បញ្ហាគ្រឿងញៀន នៅតែជាវិញ្ញាសារចាស់មួយ ដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅមិនទាន់អាចទប់ស្កាត់ឱ្យមានប្រសិទ្ធិភាពនៅឡើយទេ បើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលបានអះអាងថាខ្លួនខំប្រឹងប្រែងអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយក្ដី។ ចាប់តាំងពីអាណត្តិមុនៗមកដល់អាណត្តិថ្មីនេះ ការបង្ក្រាបករណីគ្រឿងញៀន ដែលមានចំនួនច្រើន និងមានឧក្រិដ្ឋជនជាជនបរទេស នៅតែបន្តមានជាហូរហែ ខណៈករណីជួញដូរ និងប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនលក្ខណៈតូចៗ នៅក្នុងសហគមន៍ ក៏មានការរកឃើញស្ទើរមិនលស់ថ្ងៃ។ ជាក់ស្តែង កាលពីពេលកន្លងទៅ កងរាជអាវុធហត្ថរាជធានីភ្នំពេញ បានបង្ហាញពីការចុះបង្ក្រាបករណីជួញដូរគ្រឿងញៀនមួយកន្លែង ដោយចាប់បានជនសង្ស័យជាជនជាតិចិន ៤នាក់ និងរឹបអូសគ្រឿងញៀនបានជាង ១០០គីឡូក្រាម។ នេះបើតាមព័ត៌មានដែលបង្ហោះលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោក រ័ត្ន ស្រ៊ាង មេបញ្ជាការរងកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស និងជាមេបញ្ជាការ កងរាជអាវុធហត្ថរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤នេះ។
នៅអំឡុងខែតុលាដដែលនេះដែរ ក៏មានករណីបង្ហោះ និងចែកចាយវីដេអូឃ្លីបចំនួន ២ នៅលើបណ្តាញសង្គម ដែលវីដេអូទាំងនោះ បានបង្ហាញពីសកម្មភាពផឹកស៊ី រាំលេង និងការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន របស់ជនជាតិចិន និងខ្មែរមួយចំនួនដែលជាប់ឃុំ ខណៈប្រភពអះអាងថាកើតឡើងនៅមណ្ឌលអប់រំកែប្រែទី១។ តែយ៉ាងណា មកដល់ពេលនេះ ក្រសួងមហាផ្ទៃ នៅមិនទាន់បញ្ជាក់ពីលទ្ធផលនៃការស៊ើបអង្កេតលើរឿងនេះជាសាធារណៈនៅឡើយ ក្រៅតែពីប្រកាសប្តូរក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំនៅពន្ធនាគារម១នេះ។
កាលពីដើមឆ្នាំ២០២៤ សមត្ថកិច្ច និងកងរាជអាវុធហត្ថ ក៏បានបង្រ្កាបបទលើ្មសគ្រឿងញៀនករណីធំៗ ចំនួន២ ដែលរឹបអូសគ្រឿងញៀនបានជាង ២តោន នៅខេត្តព្រះវិហារ និងខេត្តព្រះសីហនុ ក្នុងនោះមានមួយករណី ដែលមានជនល្មើសជាជនជាតិចិន។
លោក មាស វិរិទ្ធ អគ្គលេខាធិការអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន ធ្លាប់ប្រាប់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិថា រយៈពេល ៦ខែ ក្នុងឆ្នាំ២០២៤ អាជ្ញាធរកម្ពុជា រឹបអូសបានគ្រឿងញៀនជាង ៥តោន និងឃាត់ខ្លួនជនសង្ស័យជាង ១ម៉ឺននាក់។ ប្រភពដដែលបន្តថា លំហូរកើនឡើងនៃគ្រឿងញៀន ហូរចូលមកកម្ពុជាកាន់តែច្រើន ក៏ដោយសារតែមានការប្រែប្រួល នៅក្នុងការផលិតគ្រឿងញៀនសំយោគ ទូទាំងពិភពលោក ជាពិសេសការកើនឡើងនៃការផលិតគ្រឿងញៀន នៅតំបន់ត្រីកោណមាស ដែលវាកំពុងបង្កជាក្តីបារម្ភ និងភាពភ័យខ្លាចដល់សង្គមជាតិកម្ពុជា។
