួងបរិស្ថាន)

រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងបរិស្ថាន​កម្ពុជា បាន​ជំរុញឱ្យ​មានកិច្ច​សហការជាសកល និងការផ្ទេរ​​បច្ចេកវិទ្យា និងបច្ចេកទេស​​កាន់តែ​មានប្រសិទ្ធភាព ជាពិសេស​ពីបណ្តា​​ប្រទេស​ដែលមានសេដ្ឋកិច្ចជឿនលឿន ទៅ​កាន់​ប្រទេស​ដែលមានការ​អភិវឌ្ឍតិច​តួច ដើម្បីកិច្ចគាំពារបរិស្ថាន និង​​ដោះស្រាយ​បញ្ហាកាកសំណល់​។

ការជំរុញនេះ​បានធ្វើឡើងនៅក្នុង​​វេទិកា​ថ្នាក់តំបន់អាស៊ី និងប៉ាស៊ីហ្វិក លើកទី១១​ ស្តីពី 3R និង​សេដ្ឋកិច្ចចក្រា នៅសណ្ឋាគារសុខា ខេត្តសៀមរាប ដោយមានការចូលរួមពី​តំណាង​បណ្តាប្រទេស​​ចំនួន​៣៩​ ក្នុងនោះ ​រួម​មាន មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ទីភ្នាក់ងារអន្តរជាតិ ទីភ្នាក់ងារជំនួយ វិស័យ​ឯកជន គ្រឹះស្ថាន​ស្រាវជ្រាវ អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល និងភាគីពាក់ព័ន្ធនានាផ្សេងទៀត សរុបប្រមាណ​ជា​ង ៤០០នាក់។

ក្នុង​វេទិកានេះមាន​ការ​​​​ជជែក​​ពាក់​​ព័ន្ធ​​នឹង​គោល​​នយោ​បាយ ការ​​ផ្តល់​​កា​រ​គាំទ្រ​​ទៅ​លើ​ 3R (ការកាត់បន្ថយ ការ​ប្រើប្រាស់ឡើងវិញ និង​ការកែច្នៃឡើងវិញនូវសំណល់​រឹងនិងប្លាស្ទិក) ការ​ចែករំលែកនូវចំណេះដឹងព័ត៌មាន ការផ្តល់​នូវជំនួយ​បច្ចេកទេសឱ្យ​គ្នា​ទៅវិញ​ទៅមក​​ ក៏ដូចជាបទពិសោធនានា​ដល់សមាជិក ព្រមទាំង​រឹតបន្តឹងបន្ថែម​នូវ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការលើការ​លើកកម្ពស់​គោលការណ៍ 3R។

រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង​បរិស្ថាននៃ​ប្រទេសកម្ពុជា លោក សាយ សំអាល់ បានថ្លែងក្នុងវេទិកា​នេះ​​ថា ស្របពេលដែល​តំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក គឺជាតំបន់មួយដែលមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និង​ថាមពល បញ្ហា​កាកសំណល់ រួមទាំងសំណល់ប្លាស្ទិក​​ ក៏មានការ​កើនឡើ​ងច្រើន​ផងដែរ ដែលតម្រូវ​ឱ្យ​ធ្វើ​ការ​​រួមគ្នា​ ដើម្បី​ដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនោះឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព។

ជាមួយគ្នានេះដែរ លោក​ថា ​ប្រទេស​កម្ពុជា បានប្រឈមនឹងបញ្ហាបរិស្ថានថ្មីៗ ដូច​ជា កាកសំណល់ ការបំពុល និងការបាត់​បង់​នូវ​លក្ខណៈ​ធម្មជាតិ រួមជាមួយនឹងវិបត្តិនៃ​ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដែលទាមទារឱ្យ​មានដំណោះស្រាយ​ថ្មីៗ និង​កាន់តែមានភាពទូលំទូលាយជាងមុន។

ករណីនេះ លោករំពឹងថា លទ្ធផលនៃវេទិកានេះនឹង​ជួយ​ឱ្យមានកំណែទម្រង់ ដើម្បីធ្វើឱ្យ​ប្រសើរ​ឡើង​នូវ​ការ​គ្រប់គ្រង​កាកសំណល់ ការ​បំពុល និងភាពវិលជុំនៃការប្រើប្រាស់ និងការ​កែច្នៃនូវ​ធនធានឡើងវិញ ដើម្បីសម្រេចបាន​នូវ​សង្គម​ដែលគ្មានកាកសំណល់ និងគោល​ការណ៍​​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកប​ដោយ​ចីរភាព។

