សង្គមស៊ីវិលស្នើអោយស៊ើបអង្កេតករណីឃាត់ខ្លួនអ្នកកាសែតពីរនាក់នៅខេត្តកណ្ដាល

អង្គការ​សង្គម​​ស៊ីវិល​ និង​​ស្ថាប័ន​​​ការពារ​​​អ្នក​​​កា​សែត អំពាវ​​នាវ​​អោយ​​សមត្ថកិច្ច​​បើក​​ការ​​ស៊ើប​អង្កេត​​ប្រ​កប​ដោ​យ​​តម្លា​ភាព និង​ខណ្ឌ​ចែក​ឱ្យ​ដាច់ រវាង​កំហុស​វិជ្ជា​ជីវៈ និង​ការ​ប្រព្រឹត្ត​បទ​ល្មើស​របស់​អ្នក​សារព័ត៌មាន​ពីរ​រូប ដែលត្រូវបាន​ចាប់​ខ្លួន​នា​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ​នៅ​ខេត្ត​កណ្តាល។

ការ​អំពាវនាវ​នេះ​ធ្វើ​ឡើង​ ក្រោយ​នគរបាល​ខេត្ត​កណ្ដាល​កាល​ពី​ថ្ងៃអាទិត្យ ​បាន​ឃាត់​ខ្លួន​អ្នក​កាសែត​ពីរ​នាក់ ​ដោយ​ចោទ​ពី​បទ​ល្មើស​ជំរិត​ទារ​ប្រាក់ និងការ​ចុះផ្សាយ​ព័ត៌មាន​ដែល​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​កិត្តិយស​ថ្នាក់​ដឹ​ក​នាំ។

នាយក​ប្រតិបត្តិ​សមាគម​សម្ព័ន្ធ​អ្នក​សារព័ត៌មាន​កម្ពុជា​ លោក ណប់ វី បាន​ឱ្យ​ដឹង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៧ ខែ​ធ្នូនេះ​ថា លោក​ចង់​ឃើញ​សមត្ថកិច្ច ស៊ើប​អង្កេត​អង្គ​ហេតុ​នៅ​ពី​ក្រោយ នៃ​ការ​កំហែង​យក​ប្រាក់​របស់​អ្នក​សារព័ត៌​មាន​​ផង​ដែរ ដើម្បី​ធានាថា យុត្តិធម៌​នឹងមាន​សម្រាប់​អ្នករាល់​គ្នា។

លោកថា​ កាល​ពី​ពេល​កន្លង​ទៅ អ្នក​សារព័ត៌មាន​ ជា​ញឹកញយ​បាន​ជាប់អន្ទាក់​នៅពេល​មាន​ការ​ទាក់​ទង​គ្នា​ក្នុង​ការ​ទទួល​ប្រាក់​ជាថ្នូរ​មិន​ចុះ​ផ្សាយ​ព័ត៌មាន​។

ប៉ុន្តែថា បុគ្គល​ដែល​ព្យាយាម​បិទ​ព័ត៌មាន​មិន​ត្រូវ​បាន​ស៊ើប​អង្កេត​ ឱ្យបាន​ច្បាស់លាស់​នៃ​ហេតុផល​ដែល​នាំ​ឱ្យ​មាន​ការ​​កំហែង​យក​ប្រាក់​នេះ​​ទេ។

លោកថា៖ «ខ្ញុំស្នើ​អោយ​សមត្ថកិច្ច អោយ​មាន​តម្លាភាព​នៅ​ក្នុង​ការ​ពិនិត្យ នៅ​ក្នុង​ការ​ស៊ើប​អង្កេត ថា​តើ​មូលហេតុ​ពិត​ប្រាកដ​ នៃ​ដំណើរ​ដើម​ទង​ដែល​ឈាន​ទៅ​ដល់​ការ​កំហែង​យក ​របស់​​អ្នក​សារ​ព័ត៌មាន​ ថា​តើ​មាន​រឿង​អី​ដែលនៅ​ពីក្រោយ​ហ្នឹង មាន​បទ​ល្មើស​អី​ដែល​កើត​មាន​ដែរ​ឬទេ»