ក្នុងពិធីបិទសន្និបាត បូកសរុបត្រួតពិនិត្យគ្រឿងញៀន ឆ្នាំ២០២៣ លើកទិសដៅ ឆ្នាំ២០២៤ កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានលើកឡើងថាទោះបីជាប្រទេសកម្ពុជា ក៏ដូចជាបណ្តាប្រទេសនានាក្នុងតំបន់ បានបន្តខិតខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងណាក្តី ក៏ស្ថានភាពគ្រឿងញៀន ទាំងក្នុងក្របខ័ណ្ឌអន្តរជាតិ និងតំបន់ រួមទាំងកម្ពុជាផង នៅតែមានការកើនឡើង និងមានការវិវត្តប្រែប្រួលក្នុងរូបភាពស្មុគស្មាញ ដោយបង្កជាគ្រោះថ្នាក់គួរឱ្យព្រួយបារម្ភ។
លោកបន្ថែមថា នៅក្នុង ឆ្នាំ២០២៣ និងដើម ឆ្នាំ២០២៤នេះ កម្ពុជានៅតែបន្តរងប៉ះពាល់ពីគ្រឿងញៀនខុសច្បាប់ ក្រោមរូបភាពផ្សេងៗ ដូចជា ការធ្វើចរាចរគ្រឿងញៀនឆ្លងកាត់ទាំងតាមផ្លូវគោក, ផ្លូវទឹក, ផ្លូវអាកាស និងតាមបញ្ញើប្រៃសណីយ៍។ ជាមួយគ្នានេះ ករណីរក្សាទុក កែច្នៃផលិត និងជួញដូរគ្រឿងញៀននៅក្នុងប្រទេសក៏កើតមាន និងបន្តកើនឡើងជាហូរហែ។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ហាក់ដាក់បន្ទុកនៃកំណើនគ្រឿងញៀននៅកម្ពុជាថា បណ្តាលមកពីភាពប៉ិនប្រសប់ និងវៃឆ្លាតរបស់ក្រុមឧក្រិដ្ឋជន។ ក្នុងនោះលោកថា ក្រុមឧក្រិដ្ឋជនបានផ្លាស់ប្តូររូបភាព កលល្បិច និងវិធីសាស្រ្តថ្មីៗ ក្នុងការលួចលាក់ ការកែច្នៃផលិតគ្រឿងញៀន ដែលធ្វើឱ្យបរិមាណគ្រឿងញៀនគ្រប់ប្រភេទដែលសមត្ថកិច្ចបង្រ្កាបបាន មានការកើនឡើងខ្លាំង ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។
ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហានេះ រដ្ឋាភិបាលនីតិកាលទី៧ ដែលដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានដាក់ចេញនូវយុទ្ធសាស្ត្រប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនជាទិសដៅអាទិភាព និងការកែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធដឹកនាំរបស់អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន។
តែយ៉ាងណា អ្នកឃ្លាំមើលយល់ឃើញថា ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាគ្រឿងញៀន ដែលកំពុងរីករាលដាលនៅកម្ពុជាបាន លុះត្រាតែរដ្ឋាភិបាលដាក់ចេញនូវវិធានការម៉ឹងម៉ាត់ លុបបំបាត់អំពើពុករលួយ និងស្វែងរកខ្នងបង្អែករបស់អ្នកជួញដូរគ្រឿងញៀនទាំងនោះ។
