កសិករដាំដំឡូងមីមួយចំនួន ត្អូញត្អែរជុំវិញតម្លៃដំឡូងមីធ្លាក់ថ្លៃ ដែលថាពិបាកក្នុងការទូទាត់លើការចំណាយថ្លៃដើម និងពេលវេលាក្នុងការដាំដុះ ប្រឈមនឹងបញ្ហាជីវភាព ដែលទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលជួយរកទីផ្សារលក់ផលិតផលក្នុងតម្លៃសមរម្យ ដើម្បីកុំឱ្យពួកគេរួមរឹតដោយវិបត្តិបំណុល។
ការបន្សល់ទុកវិបត្តិទីផ្សារសម្រាប់លក់កសិកផល ក្នុងវិស័យកសិកម្មច្រើនឆ្នាំទៅនេះ វាបានឆ្លុះបញ្ចាំងថា រដ្ឋាភិបាលគ្រួសារហ៊ុន បានបរាជ័យការអនុវត្តគោលនយោបាយគាំពារកសិករ មិនបានបំពេញកាតព្វកិច្ច ដើម្បីបម្រើប្រជាពលរដ្ឋ តបតាមស្មារតីរដ្ឋធម្មនុញ្ញទៀតផង។
កសិករជាជនជាតិដើមភាគតិចព្នង រស់នៅក្នុងភូមិឡៅកា សង្កាត់សុខដុម ក្រុងសែនមនោរម្យ ខេត្តមណ្ឌលគិរី ដែលជាខេត្តជាប់ព្រំដែនវៀតណាម អ្នកស្រី ភ្លឹក ភារម្យ មានប្រសាសន៍ថា នៅខេត្តមណ្ឌលគិរី តម្លៃទីផ្សារដំឡូងមីស្រស់បានធ្លាក់ថ្លៃពី ៥៣០រៀលក្នុងមួយគីឡូ កាលពីឆ្នាំមុន មកត្រឹម ៣១០រៀលប៉ុណ្ណោះនៅក្នុងឆ្នាំនេះ។
កសិករមានផ្ទៃដីដាំដំឡូងមី ទំហំ៣ហិកតារូបនេះ បានអះអាងថា តម្លៃត្រឹមជាង ៣០០រៀលក្នុងមួយគីឡូនេះ ពុំអាចទូទាត់លើការចំណាយថ្លៃដើម ថ្លៃដកដំឡូង ៧ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយតោន និងថ្លៃដឹកជញ្ជូន ៧ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយតោន នោះទេ។
អ្នកស្រី បន្តថា នៅក្នុងតំបន់របស់អ្នកស្រី លុះត្រាតែដំឡូងមីស្រស់ មានតម្លៃ ៦០០រៀល ទើបជាតម្លៃសមរម្យ និងអាចទប់ទល់នឹងការចំណាយបាន។
អ្នកស្រី ថា បច្ចុប្បន្នដំឡូងមីកំពុងចុះថោក ហេតុនេះអ្នកស្រីពុំទាន់ជីកគាស់យកមកលក់នោះទេ ដោយរង់ចាំមើលមួយរយៈពេលសិន ខណៈអ្នកស្រី ក៏កំពុងប្រឈមនឹងជីវភាព និងបំណុលធនាគារផងដែរ។
ទន្ទឹមនេះ អ្នកស្រី សង្កេតឃើញថា កសិករជាច្រើនបានបង្ខំចិត្តប្រមូលផលដំឡូងមីស្រស់ទាំងតម្លៃកំពុងធ្លាក់ថ្លៃ ដោយសារជីវភាពរបស់គេមានការលំបាកខ្លាំង ថែមទាំងរងការគំរាមកំហែង រឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិពីធនាគារទៀតផង។
អ្នកស្រីថា៖ «សូមអោយរាជរដ្ឋាភិបាលលោកជួយគិតមែនទែន ចំពោះរឿងទាំងអស់ហ្នឹង ចំពោះតម្លៃដំឡូងមី តម្លៃស្រូវ ជាពិសេសរដូវដំឡូងមី ចឹងខ្ញុំគិតថា សូមអោយអាជ្ញាធរ រដ្ឋាភិបាលជួយគិតគូរកសិករដែលកំពុងខិតខំប្រឹងប្រែងដាំ ទី២ ដំណោះស្រាយបានថ្លៃពួកគេអាចសងធនាគារបានខ្លះ ចឹង សូមអោយគាត់ដំឡើងថ្លៃទៅ សូមអោយគាត់និយាយជាមួយឈ្មួញ»។
ដោយឡែកសិករមួយរូបទៀតនៅខេត្តបាត់ដំបង ដែលជាខេត្តជាប់ប្រទេសថៃ លោក សួស រីនណា បាននិយាយថា បច្ចុប្បន្ន នៅតំបន់របស់លោក ដំឡូងមីស្រស់ក្នុងមួយគីឡូបានតែ២០០រៀល ប៉ុណ្ណោះ ដែលថា ពុំអាចទទួលបានប្រាក់ចំណេញឡើយ។
លោកបញ្ជាក់ថា សម្រាប់គ្រួសារលោក ដែលមានមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនដោយខ្លួនឯង តម្លៃដំឡូងមីស្រស់ ចន្លោះ ២៧០រៀល ទៅ ៣០០រៀល ទើបលោកអាចចំណេញខ្លះ ព្រោះលោកមានគ្រឿងចក្រផ្ទាល់ខ្លួន និងគោយន្តសម្រាប់ដឹកជញ្ជូនដោយខ្លួនឯង ដោយមិនចាំបាច់ត្រូវចំណាយលើថ្លៃដឹកជញ្ជូនកសិផលទៅកាន់ទីផ្សារនោះទេ ។
កសិកររូបនោះ អះអាងថា ករណីធ្លាក់ថ្លៃដំឡូងមី បានធ្វើអោយលោកប្រឈមនឹងបញ្ហាថវិកា ដោយត្រូវចំណាយលើកម្មករ ហើយថែមទាំងខាតបង់ពេលវេលាបន្តទៀត ដោយសារលោកពុំទាន់គាស់ដំឡូងមីលក់នៅពេលនេះឡើយ។
លោក ក៏បានស្នើអោយអាជ្ញាធរចុះមកពិនិត្យចំពោះការទិញលក់របស់ឈ្មួញកណ្ដាលមួយចំនួន ដែលលោកមានមន្ទិលថា បានបន្លំភ្នែកជញ្ជីង ដើម្បីកេងប្រវ័ញ្ចប្រជាកសិករស្របពេលដែលតម្លៃដំឡូងមីក៏កំពុងចុះថោកទៀត។
លោកថា៖ «ទៅជួយពង្រឹងតាមឈ្មួញកណ្ដាល ពង្រឹងពីរបៀបរបបទិញហ្នឹងទៅ កុំគ្នាលក់បានថោកហើយទៅលួចនេះលួចនោះគ្នាទៀត ដើម្បីបំពេញតែការចំណេញខ្លួនអែងហ្នឹងទៀត អាហ្នឹងគ្នាមិនរឹតតែងាប់»។
វីអូឌី នៅពុំទាន់អាចសូមការអត្ថាធិប្បាយពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្ម លោក ឃឹង ហ្វីណង់ បានទេគិតត្រឹមម៉ោងផ្សាយនេះ។
យ៉ាងណា ក្នុងចំណោមកម្មវិធីនយោបាយអាទិភាពទាំង៦ចំណុច របស់រដ្ឋាភិបាលនៅអាណត្តិទី៧ គឺកម្មវិធីលេខរៀងទី៥ បានបញ្ជាក់ ពីការដាក់ចេញ នូវកញ្ចប់ថវិកាជាក់ស្តែងចំនួន ១០០លានដុល្លារ ដើម្បីលើកស្ទួយការដាំដុះ និងរកទីផ្សារ ហើយថាចំនួនថវិកានេះអាចដាក់ចេញបន្ថែមទៀតក្នុងករណីតម្រូវការចាំបាច់។
បន្ថែមពីនេះ លោក គឹម មាសសុខសីហា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានថ្លែងកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា លោកក៏ទទួលបានព័ត៌មាន ជុំវិញដំឡូងមីធ្លាក់ថ្លៃដល់ក្រោម ២០០រៀលក្នុង១គីឡូក្រាមផងដែរ។