បន្ថែម​ពី​នេះ នាយក​​​ទទួល​​បន្ទុក​​​កិច្ច​ការ​​​ទូទៅ ​នៃ​​អង្គការ​​​សិទ្ធិ​​​មនុស្ស​​លីកាដូ​ លោក អ៊ុំ សំអាត អំពាវ​នាវ​ឱ្យ​ស​មត្ថ​កិច្ច បើក​ការ​ស៊ើបអង្កេត​ករណី​នេះ ប្រកប​ដោយ​តម្លា​ភាព និង​យុត្តិធម៌ ហើយ​ខណ្ឌ​ចែក​ឱ្យ​ដាច់​រវាង​កំ​ហុស​វិជ្ជា​ជីវៈ និង​ការ​ប្រព្រឹត្ត​បទ​ល្មើស។

លោ​ក​​ក៏​​បាន​​ទទូច​ដែរ​ថា ប្រសិន​បើ​អ្នក​កាសែត​ទាំង​ពីររូប​បាន​ប្រព្រឹត្ត​កំហុស​វិជ្ជា​ជីវៈ តុលាការ​ត្រូវ​ប្រើ​ប្រាស់​ច្បាប់ ​ស្ដី​ពី​រ​បប​សារព័ត៌មាន​ ដើម្បីផ្ដល់​យុត្តិធម៌​ដល់​ពួក​គេ និង​ចៀស​វាង​រង​ការ​រិះគន់​ផងដែរ។

លោកថា៖ «យើង​ជា​អង្គការ សង្គម​ស៊ី​វិល ដែល​ធ្វើការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ហ្នឹង​គឺ សូម​អោយ​មាន​ការ​ស៊ើប​អង្កេត ដោយ​តម្លាភាព និង​យុត្តិធម៌។ ហើយ​បែង​ចែក​ថា អ្វី​ដែល​ជា​កំហុស​ឆ្គង​ ផ្នែក​វិជ្ជា​ជីវៈ​សារព័ត៌មាន អ្វី​ជា​បទ​ល្មើស​ដើម្បី​កុំអោយ​មាន​ការ​ប៉ះពាល់​ទៅ​ដល់​សេរីភាព​អ្នក​សារព័ត៌មាន និង​ប៉ះ​ពាល់​ទៅ​ដល់​អាជីព​អ្នក​សារព័ត៌មាន»

វីអូឌី នៅ​ពុំ​ទាន់អាច​សូម​ការ​អត្ថាធិប្បាយ​ពី ស្នង​ការ​នគរបាល​ខេត្ត​កណ្ដាល លោក ឈឿន​ សុចិត្ត​ បានទេ​គិត​ត្រឹម​ម៉ោង​ផ្សាយ​នេះ។

យ៉ាង​ណា នគរបាល​ខេត្ត​កណ្ដាល បាន​និយាយ លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេស​ប៊ុក របស់ខ្លួនថា ស្ថាប័ន​ព័ត៌មាន អេ​ស​អេស​ប៊ី​ធី​វីញូស៍ ដែល​មាន​បុគ្គល​ឈ្មោះ សូរ សំបូរ និង នឿប ប៊ុន ជា​អ្នក​កាន់​កាប់​នោះ កាល​ពីថ្ងៃទី១៣ និងទី១៤ ខែធ្នូ បាន​ចុះផ្សាយ​ព័ត៌មាន​មិន​ពិត​ដែល​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​កិត្តិយស និង​កេរ្តិ៍​ឈ្មោះ​របស់​អាជ្ញាធរ និ​ងថ្នាក់ដឹកនាំ។

បន្ថែម​ពី​លើ​នេះ ពួក​គេ​ក៏​ត្រូវ​បាន​ចោទ​ប្រកាន់​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​គំរាម​ទារ​ប្រាក់​ចំនួន​ ២០០ដុល្លារ ពី​គណនី​តេឡេក្រាម​ឈ្មោះ Veasna ហើយ​ក៏​បាន​ទទួល​ប្រាក់​ទាំង​នោះ ជា​ថ្នូរ​នឹងការ​មិន​ចុះ​ផ្សាយ និង​លុប​ចោល​ព័ត៌មាន​ដែល​បាន​ផ្សាយ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១៣ ​និងទី១៤ ខែធ្នូនេះ។

នគរបាល​ខេត្ត​កណ្ដាល​ បន្តថា​ បច្ចុប្បន្ន អ្នកកាសែតឈ្មោះ សូរ សំបូរ ដែលជាចាងហ្វាង និង នឿប ប៊ុន ដែ​ល​​ជា​និពន្ធ​នាយក​នៃ​សារព័ត៌មាន អេស​អេស​ប៊ី​ធី​វី​ញូស៍ ត្រូវ​បាន​អាជ្ញាធរ​កសាង​សំណុំ​រឿង​តាមនីវិធី​ច្បាប់។

