ក្រសួងបរិស្ថាន កំពុងពិភាក្សា និងស្វែងរកទីផ្សារសម្រាប់ប្រជាសហគមន៍ និងសហគ្រាសធុនតូច-មធ្យមនៅកម្ពុជា លើការនាំចេញសម្ភារប្រើប្រាស់ដែលផលិតពីចេញពីជីវប្លាស្ទិក ដូចជា អង្ករ ដំឡូងមី និងរុក្ខជាតិមួយចំនួន ជំនួសឱ្យការប្រើប្រាស់ប្លាស្ទិកតែម្តងហើយបោះចោល ទៅកាន់ប្រទេសម៉ាល់ឌីវ (Maldives) និងបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនទៀត។
រដ្ឋលេខាធិការ និងជាមន្ត្រីនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានថ្លែងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាននៅឯវេទិកាថ្នាក់តំបន់អាស៊ី និងប៉ាស៊ីហ្វិក លើកទី១១ ស្តីពី «3R និងសេដ្ឋកិច្ចចក្រា» នៅខេត្តសៀមរាប នាថ្ងៃទី០៩ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣ ថា បច្ចុប្បន្ន បណ្តាប្រទេសមួយចំនួនបានគិតគូរពីការកាត់បន្ថយ និងទប់ស្កាត់ការប្រើប្រាស់ផលិតផលធ្វើពីប្លាស្ទិកប្រើម្តងហើយបោះចោល ហើយក្នុងនោះ ប្រទេសម៉ាល់ឌីវ បានបញ្ជាក់ពីការចេញអនុក្រឹត្យហាមឃាត់មិនឱ្យនាំចូលផលិតផលប្លាស្ទិកប្រភេទនេះផងដែរ។
លោកបន្តថា៖ «ដូចជាប្រទេសម៉ាល់ឌីវ ដែលយើងបានជួប ក៏បានប្រាប់ថាប្រទេសគាត់ហ្នឹង គឺចេញអនុក្រឹត្យមួយ គឺហាមឃាត់មិនឱ្យនាំចូលផលិតផលប្លាស្ទិកដែលប្រើប្រាស់ម្តងហើយបោះចោលតែម្តង ឧទាហរណ៍ដូចបំពង់បឺតអី គឺគាត់លុបចោល។ ហើយឥឡូវនេះ យើងកំពុងតែធ្វើកិច្ចការងារជាមួយគាត់បន្ថែមទៀត ដើម្បីបើកផ្លូវឱ្យមានការនាំចូលនូវផលិតផលប្លាស្ទិករបស់យើងដែលធ្វើពីជីវប្លាស្ទិក ពីអង្ករ ពីរុក្ខជាតិហ្នឹង ដើម្បីជួយរកទីផ្សារដល់ប្រជាពលរដ្ឋយើង ទៅដល់ប្រជាសហគមន៍ ឬក៏សហគ្រាសធុនតូច ធុនមធ្យម ដើម្បីគាត់អាចមានទីផ្សារនាំចេញ។ ទន្ទឹមនឹងការជំរុញឱ្យមានការប្រើប្រាស់ គឺយើងជំរុញឱ្យមានការនាំចេញផងដែរ»។
បើតាមលោក នេត្រ ភក្ត្រា បច្ចុប្បន្ននៅខេត្តមួយចំនួននៅកម្ពុជា មានសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម រួមទាំងប្រជាសហគមន៍មួយចំនួន បានផលិតនូវសម្ភារប្រើប្រាស់មួយចំនួនដូចជា បំពង់បឺត កែវទឹក ចាន និងសម្ភារផ្សេងៗទៀត ចេញពីអង្ករ ដំឡូងមី និងរុក្ខជាតិមួយចំនួនទៀតដែលមិនប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាន ហើយក្រសួងក៏កំពុងជំរុញបណ្ដាខេត្តទេសចរណ៍មួយចំនួនទៀត ឱ្យគិតគូរពីការប្រើប្រាស់ផលិតផលធ្វើពីជីវប្លាស្ទិកនេះដែរ។