លោក សាយ សំអាល់ បន្តថា៖ «សម្រាប់ការ​ធ្វើបដិវត្តកម្ម​សម្រាប់សង្គមដែលពុំមានការ​សំណល់ អ្វីដែលយើងត្រូវការ​គឺសាមគ្គីភាពជាសកល កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ជិតស្និទ្ធ​ជាមុន​ ព្រមទាំងការផ្ទេរនូវបច្ចេកវិទ្យា​ដែលមានប្រសិទ្ធភាព ជាពិសេស​ពីប្រទេស​ដែលមានសេដ្ឋកិច្ចជឿនលឿន​ ដល់ប្រទេស​ដែលកំពុងមានការអភិវឌ្ឍ​តិចតួច​ បើសិនយើងចង់ឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហាសកលបន្ទាន់ ហើយនិងធ្វើការ​សង្គ្រោះដល់ផែនដីរបស់យើងនោះ»។

អនុរដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​បរិស្ថាន​ នៃប្រទេស​ជប៉ុន លោក Shigeki Kobayashi បានថ្លែងថា ការគ្រប់គ្រ​ងកាកសំណល់ ជាបញ្ហាសំខាន់មួយ​ដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ ហើយ​ដោយផ្អែកលើបច្ចេកវិទ្យា និងការគ្រប់គ្រងសំណល់នេះដែរ ប្រទេស​ជប៉ុន បានគាំទ្រ​ទៅលើការ​កែលម្អលើការគ្រប់គ្រង​កាកសំណល់នៅក្នុងប្រទេស​ជាច្រើននៅក្នុងតំបន់។

លោកថា៖ «តាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគី​ និងពហុភាគី យើងនឹងបន្តការ​គាំទ្ររបស់យើង ហើយក៏ដូចជាធ្វើ​ការសម្រប​សម្រួល ​ការផ្លាស់ប្តូរក្នុងការ​រៀបចំនូវ​​សេដ្ឋកិច្ចច​ក្រាថ្នា​ក់​​ជាតិ​នៅក្នុង​ប្រទេស​នីមួយៗ […] ខ្ញុំសូមឱ្យភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់បង្កើតនូវភាពជាដៃគូដ៏រឹងមាំនៅទីនេះ ដើម្បីពង្រឹងនូវគោលការណ៍ 3R និងសេដ្ឋកិច្ចចក្រា នៅតំបន់​អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក និងតំបន់ផ្សេងៗទៀត​»។

ប្រធានប្រចាំប្រទេស នៃកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជា លោកស្រី Alissar Chaker មានប្រសាសន៍ថា ទន្ទឹមនឹងការ​កើនឡើងនូវនគរូបនីយកម្ម​ និងស្របពេល​ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋកាន់តែច្រើន​ធ្វើចំណាកស្រុក​ពីតំបន់ជន​បទទៅកាន់ទីក្រុង ការប្រឈម​ផ្នែក​បរិស្ថាន សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច ក៏មានការ​កើនឡើង​ផងដែរ បូករួមទាំងការកើនឡើងនូវកាកសំណល់។ លោកស្រីបន្តថា ការបំពុលដោយប្លាស្ទិកបានក្លាយទៅជាការគំរាម​កំហែង​​យ៉ាងធ្ងន់​ធ្ងរ​ដល់​បរិស្ថាន សុខភាពសាធារណៈ និងការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលករណីនេះទាមទារឱ្យមានការ​ផ្លាស់ប្តូរ​នូវឥរិយាបថនៃការប្រើប្រាស់ធនធាន និងសម្ភារ ដើម្បីការពារ​នូវ​បរិស្ថាន​ សុវត្ថិភាព និង​សុខុមាលភាព​​សម្រាប់មនុស្ស​ជំនាន់នេះ និងជំនាន់ក្រោយ។

លោកស្រីបន្ថែមថា៖ «យើងក៏ទន្ទឹងរង់ចាំការបន្តភាពជាដៃគូ និងការសហការរបស់យើងជាមួយតួអង្គពាក់ព័ន្ធ​ទាំងអស់ ដែលមានវត្តមាននៅទីនេះ [វេទិកា​ថ្នាក់តំបន់អាស៊ី និងប៉ាស៊ីហ្វិកលើកទី១១​ ស្តីពី 3R និង​សេដ្ឋកិច្ចចក្រា] នៅថ្ងៃនេះ ដើម្បីការផ្លាស់ប្តូរដ៏រលូន និងយូរអង្វែងទៅកាន់សេដ្ឋកិច្ចវិលជុំ​​​នៅកម្ពុជា»។

