វិធានបិទខ្ទប់មិនឱ្យមានការចែកចាយ ករណីឆេះព្រះឆាយាលក្ខ័ណ៍ព្រះមហាក្សត្រនៅថ្ងៃឆ្លងឆ្នាំសកល ក្រោមសំអាងហេតុថា ដើម្បីរក្សាមុខមាត់ប្រទេសនោះ រងការរិះគន់ថា ជាការបំពានសិទ្ធិ ដែលការពារដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញធ្ងន់ធ្ងរ។
បញ្ហានេះ ជំរុញឱ្យមានការលើកឡើងថា ដើម្បីស្តារមុខមាត់កម្ពុជាលើឆាកអន្តរជាតិពិតប្រាកដ និងសង្គ្រោះពលរដ្ឋរាប់លាននាក់ ពីវិបត្តិបំណុល មេដឹកនាំត្រូវងាកទៅគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ស្តារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ធ្វើឱ្យសង្គមមានយុត្តិធម៌ និងបង្ហាញឆន្ទៈការពារទឹកដី ជាដើម ដែលបញ្ហាទាំងអស់នេះ កំពុងបង្កហានិភ័យដល់កម្ពុជា ក្រោមអំណាចគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន។
តំណាងរាស្រ្តអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន មានប្រសាសន៍ថា ជិត ១០ឆ្នាំ ទៅនេះ កម្ពុជាបានស្អុយឈ្មោះលើឆាកអន្តរជាតិ ខាងរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិនយោបាយជាប្រព័ន្ធ ធ្វើឱ្យសង្គមគ្មានយុត្តិធម៌ បង្កឱ្យមានជនរងគ្រោះច្រើនលាននាក់ ទាំងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយ រួមទាំងបញ្ហាបូរណភាពទឹកដី ដោយសារតែមហិច្ឆតាក្តោបអំណាចរបស់គ្រួសារហ៊ុន។
លោកថា ដើម្បីស្តារមុខមាត់កម្ពុជាឡើងវិញ គ្រួសារហ៊ុន ត្រូវប្តឹងថៃទៅតុលាការអន្តរជាតិ ទាមទារកោះគុត រួមទាំងបញ្ហាព្រំដែនជាមួយវៀតណាម ព្រមទាំងស្តារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដើម្បីសង្គ្រោះពលរដ្ឋពីវិបត្តិបំណុល និងសង្គ្រោះទឹកដីជាដើម។
លោកថា៖ «ប្រសិនបើគ្រួសារហ៊ុន មិនទាមទារយកកោះគុតមកវិញ តាមរយៈការប្ដឹងថៃ ទៅកាន់តុលាការអន្តរជាតិនោះទេ បញ្ជាក់ថាត្រកូលហ៊ុនហ្នឹង គឺមិនមែនជាត្រកូលស្នេហាជាតិនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញត្រកូលហ៊ុន គឺជាត្រកូលក្បត់ជាតិ គិតតែពីអំណាចរក្សាអំណាច ជាជាងរក្សាទឹកដី»។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា បើមិនចង់ឱ្យកម្ពុជារងភាពអាម៉ាស់បន្តទៀត មេដឹកនាំគ្រួសារហ៊ុន ត្រូវបង្ហាញឆន្ទៈទាមទារកោះគុត ពីប្រទេសថៃ និងឈប់រំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ឬបំផ្លាញប្រជាធិបតេយ្យ។