លោកថា៖ «ចំណុចនេះជាផ្នែកមួយដែលយើងបោះជំហានទៅលើការគ្រប់គ្រងសំណល់ប្លាស្ទិក ហើយនិងធ្វើឱ្យការប្រើប្រាស់ប្លាស្ទិករបស់យើង វាធ្លាក់ទៅក្នុងកម្រិតមួយ។ ហើយយើងប្រើសម្ភារទាំងនេះដែលមានមេត្រីបរិស្ថាន ឬហៅថា Eco Friendly Plastic ដែលមិនបំពុលបរិស្ថានជារួម»។
មន្ត្រីនាំពាក្យរូបនេះបានឱ្យដឹងទៀតថា ក្រសួងបរិស្ថាន ក៏កំពុងផ្តួចផ្តើមគំនិតលើការតាក់តែងអនុក្រឹត្យ ស្តីពី ការគ្រប់គ្រងប្លាស្ទិកដែលប្រើប្រាស់ម្តងហើយបោះចោលនេះផងដែរ ដើម្បីកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ប្លាស្ទិក និងជាផ្នែកមួយនៃការកាត់បន្ថយការបំពុលបរិស្ថានជារួមផងដែរ។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា ថ្លែងថា៖ «យើងកំពុងធ្វើសេចក្តីព្រាង [អនុក្រឹត្យ] ហើយយើងក៏ត្រូវពិភាក្សា និងប្រឹក្សាយោបល់ជាមួយអ្នកជំនាញបន្ថែមទៀត ដើម្បីយើងដាក់អនុវត្តទៅ យើងមិនមានបញ្ហា ហើយមួយទៀត គឺយើងត្រូវពិនិត្យមើលថាតើមធ្យោបាយអ្វីខ្លះដែលយើងនឹងត្រូវជំនួសទៅលើការប្រើប្រាស់នូវផលិតផលប្លាស្ទិកដែលប្រើប្រាស់តែម្តងហើយបោះចោលហ្នឹង ដើម្បីកុំឱ្យថាយើងហាមឃាត់មិនឱ្យប្រើប្រាស់ ប៉ុន្តែសួរថាតើអ្វីដែលជាមធ្យោបាយជំនួសដែលអាចនឹងជំនួសលើការហាមប្រើប្រាស់ហ្នឹងបាន អ៊ីចឹងនេះជាការចាប់ផ្តើមមួយដែលបោះជំហានទៅមុខលើកិច្ចការងារហ្នឹង»។
លោកក៏បានជំរុញបន្ថែមទៀតដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ចូលរួមកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ផលិតផលប្លាស្ទិក ហើយងាកមកប្រើប្រាស់សម្ភារដែលផលិតដោយជីវប្លាស្ទិកនេះផងដែរ។
កាកសំណល់ថង់ប្លាស្ទិក ត្រូវគេដឹងថា អាចកប់ក្នុងដី ហើយពេលខ្លះមានអាយុកាលរាប់ពាន់ឆ្នាំ ដោយមិនងាយនឹងរលាយទេ។ សារធាតុប្លាស្ទិកដែលបានបំបែកខ្លួនជាបំណែកតូចៗនៅក្នុងស្រទាប់ផែនដី វាអាចនឹងបង្កជាហានិភ័យក្នុងកម្រិតខ្ពស់ នៅពេលដែលវាបញ្ចេញសារធាតុគីមីពុល ក្រោយប្រើប្រាស់រួច និងទុកដាក់មិនបានត្រឹមត្រូវ ហើយសារធាតុទាំងនោះអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាពមនុស្ស សត្វ និងបរិស្ថាន ទៅថ្ងៃក្រោយ។