លោកពន្យល់ថា ការធ្លាក់ថ្លៃនេះ គឺដោយសារដំឡូងមីរបស់កសិករកម្ពុជា ក្នុងឆ្នាំនេះមានគុណភាពមិនសូវល្អដោយសារភ្លៀង និងអាកាសធាតុក្តៅខ្លាំង និងស្របពេលដែលប្រទេសវៀតណាម និងថៃមិនមានតម្រូវការផងដែរ ពីព្រោះកសិករនៅប្រទេសទាំង២នេះ ក៏ឥឡូវគេដាំដំឡូងមីផងដែរ។
របាយការណ៍ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បង្ហាញថា នៅក្នុងរយៈពេល៥ខែ ដើមឆ្នាំ២០២៤នេះ កម្ពុជាបាននាំចេញដំឡូងមី ជាង ១លាន ៥សែនតោន ដែលចំនួននេះកើនឡើងបើប្រៀបធៀបនឹងរយៈពេល៥ខែ ដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ២០២៣ ដែលការនាំចេញមានតែជាង ២សែនតោនតែប៉ុណ្ណោះ។
ដំឡូងមីកម្ពុជាត្រូវបាននាំចេញទៅកាន់ប្រទេសថៃ វៀតណាម និងចិន។ បច្ចុប្បន្ន កម្ពុជាមានផ្ទៃដីអាចដាំដំឡូងមីបានជាង ១លានហិកតា នៅក្នុងខេត្តគោលដៅចំនួន១៧។
បញ្ហាគ្មានទីផ្សារ សម្រាប់លក់ផលិតផលកសិកម្ម ក្នុងតម្លៃសមរម្យនេះ ត្រូវបានអ្នកជំនាញពាក់ព័ន្ធបានលើកឡើងថា បានក្លាយទៅជាវិបត្តិសង្គមធំមួយដែលធ្វើឱ្យកសិករខ្មែរងើបមុខមិនរួចថែមទាំងធ្លាក់ខ្លួនជំពាក់បំណុលធនាគារ។
បញ្ហានេះ ជាផ្នែកជំរុញឱ្យកសិករខ្លះទុកដីចោល ហើយងាកទៅធ្វើចំណាកស្រុក ទៅរកការងារធ្វើនៅប្រទេសថៃ ឬកូរ៉េ ដែល ធ្វើឱ្យកើតមានវិបត្តិសង្គមផ្សេងទៀត។
វិបត្តិនេះ បានជះឥទ្ធិពលដំបូងគេលើពលរដ្ឋក្រីក្រ ជាពិសេសកូនៗ នៃគ្រួសារទាំងនោះ រស់នៅគ្មានភាពកក់ក្តៅ គ្មានអ្នកមើលថែ ធ្វើឱ្យពួកគេបោះបង់ការសិក្សាទាំងនៅវ័យក្មេង និងក្លាយទៅជាក្មេងមិនល្អក្នុងសង្គមជាដើម ។
ការបន្សល់ទុកវិបត្តិទីផ្សារសម្រាប់កសិករ វាមិនត្រឹមតែគំរាមកំហែងជីវិតកសិករ និងធ្វើឱ្យពួកគេរួមរឹតដោយបំណុលប៉ុណ្ណោះទេ វាក៏ឆ្លុះបញ្ចាំងពីការបរាជ័យលើការអនុវត្តកម្មវិធីនយោបាយ និងមិនបានបំពេញកាតព្វកិច្ច តបតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលជាច្បាប់កំពូលរបស់ជាតិផងដែរ។ មាត្រា៦២ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញបានចែងថា រដ្ឋយកចិត្តទុកដាក់ជួយដោះស្រាយមធ្យោបាយពិត ការពារថ្លៃផលិតជូនកសិករ និងជួយរកទីផ្សារលក់ផលិតផល។
ដោយ៖ កញ្ញា កែវ មរកត