លោកថា៖ «ដើម្បីស្ដារមុខមាត់កម្ពុជាឡើងវិញ រដ្ឋាភិបាលត្រូវដាក់ពាក្យបណ្ដឹងរឿងកោះគុត ទៅកាន់តុលាការអន្តរជាតិ ដើម្បីទាមទារយកយ៉ាងហោចណាស់ពាក់កណ្តាល នៃកោះគុតមកវិញ ហើយនិងយកដែនសមុទ្រខ្មែរយើង ដែលគេថាជាតំបន់ត្រួតស៊ីគ្នា ទំហំសែសិបពាន់គីឡូម៉ែត្រការ៉េមកវិញ ហើយនិងប្រេង និងឧស្ម័នដែលមានតម្លៃប្រមាណបីរយពាន់លានដុល្លារ ហ្នឹងយកមកខ្មែរគ្រប់គ្រងទាំងស្រុងតែម្ដង អាហ្នឹងទើបអាចស្ដារមុខមាត់របស់រដ្ឋាភិបាលបាន ហើយកុំឱ្យខ្មាសគេ កុំឱ្យថៃដែលគេរិះគន់មេដឹកនាំខ្មែរយើងហ្នឹង គឺសុខចិត្តលក់ដីឱ្យបរទេស ដើម្បីការពារអំណាច»។
ប្រធានអង្គការប្រជាធិបតេយ្យខ្មែរប្រចាំប្រទេសអូស្ត្រាលី លោក ស៊ឹង សែនករុណា និយាយថា មេដឹកនាំ ដែលចេះអៀសខ្មាសរាស្រ្ត ខ្លាចបាត់បង់ទឹកដី ជាមេដឹកនាំកើតចេញពីឆន្ទៈរាស្រ្ត ម្ចាស់ឆ្នោតពិតប្រាកដ។ លោកបន្តថា មេដឹកនាំដែលបំផ្លាញប្រជាធិបតេយ្យ រំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងកាត់ដីឱ្យបរទេស ដើម្បីផលប្រយោជន៍បក្ខពួកនិយម ជាមេដឹកនាំក្បត់ឆន្ទៈរាស្រ្ត ធ្វើឱ្យកម្ពុជារងភាពអាម៉ាស់ លើឆាកអន្តរជាតិ។
លោកគូសបញ្ជាក់ថា បញ្ហាប្រជាធិបតេយ្យ ឬបូរណភាពទឹកដី ជារឿងចាំបាច់ ដែលអ្នកនយោបាយត្រូវបង្ហាញតម្លាភាព និងឆន្ទៈមោះមុត ក្នុងការស្តារ និងការពារ ដើម្បីបញ្ជាក់ថាខ្លួន ពិតជាស្នេហាជាតិពិតប្រាកដ។
លោកថា៖ «អ្វីដែលជាការអាម៉ាស់នោះ គឺរឿងដែលល្បីល្បាញនៅលើឆាកអន្តរជាតិ រឿងអីខ្លះ គឺរឿងជួញដូរមនុស្ស រឿងបោកប្រាស់តាមអនឡាញ រឿងដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងអំពើពុករលួយ រឿងដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការជួញដូរគ្រឿងញៀន រឿងពលរដ្ឋដែលធ្លាក់ទៅក្នុងជីវភាពក្រីក្រ រឿងរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ដែលប្រើប្រាស់នូវវិធានការតុលាការ ការប្រើប្រាស់ហិង្សា ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញទៅលើសកម្មជនសង្គម សកម្មជននយោបាយ ទៅលើសកម្មជនបរិស្ថាន អីទាំងអស់នេះ ជាភាពអាម៉ាស់»។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន ច្រានចោលចំពោះការលើកឡើងនេះ ដោយលោកបញ្ជាក់ថា បញ្ហាបូរណភាពទឹកដី ជាតួនាទី និងទំនួលខុសត្រូវរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការការពារ។
លោកបន្តថា រដ្ឋាភិបាលមិនដែលធ្វើឱ្យបាត់បង់ទឹកដីទៅប្រទេសជិតខាង សូម្បីតែមួយមីលីម៉ែត្រ ហើយការចោទប្រកាន់កន្លងមក ជាចេតនាទុច្ចរិតរបស់ក្រុមឧទ្ទាមក្រៅច្បាប់ ចង់ផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលប៉ុណ្ណោះ។