អ្នកនាង សឺង ស្រីនិច អ្នកស្រាវជ្រាវ និងពិសោធន៍នៃក្រុមហ៊ុន Villageworks ដែលជាក្រុមហ៊ុនមួយផលិតនូវសម្ភារប្រើប្រាស់ពីសរសៃដើមចេក និងធាងចេក បង្ហាញការគាំទ្រចំពោះក្រសួង ក្នុងការជួយរកទីផ្សារសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ និងក្រុមហ៊ុនសហគ្រាសដែលផលិតសម្ភារពីជីវប្លាស្ទិកនេះ។ អ្នកនាងបន្តថា ការប្រើប្រាស់សម្ភារដែលផលិតពីជីវប្លាស្ទិក ជំនួសឱ្យការប្រើប្រាស់ផលិតផលប្លាស្ទិកដែលប្រើម្តងបោះចោល ពិតជាមានសារសំខាន់សម្រាប់បរិស្ថាន និងជួយទៅដល់ការកាត់បន្ថយសម្ពាធទៅលើធនធានធម្មជាតិ ។
អ្នកនាងថា៖ «ប្លាស្ទិក វាមិនងាយរលាយនៅក្នុងបរិស្ថាន ក៏ដូចជានៅលើផែនដីយើង ប៉ុន្តែរបស់ដែលរលាយចូលទៅក្នុងដីវិញហ្នឹង គឺវាមានប្រសិទ្ធភាពជួយការងារបរិស្ថាន។ ដូច្នេះហើយទើបយើងធ្វើការប្រើប្រាស់នូវប្រភេទសរសៃចេក ឬដើមចេកហ្នឹង ព្រោះពេលយើងប្រើប្រាស់វាហើយ វាអាចរលាយទៅក្នុងដីវិញ […] ដូច្នេះហើយយើងចង់ជំរុញឱ្យមានការប្រើប្រាស់វត្ថុដែលជំនួសដោយការប្រើបា្លស្ទិក»។
បើតាមរបាយការណ៍ក្រសួងបរិស្ថាន នៅកម្ពុជា មានកាកសំណល់ប្រមាណជាង ១ម៉ឺនតោន ត្រូវបានបង្កើតឡើងជារៀងរាល់ថ្ងៃ ក្នុងនោះមានសំណល់ពី ៦០ទៅ៦៥ភាគរយ ជាសំណល់សរីរាង្គ ២០ភាគរយជាសំណល់ប្លាស្ទិក និងប្រមាណ ១០ភាគរយ ជាសំណល់រឹង។
ចំណែករបាយការណ៍សិក្សាស្រាវជ្រាវដែលចេញដោយអង្គការ Clean Green Cambodia នៅអំឡុងខែមីនា ឆ្នាំ២០២០ បង្ហាញថា សំណល់ប្លាស្ទិកដែលបានប្រើប្រាស់រួច សម្រាប់តែនៅរាជធានីភ្នំពេញមួយ មានប្រមាណ ១លានតោន ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ហើយចំនួននេះអាចនឹងកើនឡើងទ្វេដងនៅឆ្នាំ២០៣០ ប្រសិនបើមិនមានការគ្រប់គ្រងសំណល់ប្លាស្ទិកនេះឱ្យបានត្រឹមត្រូវទេ។
បើទោះជាយ៉ាងនេះក្តី រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានដាក់ចេញនូវវិធានការ និងមានបទដ្ឋានគតិយុត្តមួយចំនួនផងដែរ ក្នុងការគ្រប់គ្រងសំណង់សរីរាង្គ រាវ និងសំណង់រឹងរបស់ខ្លួន។ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៧ កន្លងទៅ កម្ពុជាបានចេញនូវអនុក្រឹត្យស្តីពីការគ្រប់គ្រងថង់ប្លាស្ទិក ដែលអនុក្រឹត្យនេះមានទិសដៅបង្កើនប្រសិទ្ធភាព កាត់បន្ថយការនាំចូល ការផលិត ការចែកចាយ និងប្រើប្រាស់ថង់ប្លាស្ទិក ដើម្បីធានានូវកិច្ចគាំពារសុខភាពសាធារណៈ បរិស្ថាន និងសោភ័ណភាពទីក្រុង៕