យ៉ាងនេះ​ក្តី នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ធ្លាប់​បង្ហាញ​ពី​គុណ​តម្លៃ អ្នក​សារព័ត៌មាន ដែល​រាយ​ការណ៍​បញ្ហា​កើត​ឡើង​ក្នុង​សង្គ​ម។ លោក​ចាត់​ទុក វិស័យ​ព័ត៌​មាន​ជា​អំណាចទី៤ ដើរ​តួនាទី​ជា​ឆ្មាំ​ត្រួត​ពិនិត្យ​តុលយ្យភាពសង្គម​ដ៏ស្មោះត្រង់​មិន​អាច​ខ្វះបាន​ ក្នុង​សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ។

លោកថា៖ «វិស័យ​ព័ត៌មាន​បានរួមចំណែក ដោយផ្អែកលើ​មុខងារសំខាន់ៗ ដូចជាទី១ ចូល​រួម​ពង្រឹង​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​​ផ្អែកលើមូលដ្ឋាននីតិរដ្ឋ  ទី២ ផ្តល់​ជូនព័ត៌មានពិតនិងរហ័សទាន់ពេល ទី៣ ផ្ដល់​ព័ត៌មាន​បែបអប់រំនិងចំសណេះដឹង។ ទី៤ ជាច្បាប់​ត្រួត​ពិនិត្យ​តុល្យភាព​សង្គម​ដោយស្មោះ​ត្រង់​ និង ទី៥ ចូល​រួម​ចំណែក​កែ​លម្អ​សង្គម តាមរយៈ​ការ​ផ្ដល់​ព័ត៌មាន​ពិត​ គ្រប់ជ្រុង​ជ្រោយ​ប្រកប​ដោយ​តម្លាភាព និង​ជា​អ្នក​ផ្ដល់ធាតុ​ចូល​នៅ​ក្នុង​ការរៀប​ចំ​គោល​នយោបាយ​យុ​ទ្ធសាស្ត្រ​និង​ផែនការ​សកម្មភាព​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល»

ប៉ុន្តែ​​ការ​​អនុវត្ត​​ជាក់​ស្តែង ក្នុង​​អាណត្តិ​​របស់​​លោក​​ ហាក់​​ផ្ទុយ​ពីសារនយោបាយ។ ផ្ទុយ​នៅ​​ត្រ​ង់​​ថា សារព័ត៌មាន​​ឯករាជ្យ ត្រូវ​​បាន​​បង្ក្រាប​​បំ​បិទ​​មាត់  និង​ខ្លះ​ត្រូវ​ចោទ​ប្រកាន់ និងចាប់​ដាក់​ពន្ធនាគារ បើ​ការ​ធ្វើ​សេចក្តី​រាយការណ៍​របស់​ពួក​គេ ប៉ះពាល់​ដល់​ចំនុច​រសើប​របស់​រដ្ឋាភិបាល ជុំវិញ​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស បូរណភាព​ទឹក​ដី និង​អំពើ​ពុក​រលួយ​ជាដើម បើ​ទោះ​បី​គោលការណ៍​សិទ្ធិ​មនុស្ស​បាន​​ចែង​ថា អាជ្ញាធរ​រដ្ឋ​ចាប់​រហូត​ដល់​មេ​ដឹក​នាំ​ជា​កម្មវត្ថុ​នៃ​ការ​រិះ​គន់​ក្តី។

ជាក់​​ស្តែង​​ថ្មីៗ​​នេះ  ក្រសួង​ព័ត៌មាន បាន​ព្រមាន​ចាត់​វិធានការ​ច្បាប់ និងដក​អាជ្ញាបណ្ណ​នៃ​គេហទំព័រ Khplus ដែល​មាន លោក ផាត់ ហ៊ន ជា​ចាង​ហ្វាង ប្រសិន​បើ​មិន​ដក​ចេញ​ នូវ​រាល់​ព័ត៌មាន ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​អត្ថា​ធិប្បាយ​ប៉ះពាល់​ដល់​តុលាការ​ខេត្ត​កំពង់ចាម។