អ្នកសិក្សាផ្នែកច្បាប់ និងអភិបាលកិច្ចបែបប្រជាធិបតេយ្យ លោក វ៉ន ចាន់ឡូត ធ្លាប់ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីកាលពីខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ នេះថា បញ្ហាគ្រឿងញៀននៅកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន បានសាយភាយពីទីក្រុងរហូតដល់ជនបទ រួមទាំងវត្តអារាម និងពន្ធនាគារជាដើម។ លោកបារម្ភថា ជនល្មើសនឹងប្រើប្រាស់ទឹកដីកម្ពុជា ជាកន្លែងប្រព្រឹត្តបទល្មើស ដោយសារតែបញ្ហាអំពើពុករលួយ និងអំពើនិទ្ទណ្ឌភាព។
លោក វ៉ន ចាន់ឡូត បន្តថា រដ្ឋដែលទន់ខ្សោយ និងពោរពេញដោយអំពើពុករលួយដូចកម្ពុជា គឺអំណោយផលខ្លាំងណាស់ទៅដល់ឧក្រិដ្ឋជន ក្នុងការប្រើប្រាស់ទឹកដីកម្ពុជា ក៏ដូចជាប្រើប្រាស់នូវការសូកប៉ាន់ទៅកាន់អ្នកមានអំណាចដើម្បីជួយការពារនូវទង្វើឧក្រិដ្ឋ ឬក៏បង្កើតឲ្យមាននូវអំពើនិទ្ទណ្ឌភាព។
អ្នកសិក្សាផ្នែកច្បាប់រូបនេះ លើកឡើងទៀតថា លុះត្រាតែរដ្ឋាភិបាល មានឆន្ទៈក្នុងការលុបបំបាត់បទល្មើសគ្រឿងញៀន និងអំពើពុករលួយ ព្រមទាំងផ្ដន្ទាទោសមេខ្លោងនៅពីក្រោយគ្រឿងញៀន ទើបអាចដោះស្រាយបញ្ហាគ្រឿងញៀន ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។
ស្រដៀងគ្នានេះ លោកបណ្ឌិត សេក សុជាតិ អ្នកប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិត និងការស្រាវជ្រាវ មើលឃើញថា បញ្ហាគ្រឿងញៀននៅកម្ពុជា នៅតែជាបញ្ហាប្រឈមធំ ហើយមិនទាន់មានដំណោះស្រាយច្បាស់លាស់ណាមួយ ដែលអាចធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋមានជំនឿ និងមានទំនុកចិត្តលើការអនុវត្តវិធានការ ឬគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាលនៅឡើយទេ។
លោកយល់ថា បញ្ហាអំពើពុករលួយជាលក្ខណៈប្រព័ន្ធ ទំនងជាចំណុចរសើប ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ការអនុវត្តច្បាប់របស់មន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមទៅលើបញ្ហាគ្រឿងញៀន។
លោកបន្តថា៖ «ទិដ្ឋភាពនេះ យើងនៅតែដាក់ការសង្ស័យលើបញ្ហាអំពើពុករលួយជាលក្ខណៈប្រព័ន្ធ ដែលជាចំណុចរសើប ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ការអនុវត្តច្បាប់របស់មន្ត្រីថ្នាក់ក្រោម ដូច្នេះការអនុវត្តច្បាប់ពីកងកម្លាំងក្នុងការបោសសំអាតឱ្យអស់ យើងមិនអាចធ្វើពីក្រោមទៅលើទេ ហើយចំណុចដែលសំខាន់រដ្ឋាភិបាល ត្រូវពិចារណាដោយដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយតឹងរឹងមួយចំនួន ចំពោះមន្ត្រីថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ បើសិនជាក្នុងករណីមានការលេចធ្លាយណាមួយ ត្រូវតែធ្វើការបើកការស៊ើបអង្កេតភ្លាមៗ ដោយមិនមានការរើសអើងបក្ខពួក ឬមិនខ្វល់ជាមួយអំពើពុករលួយ»។