បើតាមរដ្ឋលេខាធិការ​ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្ត្រា នៅកម្ពុជា មានកាកសំណល់ប្រមាណជាង ១ម៉ឺនតោន ត្រូវបានបង្កើតឡើងជារៀងរាល់ថ្ងៃ ក្នុងនោះមានសំណល់ពី ៦០​ទៅ៦៥ភាគរយ ជាសំណល់សរីរាង្គ, ២០ភាគរយ​ជាសំណល់ប្លាស្ទិក និងប្រមាណ ១០ភាគរយ ជាសំណល់រឹង។ ​លោកបន្តថា សំណល់ដែលត្រូវបង្កើតឡើង គឺមាន​ត្រឹម ៦០ភាគរយ ត្រូវបានយកទៅចាក់​នៅ​ទីលាន​​ចាក់​​សំរាម ខណៈការដកហូតយកមកកែច្នៃឡើងវិញ មាន​ចន្លោះពី ១០​ទៅ ១៥ភាគរយ ប៉ុណ្ណោះ។

លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានឱ្យដឹងផងដែរ​​ថា ការ​​អនុវត្តនូវគោលការណ៍ 3R និង​សេដ្ឋកិច្ច​ចក្រា​ឬ​សេដ្ឋកិច្ចវិលជុំ​ ដោយកាត់បន្ថយសម្ពាធទៅលើ​ធនធានធម្មជាតិ គឺជាផ្នែកមួយដើម្បីធានាឱ្យ​មានការ​អភិវឌ្ឍប្រកប​ដោយចីរភាព។

លោកថា៖ «ហើយការអនុវត្ត​នូវ​គោលការណ៍ 3R និង​សេដ្ឋកិច្ច​ចក្រានេះ មិនមែន​​​ត្រឹម​តែធ្វើឱ្យ​មានការ​ការ​ពារ​នូវ​បរិស្ថាននោះទេ ប៉ុន្តែគោលការណ៍នេះក៏បាន​ចូលរួមនៅក្នុងការ​សម្រេចបាន​នូវ​គោល​ការណ៍​អភិវឌ្ឍន៍ដោយ​ចីរភាព ដែលយើងបានកំណត់ដែរ ដូចជា ពាក់ព័ន្ធនឹង​​​ការ​បន្សាំទៅនឹងការ​ប្រែប្រួលអាកាសធាតុ​ ពាក់ព័ន្ធជាមួយ​គុណភាពទឹក គុណភាពបរិស្ថាន ហើយ​​និងផាសុកភាព ហើយ​ជាពិសេសនោះ គឺពាក់ព័ន្ធជាមួយ​នឹង​​សុខុមាលភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើង ការ​រស់នៅ ហើយនិងការ​ធ្វើឱ្យមាននិរន្តរភាពនិងការ​ពារបាននូវ​ភពផែនដី»។

កាលពីដើម​ឆ្នាំ២០២១ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានធ្វើកំណែទម្រង់គោលនយោបាយ «ភូមិ-ឃុំ-សង្កាត់-មានសុវត្ថិ​ភាព» ដោយដាក់បញ្ជូល​កិច្ចការថែរក្សាបរិស្ថាន ដើម្បីគ្រប់គ្រងសំរាម ថែរក្សាអនាម័យ បរិស្ថាន និងសុខុមាលភាពប្រជាពលរដ្ឋ។ តាមរយៈគោលនយោបាយថ្មីនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជារំពឹងថានឹងជំរុញឱ្យមានការដោះស្រាយបញ្ហាកាកសំណល់គ្រប់ប្រភេទ នៅទូទាំងប្រទេស។

គោលនយោបាយ «ភូមិ-ឃុំ-សង្កាត់-មានសុវត្ថិភាព» ក៏បានតម្រូវឱ្យអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ រៀបចំវេទិកាសាធារណៈ យ៉ាងហោចណាស់មួយដងក្នុងមួយខែ ដើម្បីទទួលយកសំណើរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរដោះស្រាយបញ្ហានានាដែលកើតមានក្នុងមូលដ្ឋានឱ្យបានឆាប់រហ័ស៕

រក្សាសិទ្វិគ្រប់យ៉ាងដោយ ស៊ីស៊ីអាយអឹម

សូមបញ្ជាក់ថា គ្មានផ្នែកណាមួយនៃអត្ថបទ រូបភាព សំឡេង និងវីដេអូទាំងនេះ អាចត្រូវបានផលិតឡើងវិញក្នុងការបោះពុម្ពផ្សាយ ផ្សព្វផ្សាយ ការសរសេរឡើងវិញ ឬ ការចែកចាយឡើងវិញ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរឡើយ។
ស៊ីស៊ីអាយអឹម មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការលួចចម្លងនិងចុះផ្សាយបន្តណាមួយ ដែលខុស នាំឲ្យយល់ខុស បន្លំ ក្លែងបន្លំ តាមគ្រប់ទម្រង់និងគ្រប់មធ្យោបាយ។ ជនប្រព្រឹត្តិ និងអ្នកផ្សំគំនិត ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់កម្ពុជា និងច្បាប់នានាដែលពាក់ព័ន្ធ។

អត្ថបទទាក់ទង

សូមផ្ដល់មតិយោបល់លើអត្ថបទនេះ