បន្ថែម​ពី​នេះ ក្នុង​​របាយការណ៍​​ថ្មី​មួយ របស់​មជ្ឈ​មណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា ដែល​ចេញ​ផ្សាយ​កាល​ពី​ចុង​ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ នេះ បាន​វាយ​តម្លៃថា ​«សិទ្ធិ​សេរី​ភាព​​ខាង​​ការ​​បញ្ចេញ​​មតិ ​សេរី​ភាព​​សារព័ត៌​​មាន ​និង​សិទ្ធិ​​ទទួល​​បាន​​ព័ត៌មាន នៅ​តែ​​បន្ត​​​រង​​ការ​​វាយ​​ប្រហារ ​នៅ​​ក្នុង​​ប្រទេស​​កម្ពុជា ​ដោយ​​អ្នក​​សារ​ព័ត៌​មាន និង​អ្នក​​ការពារ​​សិទ្ធិ​​មនុស្ស​​រង​​ការ​​បង្ក្រា​ប ​និង​​ការ​​ដៅ​​មុខ​​សញ្ញា​​ ដោយ​សារ​​តែ​​ការ​​អនុវត្ត​​សិទ្ធិ​​ស្រប​​ច្បាប់​ ​ក្នុង​​ការ​រាយ​​ការណ៍​ និង​​ការ​​តស៊ូ​មតិ​​សំខាន់​ៗ​​របស់​​​ខ្លួន​»។

លើសពីនេះ របាយការណ៍​​របស់​​សម្ព័ន្ធ​​អ្នក​សារព័ត៌មាន​​ខេម​បូចា ឃ្លាំ​មើល​​ប្រចាំ​​ត្រីមាស​​ស្ដី​ពី​ស្ថានភាព​អ្នក​សារព័ត៌មាន​នៅ​កម្ពុជា ចាប់​ពី​ខែមេសា ដល់​ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤ ឱ្យ​ដឹង​ថា ការ​យាយី​លើ​​អ្នក​សារព័ត៌មាន មាន​​ចំនួន ៧ករណី ប៉ះ​ពាល់​​ដល់​​អ្នក​​សារព័ត៌មាន ១១នាក់។

រីឯ​​ការ​​យាយី​​តាម​​ប្រព័ន្ធ​​តុលាការ មាន ៦ករណី ដោយ​​មាន​អ្នក​សារព័ត៌មាន ១០នាក់ ត្រូវ​បាន​កោះហៅ​ទៅ​សាកសួរ ឃុំខ្លួន និង​ផ្ដន្ទាទោស ដែល​ធ្វើ​ឡើង​ដោយ​នគរបាល កងរាជអាវុធហត្ថ និង​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន។ ចំណែក​​ឯ​​អង្គការ​​សារព័ត៌​មាន​​គ្មាន​​ព្រំដែន (Reporters Without Borders) បាន​ដាក់​កម្ពុជា​ជាប់​ក្នុង​ចំណាត់​ថ្នាក់​ទី១៥១ ដែល​ជា​ចំណាត់​ថ្នាក់​អន់​លើ​សន្ទស្សន៍​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​​របស់​​ពិភពលោក ក្នុង​ឆ្នាំ២០២៤ នេះ៕

ដោយ៖ កញ្ញា កែវ មរកត

រក្សាសិទ្វិគ្រប់យ៉ាងដោយ ស៊ីស៊ីអាយអឹម

សូមបញ្ជាក់ថា គ្មានផ្នែកណាមួយនៃអត្ថបទ រូបភាព សំឡេង និងវីដេអូទាំងនេះ អាចត្រូវបានផលិតឡើងវិញក្នុងការបោះពុម្ពផ្សាយ ផ្សព្វផ្សាយ ការសរសេរឡើងវិញ ឬ ការចែកចាយឡើងវិញ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរឡើយ។
ស៊ីស៊ីអាយអឹម មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការលួចចម្លងនិងចុះផ្សាយបន្តណាមួយ ដែលខុស នាំឲ្យយល់ខុស បន្លំ ក្លែងបន្លំ តាមគ្រប់ទម្រង់និងគ្រប់មធ្យោបាយ។ ជនប្រព្រឹត្តិ និងអ្នកផ្សំគំនិត ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់កម្ពុជា និងច្បាប់នានាដែលពាក់ព័ន្ធ។

អត្ថបទទាក់ទង

សូមផ្ដល់មតិយោបល់លើអត្ថបទនេះ