លោកថា៖ «រឿងថាអៀនខ្មាសហ្នឹង អានឹងពួកឧទ្ទាមក្រៅច្បាប់អ្នកថាតើ អ៊ុំ សំអាន សម រង្ស៊ី អីហ្នឹង អាហ្នឹងសុទ្ធតែក្បាលក្រាញ់ ខាងក្រុមឧទ្ទាមក្រៅច្បាប់ជ្រុលនិយម ប្រជាពលរដ្ឋលោកដឹងហើយតើ ហើយគ្មាននរណាជាអ្នកទទួលខុសត្រូវ ចំពោះទឹកដីដូចរាជរដ្ឋាភិបាលទេ ហើយក្រុមឧទ្ទាមក្រៅច្បាប់មានទទួលខុសត្រូវចំពោះទឹកដីណា៎ បូរណភាពទឹកដី ឯករាជ្យអធិបតេយ្យជាតិឯណាវាអត់»។
ប៉ុន្តែយ៉ាងណា មន្រ្តីគណបក្សប្រឆាំង និងអ្នកឃ្លាំមើលព្រំដែន អះអាងថា វៀតណាមបានរំលោភយកដីខ្មែរ តាមបន្ទាប់ព្រំដែនច្រើនកន្លែង រួមទាំងប្រជុំកោះក្រចកសេះ និងកោះត្រល់ជាដើម ដោយគ្មានការជំទាស់ពីលោក ហ៊ុន សែន ដែលវៀតណាមលើកបន្តុបឱ្យកាន់អំណាចអំឡុងឆ្នាំ១៩៧៩ នោះទេ។
បន្ថែមពីនេះ លោក ហ៊ុន សែន តែងតែចោទមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងថា ជាជនក្បត់ជាតិ បើទោះបីក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ចែងថា អំពើក្បត់ជាតិ សំដៅដល់ការធ្វើឱ្យបាត់បង់ដែនដីជាតិទាំងស្រុង ឬមួយផ្នែក ទៅប្រទេសជិតខាងក្តី។
ជុំវិញបញ្ហានេះ ក្រុមអ្នកតស៊ូមតិកម្ពុជា បានលើកឡើងក្នុងលិខិតចុះថ្ងៃទី២ ខែមករា នេះថា រយៈពេល ១៦ខែ នៃការឡើងកាន់អំណាចរបស់ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត រដ្ឋាភិបាលថ្មីនេះ បោះបង់យុត្តិធម៌ចោល ទាំងគ្មានការអៀនខ្មាស ដូចរដ្ឋាភិបាលរបស់ឳពុកលោក ដើម្បីតែបុព្វហេតុបន្តវេន ធ្វើឱ្យកម្ពុជា មានហានិភ័យទាំងនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងបញ្ហាបូរណភាពទឹកដី។
កោះគុត ស្ថិតនៅខេត្តកោះកុង មានផ្ទៃក្រឡាប្រមាណ ១០៥គីឡូម៉ែត្រការ៉េ មានបណ្តោយប្រវែង ២៥គីឡូម៉ែត្រ និងទទឹង ៩គីឡូម៉ែត្រ។
មាត្រា៥៥ ចែងថា សន្ធិសញ្ញា និងកិច្ចព្រមព្រៀងទាំងឡាយណាដែលមិនស្របនឹងឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ បូរណភាពទឹកដី អព្យាក្រឹតភាព និងឯកភាពជាតិរបស់កម្ពុជា ត្រូវលុបចោល។ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ប្តេជ្ញារក្សាការពារឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ បូរណភាពទឹកដី អនុវត្តនយោបាយបង្រួបបង្រួមជាតិ ដើម្បីការពារឯកភាពជាតិ។
ដោយឡែក ក្រមព្រហ្មទណ្ឌមាត្រា ៤៤០ ចែងថា «អំពើប្រគល់ឱ្យរដ្ឋបរទេស ឬភ្នាក់ងារបរទេស នូវដែនដីជាតិទាំងស្រុង ឬមួយផ្នែក ជាអំពើក្បត់ជាតិ ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត»៕
អត្ថបទដោយ៖ លោក ប៉ុល សម្បត្តិ