បើតាមលោក សេក សុជាតិ គោលដៅសំខាន់នៃការទប់ស្កាត់បញ្ហាគ្រឿងញៀន គឺការអនុវត្តវិធានការតឹងរឹងចំពោះមន្ត្រីគ្រប់ឋានុក្រមទាំងអស់ ហើយចំពោះមន្ត្រីដែលពាក់ព័ន្ធត្រូវតែបើកចំហរ នៅក្នុងការស៊ើបអង្កេតដោយឯករាជ្យ ដើម្បីធានាថា អ្នកទាំងអស់នោះត្រូវតែទទួលទោសទៅតាមផ្លូវច្បាប់ ដោយគ្មានការយោគយល់ គ្មានការលើកលែង ឬក៏គ្មានអន្តរាគមន៍ណាមួយពីថ្នាក់ដឹកនាំ ដើម្បីបោសសំអាតឱ្យអស់នូវបញ្ហាគ្រឿងញៀន និងធានាបានថាសង្គមមួយនេះមានសន្តិសុខល្អ និងមិនប្រឡូកប្រឡាក់ជាមួយនឹងការស៊ុមក្រឡុមរវាងមន្ត្រី និងជនល្មើស។
លោក សេក សុជាតិ បន្តទៀតថា នៅពេលដែលមានករណីបទឧក្រិដ្ឋគ្រឿងញៀនធំៗកើតឡើងជាបន្តបន្ទាប់បែបនេះ អ្វីដែលលោកព្រួយបារម្ភជាងគេនោះ គឺរឿងសន្តិសុខជាតិ និងផលប៉ះពាល់ទៅលើសេដ្ឋកិច្ច។
លោកថា៖ «ទាក់ទងសន្តិសុខជាតិ ជារឿងសំខាន់ ហើយផលប៉ះពាល់ជាអវិជ្ជមាន ដែលចេញពីក្រុមឧក្រិដ្ឋហ្នឹង ដែលគាត់អាចប្រើប្រាស់ឥទ្ធិពលផ្នែកទឹកប្រាក់ ស៊ីសំណូកសូកប៉ាន់ ហើយនិងឥទ្ធិពលនយោបាយ នៅក្នុងការជ្រៀតចូលកិច្ចការសាធារណៈរបស់យើង អីចឹងរឿងសន្តិសុខជាតិ ជារឿងសំខាន់។ ទី២ គឺផលប៉ះពាល់ជាអវិជ្ជមានទៅលើសេដ្ឋកិច្ច ទៅលើការទាក់ទាញការវិនិយោគ ជាពិសេសយើងឃើញកន្លងមកហើយ គឺទេសចរចិន ឥលូវហ្នឹងកូរ៉េ ជប៉ុន ហើយនិងអឺរ៉ុបហ្នឹង គេខ្លាចរអាក្នុងការមកកម្ពុជា ដូច្នេះទោះបីជាយើងគិតថារឿងហ្នឹងជារឿង ខ្ញុំឃើញរដ្ឋាភិបាលចាត់ទុករឿងហ្នឹងជារឿងបំប៉ោង ប៉ុន្តែជាការចាំបាច់ណាស់ ដែលយើងត្រូវធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវ រកឬសគល់នៃបញ្ហា យើងដោះស្រាយ បើមិនចឹងទេ យើងមិនអាចទប់ស្កាត់ការចេញផ្សាយសារព័ត៌មានបរទេសបានទេ ទាល់តែយើងដោះបញ្ហាហ្នឹងជាយុទ្ធសាស្ត្រ ជាប្រព័ន្ធតែម្តង»។
សម្រាប់ លោក សេក សុជាតិ បញ្ហាគ្រឿងញៀននេះ ជាឧសគ្គដ៏ធំមួយដល់ការអភិវឌ្ឍជាតិ ជាពិសេសគឺផលប៉ះពាល់ជាអវិជ្ជមានទៅលើសន្តិសុខសង្គម និងសន្តិសុខជាតិ ព្រមទាំងប៉ះពាល់ដល់សុខភាពរបស់យុវជន ដែលធ្វើឱ្យពួកគាត់បោះបង់ការសិក្សា និងធ្វើឱ្យបញ្ញាចុះខ្សោយ បើពួកគេជោគជាំដោយការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន។
អង្គការសហប្រជាជាតិ រកឃើញថា ក្នុងឆ្នាំ២០២៣ ប្រភេទគ្រឿងញៀនដែលត្រូវគេជួញដូរ និងប្រើប្រាស់ច្រើនជាងគេនៅកម្ពុជា រួមមាន មេតំហ្វេតាមីន ឬ ម៉ាទឹកកក (Crystal Methamphetamine) អ៊ឹចស្តាស៊ី (Ecstasy) កូកាអ៊ីន (Cocaine) និងអាភៀន (Heroin)៕
ដោយ៖ ក្រុមការងារវីអូឌី